Tarian Y Gweithiwr

TAUAU Y TRAETHAWO AR "TYMHOR IEUENCTVD/1 YN EISTEDDFOD- HEOLFAWR, Kelson, 19°2. Mt CdReiiydd a Phaiciius GynulieifSfa,— M*e y gystadJeuaeth ban we-1i p 06 yn W'Í1 iig o Iwyddianus, mar bell ag., y iiiae skahati cystadieuwyr yn y cwesciwn. ¥ ntae *ifr-*tu<xsog wedi bod yn meddsvi gated: ar ) ferns'it mewn gohaith cryf yn gipio'i >" lraetha^|preu ar j&ntlior leuerJctyd"; ac ar el darii«a > c^OT&dd'.adau, yr wyf yn dra sicr fad eu Jai-yVyyyr wedi derby n tal a lleshadi drwy eu U2i,¡f c.-du, } a Vawn mwy gwerthfawr na r arlini; £ >jyjnr fel gwobr gan y Pwyiigpr an? y goresu. Mae yaa 12 a eyfan s»:kra|dau w<edi dyfod i law, ac y mae anv ry; or honymt yn ymyi 600 llinett o hyd. F*1', air ol bod am rnfer o (klyidiasj. yn trtgo yn Tighaaol y cynghorion a'r cyfarwytidfeuJau a'r rhybuddion mwyof drifrifoi, mae yn haws i rftvyi ddychymygu fy mhrofiad nag i mi ei dd^ygtilia A bwrv golwg gyfiredrtsol dims 0 y (yfaxisocMiadau hyn, y mae yma arnryw drfcilygiorc ami *g; a'r un difiygiom yni petth yn Kkiyat bran i gyd. Un o r cyfryw y&yw fcc*wi|juegiaeth ddiffygiob Mewn frurfiad bra^f|jegau/ ychydig o'r cy fai'-xxld'Wfr sydd bei> tod jTii dra <&ffygkil. Ya c**d oeir< p £ 4a3| phatap bra-* /Heg yn. Be taa, a pfcww^yai tm ffa*d<kg hdrfatth ra lte p^-Wrc p •<* fcwip. Mae y ^awBnddwtday.. hfi TO yn tit* act ^kSnrrth dsufiyg: j-j*aa#w4 e du y eyfo«snddwyr x ffurfio br • -vynegau i gyfleu eu aieddwi a't dros- gjwytldo i bapyr. D'ffyg arr.11 ydyw diffyg cyrfljimi priodol wrth b. i drin y pwcw-, su: i yxngniariv. arno, ac o r-'nnb'.viad mae arciryw o'r q^famsod'Hadau yn h'.jAlei d-r^drefins. Ottd y diffyg rnwyaf cyfiro^jn >1 dtffyg nv .ftlw 1 ac astudiaetit b-llod4 o'r pww cyri ys^rifenu ^rj}^ Mae f*r frtNF^" orul j-cKy^lg iawn o-'r cyfansodd wyr >TD.a vvedi cael en. boddlooi gyda. go?\v« ar bc^th yw ystjT, cjttwy sr a therfynau y t^>tyn, "Tymhiir IejierK-tryd' ac o gaxiljn- ta.d, y maent yo ysgrifenu pethau bodlctf an- r<t^i,ysyiltioi, ac yn gadael y pwnc beb el dr;ri'" Ymddengys fel pe byddai scrycfw o\ cyfanscx.khvyr yn cymerydi eu hysgru-birn yn ev. liaw a. decbreu ysgrifenu. ac yn.a. yn dech- j re? a cfcdd-A-L Dyfid cael syriiad! cfir am y p>TiC, a gorhpen meddwl broc, cyn diech-eu yi^rifei^u tuag at gaet eyfansodd-ad- cryf, d'f\ a chyfan. Nid; "Ieu«M^)d y Tymor/' na "Ptrw^'sig- rvrar-ld Tymfacsr lernenctyu"; ilawer Ilai uDdy- lea-siyvxidau rhiem at eu plant yn Shijator I«soo!ptyd. yvr y pwnc, and "TjHahor Ie»j*stcty<i" Mae yn aryrahosibi i draethawdl fod yn do'Ji!wng a chaamoiadwy os aa, (yM gaa yr awHyr sYDhd' clir am yr hyn y trae-tat arnct; a byddai yn dda. i'r cyfansoddsvyr hyn daiu syh. arbemg i hyn pan yn yragyntesryd aT y:,g'rifeuu traethawd y tro nesaf. Y tes»fyn yn a?vr yw. "Tymhor Ietionccfyd^—rhyw adeg yu uioareii oes dyn—aid yw a bwys aeit-ldnoi pi bQ'd y diidrreua nac y terfyna. Y li'.i:ivws o'r ysgrifen.vyr ytaa wedi bod yn po^ra eu hunaki er ceasia cael lÙfanpa fiwytlkhiL, os nad! pli ddiydd o'r fi^wynidiyn, y byqtd dyn yn dod yn iewansc, a pha bryd draoliefn y byrld yn peidio a bod yn Kuanc, be6 I'styried nadl yw p.wb o'r ua cod, ddnm )'1:' citx] i fodl yn ieoianc yr un pryd. Bydd rhaa yn ieuanc ffyn^didbatM o ffaen y Lie-in, ac yn &dynio n canot oed: pan y bydd eneali yn ie; am. Mae rfiai yrt dadbtygp gymaint yp gyfiymach nag ereili, fel y fcwy yn d:ecfJ.,réu gvvynefeu b'ywyd!, ifiiwyfo eu cwch et hiinain pan y ^•■thag lo^-tin oadi a hwy ar cA, yn ofmts, ac yn oerdded jutlaw eat tad. Onsf dyuia'r mater, "TytnSpr. Ie««ictyd, a gaJfxjTTL feddfwi y rhfvr gyrfJwu fei y caonly-ooi ein harw aan oil; sydd yn gyfevysadiig yndii^ Tymhor lewenctyd a ran—"Ei eKjttoa a'r brydfmh'ch'EA fainteisiani a.'i ragdygon'; '¥* berv-glort a'i brofedigajefthiju'; 8;C o ran ei 'B-wysigrvA'dd fet y taae yn gwynetKi dyfoo. of bf^yd. Byddai rnamyfu ar y pw^«tiau brn yn sicr o ddiiiyKb) ddkx'r pwnc. Otierwydd L'liosogrwydd c^fanszxkBiadau^ bydd yn rbaidi i'r sy^wadiau ubob un 0 hon- fix fod yn gyfyngerfig- iajnts. Gred yr wyf yn hydc^i.1 y bycfdant yn &y-Al gj-masnt o fantais i'r '-rytan^odflwyT ar gyfer y tax ossafr ac yn y # >baith a ctwr axncan hwnw yw faemf yr wyf \redi eu gwtieydL Mae y 12 tra.erl1.awd NytSd weds dyfod i law fik dwyn y ffageowtui caniyaof ac v nvienl yn rhainu en fkcnaanj fit wescfeici natur- i1Øi i Betfwar dbsbartti; 1. Addenda Yerha, s Gwr loianc. 2. GwynteAfwr, ftfcxidy, a Malb oft Nelson. 3. Dyn Itruanc, Rbq(ddtxdb» Ymge^yd-d. Ewidaf, Adfryrt 4. Danie4, a Nid Mahan.

YR HAF. GAIR AT POWVS FADOG Mr GoJyxjyM,—- BU8 yis pryrserts gyda; gahwg ar 1tt$ yr yni'ftiamicb'.vT hwa, oblegnl wedi djfedi i g<#wair a m mae ef- Y pe'th cyncaf a, ofyni am dJillQ yw "ffraediineb/' a hrny hyd yn nod ax f aes y gwaedl Dalfu i mi fldiffS dadleuoei hen feirdd Cymru am yr txaner canrif diweddaf, ac ychydcig ff web ais ynddynt wedi dwyn y ddadl i dir pwio^od, Fei y byddent hwythau yn g'wn-cyd bQb am- ser. Eled Pov.y^s Fadog am fwyd esiaid at ^g-Tgic Cuts, ac Aily. Sloper, Pickwick Papers, a Tom Sawyer.. 1 Fe fu aniser ar y diiSxil lion pan na ruasa-i geasyf wrth*-ynel>iad i ysmaidicxi. Ond wedi i Dafydd! Morganwg gymeryd y cwrs annheg a wnaeth, perwierfynais iaair gari- lynia/1 gario y rhyfel i dir y geiyii. Mae Powys Fadt>g wedi goso*]! ei rn Brif Famwr yn yr achos hwn. Dyvvai ei fod wediÍ dalynt y dikull; and as ydyw n,e*ii dilyn, dilyn o hirbell rnae wedi w«tyd., a hynod. anwybodais y mae yn ei hanes, Co-tled yr hen. fra^ddeg—"Little knowledge is dangeraus." viautw;h i mi droi fflat:-h -i okirrn y gwir ar ei lythyr. Dyw^ed' fdhrn- "Mae gan Twynag ei dystioax. uc un cxyf, ocd rhaid i mi ad 7:ef nad yw T wyt*^ mor brydOon o hffiWydd diwedda gyda yr by-i ddyiai fod wedi ei ddwey-ti yn gy war yn v ddatil, sef cyfeil lgaruxh Gwi.Jym Gwmta Tel)nog." Wei, os bydd, Powys Fadog mor ganedig a throi i rai o fy lilthyrau cynfcaf, fa ga y Sery fact' hooo: yn cael ei phmft yii a'r bsardd a'r oerddor yn nghwiani eu gilydd. mewn E Lsfceddfocir yn Rhymm, cyrs i Gwilym Gwent symud- i Cwimbach. Hydeiraf fod Porvys Fadog yn drlyn ei FeiW yn nes nag yw yn dilyn y liythyrau hyn, a'i fod yn gwybod ei bader yn well cag y -me yn .gwytxxi y ddadi boo, neu fe ddjerfyriii yr liaf asno yn y man Ai ffraethineb yw danjos aww-ybodiaeth fel' hyn? Kt-fyd;, dywed fy rtwxl yn syrthio ar v p, ,.L,i- blryvyid i'r "Haf" gael ei chyfaasoddi heb ■oriou. Na, dim o'r fath beth; dygaas >*r engraifft bono am Mr Tom: Price yn c\f.u>- soddi lieb etixiau i dori i law osodaad D.M. ei ftxl yn ajmthosibi gwneydi hyny Cyfeir- iad oedd at gyfansoddi yn gyffrediinoJ, a, mi at gyfansoddi, yr irHaf." Mae cerdrforioci Rhymni yn sicr fod Gwilym Gwenfc wedi cael y geiriau gan Telynog yn i860 neu i86r, a'i fod wedi cyfansoddi "Yr Haf" ar eiriau Tedynog yn 14, Morgan's row, a il bod hwythau wedi ei chanu ar y geinan hyny pan Gall yn ei chyfanso<Idi. Cofied y dwriler*- ydd mai nidi un "tyst cryf," ocrarfi rhyw haner dwiiju. fei wJf wedi eu httmwi yn barod. Fdiy, nidi cywtir yw mai y tro: hwnw ar y cae yn Gwmbaci, y canwyd I'Y rH a£' yn gyntaf. Dichoxi, a thebyg fod lago Fwyaf yn iawn, mat Doctor Denning al chwaiteuoddi gyntaf ax y berdoneg,. Pe btrasai Tedy^jog wedi symoixi o Cwmbach i Rbymnti, buasai y ddadl ii rod 0 blaidi Cwmbach; ond gan rnai symiid o Rhvtmid i Cwmbach a wnaeth, mae y driWJI i gydJ a blaidl Rhymni. Yr wyf yn apelio at ffraethineb Powys F adog ar y pen htwn. Nid ivyf yn gwy b<xl pwy yxfyw, ond nuae yn amdvg ei fodl yn lienor g;alluog. Nid wyf chwaith am w-ybúd pwy ydyw, ond iiMo beid- io oeasio tori fy nghymeriad ar bethau disail, fel gwisaethi D.M. Yr wyf yra dra diolcdigao* i Pofwys Fadog am lddb, rockli i mi y sylwadau hyn—Mae gwaith fTelyr»>g' o fy mlaen yn bresenol, a cheAnjii d<lo.d' o kyd i dystiodaeth fe^Tioi yn ngeiiriau 'Yr Ilaf," ac o ran dim a ellais ga:n- fod mewrv arckiuil aj syniajdlau, byddai cystal genyf greoki eu fod yn perthyn i 'Drjychwel- tawj v Genedi/ 1860., ag i gyfnod diweddar- ach," Mae hynyna yn chwilfri-wio holl gastelli .Dafydd Morganwg. Yr wyf fi wedi colli llyfr Telynog etr s biyn.yddoedtb a methais <Myfodi o hyd i un, ac felly nid oedd y fan- tads bono gvmyf. Mae Dafydd Mocgaar-vg wedi adeiiadfu ed gestyll ar er dyb wan na. chyfainiso<:Mwydi geiriau 'Yr Haf hyd 1863, ac wedi myneJJ mor bell, unwaith, a haem nas medirai gyfansoddi dim byd gwerth cyn hyray, ac ar hyny yr adeiladt«dd. Nicl oes yn ei gwrawl 'tystiotV yr un dystioiaetii linion- i gyrchoi Na, casgHa^feu oddiwrth amgydch- iada.il allanoi ydYTJt alL Ge-liid cael CcUt-, oedd o rai felly yn Rhymni; pe anfomd! atynt i 1. ofym yn mha. le y cyfansoddodki Gwilym Gwent nl rHaf/ dywedent ar unwaith mar ■yn Rhyirari. OnnJ ni chymerais dystiolaeth yr u-nt o'r cyfryw. Na, dim: andi y rhaa hyrty a we,fsant a'(£ llyg>aiK.i. ac a gjywsant a'u cSiusti-aw. Gair etott y liythyr, yr hwTi a edlw Powys Fadog yn 'last -mil amd tecstamenc. Dyma evvy4iys hefe eww y We y ^tiiiad hi, na dydd- i3/{J mis, rsa bJwy«idyn. Dywedwyd iddi yTn- dkîangü5 mewn rhifyn nei!kJ!1.1IOIi o'r "Drych. Ond y llythyr ei hun, fel yf yroddia.n(gos- odd yn y ('I>anac}, nid oedd yn ngwyneb "{laub" ac ni. fnascuii yr un Llys yn ei dder- byn. Fe-By, chwt. welwch nad yw yn deg i miTftui ed dtierbvt-i. Twynog. Tri Chyfaili.—Mat- tri chyfasil a'r rhai 'y cylai d", fad ar delerau da bob amser—ei x wrsig, ei gylla, a'i gydw-ytwxl Pciiau Tost.—Y ffordd cxien i beidio cael peit tost yrlyvv cadtw y tr.a.ed yn dwym. a pheidio yfal gvnrodydt!. -:0:-

CE RDDO RIA Elll. GAN IjLxvydmor. Nid wj-f pi cynyg unrhyw ymrklilievxiad wrth gyflwyiro ychydig s-ylwadiau' ar y testyn dydrlorol ur-hod! i'ch darllenwyr; nac ydawaith yn m.ynd1 i esbonio pahaai na Ai- asid yn cadw yn mi aero ar ol cychwyn. Dy- wedaf, pa fodd by-nag, mai mewn atebiad gais amry^' o gerddbricni fuont mor garaddg a dweyd eu bod wedi coHi yr ysgrifenydd o dir y bu yn llafurio ynddo am flyTiyddoedicl. ac fod gaiWdynt awyddl eto i didarllen ei lytbyraiU. Yr ydym yn bur ddiolcligar am eu teimladau da, ac hefyd am eu gu-^erthfawr- ogiad o'r hyn ^Tiaethuim Yn mlaen mae aistudiaeth gejddbrol yn mynd, er mai ychydig o Iwyddjant wneir mewn cynyrchn efwlwyr addawd. Er j hyny i gyd, deuir ar draws ambell un weith- j;1¡U .sydd yn ymdrechu yrii dag i dyfu i fyd- oedd uchei y gan. 1 Mae y Cyngoo- Sirol yn awr yn ftyfadi allao i gynorthwyo y cyfryw fed y gwelir yn nghoiofnani y papyrau dyd-diol. TrwJ yr ys- j golcaiaeth hou <Z i gael adidysg. am dai-r biyaedd1 yn Ngholag Caerdydd, ar ddiv^eddi ei yrfa i raddio yn wyryf cerddarol. Sicrheir fod yr ymgeasydid yn ysgolhaeg da trwy fod yn rhaid tddo basio- yr airholiad am y Matriculation,, neoi eiddo y Central Welsh Board. Gwel ir fod yr ysgoloriaeth yn gytfyngedig i'r ieuenctyd sydd i'w cael yn yr t Ysgolion Siroi, —» I Dyiai hyn fod yn symbyliad dirfawr i'r rhan hono dn pobl ieitajnc œrd.dOf<Jl i ymr drechu yn deg am yr urdliau-urddiau a chwenycliiir gan gymaint o honom. Ystyir- iwyf fod y Cyogor yr. yTrddwyn mewn ysbiyd Rhyddfrydig, ac nid. < .ai hv.1- fydd os na ddaw ymgeiswyr yn mlaen i gystadlu am yr Ysgoloriaeth. Gwdaf fod y Bwrdd Addiy^ yn y Code newydd yn gwneyd astudlateth: o'r ddwy gyf- i. un.drefni—yr Hen Nodiant a'r Solffa yn v Colegau Athrawol yn orfodol. ByDkJ pob athraw yn gweled y rhesymoldeb o hyn, o henvvdd nid oes amheuaeth nad y solffa i raddau helactb fyxkl cyfunirefn yr Ysgolion Dvddiol fel o'r blaen. Ar y llaw* aralb cvflenvrir yr athrawoni a'r ddwy. Y gwyn ydyw gan athxawxwi oerddosrol y Colegau, bron yn d<lieithriaid, mai ychydig o ddiar- pariaeth rodrlir i'r efrydwyr tra rn: 'pupil teachers.' Mae athrawon yr ysgolion lie y paratoir y 'pupil teachers' yn ctvyno liefyd nad oes digoni o amser i'wI wastranfu gyda tlaestyn s) dd yn dod a chyn lleied o farciau yn yr arhol iad. Yn y Six hon., yr ydym yn gwybod am lawer o 'pupil teachers' yn dfcrbyn eu haxldysg gerddorol yn y dosba.rt;\1a&lu o# rdd- orol o dan y Technical Instruction Com- mittee, ac hefyd cymhellir hwy i wneyd hyny gan y Byrddau YsgoJ. o dan ba, rai y gwasan- aethant. 0 dan y DdedidfAddysg Newydd, gall hyn ddod yn gyffredinol, ac yn bersonol nid ydym yn gweled y gallant wneyd yn well. Tra yn cytuno gyda'r trefniadi newycfei parth j rxxilantau, drwg genym weled fod y 'song test' wedi ei diddymxi. CrexlS^Ti fod hy-n yn gam yn ol, ac mae ereill sydid yn, dal swyddi a chanddynt gyfleusderau i ffurfio barn ar y mater yn cyduno a. ni. Wrth daflu Hygad dros gwe.stiynau cerddbcrol yn yT arholiad diweckhu am Ysgoloriaeth Frenhinol, mae yr arholwr (Mr Somervell) yn tori titr new-, ydd, oaxl mae'r cwestiynau ar y cyfan yn deg ac yn hawdd w dealt Mae yma fwndel o gerddoruieth. oddiwrth Mri. Tom Price, D. W. Lewi: Wylor ONNvn ac ereill, gyda chads am air arnynt. Drwg genyf weled1 fod. Mr David Davies, Bethesda, tad Mr Ffrangconj Davies, wedi marw. Credwyf raai dyma yr olaf o gerdd- orion yr ardal fua cydfyw a Tanvmarian, Asaph, Eos Liechyd, Alawydd (awdwr. y "Gramadeg"). ac yn Í\\1" diwefldar, R. S. Hughes, y rhai a adwaenwn yn dda—yr oil w;edi uw) a'r mv-vafrif rnawr. | ArJiawdd d'esgrifio yr effanth ddofn gafodd I gwaith a. bywyd yr enwrogion hyn ar feddwl cerddorol y genedl Amser a, ball a i i ynv- gymeryd a thestyn mor oflawn o ddyddordeb i ni. Buont yn aJluoedid mawrion mewn gwahanol linellau, ac mae genym goff a parchus am yr hyn wnaethont dros y gelfydd- yd ar adeg hwyach nas gallaswn ffurfio barn gywir, ond' yn awrr wrth edrych yn oil, nis ga.Il.af lai na'u hedmygtL DYlna d'estyn i BwyMgor isteidfod i ys- grifenu traethawd arno—I ba radd-au y mae amgylchoadd naturiol yn effeithio ar feddyl- iau cerddorion ?" ArdaJ brydferth, arddunol, ramantus B^thesda' Yn ddiau buost cyn hyn yn caw- ellu doniau a ymddyrchafent mor uchel a.'th fynyddoedd! Gorphwyse<l llwch Dafydd Dafts. Mount Pleasant' Nis gallai y ddaear hon rod-di iddÓ, fedd mewn He mwy hardd. —, :o. —

Dau Ronmania-id a dwyliasant ffermwr Hunsaraidd, trwy arian-nodau ffugiol. Yn- tau a wyliodd1 y ddats., ac a/u .sa-cthodd yn fanvf er mwyn ceisio cael ei arian yni 01 trViY \-sbeilio eu cyrph. Y mae y llotrudd wedi ei ddaL Wrth 8i gospi dian y cymeir- ir v twyll i ystyiiaetb. Bu dirprwyaeth ddylanwadoi o flaen ynad- on Newbury wythnos i heddyw. Gwneid y ddirpTwya.cth. i fyny o Ymneilldiuwyr ac Eg- hryswyr, a 'u neges yxloedd galw sylw at 'dafarnyddiaeth' y fvvnieisdref. Hyny yw, Citredigion d'ayast yn dyfod i anog yr yniad- on hyn i weinydidu dleddf newydd y trwydki- edau yn ffyddtawn. J

V"T I v\,#i V 1 Si iff*- ■<-—I I )> 111 ft PEOPLES HEALTH i I H r \)W JS I K'V> W A PEOPLE'S WEALTH II j j ) jW [et pradepce persuadeyou m i \SOAPPOWDW j |- y Qearis o disinfects at one & the same time. [ (^7 I h/ Its regular use will lessen the risk of infection in the home 1 I { promote Health and Comfort. Itbavetyecgnomicaf- 1 i l 4 Soap Powder in use and even after use is not exhausted, } if lu || for the soapy water from the wash should be poured j | j fi |/i|f i down the drains and sinks to disinfect ihem and so j | | I I I Pi |Mf orevcnt the spreadinq of disease qerms. 1 i| 1/4/li rafil | III f | III I | fl- 11 j I I \f f (La swmma I 1 1 COMES IN AT Hit DOOR DISEASE rLI O OUT I i V.v THE WINDOW. f 1 Wm .WlMW53TaiWrai38i8(.t1S,Ihav-euscd^ojr I I 3 »'•»* «oao Powder for many purposesenave found lt excelient. I | ii tne best Soap powder I have ever ase^. | I I. \Y'r ^^4\axceilent cleanser v disinfectant of all sorts of utensils. 4 I I i\\ it can be employed wstli safety on the hands.a is a tnoroagn• J 1 Vv disinfectant for the skin. J 1 V s *r SESD A POSTCaRO GWMG YOUU MME /WD.ADeiKSS «» J 1 y WF. WiLULHD YCli A l)JSG?.lpniTt PW'-PHifT j I | „ liftsssmmMmw., poBjmusHi.msmi I Ss$p Mafcrs to iht fare Q(J £ £ fl

GWAELOD-Y-GARTH. Nid yM aeot f b}orlrhWIi yn cael gair o'r He uchod ar wpttleb y ^Darian." Mae i'r Cy-v-aelod e2 bkanes, a'i hen gymtsnadajUj; and ni wnaf yn bresenol oodt riwxMi haioea cyf- arfod adloniadoi a. gynairwy d gan Iforiaid y He yn Nghyfruafa 'Gwenyuen y Garth/ yr hon a gynelir yn y Collier's Anns, ochr y mynydd. Mae 'Gwenynen y Garth.' yn hen I Gyfrinfa., sef dros 70 mlwydd oed. Ysg'rifen- ydd cyntaf y Gyfrinfa oedd Shon Phillips, neu Shon o'r Llan; a wyi: i Shon yw'r ysgrif- enydd presenol, sef E. J. Phillips, Gwaelodi- y-garth. Mae y 'Wenynenfwedi bod yn ddiwyd am flynyddau, ac wedi bod: yn Gyf- rinfa led: flodeuog ond1 yn herwydd am- gylclaadau isel y He, trwy fod y gwesthfeydd wedi sefyll er ys blynyddau lawer, yr oedd y '"Wenyn<en! yn methu casglu cymaint o I fel ag arferai wneyd! y dyddiau gynt; felly, gorfu call y blwch am, dro. Nos Sadwm, Iotna,wr 3ydd., cynaliwyd I gwledd, a chyfarfoo adloniadol yn Nghyfrin- fa y 'Wenynen,' er ail-agor y blwch. Mae mawr glod yn dklyledus i Sirs. Jenkins, Collier's Arms, am ddarparu mor helaeth a threfnus aT gyfer y Gyfrinfa. Wedi iddynt fwynha u y ddapariaeth felus, aethant i gael gwledd o: natur arall. Am 7.30, wetle Mr John Llewelyn, Pentyrch, yn cymeiryd y gadair. Mae Shon yn un o hen drigolion Pen,tyn.h, ac yn parhau yns 11 awn o &01. Ca;wd araeth fer flasus gan y cadeiryxid. Unawd gan Mr W. Evaais, Pen tyrch. Adroddiiad, Miss Ceinwen1 Evans, Gwael- od-y-Gaith. Un-awd, Mr Dl. Williams, Gwaelotd-y- Garth. Adroddiad, Mr J. Jenkins, Caeidydd. Chwareuwyd ar y cornet yn fedrus gan Air O. PritHvmL Pentyrch, Dadlgan W. Llewelyn & S. Thomas. Solo ar y phonograph gan IN. Cent, AdroAliad gan T. Evane, Peaatyrch. Araicth rymus gan W. Lloyd. AtlT<«id;.ad gan M. George., Geoigetown:. Unawd gan W. Evans, Pentyrch. Uim-wd ar y cornet. O. Pritchard, Pen- Uim-wd ar y cornet. O. Pritchard, Pen- tyrch. 1 Unawd gaj^ D. Morgan, Georgetown. Unawd ar y phonograph gan J. Rees Jei>kina Unawdi gan J. Thomas, arweinydd. y gan. yn Salem, Unawd ar y phonograph, Dl. Cent. UnawxJ gan J. Thomas (Uew'r Ceiliog). Wedi diolch i Mrs. Jenkins aim y modd Ined.rus yr oedd wedi darparu, a d-iolch i'r cadeiryddu diweddwyd trwy i J. Thomas, (Eos y Garth), ganu cHen Wlad fy Nbadau.' Pob llvpydd er "WenYllloo," mecfd ein caJon. hwn yn ei dro. Yr eiddoch, Tomos y Gwas. —: :o:

AT OLYGYDD crrARIAN Y GWEITHWYR, Anwyl Syr,— Gwnaeth y Byl Addyisg achoisi tlawer o ssarad a dadlati yn y SeneddL cylch crefydd, a golygiadaira aaat Deyrnas Iem Grist; a rhaid i Btii atMef, neai da yn fy mjxhvg ydyw cadi crefydd i sylw. Llanvenhaai Paul am fod: yr Efengvl yn cael ei phregethu trwy genfigen felly llawenhaf finau trwy fod siar- ad am grefydd, a dysgu egwyddorion crefydd i'n plant yn yr Ysgolion Dyddiol wedi cael ei ddwyn. oddiamgylch trwy dirachwant yr lygtwy iwyr i gael arian y wlad at eu Hysgol- ion Dyddiol, ac eto cael eu llyiwodraethu eu humtain, a chael dysgu, eu Catecism ynddynt. 1fae pob peth yn well i grefyxkl na clxael ymddwyn tuag ati gydag anfri distaw, a di. raddiol, a bychatnus. Credaf yn ddiysgog y dylai y Testament Newydd fod y prif lyfr yn ein Hysgolion. Dyddiol, gyda goiwg ar ddysgu maesokliel) a ■ dysgu egwyddOrioTt crefydd Gristinnogol i'r plaint. Yn neiliduol, dylav y plant gael dysgu y rhanau -pwysicaf o hono ar eu cof.dysgu y burned benoo o'r Rhufeindaid er dangjos cwvmp dyn, XUI dysgu befyd er dangos achubiaeth dyn hefyd yn Nghiist Iesu j dysgu iddynt hefyd y bymthegfed benod1 o laic, er egluro yr mi pmic, a dangos cariad trugarog Duw at ddynt. Dysgu y burned benodi ar hugain o Ma.tt., a'r 16eg o Ltncv er dangos cyfrifaldeb dlyn yn y bywyd yma, a, y aefyiifa ddy- fodol. Dysgu y 5fed a'r 6ed, a'r 7fed o Matthew, er dsgu moes-ddysg yr Argiwydd Iesu iddynt, a dysgu y 6ed o Luc i'r un pwr- pas; dysgu ididynt y drydbdd ar ddeg o i Cor. er gallu gweled rhagoroldeb cariad; a dysgu iddynt yr Sfed benod o'r Rhufeiniaid, er dangow sefyllfai hapus a. diogel y Criotion; dys,LL kkiyttt y bymthegfed benodi o i Cor- intbidaid er profi yT Adgyfodiiad oddiwrth y men rw. Dysgrn y ddeudidegfed benod! o Luc, er eu cynorthwyo i bcidIio ofrn y rhai a l-adidlant y corph, as ar Iwybr dyiedswydd; a dysgu iddynt un penod: o'r Efengylau yn dangos prawf, a fflangeUiad, a marwoiaeth amynedd- gar, a tha-wel, a maddeugar, a iawnod yr Arglwyddi leau. Dyger y Testament Newydd i mewn i'r ysgol:; gwneler chwareu teg a'r plant; gosoder hwy ar y fFordd i gael y bywyd goreu Irma. a'r bywyd: goreu draw. Yr eiddoch, etc., Trehir, Fexurei, D. Ff. Dafis. Rhag. 22, 1902. -0:-

PENILLION CYFLWYNEDIG I BRYNMOR, Anwyl Fab William: a Sarah Meredith, 1,1 BwUfa road, Cwmaman, Aberdar. Gan- wyd Rhagfyr 2pfed, 1902. Brynmor anwyl, breinioi roesaw Roddwn i ti'n Hon iii byd Engyl Duw a fyddo'n gwyliaw Drosot yn dy esmwy^h gryd; Cefaist riaint tra, dymunol j T dy feithrin ar dy daith, 1 Tan eu haddysg tyfu'n ddnwiol j Fo dy hanes flwyddi maith. I Ni bydd gwell nac y dvmunwn I dy ran ar ddaear lawr; Ac os hir dy ddyddia/u, hoffwn I dy weled yn, un mawr; Fel dy linach gfn'tJ doniau Fu'o preswylio yn em plith; I ■ Peri adgof mae dy Rienau Oi sirioideb teg d'i-rith. Brynmor hynod, boe<J: dy1 lwyddia«S: Tuhwnt i ddychymyg hael, Yn dymoml. i. b un slomiant, Yn ysbiyd^i ) l1 ddaffael; D-rinigo'n! wrol ga-n, pnestyn F d dy achau at y noo,- Sy'n terfynu'n! Ngwlad y DeJyn. Sydd yn llawn 01 fawi a chlod. Clod a mawl y Gut a'th b-rynod«d! Di a minau un piydnarwn. Ar Galfaria fe agorodd; Ffynon ylch. y duaf gawn DyTiia drysor gwerth. ei feddu, 'N fwy na holl drysorau'r bve A dywedaf 'nawr wrth dewi, Anrhydeddwn hwn i gyd. CWm.,1.man. James Lewis. -:û:-

Treatment of Hernia. odge's Patent Trusses for the Belief and Cure of Hernia. The Lancet, October 3rd, 1885, says. It is comfortable, adapts i itself readily to the movements of the body, and is very effective j y improvement of Trusses, for the treatment of various kinds of Hernia, following the principles laid down by Proffesor Wood, of King's College Hospiital. PARTICULARS,—HODGES & CO.. 80. College Street Cbe'sea T .on doe. W The South Wales Coalfield ITS GEOLOGY AND MINES. New Book. Highly Praised, Illustrated. 206 Pages. Cloth Binding Free by Post, 53. 4d., from the Author— rfENRY DAVIES, Avenue, Pontypridd