Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

2 erthygl ar y dudalen hon

CANOL Y FFORDD.

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

CANOL Y FFORDD. iy. Clywais fod rhywun yn achwyn arnaf mewn papyiyu nail wyf wedi weled er's cryn amser, aLU fy mud wedi dewis y penawd Canol y Ffordd i'm llythyrau. Y mae yn rhy debyg, meddai, i "Ymylon y Ffordd" ein "Papyr Ni." Ai tybed fod y gwr mur anwybodus a chredu taw ei bapyr ef oedd y cyntaf i ddefnyddio y peuawd Y niyi .11 y Ff'ordd," neu fod ganddo fwy o hawl i'r penawd na rhyw newydciiadur ai alil Os ydyw, tud oes genyf ona tosturio wrth ei benwendid. Hebla/w hyny, y mae pawb y bum yn siarad a hwy yn dweyd fod Cam.ol y Ffordd yn llawer mwy diogel nag "Yniylon y Ffordd," ac yn fwy manteisiol i welel i y ddwy ochr. jdewais yn fy llith am yr wythnos ddi- weej, laf i wueud ychydig nodion o'r hyn welais yn Mhy y Cyffredin. Y r oedd yu agos i ddwy fly ni. ltd wedi myned heibio t-r pan furn yuo o'r blaei 1, a\: yr oedd y Ty yn ilawn iawn y pi yd hwu w-y noson y darfu i A. Pell, yr aelod Ton; lidd dros Leicestershire, gynyg fod i'r Byn (dau Y sgoImewn rnauau neilluuol i gael eu d ifodi. Yi oedd Disi heb wneud ei hun yn l( Il'd y pi yd hwuw, ac yn eistedd fel delw o far tuor ar faine fiaenaf y Weinyddiaeth-un goes wedt ei thatiu dros y llall, ei freichiau yn mhle th. ei lygaid yn ngha,u, a cbydyn cyrliog o'i w lilt yn ymestyn ar hyd ei dalcen, ac mor ddifywyd yr < lwg arno a phe byddai wedi mar w f! Vn ei y myi eisted d ai Gathorne Hardy, ond y mae yn an erbyn heddyw wedi ei symud i "Ie arall," fel y gelwir Ty yr Arglwyddi yn Nhy y Cyffrediu. Un adeilad mawr, ac yn myned dan yr enw Palast Westminster, ydyw dau Dy y Senedd. Cyn jr gall y darllenydd ffurtio un drychfedd- wi cy wir am dallo, rhaid iddo ei weled. Mae wedi < jostio, meddir, dr.»^ ddwy fijiwn o banau, ac y i [lite yu ddiamheuol yn un o'r adeiladau mwy fit gorwych yn yr holl fyd. Saif ar lan yr af flu Thames, yn ymyl Pont Westminster. .Liosg- wyd yr hen adeilad yn 1834, a chodwyd yr adoilad presenol yn ol cynllun Syr Charles Barry. Meslll a yr ochr sydd yn wynebu ar yr afo n ryw 900 o droedfeddi o hyd, a dywedir fod y tramwyfeydd (passages) a'r orielau yn ac o gwmpas yr adeilad yn mesur dros ddwy filldir 0 hyd! Gellir cael tocyn mewn swyddfa a elw ir The Lord Chamberlain's Office" ar y seitb\fed dydd o'r wythnos yn rhad, pa un a rydd dlrwydded i weled y dditU Dy. Gall dyn dyeithr gasglu taw dim (Ind y dliwy ystafell a elwir Ty y Cyffredin a Thy'r Arglwyddi sydd yn gwneud i fyny yr aoll adeilad, pan me v.ll gwtnonedd iliad ydynt yn cynwys oiid rhan fechait o houo. Mesura y blaena.f 62 troedfedd o Ilyd, 45 o leo, a 45 u uchdei; a'r olaf 97 o hyd, 45 o led, a 44 o ucnder. Y mae y cioc mw\af yn y deyrnas wedi cael ei osod yn un o dyrau yr adeihad. Pwysa y clue yiua tua 8 tunell. a seiuia yr oriau mewn tonau double B fiat. Er ei fod wedi boliti ychydig. y mae ei sain yn fwy fines, na'r un gloch arall yn y wlad. Gelwir hi yn Big Ben gau y bubl, on, i ei henw ydyw "St. Stephen." Mesura y bys sydd yn dangos y myniydau 16 troedfedd o hyd, a'r bys sydd yn dangos yr oriau 9 t.oedfedd! Nid ues eisie.u tiysbysu darllenwyr goieuedig y CELT taw fiobl wedi eu dewia gau yr ethol wyr sydd yn eistedd yn inny y Cytfiedm. Maent yu rlifo, pan fydd y teulu yn llawn, ryw 658 o aelodau. Mae Lloegr a Chymru yu danfou 500; yr Albau, 53; a'r lwerddon 105. Nid yw y Ty yn itawn ar hyn o bryd, am fod rhai treti vredi cael eu difreinio o'u hawl i ddewis a^lodau oblegid llwgrwobrwyaeth, &c. Y mae Ty y Cyffredm o ran ffiirf a maint rywbeth yia debyg i addoldy, ond ei fod yn ilawer hard lach lla'r un addoldy a welais rr- ioed, a, drysau yu agor iddo o bob cyfeiriad. Gyferbyn .«.'r pnf ddrw8 yn y pen pellaf y saif cadair Llefarydd (Speaker) neu gadeirydd y Tv. Uwuh ei ben, neu yn hytrnch wrth ei gefn, y mae oriel (gallery) gohebwyr y papyrau dyddiol; ac wrth getn hono y mae oriel y boneddigesau. Gyferbyn a'r Llefarydd y mae oriel y dyeithriaid, ac ychydig yn is y mae 7 JUiefarydd ei hun, i'r hon uis gallaut fyned heb archeb (order) oddiwrtho, yr hon a geir weithiau drwy ambell ^.elod, yu enwedig os na bydd y Ty yu llawn. Bob tu i'r Llefar- ydd y mae "riel berthyn"! i aelodau Ty yr Arglwyddi. Ar y Jlawr, ar yr ochr dde i'r Llefarydd, eistedda aelodau y Weinyddiaeth a'u cefnogwyr; ac ar y ochr aswy iddo eis- tedda, y blf.id wrthwynebol. Afreidiol dweyd taw y Rhyddfrrwyr sydd yn ffurfio y gwrth- wynebwvr ai- hyn u blyd, a'r Toriaid y Wein- yddiaeth. Digon tebyg pe I)uasai y Rhydd- fiydwyr yu dn,i aweuau y jlvwodraeth y bydd- ai gwell golwg ar fasnuch ein gwlad. Mae y memciau ar ba rai yr eistedda yr aeloHau yn wynebu ar eu gilydd, h.y., rueinciau ochr y Weinyddiaeth a uieiuciau yr ochr wrthwyn- ebol. Y mae tramwyfa rhwng yr haner agos- af at y Llefarydd c'r meinciau a'r haner pella- af oddiwrtho, a gelwir y rueiuciau pellaf oddi- wrtho "The benches below the gangway." Ar y rhadlyn yn gytfredinyr eistedda aclodaubeb fod mewn svvydd, yr Home Rulers, &c. Yr wythnos msaf yiudrechaf ddarlunio yr hyn a welais ac a glywais yn y Ty. Mae amryw wedi b"d yn fy holi yn nghylch enwau y lJrwyad^yr sy ld yn cynrycbioli y gwahanol wledydd yn y Gydjryughorfa neu y ¡. cwrdd mawr" yn Berlin. Wei, y rhai oan- lynol ydyw y prif gynrychiolwyr:— YR ALMAEN (Germany)—(I) Y Tywysog Bismarck. Efe ydyw llywydd neu gadeiiydd y Gydgyughorfa, a Changhellydd yr ymerodr- Ily 0 aeth German iidd. Mae yn 63 ml. oed. (2) M. De Bulow, Is-ysg ifenyda Tramor yr ym- erodraeth. (3) Y Tywysog Hohenloh-Schil- lingsfurst. Bu efe yo Ysgrifenydd Tramor dros Bavaria; ond y mae ei enw yn adnabydd- us yn benaf am ei waith yu gwrthdystio yn erbyn anffaeledigrwydd y Pab yn 1860. Ei oedrau yw 59 illl. AWSTRIA—(1) Count Andrassy. Ganed ef yn 1823 yn Hungary, a chafodd ei ethol yn aelod o senedd ei wlad pan nad oedd ond 21 ml. oed. Cymerodd ran arbenig yn y gwrth- ryfel gymerodd le yn 1849, a dedftydwyd ef i farw. Ceisfiwyd cario y ddedfryd allan drwy Wawd-lun (effigy) o hono! Cafodd ei ddych- welyd drachefn i senedd Hungary yn 1*60, ac enwogodd ei hun fel areithiwr a gwleidyddwr. Ymdrechodd yn galed yn erbyn Hywodraeth Vienna (Awstria), a pharhaodd ei ymdrech hyd gytundeb 1867. Bu yn Brifweinidog ei wlad am bum mlynedd. (2) Barwn d' Hay- merle. Ganed ef yn 1828. Bu yn Bnf Gen- hm d wr dl os ei wlad yn Athen ac yn yr Eidal. (3) Count Karolyi. Efe ydyw y Trafnoddwr Bungaraidd yn Berlin. FFRAINC—( ) M. Waddinerton. Sais o gen- edl, ond geuedigol o Paris. Efe ydyw Gwein- ido» Tramor Ffrainc, a dywedir ei fod yn hyn- afiaethydd enwog. 2) Count de S dnt Vallicr. Efe ydyw Prif Genhadwr Ffrainc yu Berlin. Ei oeuran yw 45 ml. PRYDAIN—(1) Iarll Beacousfield, neu Ben- jamin Disraeli gynt. Efe ydyw ein Prifwein- ldog. Y mae hnnes ei fywyd yn benod go faith. biohon y rhoddaf grynodfb o honi ryw ddi- winud. Ganed ef o rieni Inddewig yn 1805. Dychwelwyd ef i Dy'r Cyffredin am v tro cyntaf yn 837 dros Maidstone. (2) Ardalydd Salisbury. Efe ydoedd ein cyn ycliiulydd yn Nghydgynghorfa Caercystenyn cyn i'r rhyfel diweddar d..ri allan. Efe ydyw yr Ysgrifen- ydd d'os India yn y WeiuyiMiaeth. (3) Ar- glwyde udo Rit-sell. Efe ydyw ein Prif Gen- hadwr yn.Berlin. Mae yn frawd i'r Due o Bedfoid, ac yn hanu o hen deulu y Russells. YR EIUAL (Itohf)—(1) Count Corti. Brodor o Piedmont. Mae tua 50 oed, ac wedi bod yn cynrychioli ei wlad yn Washingson, Ysbaen, a Caercystenyn. Efe ydyw Gweinidog Tramor yr Eidal ar hyn o bryd. (2) Count de Lauuay. Brodor o Piedmont ydyw yntau, ac efe yw Prif Genhadwr yr Eidal yn Berlin. RWSSIA—(1) Y Tywysog Gortschakoff. Gan- ed ef yu 1798, felly mae yn 80 ml. oed. Mae hanes ei fywyd yu un gadweu hir o fuddugol- iaethau gwleidyddol i'w wlad, a! ystyrir ef yn un o'r gwladweinwyr cratfaf a mwyaf cyfrwys yn Ewrop. Ofnir nad yw Disi yn ddigon yalluog i'w sefyll, ond y mae Go tschakotf gryn dipyn yn hynach na Uisi, yr hyn a rydd fan- tais i'r olaf. (2) Count Sehollvaloff. Prif Gen- hadwr Rwssia yu y wlad hen. Drwy ei ym- drech inn ef yn beuaf y llwyddwyd i gael y gyd-gyughorfa bresenol yn llghyd. (3) Barwn d' Oubril. Efe yw Prif Genhadwr Rwssia yn Berlin. TWRCI—(1) Caratheodori Pasha. Ganed ef > n Caercystenyn. Groegwr u gt-nedi. Efe yw Gweinidog Tramor Twrci. (2) Sadoullah Bey. (3) Meheniet Ali Pasha. Y mae ei enw ef yn ddigon adnabyddws fel un o'r cadfridnarioa gymerodd ran yn y rhyfel diweddar yn erbyn Rwssia. Ganed ef yn Prwssia, ond ymddelwv, taw Ffrancwr ydyw o genedl. Y mae oddeutu 50 oi d. Yn Haw y "mawrion" uchod y mae tynged Ewrop ar hyn o bryd. Gweddied Civfyddwyr Cymru am lawer o ras iddynt i wneuthur "yr hyn sydd yu uniawnyn n golwg yr Arglwydd." TOJUT.

PENTRE, GER PONTYPRIDD.