Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

10 erthygl ar y dudalen hon

LLINELLAU¡

[No title]

Advertising

--------,.-LLANILLTYD FARDREF.

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

LLANILLTYD FARDREF. Mr Ckilygydd,— Mae yr hen wraig a fina yn dymuno. Blwyddyn Newydd Dda i chti a'r holi1 staff a diolchi i ffyddloni ddarllenwyr y "Darian" am y gefnogaetb y naaexit wedi roddi yn nglyni a'r llitfaiau j ac y mae Haweir yn: gofyn am i mi bariiau. Mae y maes )"111 agor o hyd, a ehymeriadau newyddion fel rhyw newydd wyrth o hyd yn dod i'r goleu. Mr Gol., caniatewch i mi ddweyd1 fod, amaf ofn fod, rhai. am) gladdu y tadau yn rhy gynar o lawer. Yr wyf fi yo CTed'u fod eisieru cadw ym fyw lawer o'r hen dadau a'r hen famau. Mate yn mhob dtyn a dynes rhywbeth sydd! yn wertb i gadw mewn cof. Mae llawer yn cael ei ddweyd am bre- jgethwyr, ond ychydig a ddywedir am ddiaconiaid ac aelodaii c\1fredin yii eglwysi. Nid wyf yn, gwybadi paham y codir cymaint ar un dosbarth yn fwy na'r Hall, yn herwydd y mae y naall mor ffy'dcion a diwyd a'r llall, yn ol eu talent a'u gallu. ALhvchi ch'i byth gaei mwy o neb na'i allu; a'r pwnc yw cael y dyn i fod yn, ffyddlon a diwyd yn ol y gailu a'r manteisiom sydd o fewnei gyrhaedd neoi fe ddylai fod pob dju yn ddawyd VTI ei ddydd, yn herwydd mae yn dod yn nos aT baiwfo yn hwyr neu hwyrach. Mae ambeU i ddyn od ofnad.wy yn y byd a'r .eglwys, Bydd rhai yn barod i feio, os canmohvch .rhywrai ond; y nhw. Yr wyf fi }"1flJ earn canmavtl pawb, os bydidi modd; ac hefyd, nid wyf yn caru drw-eyd ond y goreu am bawb; ie, ant y gwaethaf. Gan; mai adeg Nadolig ydyw, mae'r hen wraig a fma. wedi perwierf^Tiu gadael ben dafarndai a hem diafarntwyr y tro< hwtn, a thraethu am Nadolig y dyddiau gynt vn Uanf- illtyd. Mae Mari Lwyd, a cna:nu penillion gyda Maii, bron wedi diflanu yn llwyr o'r He. Nid wyf yn gwybod am neb byw yn bresenol a fu yn enwog mewn camju penillioo gyda'r Fari; ond bu llawer o borio TO cael ei wneyd trwy y He. Erbyn heddiyw y mae wedi diflanu bron. yn llwyr, a gobeithio fod gwell arferioxi wedi cod'i yn: e-u He. Yr oedd hen bobl dda LlanilItydi yni codl yn foreu iawn, air ddydd Nadolig. ac yni cyrchu tua chwech o'r gloch y boreu i'r Plygain i wran- da.w pregethi, neu uno mewni cwrdd! gjwieddi. Mae pob! Ida-nilltydi yn bresenol yn gallu oil cysgu yn daivel: ar fOlieu Dyddi Nadblig,. ac yn rhy hwyr i'r cwrdd deg, cbwaetliach y cwrdd chwech. IMae llawer yn -crt.Ju mai Pabyddiaeth yw' y Plygain. Wel, chwareu teg, nid Pabyddiaeth yw pregethu a gweddiio.. ,Does,neb, syr, roox oddwl a chredu miai Pab- yddiaeth ydyw y pethau a ncydais; oud creda pawb mai peth da ydyw. Felly, paham y mae pregethu at foreu Dyddi Nadolig yn Baby^Miaeth. yn fwy na phregethu rhyw foreu a raIl ? Os ydiyw pregethu yn fanteis- iol ac anigenrheidioi er lies cyft'redino] cym- deithas, canvii i wybod pa bryd y mae yr adeg mwyaf fanteiRiol i bregethu? Gal] wn feddwl fy mod yn clywed rhyw waJch, cul ei farn. a llawn o rhagfam, yn barod i ateb "Fod1 myn'dl i'r cwrdd am saith Dydd Nadol- ig yn beth Pabyddol." Wel, paham y mae myn'd yno am saith Dydd Nadolig yn fwy na myn'd i'r cwrdd ar y Sul am ddteg neu un-ar- ddeg ? Na, syr, mae'r hen wraig a fina yn credlui nad oes inodd t gw-rdd pregethu na chwtrdd gweddi ychwaith i gael ei gynal yn Thy foreu. Y gwir* am dani yw hy n,—Mae pob cwrdd1 yn rhy foreu i 'long sleepers." Nis gvvn yn iawn am bobl Aberdar; ond gwn am rai fodi y cwrddi chwech y nos yn rhy foreu iddynt o lawer. "A myn'd' i'r cwrdd ar foreu Dydd Nadolig y maen-t, i weIed v lie wedi cael ei ddresio, a'r canwyllau wedi cael eu goleuoi, ytn fwy nac i addioÜ Duw." Dyna stori Mr Gwybodus, gwelwch ch'i. Wel, ai myntdl er mwyn gwrandaw y maie pawb i gyfarfodyddi y Sabboth? Ai addbli ydyw ,y ,arncau y bobl yn tyru i'r capeli nos Sul ? Yni awr, syr, mae yr hen wraig a, fina yn rhai go blaeni ac eang ein barn, a ddim yn pino ein Uewys wrth neb, ond caru pawb j ac yn cario allan mor bell ac y gallwn ni, "Live anti let live." Yr ydynn am fyn'dI rhagoui at y pwnc, sef "Nadoiig y Dyddiau Gynt yn Llan- illtydL" Yr oedd meddSvil mawr gan y bobl ami y dydd, er feallai nad oedd pawb o bobl byd) bach LJ anility d wedi cael eu brein,tio, a'r un tueddfryd1 a'r rhai oedd; yn cwrdd i addolir; eto, syr, nid yn y bobl yn gymaint yr oeddl v bai, ond feallai yn her- wyd(11 paidl oedd manteision y dyddiau hyny ym ddim at y presenol; felly, "pan ddaeth y Gorchymyn yr adfywiodd pechod, a minau a fu'm fanv." Nid oedd y goleunii yn tywynu YIli ddigon nerthol panl yr oedd y bobl yn difyru eu hunain ar arferion y dyddiau gynt; yn herwydd pan ddaeth y goleuni, cawn rai fu yn canu gydJa'r Fari, ym canu g:yda.'r corau, a rhai fu yn trwsio penillion wrth ymvi dirysau y tafarndai yn dyfod: i farddoni ar well mesurau, ac enill gwobrwyon yr Eis- teddfodau; ac ereill yn buddugoliaethu mewn traethodau: a chawu fod rhai yn ac wedi bod' yni cyhoeddi yr Anchwiii adw v Olud yr ochr yma a'r ochr diraw i'r moroedd. Credwni fod1 pethau wedi newid er gwell yn I hanes llu mawr o'r hen drigolioiri. Ar adeg Nadolig yr oedd dresio canwyllau: yn y capeli, a ga.llasech feddwl wrth y goleuni oedd' yn' y capeli yma! ar amser Nadblig fod- yr I "electric light" wedi dod Yr oeddi rhai o'r canwyllau yn rhai1 mawr iawn, yn ddigon mawr i alw 'chi? arnynt. Yr oedd digoin o ner a phabwr yn; rhai o hoaynt i bara am flwyddyn ar amser cyrddau. Wel, tiebyg y flwyddyn ar amser cyrddau. Wel, tiebyg y Z, bydd Mr Cul ei Farm yn barod i ddweyd: "Wel, dyna; hen Babyddiaeth eto>, dresio canwyllau." Caniatewch i mi i ddweyd fod He i ofni fod mwy ci Babyddiaeth yn cael ei a.rfer yn ein mrsg iiia, dresio canwylhu. Beth feddyliwchi am bobl yn clod Fr cwrdd i Kysgu, ac nid i wrandaw? Beth, all fod yn fwy o ddiystyrwch ar ysgoJ a'i gwaith na gweledi pobl yn cvsgu a phendrymu yn y cwrdd? Ya wir, Mr Gol., nid oes genyf ddim1 amynedd gyda. rhai ma:thau 0 bobl, yn herwydd Pabyddiaeth yw pobpetb, ondi pobpeth fydd unoil a'u barn gul hwy. Er's llawer dydd yr oedd dresio- canwyllau mawr yn Llamilltyd1, ond yr oedd mwy « gariad a heddwch yn ffynu yn ddigon tebyg, yn mhlith y trigolion. Carwn i ddarllenwyr y "Darian" gofio, mai: nid gyda Phlygaini a dreso canwylla y byddai pawb yn difyru ei hunain. Byddai llawer yn caru cael game o bel-droed yn dawel, ac nid yn y ffordd airW bresenol! Na, nid oedd dim son am, dori coesau, na thori breichiau. y pryd hwnw. Ereill: a ddifyremt eu hunain trwy dyru i chwareu bando, etc. Ereill yn chwareu "cat and! dog," a "rounders" • ond ai rhai mor bell ag ymladd ceillogod; ac feallai y cewch air eto ar h= dirimwjw y oealiqgoldi. Digon tebyg ma fydd! y lith hon yw piesio ewyllysiwr da, ond mae "Cyfaill John'" yn fodd,lon iddo draethu ei len, ond gofalecl am y canlyniadau, rhag ofn; y bydd genyf Laiv,e.r (,nvell pet,ii,! dywedyd am, heis dafarnwyr Llanii ivci na rhai a gymeranc arnynt fod yn ddiaconiaid eglwysi, ac arwein- wv; y bob!. Nid wyf yn arfer defnyddio yr ordd fawr, otid y mae yma wrth, law os, bydd galw am dani ond gobeithio na fydd eisiew codfr steam ar y morthwyi maw. Yr eiddoch, "Cyfaill John."

--;0,:-TRO GOrIDUS YN Y RHONDDA.

LLANELLI.

CHWEDL N ADOLIG,I

DAFYDD JONES,

-- . ^ GCOFA TY'R ERGYD.

Nodion Amrywiol.