Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

6 erthygl ar y dudalen hon

HWNT AC YMA. ---0--

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

HWNT AC YMA. -0-- GAN BACHAN DiARTir. --0- Wedi. i mi i yagrifenu fy raxliadau ai fc'ytur yr wythmos ddiweddkf, a/u gym i'r stvyxL.-la, caeth y newydd) fod COtrph y bach- gffl bach o Benheiolgerig: wedi ei gael. ar y <mynyd)d rhwng Cymoeddi y Rhondda a Chwm Ned'd, .rhyw wy'th neu tkieg múJldfur o ffOTdd, d r lie y gadbwcxM ei fam. Y mae yni ergyd drum i'w riem i'w golh mera ffordd moir ddiaithr. Dydd Marcher dweddaf y cai- -odd ei gladdiu yn nghLaddfa y Cefns; a chaf- odd angiaidldi diywysogaidd, pan yr oedd: o dair i bediair1 mil o hobl a phlamt yn ei foeibrwng i dy ei hir gartref. -G-- Ond pa fodd y cyrhaeddoddi yr un bychan Y ™art He cafwydi ei gorph sydd dirgdw-cb aaesboniadKvy i mi Mae yn anihawdd genyf gredlu ei fodi wedi myn'd; yr hcxll ffordd yna ei turn, or fy modi yn gwybod yn ddigon da y meek plant bychaini gerd-dbdi llawer ac yn ju-heil pan pi crwydiro oddicartref ond mae pen y bryniau hym yn hynod o gotrsog mewn rhai manau, fel y ina-e yn anhawdd' genyf ddeall ei fed; wedi llwydklb i groeisi y corsydd hyny ar ei ffordd i'r inam lie y cafwyd ef. Nid oes genyf mini esboniad i'w gtynyg neb, ond gan fy mod wedi bod ar ben y bryniau hyrt dldegau o weith-iau, ac yn gwybod am aaasynt, dlyna fy rfoeswm diflos beiido a chred-u ei fod wedi cerdded yno. -0-- Yr wythno-s cym y diwedidiaf, aeth bach- genyra bach arall ar goll o Gwmbwrla, a i»-mvyd yn chwilioi ami dano am ddyddiau yn y cyichoedldi; ondi o'r diwiedd deuwyd o hyd i w gorph ef ym un o'r amryw lynoedd' sydd ger Cwmbwrla, ac felly mae ei riemi yntau iredi eu taflu i a]a[[' a hirarth, ar ol eu plentyn tiach hwy. Yr oeddi hwn oddeutu naw rnhvydd, felly fe welir fod! y golled1 yn fawr i \r rieni. Mae pa. fodd y diarfu iddo ef i golli « fywyd yn ddiirgielwch yn y cylchoedd Iiyrtyi Pa turn a syrfchaa i fewn i'r ilyn wrth. ehwareu, neu ai cael ei diaflu i fewni a vv^iaeth ? Tra yn ysgrifeniu hyn, y mae yn ddirgelwch. Yr wyf wedi synu lawer gwaith wrth weledi y plant yn ynidrochi ac yn chwair- eu yn y llynoedd gerllaw Cwmbwrla, na fu- asai fwy o son am rai yrn boddi jmo. Mae y li.ynoed.di neu y cronfeyxld) dw-fr hyn: ym llu- osog, ac yn agoired) iawnu, fel y g^-elir y plant wrthi yr ugeiniau ar eu glanau yn ami. -0- I Yni yr un wythrros, aeth plentyn arall ar goll o Brysfca hefyd, a buwyd mera helbul ¡ yn chwiiio am hwnlw ar hyd' y lie, ond yn j yt atngylchix'! hwru yr oeoddJ ffrwyth yr ym- chwiliadi yn fwy boddhaol na/r <YdanJ1 am- gyichiad blaenarol, o fiena-ydid deuwydl o hyd i'r plentyn, hwn yo fy\v ac me-mn iechydi da, ac yn eithaf cysums mewm Tlotdy heb iodi yn mheli iawn o'i gartref. Felly, fe '■relir fod: ttri'stAvch mam y plentyn hwn (yr hoTTi sydd yn ^ieddw) wedi troi yn llawmyddl idlE hi. —o—• Mae cyffro mawr trwy y wladi y dyddiau liyn yn nghylch y Mesur AAiysg sykiid; ger- r' bron y Senedd ar hy-n o hryd, ac niid heb adios hefydi y mae y cyffro a'r cyrnvrf, o her- wydd) os llwyddir i basio y1 mesur yt). <lded-df, mole ym rhiaidl i ni dkiweyd1 eii-i, bod; wedi n?yn'd yn ol o dani dklledUf caiethiwecii, ami y j rhesA-vm y bydd yn rhaki1 i 111 i dalu at gyn- aiia-eth ysgolk>n sectaraidd, ac na fydd gan y bcbl yr un Halis yn nygiad' yn mlaism yr ys- ■go iioni hyni. Ar hyn o brydi mae yr YsgoJion ByrddbJ yn cael eu O'n-al au llywodraethu gan y werin trwy y cynryichiolwyT a. etholir gan y bobl pob tair Mynedd, ondi os d-aw y niiesutr i ryra ni fyidkJi gani v bobi yr un hawl j dd'ewis neb i ddwyn yr ysgolioo yn mlaert "Bare-facedi cheek" yw y gair goreu sydd' gen)!1 am yr hwn sydd yn dry a y mesur yn •ni i a era. Mae yn dyfod a?r peth gerbron rnewn dull Mor ddenol. gan geisio twyllo y ¡ i>obl y bydd pob sect o grefyddwyr yni man- teisio trwyddo, am y b)<id yr ysgolion emvacL- u1 yn cael eu cynoithwyo, ac felly egwyddor- ion y gvralianol eiwadaui yn cael eu dysgu yn y gwahanol ysgohon eniwadtol hyn. Ond- nid ydym nil ani ga^el dims dr fath beth j eisieu cael yr addlysg oreu ar gyfer brwydr bywyd sydd arnom ni i'r plant ac nid eisieu. dysgu egwyddorion crefydd. Mae genym ein hys- godion Sabbathol i wneyd hyny, ac os na Iwydkiir i ddysgu egn^-yxidbrion crefydidbl yn y rhai hyry, beth ydynt yn dda-? Os oes rhai o'r enwudau, megis y Methodisti aid^ yr Annibynwyr, y BedyddHvyr, neu rhyvr enwad, am gael ysgolion dyddiol, gadiawer iddynt i w cynal eu hunaini ar eu cost eu hjunain, ac nid ar gost y vvlad. Mae yn rhaid i'r bobl i gad yr ysgolion dyddiol a gvnelir ganddynt hwy trwy y trethi, yn rhydd o bob ernvad- aeth; ac yn mheilach, mae yn rhaidl iddynt i gael eu m r ethiadj yn eu dwylavv eu liun, ac os na cheir hyny, nid oes dim i'w vuteyu onu dyxod all an fel un ar streic, a gwrthod yn benriant a thaiu tuag at gyniaJ- iaeth yr via ysgol. -{»-- Mae yr Ysgoliora Byrddiol wedi gwneyd swaåth ardderchog yn y deng mlynedid ar h ugain diw-eddaf trwy ireolaeth y bobl, ac nid ydyrn ar hyn o bryd yn bar<xi i'w rhoddi j fyny, i blesio Arthur na neb 0\ fgit'; ac os yd'yw ef yn p&aiderfymi myridi yn mlaen aYj 'v\ him' mae yn rhaid i'r werin i ddihutno i'w Üyledswyddau, a; danugos i'r byd eu bod yn barod i'w wrthsefyll }it] hyn: o beth, ac yn j luam caiff y 'blooming lot' wybod mai "Trech gwdad nag arglwydd." G Aiyddorn a mean y EyI o'r goreu, ac ms gall neb cwyllo heni adar ag ys, a byddai yn well i Arthur A fyifd ar ei anwyl gariadus frodyr a chyfaddef mai 'bad shot oedd ei gynyg ar hyn o bryd. £ "Oh! Arthur, ye looks like an angel, but Ave knows yer." t)aiv dydd o syched enbvd ar feddXvcvn cyn bo hir, pan byddo y clebeTOyr wedi gorphen yn nglyni a'r Mesur Trwydeddol sydd gerbron y pwyllgor ar hyn o bryd. BiioOTt yn trefnu yr wythnos ddiweddaf i roi atalia. ar y meddhvon- parhaus sydd yn ein gwlad, trwy ymwneyd aig adran yn nglyn s. t Mesur fydd yn gosOid enwau y meddAvon parhaws yma; ar y "black list" ar ol idxtynt fod gerbron yr ynadbo rhyw nifer o weith- ia.u. Wedi i'w h«Kfwa-uj i gael ei osod ar y "btack list," m fydd hawl gan neb i roi diod- ydd meddwol iddynt am dair blyneddi, a IIWW pwr bymg « roddo -iddynt ym i^ored i gael ei dd'irwyo am hyny. Galhra fentro dweyd y bydid ym "hard la-rtes" a,r lawer os daw hyn yn ddeddf, a bydd lie gan lawier tafarnwr i gwmo b.vJj y fasnach yn arafu, a herwydd mae r'hi- bolgwn medidwol i'w ca,el y buasai ha, or dwsin o hotTynt bron a chadw 'brewery* miewn gwaith. -0-- Mae y gylUdeb yn parhau iif fod yn destyn dadl o hydi, ac mae llawer o fasnjachwyr wedi deciiren ar y gwaith hyny erbyrii hyn. a dadieuant fod codli ceinicg yn ych^varaegol ar y 'cheques' yn armghyfiawu&_r o'r mv.yaf, a chan f cd y rhai sydkJ ag arian ganddynt yri "rhyw-rai/' a'r gwdthwyr sydd yn, bwyta bara yn "neb," yn ngolwig y cyllidlydd, y mae wedi penderfynu dyfod i gwrdd a hwy i raddau, a liyny trwy gan.iatau iddynt i gael yi geiniog ydwanegol yn ol am bob cheque ajm swim o daxi dd'vvy bunt, trwy fyned a'r cheque: hyny i ryw Bost Office i gael ei 'gasho'; 011K.t mae yn yrndldangos nad yw y fath beth a hyrty yn gymeradwy o gwbl, am fod llawer Post Office' roewn ardialoedd gwledig yn cael eu cadw gan fasn-ichwyr, miegns 'grocers/ etc., ar, nad yw pobl yn foddlon i ddangos i'r rhai hyny 0U busnesau1.' arianoJ. Mae tipYDI o reswm mewn daidl o'r fath; ond as bydd y dyn yn rhydd 0 lyfrau y Grocer Post Officiawl hwnrw, nid oes eis- iau iddb ofni Tha, chywilyddo diml, Grud! gall fynd N-ii, eofn i newid y 'cheque/ and os yn amgen, mae yni deg idJdb i wynebu y miwsig, a feallai y byddiai hyny yn dysgu y wiers, "Honesty is the best policy/' iddo. °—• Mae yn d^byg ei bod' yn arferiad ga,n y Gjmdeithas Feiblaidd Frytanaidd^ a 1 hramor i roddi Belbl ar gyfer dydd y Coroniad!, yr hwin cDdefny'd'dir ar yr ajngylch- iadl yrr nglyn a'r seremioni; ondi ar Goroin- iad y Bel.Ün y mis nesaf, mae yn diehyg nJa ddefnyddiir ef am fod; yna. \yrthvvynebiaJdi i hyuy, gan nad yw y Beiblan a arg;reffir ar hyn o bryd gan y Gymdeitnas hono yn gy^f- laivn fel yw yr hen amser. Dygwyd' y gwrth- AAynebiaxi gerbron gan Arehesgob Canter- bury, yr hwn a ddywvdai fod yn rhaidi iddo if gyniwys yr Ajpocryp-ha cyn y gellir ei dd&fn- yddio. Teimlai y Gymdeitha.s dipyn yn siomedag yn nghylch h\iiy, ond nid oes ditm i'w wneyd ondl fod yn foddlon ar beidio ei barotoi 'ar gyfer yr amgyldliad. N-id YVv y Brenin ychwaith yn foddwDI i hyhy, ac am hYHY y fficW weeli anfoni at y Gymdteithas trwy ei y sgrLfenyddi, i'v,1 hysbysu ei bod yn flini gan, ddo am y teefniadau, and y byddai yn llawenydd gariddo i dderbyn Beibl odtiiwrthi er coffadiwriaeth am yr amgylchiadi, a; gallwn fed yn sicr y byddJ i'r Gymdeithas gyxlymr ffurfio a'i dklfymuniad, ac y cyfh™r BeÚhl hardd idtlio ar yr anigyichiad. — Mae tipym o 'rigmtarole' yn nglyn a'r cor- oniiad yn mynrd i fod-, oes dim doubt; ond nid wyf yn gweld fodi eisieu bod; mor ba.rtix^uilar yn nghylch yr Aprocryphai Nid yw hwinw yn eynwys un rheol ffydd; neiilduol, gan mai Thyv; gruglwyth o ystraecm doubtful o wnrioniedd a geir ynddo, ac mae rhai o'r strae,on yn ymyiu ar fed yn chwerthingar a.c yn wrthum Ac yn mhellach, gan, fod' yr Apocrypha; mot 'dtkmbtful/ gadewir ef allans o'r 'Canor/ fel llyfI1 heb yr un ysbryd- oliaeth yn perthyn iddo. Yr wyf wedi cael 'smack' ato er's biynyidau yn ol, ae- ym, ol fy marn i, raid wyf yni meddwl ei fod yn werth ei ddarllen yr ail waith. Cofier ai am yr Apocrypha yni unig wyf vn ddweyd. -0-- Mae yn dda genyf fod y Brenin yn d'y- niuno cael Beibl, ex nad yw yr Apocrypha ynddo, a gobeithio y g\ma ef ddefnydd beunydidiol o hono, ac y bydd: iddo i fyw yn 01 eii gyfarwNNldlxi,-Lu; ac nid! ei osod ar ben y "chest of drawers," o dam y "looking- glass," wedi ei orchuddio gan 'antimaca.sar a chuglwyth o 'ornaments,' fel ag y gAvneir o hono gan filoedd ar hyd a lied) y wlad y dyddiaiu hyn. Gellir meddwl wrth ei wel- ed felly, mai er mwyn dial y diych y mae yn dda, ac nidi er mwyn ei ddarllen; ac os bydd Johnny neu Mary fach farw, mawr yw y draff etth a geir i newidi y 'show-room' o ben Y, '"chest of drawers," er mAvyai dyfod o hyd i'r Beibl, ac a,r ol ei gael, rhaid chwii- io yn mhlith y dail yn fynych er dyfod' o hyd i'r gwohanol bapyrau bach a gear yno, o herwydd yno y cedwir y trysorau gwerth- fawr hyny gan lawer un; ac os byddJ y givr yn) ewyilysio enddio rhywbeth oditWrth y wrraig, neu y wraig cxidiwrth y gwr, mae ganddynt gnddfan yn ia,wn rhwng cloriau yr hen Feibl, fel y mae yn resyn dweyd am ganoedicL

: o: NODION A NEW YDD ION.

,-Y DYN IEUANC.

[No title]

Y TRI WYR HYN. ! -0-

Advertising