Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

15 erthygl ar y dudalen hon

~ PANES HYNODI AMI

Cefncoedcymm er.

MOUNTAIN ASH.

Htfyd.

Hefyd.

i Lkvddian'. -

Gadlys, Aberdar.

|Noddfa, SenghenycH.

CYMDEITHAS bdarbod=I OL Y…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

CYMDEITHAS bdarbod= I OL Y GLOWYR. MR GOL.Nid fy amcan yn y Hith hwn ydyw manylu ar lith ysgrifenydd y gym- deithas uchod ag a arwyddwyd gan y ca-deirydd ac aelodou y Bwrdd Llywod- raethol yn y DARIAN ddiweddaf, ond dangos fod y ffigyrau fel eu rhoddwyd gan gyfeillion y gymdeithas yn y DARIAN ddi- weddaf yn profi yn ddiamheuol fod y ddedf yn tra rhagori ar y Gymdeithas Ddar- bodol, ac fod y gymdeithas hono yn sefy!! yn gondemniedig trwy dystiolaeth o enau ei chyfeidion ei hun. Ond cyn symud at y ffigyrau penaf, carwn nodi nad ydyw cyfartaiedd y cteyrnas o dal wythnosol yn un prawf mai dyna gyfartaledd glowyr Deheudir Cymru, ac yr ydym yn gwybod fod glowyr Cymru yn derbyn rhai sylltau yn fwy na'r cyfartaledd a roddwyd am y deyrnas, po un sydd yn cynwys galwedgaethau heblaw glowyr y deyrnas. Mae y cyfartaledd a roddwyd gan y Swyddfa Gartrefol yn cynwys gwyr a gwrage d nad ydynt yn eniil—pan yn gweithio 1 awn amser—rhai ddim mwy nag o 5s i 15s yr wythnos. Feiiy, gwel y darllenydd yr annhegwch o gymeryd cyf- artalecd wythnosol y deyrnas i brofi gwerth y ddeddf i iowyr Deheudir Cymru. Yn awr, sylwn ar y taliadau angeuol dan y ddeddf. Dyma fel eu rhoddwyd yn y llith dan sylw,- Mewn 264 o achosion a aethant i gyf- lafareddiad o dan y gyfraith, cyfartaledd y swm ddyfarnwyd yn mhob achos oedd:- £ s. c. 1899 173 1 7 1900 163 1 9 1901 188 7 7 1902 161 0 0 Ond, Mr Gol., yr oedd yn gyfieus iawn i aelodau y Bwrdd Cyfarwyddo! i annghofio dweyd fod mwy na haner y 264 achosion a aethant i gyflafareidiad yn achosion rhan- ol ddibynoi (partial dependent) achtlsion na fyddai y Gymdeithas Ddarbodol yn talu mwy nag JE20. Ond gadawer i ni gael gweled faint sydd wedi ei dalu yn mhob ad o. Ni gawn, wrth gyfrif y pedair blwyddyn i fyny, eu bod yn dyfod t'r swm o £ 692 lis; yna rhaner y swm hwnw rhwng y pedair biyn- edd, a cheir ei fod yn dyfod yn £ 173 5s 9c. Dyrna gyfartaledd y swm a deiir dan y ddeddf yn yr oil o'r damweiniau angeuol- y rhanol ddibynol a r cyflawn ddibynoi yn nghyd. Yn awr, beth am gyfartaledd yr oil o dan y gymdeithas ? A ganlyn ydyw y cyfrif am y 22 mlynedd £ Ar farwolaeth 3,147 o aelodau taiwyd 34,099 Talwyd i 1,684 o weddwon yn wythnosol 145,098 Taiwyd yn wythnosol i 3,119 o amddifaid 121,876 £ 301,073 Rhmer y swm hwna cydrhwng y 8,147 achosion, a cheir ar gyfer pob marwolaeth y swm o £ 95 4s 4|c. Felly, awcHr fod v • -Jrii/ityf ytr. rhagori, gan ei bod yn talw £;:7 -i yn fwy yn mhob achos o farwolaeth nag a wna y Gymdeithas Ddarbodol. Cud nid dyma yr holl ragoriaeth, oher- wydd cyn y gellir cae! yr uchod allan gan y gymdeithas, rhaid i'r ae'od.iu daiu y swrn o swilt y mis, tra na theiir dim am y swm mwy dan y ddeddf. Gwna lly wodraethwyr y gymdeithas ar- ddangosiad mawr o'u ffigyrau, a dangosant eu bod wedi talu fel y caniyn :— £ Ar farwolaeth 3,147 o aelodau ta!wyd 36,099 Talwyd yn wythnosol i 1,684 o o weddwon 145,098 Eto i 3,112 o amddifaid 121,876 Eto i 203,457 o aelodau anafus 389,982 Eto i 302 o hen weithwyr 5,488 Cyfanswm £ 696,543 Ond paham na fuaseit yn rhoddi y swm a dalwyd i fewn gan y g.weithwyr yn ystod yr un amser? N let yw y ffigyrau am y 17 m!ynedd cyntaf ge tyf, Mr Got., ond bwrier fod ym 60,000 o aelodau am y 17 mlynedd, ac yr ydym yn sicr fod mwy o aelodau yn y gymdeithas arn yr amser a nodwyj na'r cyfrif uchod. Ond taiodd E 60,000 o aelodau yn ol swllt y mis am 17 mlynedd 663,000 Gan aelodau am y 4-t. mlynedd 2 diweddat 57,495 Cyfanswm £720,495 Gadawer i ni wneud substraction am dro, Mr Gol., fel hyn :— £ Talwyd gan aelodau y Gymdeith- as Ddarbodol 720,495 Derbyniwyd allan ganddynt at bob achosion 695,963 Gwelir yn weddill £ 23,952 Sonirrhywbethganddynt am ycydv-eith- rediad cydrhwng y cyfiogwyr a'u gwe th- wyr. Hawddydyw gwybod y ffordd I g-el cydweithrediad y cyfiogwyr, a hwnw ydyw trwy fod yn ostyngedig iddynt yn mhdb amgy'chiad, a gadael iddynt gael eu tfordd eu hunain, heb faiio dim pa un a fyud iiy \y yn fantais i weithwyr af na fydd. Ymbwylied y gweithwyr i ystyried yn ddifrifol y cynygion a roddir iddynt, ac yna meithriner digon o wroldeb mo .'sul i weithreriu yn ol eu barn addfed, ac yna ni fydd angen pregethu ychwaneg ar y pwnc hwn. Dowlais. JOHN DAVIES.

TRECYNON.

I Adgofion am rai o lien Ddia=…

, -;0;-At 4 fieri Wag' Ddysgedig…

Noddfa, Trimsaran. 1

[No title]

Advertising