Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
6 erthygl ar y dudalen hon
HWNT AC YMA. ---0--
HWNT AC YMA. -0-- GAN BACHAN DiARTir. --0- Wedi. i mi i yagrifenu fy raxliadau ai fc'ytur yr wythmos ddiweddkf, a/u gym i'r stvyxL.-la, caeth y newydd) fod COtrph y bach- gffl bach o Benheiolgerig: wedi ei gael. ar y <mynyd)d rhwng Cymoeddi y Rhondda a Chwm Ned'd, .rhyw wy'th neu tkieg múJldfur o ffOTdd, d r lie y gadbwcxM ei fam. Y mae yni ergyd drum i'w riem i'w golh mera ffordd moir ddiaithr. Dydd Marcher dweddaf y cai- -odd ei gladdiu yn nghLaddfa y Cefns; a chaf- odd angiaidldi diywysogaidd, pan yr oedd: o dair i bediair1 mil o hobl a phlamt yn ei foeibrwng i dy ei hir gartref. -G-- Ond pa fodd y cyrhaeddoddi yr un bychan Y ™art He cafwydi ei gorph sydd dirgdw-cb aaesboniadKvy i mi Mae yn anihawdd genyf gredlu ei fodi wedi myn'd; yr hcxll ffordd yna ei turn, or fy modi yn gwybod yn ddigon da y meek plant bychaini gerd-dbdi llawer ac yn ju-heil pan pi crwydiro oddicartref ond mae pen y bryniau hym yn hynod o gotrsog mewn rhai manau, fel y ina-e yn anhawdd' genyf ddeall ei fed; wedi llwydklb i groeisi y corsydd hyny ar ei ffordd i'r inam lie y cafwyd ef. Nid oes genyf mini esboniad i'w gtynyg neb, ond gan fy mod wedi bod ar ben y bryniau hyrt dldegau o weith-iau, ac yn gwybod am aaasynt, dlyna fy rfoeswm diflos beiido a chred-u ei fod wedi cerdded yno. -0-- Yr wythno-s cym y diwedidiaf, aeth bach- genyra bach arall ar goll o Gwmbwrla, a i»-mvyd yn chwilioi ami dano am ddyddiau yn y cyichoedldi; ondi o'r diwiedd deuwyd o hyd i w gorph ef ym un o'r amryw lynoedd' sydd ger Cwmbwrla, ac felly mae ei riemi yntau iredi eu taflu i a]a[[' a hirarth, ar ol eu plentyn tiach hwy. Yr oeddi hwn oddeutu naw rnhvydd, felly fe welir fod! y golled1 yn fawr i \r rieni. Mae pa. fodd y diarfu iddo ef i golli « fywyd yn ddiirgielwch yn y cylchoedd Iiyrtyi Pa turn a syrfchaa i fewn i'r ilyn wrth. ehwareu, neu ai cael ei diaflu i fewni a vv^iaeth ? Tra yn ysgrifeniu hyn, y mae yn ddirgelwch. Yr wyf wedi synu lawer gwaith wrth weledi y plant yn ynidrochi ac yn chwair- eu yn y llynoedd gerllaw Cwmbwrla, na fu- asai fwy o son am rai yrn boddi jmo. Mae y li.ynoed.di neu y cronfeyxld) dw-fr hyn: ym llu- osog, ac yn agoired) iawnu, fel y g^-elir y plant wrthi yr ugeiniau ar eu glanau yn ami. -0- I Yni yr un wythrros, aeth plentyn arall ar goll o Brysfca hefyd, a buwyd mera helbul ¡ yn chwiiio am hwnlw ar hyd' y lie, ond yn j yt atngylchix'! hwru yr oeoddJ ffrwyth yr ym- chwiliadi yn fwy boddhaol na/r <YdanJ1 am- gyichiad blaenarol, o fiena-ydid deuwydl o hyd i'r plentyn, hwn yo fy\v ac me-mn iechydi da, ac yn eithaf cysums mewm Tlotdy heb iodi yn mheli iawn o'i gartref. Felly, fe '■relir fod: ttri'stAvch mam y plentyn hwn (yr hoTTi sydd yn ^ieddw) wedi troi yn llawmyddl idlE hi. —o—• Mae cyffro mawr trwy y wladi y dyddiau liyn yn nghylch y Mesur AAiysg sykiid; ger- r' bron y Senedd ar hy-n o hryd, ac niid heb adios hefydi y mae y cyffro a'r cyrnvrf, o her- wydd) os llwyddir i basio y1 mesur yt). <lded-df, mole ym rhiaidl i ni dkiweyd1 eii-i, bod; wedi n?yn'd yn ol o dani dklledUf caiethiwecii, ami y j rhesA-vm y bydd yn rhaki1 i 111 i dalu at gyn- aiia-eth ysgolk>n sectaraidd, ac na fydd gan y bcbl yr un Halis yn nygiad' yn mlaism yr ys- ■go iioni hyni. Ar hyn o brydi mae yr YsgoJion ByrddbJ yn cael eu O'n-al au llywodraethu gan y werin trwy y cynryichiolwyT a. etholir gan y bobl pob tair Mynedd, ondi os d-aw y niiesutr i ryra ni fyidkJi gani v bobi yr un hawl j dd'ewis neb i ddwyn yr ysgolioo yn mlaert "Bare-facedi cheek" yw y gair goreu sydd' gen)!1 am yr hwn sydd yn dry a y mesur yn •ni i a era. Mae yn dyfod a?r peth gerbron rnewn dull Mor ddenol. gan geisio twyllo y ¡ i>obl y bydd pob sect o grefyddwyr yni man- teisio trwyddo, am y b)<id yr ysgolion emvacL- u1 yn cael eu cynoithwyo, ac felly egwyddor- ion y gvralianol eiwadaui yn cael eu dysgu yn y gwahanol ysgohon eniwadtol hyn. Ond- nid ydym nil ani ga^el dims dr fath beth j eisieu cael yr addlysg oreu ar gyfer brwydr bywyd sydd arnom ni i'r plant ac nid eisieu. dysgu egwyddorion crefydd. Mae genym ein hys- godion Sabbathol i wneyd hyny, ac os na Iwydkiir i ddysgu egn^-yxidbrion crefydidbl yn y rhai hyry, beth ydynt yn dda-? Os oes rhai o'r enwudau, megis y Methodisti aid^ yr Annibynwyr, y BedyddHvyr, neu rhyvr enwad, am gael ysgolion dyddiol, gadiawer iddynt i w cynal eu hunaini ar eu cost eu hjunain, ac nid ar gost y vvlad. Mae yn rhaid i'r bobl i gad yr ysgolion dyddiol a gvnelir ganddynt hwy trwy y trethi, yn rhydd o bob ernvad- aeth; ac yn mheilach, mae yn rhaidl iddynt i gael eu m r ethiadj yn eu dwylavv eu liun, ac os na cheir hyny, nid oes dim i'w vuteyu onu dyxod all an fel un ar streic, a gwrthod yn benriant a thaiu tuag at gyniaJ- iaeth yr via ysgol. -{»-- Mae yr Ysgoliora Byrddiol wedi gwneyd swaåth ardderchog yn y deng mlynedid ar h ugain diw-eddaf trwy ireolaeth y bobl, ac nid ydyrn ar hyn o bryd yn bar<xi i'w rhoddi j fyny, i blesio Arthur na neb 0\ fgit'; ac os yd'yw ef yn p&aiderfymi myridi yn mlaen aYj 'v\ him' mae yn rhaid i'r werin i ddihutno i'w Üyledswyddau, a; danugos i'r byd eu bod yn barod i'w wrthsefyll }it] hyn: o beth, ac yn j luam caiff y 'blooming lot' wybod mai "Trech gwdad nag arglwydd." G Aiyddorn a mean y EyI o'r goreu, ac ms gall neb cwyllo heni adar ag ys, a byddai yn well i Arthur A fyifd ar ei anwyl gariadus frodyr a chyfaddef mai 'bad shot oedd ei gynyg ar hyn o bryd. £ "Oh! Arthur, ye looks like an angel, but Ave knows yer." t)aiv dydd o syched enbvd ar feddXvcvn cyn bo hir, pan byddo y clebeTOyr wedi gorphen yn nglyni a'r Mesur Trwydeddol sydd gerbron y pwyllgor ar hyn o bryd. BiioOTt yn trefnu yr wythnos ddiweddaf i roi atalia. ar y meddhvon- parhaus sydd yn ein gwlad, trwy ymwneyd aig adran yn nglyn s. t Mesur fydd yn gosOid enwau y meddAvon parhaws yma; ar y "black list" ar ol idxtynt fod gerbron yr ynadbo rhyw nifer o weith- ia.u. Wedi i'w h«Kfwa-uj i gael ei osod ar y "btack list," m fydd hawl gan neb i roi diod- ydd meddwol iddynt am dair blyneddi, a IIWW pwr bymg « roddo -iddynt ym i^ored i gael ei dd'irwyo am hyny. Galhra fentro dweyd y bydid ym "hard la-rtes" a,r lawer os daw hyn yn ddeddf, a bydd lie gan lawier tafarnwr i gwmo b.vJj y fasnach yn arafu, a herwydd mae r'hi- bolgwn medidwol i'w ca,el y buasai ha, or dwsin o hotTynt bron a chadw 'brewery* miewn gwaith. -0-- Mae y gylUdeb yn parhau iif fod yn destyn dadl o hydi, ac mae llawer o fasnjachwyr wedi deciiren ar y gwaith hyny erbyrii hyn. a dadieuant fod codli ceinicg yn ych^varaegol ar y 'cheques' yn armghyfiawu&_r o'r mv.yaf, a chan f cd y rhai sydkJ ag arian ganddynt yri "rhyw-rai/' a'r gwdthwyr sydd yn, bwyta bara yn "neb," yn ngolwig y cyllidlydd, y mae wedi penderfynu dyfod i gwrdd a hwy i raddau, a liyny trwy gan.iatau iddynt i gael yi geiniog ydwanegol yn ol am bob cheque ajm swim o daxi dd'vvy bunt, trwy fyned a'r cheque: hyny i ryw Bost Office i gael ei 'gasho'; 011K.t mae yn yrndldangos nad yw y fath beth a hyrty yn gymeradwy o gwbl, am fod llawer Post Office' roewn ardialoedd gwledig yn cael eu cadw gan fasn-ichwyr, miegns 'grocers/ etc., ar, nad yw pobl yn foddlon i ddangos i'r rhai hyny 0U busnesau1.' arianoJ. Mae tipYDI o reswm mewn daidl o'r fath; ond as bydd y dyn yn rhydd 0 lyfrau y Grocer Post Officiawl hwnrw, nid oes eis- iau iddb ofni Tha, chywilyddo diml, Grud! gall fynd N-ii, eofn i newid y 'cheque/ and os yn amgen, mae yni deg idJdb i wynebu y miwsig, a feallai y byddiai hyny yn dysgu y wiers, "Honesty is the best policy/' iddo. °—• Mae yn d^byg ei bod' yn arferiad ga,n y Gjmdeithas Feiblaidd Frytanaidd^ a 1 hramor i roddi Belbl ar gyfer dydd y Coroniad!, yr hwin cDdefny'd'dir ar yr ajngylch- iadl yrr nglyn a'r seremioni; ondi ar Goroin- iad y Bel.Ün y mis nesaf, mae yn diehyg nJa ddefnyddiir ef am fod; yna. \yrthvvynebiaJdi i hyuy, gan nad yw y Beiblan a arg;reffir ar hyn o bryd gan y Gymdeitnas hono yn gy^f- laivn fel yw yr hen amser. Dygwyd' y gwrth- AAynebiaxi gerbron gan Arehesgob Canter- bury, yr hwn a ddywvdai fod yn rhaidi iddo if gyniwys yr Ajpocryp-ha cyn y gellir ei dd&fn- yddio. Teimlai y Gymdeitha.s dipyn yn siomedag yn nghylch h\iiy, ond nid oes ditm i'w wneyd ondl fod yn foddlon ar beidio ei barotoi 'ar gyfer yr amgyldliad. N-id YVv y Brenin ychwaith yn foddwDI i hyhy, ac am hYHY y fficW weeli anfoni at y Gymdteithas trwy ei y sgrLfenyddi, i'v,1 hysbysu ei bod yn flini gan, ddo am y teefniadau, and y byddai yn llawenydd gariddo i dderbyn Beibl odtiiwrthi er coffadiwriaeth am yr amgylchiadi, a; gallwn fed yn sicr y byddJ i'r Gymdeithas gyxlymr ffurfio a'i dklfymuniad, ac y cyfh™r BeÚhl hardd idtlio ar yr anigyichiad. — Mae tipym o 'rigmtarole' yn nglyn a'r cor- oniiad yn mynrd i fod-, oes dim doubt; ond nid wyf yn gweld fodi eisieu bod; mor ba.rtix^uilar yn nghylch yr Aprocryphai Nid yw hwinw yn eynwys un rheol ffydd; neiilduol, gan mai Thyv; gruglwyth o ystraecm doubtful o wnrioniedd a geir ynddo, ac mae rhai o'r strae,on yn ymyiu ar fed yn chwerthingar a.c yn wrthum Ac yn mhellach, gan, fod' yr Apocrypha; mot 'dtkmbtful/ gadewir ef allans o'r 'Canor/ fel llyfI1 heb yr un ysbryd- oliaeth yn perthyn iddo. Yr wyf wedi cael 'smack' ato er's biynyidau yn ol, ae- ym, ol fy marn i, raid wyf yni meddwl ei fod yn werth ei ddarllen yr ail waith. Cofier ai am yr Apocrypha yni unig wyf vn ddweyd. -0-- Mae yn dda genyf fod y Brenin yn d'y- niuno cael Beibl, ex nad yw yr Apocrypha ynddo, a gobeithio y g\ma ef ddefnydd beunydidiol o hono, ac y bydd: iddo i fyw yn 01 eii gyfarwNNldlxi,-Lu; ac nid! ei osod ar ben y "chest of drawers," o dam y "looking- glass," wedi ei orchuddio gan 'antimaca.sar a chuglwyth o 'ornaments,' fel ag y gAvneir o hono gan filoedd ar hyd a lied) y wlad y dyddiaiu hyn. Gellir meddwl wrth ei wel- ed felly, mai er mwyn dial y diych y mae yn dda, ac nidi er mwyn ei ddarllen; ac os bydd Johnny neu Mary fach farw, mawr yw y draff etth a geir i newidi y 'show-room' o ben Y, '"chest of drawers," er mAvyai dyfod o hyd i'r Beibl, ac a,r ol ei gael, rhaid chwii- io yn mhlith y dail yn fynych er dyfod' o hyd i'r gwohanol bapyrau bach a gear yno, o herwydd yno y cedwir y trysorau gwerth- fawr hyny gan lawer un; ac os byddJ y givr yn) ewyilysio enddio rhywbeth oditWrth y wrraig, neu y wraig cxidiwrth y gwr, mae ganddynt gnddfan yn ia,wn rhwng cloriau yr hen Feibl, fel y mae yn resyn dweyd am ganoedicL
: o: NODION A NEW YDD ION.
o: NODION A NEW YDD ION. --0-- Gorchuddia "postmen" Llundain cyd- rhyngddynt oddeutu 55,000 o, filldiroedd. 1 9 Y mae gan y blaneKi1 SadHvrn wyth o leu- ad-au j Jupiter bedair Mars dDWy; y dda ear un. Ysmocir 2,000 o filiynau o cigars yn flyn- yddol yn y Deyrnas Gyfunol. Y creadtiriaid anhawdldiaf eu cadw yn fyw mewn 'aquariums' ydiynt, y penog a'r morfi1. Charles Dibdin sydkJJ yn dal y cofnodiad o fod wedi ysgrifenu fwyaf 01 ganeuon yn nuhlith y cyfansoddwyr Seisniig. Y gcaied flynyddoJ d'rwy dreuliad ar 'coins' am Prydeinig ydyw 48,000 o bunau; ar gyfei yr holl fyd y mae y golled yn 230,000 o bunau. Yr enw byraf ar unrhyw dref neu bentref yn Mhtydain Fawr ydyw Oa, enw pentref yn Islay. Manceinion sydd yn meddui y llyfrgell rydd fwyaf yn yr holl wlad. Ceir ynddi y cyfanfrif o 180,000 o gyfrolau. Defnyddia, y cyliioiedd! Prydeinig mewn; blvyddyn yn agos i 800 oi dynelli o card- board o fifurf 'postcards.' Pasia goleuni o'r lleuad i'r ddaear mewn eiliad a chwarter. Yr anerchiad mwyaf yn ein Seneddi ni a Avnawd gan Mr Gladstone pan, yn cyfanvain y Budget yn 1883. Siaradodd am bum" awr a thri ch w-arter. Poblogaeth yr Orange River Colony ydyw 77,700 a ddynion gwynioni, ai 120,800 o frodorion. Y mae 540 o bwysi a waed yn pasiodirwy'r galostu wmm un awr. Person iach anadla odideutu ugain grraith i-'
,-Y DYN IEUANC.
Y DYN IEUANC. --(»- Y sgnif VI. Cred amxkliff)Tiw}'r Sosialiaeth yn ben- difaddeu na chadid mudiaxii yn Nghymru er- ioed oerach croesawiad, a salachi gwahodd- iadl. a chan llued o ciSir 1 osod- ei hun arno, i-a i na Sosialiaeth. Mae lie, a. chyfle, a chylch, a pharch, meddir, bron i bobpeth arall; a chwareu teg go dda i ambell gyihraul o sefydliad i <iv;a.mn,x!'r wlad; a. Uwytha.u o ys- bAmal i'w drygu yn feddyliol a moesol. Ca yr adair nythod yn ed. pherthi, a llwynogod ff;uuau i ymguddta yn ei chloddiau a'r pys- godi ei hafonydd a'i llynoedd i ymwau jn- ddynt; chwareudai a phuteindai, dybiau melldith, yn nillad benrlithion, dan enwau cymwynasgar dan. nawd'd Belsubub eu pen- aeth a'u teyrn; y didawns, y sports, a'r foot- ball; y ffait a'r farchnad ar dafarn:y mae lie anrhydeddus iddynt, ac yn cario eu mas- nach yn mlaen yn mhob pentref a thref yn Nghymru hetMyw mor hamdd'en>l a difraw a phe buasent yn harrfodol i f\vyd a gwar- eiddiad; ac YIli frodbaioni miewiu ffasiwn a'u hacliau aflan yn tystio. i'w henaant, ac felly i w hawl ii fodolí. OIU1! gan Sosialiaeth, druan, "nid oes ganddib le i roddi- ei phen i lawr." O! genedl wui-galed, byddar a. dall, yr hon fun "Waliaj Wem" b'lef mae ftrwyth dy ddiwygiadau crefyddol—effekhlau 'dy benticostaut pwerus, pan yn gallu defnyddio d'y lid' at h greulonder cas a di-achos yn ngoleu- llachar gwareiddiad pedair canrif ar bymtheg i ladkJj datguddiad yn ei hedyn. diftthai Crist Sosialia,eth yn y preseb ? Mae poeri gAvatwaredd ar dJysineb gwyneb baban a, bygythio/r cledd yn myw llygaide i ddiniw- etdirAvydd d^vfol, a diffocid goleuni ei addew- id ym y crydi sydki ynmaethu ei dAdianr, yn anifli atifanv-ol ar dduwch pechod. 0 ynfyd fydi! sawl canw'aith lleddaist fabanod sefydlia.dau a mudiadau cymdeith- asol misüedidJ, a,c oddi-tan eu- chvy flwydd -oed? Y gair geirwiraf i e^bonio nochvedd ysbryd y byd erioed ydyw "Angeu." Hes fyd angeuod 1 nid claddn'r meinv wna., oixli 11 add cyan caiel byw. Goleiu) llawer neges a didifiPodd,wy-ti! gandIdio, a llawer deffroad a glwyfwyd nes trengn ar ei enediigaeth, ac I ai'rifed pi-r diwygiadiau a welsa,nt eu dech- reu a'u diwedld yr un diydd. Bu'r geni a'r claddu yn cyffwrdid eu gilydd droion y-ii, haiies gailluoedd! nef anfonediig, am fod y byd dan: ddylanwad e:i bangau angeuol pan esgo-rwyd arniyint. Nid anffyddiaeth, pagan- iaeth, ac aimuniongredaeth fuont yr elfenau gwaethaf ar I wyhr y goleuni--on\c] y g-en-edl fwyai Avareidd'iedig; yr eglwys fwyaf tindo^ gred; addtdwyr y Jehovah. yr Iddew, ac nid y pagan, goediodid groesbren prif Ddi- Avygiwr y ddynolaaeth. Prydain ddysgybledig ei deddfau, tryhvyr ei diwydliant, uchel ei'haddysg, manwl ei chyfiawndear, a rhydd ei thegwch, ai thrwm ei chosh, a. chaeth ei charchaxau-ma-c yr eg- weddan goreu yma i'w chymeriad1 syddi yn proffesu addysgu, yr un pryd wrth y gwraidd yn bwyta nerth ein bywyd cened-la,ethal- a,fia,eth ein masnach—dyxklanwch ein lien- yddiaeth, d-adblygiad ein gvvl-eidyddia-eth, ac ysbrydolrwydd1 ein crefydd. N a chredwch bob ysbryd; mae ysbryd addysg, tueddfryd gwieidyddiaeth, a gogwydd ein llenyddîaeth, a defod ein crefydd yn cynyrchu rhwystrau anorfod ar ffordd agweddau newydd i ddai- oni cylioedjdiis, a sytmudladiau cymdeithasol Jlesiol; ond; rhaid i chwi, faddetn i mi, Mr Gol. Gydia'r cyhraddiadau yn erbyn Sosial- iaeth oeddiwns a chyidJa hwy y bwriadwn ymdroi y tro 11wn.. Y gwyn fwyaf o bosibl yn erbyn erHd-wyr Sosialiaeth ydyw ei bodi yn cael' Ei Chamddeffinio yn eithafol ac annuwiol, ac yn ddiarebol an wybodtus yn mhlith bron pob dosbaith; a. bydd bwrw golwg ax yr esboniadau sydd ami, a'r pethau anghygoel a briododir iddi yn fantais i nilnau ddweyd gair yn eu cysgod parthed ei chymeriad ali chenadwri. Ym- foddlonATO ar roddi crynodeb o'r tri deinnt- iad mwyaf cyffredin syddi wetii eu rhoddi fel math o egluradau ar yr hyn olyga Sosialiaeth-fel enw, ei ystyr, a'i amcan. i Y dosbaith, cyntaf a. gredant mai eg- wyddipr beirniadol gymdeithasol i gy-flawni gwyrthiau ydyw Sosialiaeth. Creadigaeth newydd ydyw anvyvid-air Sosialiaeth yn 01 y syniadi ofetrgoelus hwn. 2. Y dieffiniad hiwn o honi yw, mai gallu anmanyddol i adkitrefnu. pob annhnefn drwy'r byd yn mhob CViT o hono ydyw Sosialiaeth, GaJlu celfyddydbl) syddi tu ol i'r cyntaf, a grym cyfraith tu ol i'r ail, neu allu deddE a, milwriaeth. 3. Ondi y deffiniad isaf o honi yw y syn- xadau canlynol am, dianii: mai rhyw bla afton- ydd, uchelgais isel, afiach, am lywodiraethu mympwy—ami fod yn ben ar fyd ac eglwys, wedi cymertyd meddiant dieflig o ddynion ieuainc baivtiidd a therfysglydi Dyma y cwhl yn ol a, blaen am dani, mtedd y trydydId dbs-baiiith. 'Does dim arall wedi geni a chodi Sosial- iaeth ond pechod elr fath ag a ddesgrifiwyd, ac nid oes ndwed Iliac anrhydedd gyxia chyf- odnad y gyfundrefn, 000 y mae diluw o berygl os gadewir i'w rhyseddi a'i dtylanwad barnol ofnadwy i gael eu rhyddidi i redeg dirots y wtadl Rhwymo a liosgi, yw y ddoethinab oreu, a'r caredigrwydd mwyaf bendithiol a phawb a phobpeth, medd dotethion y trydyddi ysgol. Bwrw Sosial- iaeth i garchar, ac i fam, ac i abergofiant beunyddi yw deffinriad ymarferol y bobl hyn.. Dyddhrol iawn y tro nesaf fydd gad a el i'r tri dbsba.rth i; gael h.?ddAA"ch i ddweyd, euf barn yn helaethach am Sosialiaeth, ac i ninau dyn/u dipyn o linyn mesur dros wahan- iaethau'r pleidiau; yna, feallai y ceir golwg ar y 'Rhai olaf yn dyfod1 yn flaenaf, a,'r blaen- af yn dyfod1 yn olaf yn y cysylltiad, a chyda phAvnc mawr Sosialiaeth y dydd. Amddiffynwr.
[No title]
-:0: Y mae gan y Deyrnas Gyfunol 23 o dduc- iaid; Yspaen 81. Gwneir allan fod ynia 151 o wahanol ffurf- iau 01 'crystals' eira, Y ddeiseb fwyaf a gyflwynwyd erioed, i Dy'r Parliament oedd eiiddk/r Chartists yn 1848. Dygai 5,706,000 o 'signatures.' Y pictiwr hynaf baentiwyd er dechreu y cyfnod Cristionogol ydyw eiddo un o eiddo Mair y Forwyn; a'r Plentyn, mewn eglwys Italaidd, & baemtiwyd yn y flwyddyn 886. Cymenr yn flynydldol 143 o filiyniaAJ o bwysi 0 nitrogen elt pridd i wneuthur pylor o ban*.
Y TRI WYR HYN. ! -0-
Y TRI WYR HYN. -0-- loan Fedyddhvr, Morion. a D.S.D. —o — Ysgrif III. Dengys Morieni mai amcan mawr bywyd loan Fedyddiwr ydoedd bedyddio yr Arglwydd Iesu Grist. Agonm "Ystyr Bedydd" (D.S.D.), tud. 16, a chawn y geiriau hyn:Bedyddio Crist oeddJ gAvaith mawr—prif waith neu hrif neges ei fywyd. I hyny y cyfodwyd ef. Ac am hyny y mae y byd Cristionogol yn rhoddi cymaint o barch i'w hanes .Beth by-nag a wnatith c^'ii hyny, nid oedd ond rhagarvveinisad i vy brf waith. Mymegwyd iddb gan Ddluw dnvy b- arwydd y caffai ad- nabod y "Messia,. Pan gafodd ei weled. ac wedi ei ddangos a'i f)- Tr bobl, teimlai fod ei we-inidogaeth ef yn tynu at y terfyn. Dyna ei waith niainv wed. ei gyflaAvni." SyimudAvii yn y blaen er cael darn arall ar tüd. 18 -l)arparcdd y nef ddyn sanctaidd i osod yr lesu yni ei sA\ydvi offeiriadol. Nid oedd neb ar y dda,ear yr oes hono yn ddigon sanctaidd ger bron Duw i 1)ila,wni y gorch- wyl o neilld'uad eyhoecidtis y Crist i'r sw ydd offeiriadoL Yr o-edd offeiriaid Jerusalem yn ddigon cyfreithlawn i'w ladd, ond nid oeddent yni ddigon, glan IW orderin- io. Cod^vyd loan yn arbenig i'r swyddJ hon, yn ddinvestwr o'r groth, fd na byddai cys- godi amheuaeth am ei sobnvydd. 'Canys 1 mawr fydd efe yn ngolwg y? Argh^ydd, ac nid yf na, pin- na diad gadarn, ac efe a gyflawnir o'r Ysbryd Glan, ie, o groth ei fam, (Luc i., 15). Ie, yn sicr, dyna waith mawr bywydi loan Fedyddiwr—"eithr fel yr amJygid ef ii Israel, i hyny y daethum i, gan fedyddio a dwfr." Yr oedd loan yn anfarwol hyd; nes y cy€- i lawnodd v gyvaith gogoneddus hwn, yna machludodd ei haul fel P-regethwr ac fel BedyddiAAT. Dywedai yr Iesu eyn cyThaedd y gro-es—"Ni ddaeth fy aw i cto." A gall- asai loan F edyddiwtr" ddiweyå-er bedyddio "Jerusalem,, a. holl Judea, a'r holl wlad oddv amgylch ond heb fedyd-dio y Gwairedwr-—- i a "Ni daeth fy awr i eto." Bedyddio y Gwar- ed-wy oeddi "Ei airr ef." MaAvr y gwawd a, wmaeth y TrochAvyT o'r ffaith fod y Gwir FedyddAvyT (sef Taenell- wyr) yn bedyddio plant;! "Beth y mae plentyn yn ddfeaJl ?" "Nis gall gredix, etc." Yr un fath yn union a; phe byddai y Duw a greodd fahan bach yn analluog iw fendithio! Do, bendi.th']odd yr lesu blant, ond) nid babanodi oeddent!" Dyna yr hen ffeithiau logicyddol, onidte ? Ac eto wele loan Fedyddiwr—gwr'ag at hcmant mor ymffrostgar eu bod yn ganlrnwyr iddo, ac yn llythyrenol ddlilyn ei fedydd; ie, wela yr loan hwn wedi derbynt yr Y sbryd GLaii1 cyn ei en]; r "Ac efe a gyflawnir o'r Ysbryd Glan; ie, o groth ei fam." (Luc i., IS.) Nid wyf yn sicr beth all fod esboniad v I fi Trochwyr afr (irt annghysondeb yTnddan-°"os- iadol hwnd" ° Er chwylio am -eglurhad gan Dr. Jones yn Y Weithred o Fedyddio," ni cheir son, am d!ano fel un "a gyflawnir o'r Ysbryd Glan; ie, o groth ei fam." Dy wed —"Nid oedd ei enedigaeth, yr hOD; a ra.gfynegas.id gan yr angel Gabriel, yn ol trefru arferol natur, ond yn ol cyfrvngiad 1 gwyrthiol y gallu DwyfoL"'(I,uc L, 7—19). Eto (yr un tud., sef i79):Yr oedd yn I Isazareadi i Dduw dr groth. hyd ei fedU." Isazareadi i Ddliw o^r groth hyd ei tedd'.j Mor iach y sonir am dano fel llwyryn> wrth.cKiwr, ondi heb aAvgrym—-yn y cysylltiad- au hyn—ei fodi or groth "yn 11 awn o'r Ys- bryd Glan." Pa mor foreu y d!aw plentyn o dan ddylan- wad yr Ysbryd Glan? Atebed Trochwyr Cymru drwy eu< gwawd a'u dirmyg—a'r ateb- iad hwnw yn deilwng o ddilyniWyr loan Fedy-ddiwT. Ateba y Beibl am loan Fed- yddiWT ei hun ei fodi dan ddylanwad; ie, Fedyddiwr a'r Ysbryd yn cyfeiliomi, gan fod "a gyflawnir o'r Ysbryd Glan; ie, o groth ei fam!! P Eto, rhaid fod y Beibl a loan P, edyddiiv-r a'r Ysbryd yn cyfeiliomi gan fod Trochwyr Cymru yn nyfnderoedd. eu gwy- bodaeth glasurol, ac o'u tragwyddol ddoeth- 45 h- ineb, yn chwerthin am ben y syniad o Eahan yn cael ei s-vflwyno i Dduw drwy y bedydd;! Yr oeddTBedydd loan a, Bedyddiadt Crist gam loan o dian yr Hen Oruchwyhaeth, ac yn hollol Iuddewig. Profwyd hyn eisioes yn'yr Y ysgrifau ereiJl, a. bu farw loan Fedyddiw-r cyn i'r lesu gyrhaedd y Groes, a pe buasai yr lesu, yn esgyn i'r ntefoedd o'r gweddinewid- iadi—gyda. Moses ac Elias-buas-ai wedi es- gyn o cran yr Hen Oruchwyliaeth, a hyny cyn bod gwawr dydd cyntaf yr Oruchwyl- iaeth N ewydd wedi torn, ar fyd o bechadur- iaidi, a. buasai "lawn dros bee hod" yn ars- nihosibl, a gwaredigaeth pechadur yn1 drag-1 wyddo] anobeithiol. Mawr yr ymdTec.h a. wmeir er ceisio egluro j sut y aeth "y lleidr edifeiriol" i baradwys, a chof genym am un gweinidog yn cyhoeddi y dalTganfyddciad rhyfedd yn "Seren Cymru' rai blynyddau yin ol—nod anmhosibl ei fod wedi ei fedyddio cyn iddo i gad ei ddal fcl lleidr Wrth reswm, dywion "yn credu," "w^edi eu hargyhoeddi" ac "wedi edifarhau" yn unig a drochir, ac eto y mae bedydd yn dal yn ei rimwedd ai w-erth yn hanes^lleidr! Bydded hysbys i'r gau-esbonwyr hyn mai o dan yr Hen OrnchAvyliaeth yr aeth y lleidr edifeiriol i baradwys, ond: raid yn rhinwedd "enwaediad" na "bedydd" y cafodd ei achub, ac ni achiubwyd ac ni achubir neb yn dragAvyddol drwy waedJ yr enwaediad na drwy ddwfr y bedydd^—bydded dull y bed- ydd yn suddo neu yn taeneilu, bydded y deiliaid yn henafgwr neu yn faban, rhaid cael Crist, a hwnw wedi ei groeshoelio, i achub. j Paham yr ymostyngodd yr lesu er cael Ei fedyddio? Eglura Morien yn rhagorol mai fel Archoffeiriad i'w swydd ac nid fel pechadur edifeiriol. Gyvrandawer eto ar "D.S.D" (Ystyr Bed-. ydd, tud. 17., etc.):—"Yr oedd Crist yn i rhwym wIth gyfraith Moses. Daeth Crist i'r ddaear i fod; yn Archoffeiriad. Rhaid ydio-edd iddtn gael ei urddb i'r Uythyren yn ol y gyfraith. Ni fyddai ganddo Ef na neb arall awdurdod i wrasana,ethu a llyAVodraethu yni y Demi heb gael ei urddo yn offeiriad yn ol deddf MosesL 1. Yr oeddi gwr penodedig gan Dduw i weimddu ar y neilldoad i'r swydd off eiriadol. 2. Rhaid i'r ymgeisydd fod, yn 30 mJwydd oed, a heb fod dros 50 mlwydd oed. 3. Y gwftsaoacfch urddiadol yn gyn. Wyse&$ « tkm (a) j (j») m* .¡;r. [ einiad; (c) Cyset;i" Darllener harses loan FedyddiwT, a cheir praviiion mai effe ydb>e*dd "y gwT penodedig gan Dduw i weinyddu y neilldliad, a diar- lieii-^r Numeri iv., 2, 22, 29 a Lefiticus A'lii., 1-12, 22, 36, a cheir y many lion ertill Eglura "D.S.D." hawl yr lesu i'r Demi, pryd y go-fynodd irr Archoffeiriaad, a'r Ysgiif- enyddujiD a'r Herauriaid" iddi>:—"Trwy ba awdurdod yr wyt ti yn gwneuthur y pethau hyiT. ? A phwy a roddes. i ti yr awdurdod hon i Avnauthur y pethau. hyn ?"-gef fflansgeJhr y cyfuiewid'syr arian: a'r marchnadwrr allan o'r Demi—-uywed "D.S.D. ;—Nid oedd dim bai arnynt am ofyn iddo hvmr, oblegyd nid oedd hawl gaa neb i argiwyddiaethu. yn Y deml ond y rhai. a nelUdnwyd i'r sivydd offeinad-oi yn ol cyfraith IvJoses. Cydsyn- ioddi yr Arglwydd lesu i ddarllen ei DTwydd- ed iddynt, ondJ iddynt hwy ateb em barn. iddb am fedydd loan\. 'Minau a; ofynaf i chwithau un gair, y-T hWlli, os mynewgeh., i mi. minau a. fyntgaf j chwitha-u, trwy b-a awdnT- doti yr wyf yn gwraeuthur y peth'hyn. Bed- ydd loan, 0 ba le yr oedd ? Ai o r Nef, At a ddynion ? Gwrthodasant hwy mmo Cl hunain i'r nsaili nar llaJl. Pe cyraddefasesJ mai or ruef yr oeddi bedydd loan, yoo. caw. sai yr Arglwydd le i ddwyn ym mlaen ei dystiolaethaxii, ei fedyddio tf gan loan y dydd a'r dydd, a'r awr or dydd, yn ol 'yr holl bethau a. orchymynodd yr Arglirydid trwy law ei was Moses.' Rhoddasai iddynt Sicrn^Tid anwadadwy, fod loan ac yntau wedi 'cy:flawrni pot) cynawnder.' Yn lie hyny, atebodd- hArynt, 'Nid wyf inau yn dywedyd i chwi 'trwy ba aAvdurdod; yr wvf vn gwneuthnr y pet hap hyn' (Matt. xxi., a Marc xL). Caw- sam. drtigon beAi by-nag i weled mai ei fed- yddiad IEf gan loan oedd ei awrdurdbd i y dd\J:n yn Offeiriad yn y DemL" Eto unwaith (tud. 21) :-r'Bedydd fr j SA\ydd offeiriadH a gafodd Crist gan- loan yn 01 deddf Moses. A chan ei fod yn par- hau yn ei swydd: 'Eithr hwn", wedi offrA-mti un a,berth dros bechodaaj, yn 'dragywydd, a eastedsdodd ar ddeheuiaw Duw/ nid dachon- adiwy fod ei fedydd yn esiampl i neob arall a. byth." Rhagorol D.S.D. Beth yn fivy clir ac YsgrythyTcr] ? Nidi oes yma dJdtim !un a:rI- nghysondeb ymddangosiadol!" 1 elly, fe wel y darllenydd nad' oellil hawl yri ol cyfraith Moses—gan, y Gwaredwt i gael ei fedyddio cyn, ei fod yn 30 mlwydd oed, ac fe ddaeth at loan Fedyddiwr yn nghvflawnder yr amser. Os hawlia y Troch- wyr esiampt ym hyn, paham y trochant neb pwy bynag cyn ei fod! yn 30 mlwydd oed, neu dros 50 mlwydd oed? Paham na byddent yn dilyn yr "Esiampl ?" Os mai ymostwng i "fedydd edifeirweh" wnaeth yr lesu—rhaid garli hyny ei fod yn ( bechadur, ac os yn bechadur, rha.id fod yr Ysgrythyr yn gelwyddag, canys drwedr-"Y r hwn ni wnaeth beebod, ac ni cha<ed twyll ym ei email' ac anmhosibl iddio fel "pech- adur" i fod' yn "lawn" me yn "Waredwr." Nid "annghysondeb' ATtwidango-sia/iol" yw peth fel hyn, õndi tyrni sarhad; ar gymeriad Ma.b Duw, a dinystrio trefn iachawdwriaeth pechadur! Ydyw, ddarlienydd, y mae y fath syniad gwaradwyxldus am Fa.b Duw yn gabl edJ: Ond beth a. ddywed "Y Weithred o Fed- yddio" ax y pwnc tragwyddol bi\ysig hwn? Gwrandawer ar Dr. Jones yn traethu ar Fedyddiad Crist gan loan Fedyddiwr: "Cyrnerai le ar 'ddechreuadJ ei fywyd cv- hoeddus, fel y mae ein bedty-dd ninau i gy- meryd lie ar ddechreuad ein bywyd crefyxM- oL Ymgysegrai efe fel hyn i wauth ei Dad, ac elai i mewn i deymas nefoedd trl1-Y yr un fynedfa ag a ordbiniodd i'w (V y Sylwer, mewn gwirionedd, mai ;ltu allan i deyrnas rrefoeddr" yr oedd Mab Dim hyd lies y cafoddi ei fedyddio gan loan! SW- faenydd y Deyrnas tu allan: i'r Dsymas! Ac wrth reswm, fel pob pechadur ( ?) arall- tra y tu allan i'r Deyrnas-rhaid ei fod ar dir colledigaieth! Pe wedi marw yn 29 mJwydd oed, buasai yn golledig, gan ei fod tu allain, i'r Deyrnas! Meddylier am y posibl- rwydd i Fab Duw i fyned i Uffem drwy beidio ufuddhau i fedydd! Nid rhyfedd fod; y fath ffiloreg ynlyd yn gym dymioo yn benboethiaid sectyxkkJll Canodd yr angylion anthem "tangnefedd" uwch ben y ee.idwad ar ei enedigaeth, ond tui allan i'r Deyrnas yr ydoedd I Nid ydym am ddilyra y fath ymresymiad trochyddol ddisynwyr. Terfynwn gyda diolch i Morien am droi yn "athraw bedydd" Bapto D.D. Ffenestr Ddwyreiniol Egtwys Gadeiriol Carlisle ydyw yr un ardderchocaf yn Lloegr. Cyrrwysa yn agos i 200 o wahancl i- st-nau allan o hainesiaeth gyrsegredig. Ceir 2,470 o lofmddiaethau yn flyiyddol yn Itali; 2,400 yn Rwssia; a r,600' Ys- paen. Yn 1892 darfu i Mr D. A. Thomas gael mwyafrif o 9,644 o bleidleisiau rhagor na'i wrthwynebydd yn Merthyr Tydfil. Y mae hyn yn gofnodSad i etholiad Seneddol. Y pensiwn mwyaf a dderbynir gan unrhyw un, yn y wlad' honi ydyw eiddo larll Nelson, sydd yn cyrhaedd pum' mil o bunau y fiwyddyn Derbynia Viscount Hardinge dair mil o bunau. Y mae 150 allan o bob mil o blant yn meirw cyn eu bod. yn flwydd oed. Y Carlton Club ydyw y mwya.f cost fawr mewn bodblaeth. Costiodd yr adeilad 180,000 o bunau, ac y mae'r llyfrgell, v lle-stri arian, y celfi, etc., yn werth 170,000 o bunau ychwanegol. Ei incivm ydyw pum' mil ar hugain o bunau. j
Advertising
-:0:- KERNICK'S Vegetable Pills Are easy to swallow, being Very Small, 2nd are a pro ved remedy for Headaches, SLiver & Stomach! Troubles, Dyspepsia, Co nstipation, and all kindred com plaints; at so Rheumatism and Ti Taken in time, they will breakc up a Cold, Prevent Iinfluenza or La Grippe, Check Fever, Regulate the Fun c- ions of the Body, and CURE SICE: HEADACHES. Of aN Chemists, Ac., m 7¥1., 13^d., sad 2s. lIS. «re«t «rfSMRiH»&&ai(,L4v 0 Astudiwch eich lechyd. Ni"wnaeich as- tudio chwi. Os ydych am ddyogelu IECHYD, rhaid i chwi gael GWAED PUR. Y .mae yn h-ariedbi. Os iiad I each GW A ED yn BUR, y mae eich holl gyf- itn^xldiad aihiji o drefn, a.c yn agored i gitalytiiadau difrifol. ,tn Y mae, o ganlymad. yn dihymi yo bosllioi a/mrjeh chm os eww]h-siwx:a gadv\ IEUH FD "M EG-N LO.IJ. I fyiiu gweled fod GAvaed yn cael ei gadiv yn Berffaith Rhyda o bob anmhurei-M. Cofiwck y dyiai eich lechyd gael. eich I Ystyiiaeth Flaenaf, cairn's kebino amddifedir bywyd o haner es Swykid&r.m, ac nis gellwch ymladd brwydr- au dyddiol byw~d gydag lechyd anmharus. Anmhrisiadwv i'r Bobl Cymerwch Hu^h ss Biood I I I —f) Glanlsant y Corff o Bob Anmhuredii GWELLrtANT Poe-n Pen, Diffyg Traul, Biliousness, Gwynt, Afu Drwg, Corff-rwyft»eeJd^ Scurw, Peadidynod, Clefyd y Breoin, Ecaema. y XIO* Nerves Lgwaii, Fits, Gwymegon. Rhewanatiam, Piles. Poen Cefn. hamiba^k, Twddiant aar a QefydAU CroeTlf IseldeT Ysbryd, Gm scibsm gwedthrediad iachfusol fcdi rhaaa.1a mwud y cyfansoddiad, Brashau a chylotcthagi y gwaed a'r e'fenau a roddatti "RV m • HD E Blood ills, 0 a .¡. J Mynwch weled fod 11., J galon ar bob blvrt hyn twyJ )<<) Mjw fn feddy^'('1 aeth anaibrt&Skd at y gwaed G wel la y d«Utr *u ar <>1 i bob ptitk arall fdhu. Ileb oea-i, niiauiiv, cu am flweb o Hwghes's Blood nils. GwteirtMr hwynt gan bob Chemist a. gwertbwr Patent Medicines am i/ij4f 2/9, 4[6, bot danfooer eu gwerth mewn stamps P.O. ii gwneuthurAvr,—Jacub Hughes, ManwfactoriBg Chemist, renarth, Cardifi. G (. )' G() "-S I BAL.M Eli at hói) t GOMBR'S BALM a iacha glwyfau w y traed, droiaxi. pen, gwddf, Erysipii&5, maffsan Uidiog a digroenedd, cornwydjxld cra^mflyd, coesau drwg. GOMER'S BALM a iacha bronau a pen- | braaau doterus, Piks, traad«-chwysedig, toriadan allaa, crach yn mhenau, a gwyn, eha.u Plant, llygnadau a llosgiadau yn | mbob rfeasn fir corff. Ar werth. gan bob Chemist a gwerthwr Patewfe Medicine am j/i y blwch, neu d(I aiionar m gwenh mc-im stamps at v hrnwif iwhiBM JACOB HUGHES, II ilrf.wlwii% ChmD*, pMAiim