Y Celt

t, ADDFWYNDER. {j! •• MR. GoL ,—Gyda eich caniatad y mae yn fy mryd i draethu ychydig eiriau ar y penawd ucliod jir ddalenau y CELT. Addfwynder, hynawsedd, lledncisrwydd, tiiion- deb—imotjiuier wedi addfedu—tyrner ys I ry(I pur, lieddychlawn boneddigaidd, hawdd ei diin, llawn trugaredd a l'fnvythau da, didueud a' diragrith." Y mae rhai yn feddianol ar fwy o lawer o add- fwynder yn natuiiol nag eraill, a rhai yn ymber- ffeithio trwy ddiwylliant. Y mae addfwynder o werth anmhrisiadwy gyda phethau y bywyd hwn; mae y dyn sydd yn feddianol ar addfwynder yn fwy tawel a boddlnwn o lawer na'r dyn sydd heb fod yn feddianol ar y nodwedd yma yn ei gymeriad, yn un peth, am ei fod yn heddycblawn ei ysbryd, ac hefyd am ei fod yn foneddigaidd ei ymddygiadau tuag at eraili. Y mae y dyn gwrol a phendt rfynol yn haeddu edmygedd ac efelyckiad; ond y maey dyn add- fivyn yn galw am fwy o barch, ac yn dadguddio mwy o Dduw, felly nid ydyw yn rhyfedd fod y Beibl yn rhoddi cymaint o bwys ar addfwynder. Ond y penafa'r gwir addfwynder ydyw, addfwyn- der crelydd Y mae hwn yn dyfod i'r golwg yn un puthmewn bod yn ofalns i beidio rhodtli aclios tramgwydd i neb. Nid oes neb yn deall teirnladau a thueddiadsm ei gyd-ddyn yu wtll na'r dyn add- fwyn; ac nid oes neb yn I'wy gofylus i beidio rlioddi traing.vydd na chlwyfo teirnladau; ei arfer. fel y dywed Paul am dano ei hun, yw cael cvdwybod ddirwystr tuag ar, Bduw a dyaion yn wastadol. Hefyd, mewn ysbryd lieddychlawn a maddeugar, mae y tawelwella'l' tanguefedd sydd I yq meddianu ei ysbryd, yn ei ddyn'h.d'u iwerth- fawrogi tangnefedd mor tnwr, fei y mae yn barpd i wneutliiir unrhyw beth er xuwyn bod yn liedd- ychbiwn a phob dyn! Nid yw yn teimlo n-'inawr aubawsdi-r i gydyniJfurfio a cliyughor Paul "Os ywyn bosibl, hyd y mae ymx-h ehwi. byddwch lieddychlawn a phob dyn," Uhuf. xii. 18; ac hyd yn lloll a'r gorcbymyn, Cerwch eicli gelynion, bendithiwch y rhai a'ch melldithiant, gwnesvch dda i'r rhai a'ch casant, a gweddiwch dros y rhai a wnel niwed i clnvi, ac a'ch erlidiant," Matt. v. 44. Eto mewn ymostyngiad i ewyllys Duw odditan pob amgylchiad. Mae y tangnefedd sydd yn ei fynwes yn ei alluogi i fod yn dawel ac amyneddgar yn ngbanol pob trallod. Y mae yn gallu dywedyd gyda Job, Yr Arglwydcl a roddodd, a'r Arglwydd a ddygodd ymaith; bendigedig fyddo enw yr Arglwydd," Job i. 21; a chyda Dafydd, "Aethum yn fud, ac nid agorais fy ngenau; crnys Ti a wnaethost hyn." Ps. xxxix. 9. Y mae addfwynder yn ein dwyn i afael llawer o addewidion yr efengyl; yn wir dyma y cam cyn taf tuag at gael crefydd, canys fe ddywedodd Crist, addfwyra ydwyf a gostyugedig o galon," Matt. xi. 29; dyma yw cymeriad yr athraw, ac er mwyn i'r addysg fod yn effeithiol, y mae yn rhaid cael y disgyblion yn gyffelyb: a'r addewid sydd yu dilyn yw, "a ly cbwi a gewch orphwysdra i'ch eneidiau." Er dyfod yn feddianol ar addfwynder, y mae yn rhaid gweddio am dano, canysuu o ffrwytbau yr Ysbryd ydyw, Gal. v. 22. Fe fyddat yn fanteisiol i graffu ar esiampl eraill, ond yn enwedig- ar yr eiddo Crist Iesu y Perffaith, -1 canys addfwyn ydoedd. a gostyngedig 0 ysbryd." Le'rjiwl. S. T. Momus. 11 LLYTHYR O'R WLADFA GYMREIG. MR. GOT, Derbyniodd Mr. Benjamin Williams, 11 Twyn- yrodyn, Mertbyr Tydfil, y llythyr a ganlyn oddi- wrth ei frawd o'r Wladfa, ac y mae dymuuiad am iddo gael ymddangos yn y CELT. Merthyr, Gorplu 12, 1878. J. THOMAS. Chupat, Patagonia, Ebrill 5, 1878. FY ANWYL FUAWD, A'U TEUT.u OI.L,—Wele fi yn anfon hyn o linellau atoch, gan obeithio y bydd i chwi eu derbyn yn ddyogel, a'i bod yn well, aruoch na'r lianes ydym yn ei weled yn y Faner am Merthyr a'r cylchoedd—fod dyuion a phlant yn dyoddef eisieubara; nis gallein lai .na eholli dagrau o gydymdeimlad a'r rhai oedd yn dyoddef mor drwm. Wrth feddwl am y cysuron a'r 11awnder oedd yna pan ddarfu i ni ymadael, yr ydym yn gweled mai cyfnewidiol a siomedig yw holl bethau ainser. Yr ydym ni oil yn mwynhau iechyd rhagorol, er pan yr ydym yn y wlad hon. Yr ydym yn byw mewn llawnder, wrth ei chyfer- bynu a'r ampylchiadau yna, y mae yma gyflawn- der o we>dth eleni bron gan bawb. Yr wyf fi wedi CA el crop lied dda, ond heb ddyrnu eto. Yr wyf yn barnu fod geuyf o 10 i 12 tunell. Y mae gonyf 4 buwch, 2 ycb, 1 llo' banyw 6 mis oed, 2 gaseg, 1 ebol, 1 ceffyl, a 6 o foch. l-r wyf yn bwriadu symud o hyn i ben y mis ychydig yn uwch i fyny i fy Harm, Cefais brawf arlli ei bod yn dir da iawn. liu yma wlaw tymherus y gauaf diweddaf, ac fe dyfodd hay-grans ami o bono ei hun, cystal ag a welsocli erioed wedi ei littii yn y wlad yna; ac y mae yn ddigou Haith eleni etc, fel ac y mae yma ddigon o dyf- iant yn rnhob cyfeiriad. Cofiwcli mai yn y gauaf y mae mwyaf o dy limit yma. Efallai eich bod wedi dywedam y galanastra a gymenidd Ieyn Sandy Point, talaeth perthyil- ol i Chilli, trwy i'r milwyr ditinystrio y He. a ffoi tuag yma, yr hyn a gymerodd le tua chanol y cyuhauaf, a chynhyrfwyd yr holl le mewn ychydig amser. Fe'u cymerwyd yn garcharorion, 13 o ddynion, a menyw, a phlent.yii, ac y maent wedi eu hanfon i Buenos Ayres i sefyll eu piawf, ac y mae rhai eraill wedi cael eu dal gyda gwahanol longau oedd yu edrych y Coast, ac y maent hwythau wedi derbyn yr un dynged; felly y mae yr lielynt uchod yn rnhlith pethau a fu. Yr wyf yn anfon y llythyr hWll gyda John Lewis, Stamp Office, Caerfyrddin, yr h wn sydd yn dyfod yna i ymofyn ei deulu, y mae yn ddyn y gellwch ym- ddiried am y gwirionedd yn ngbylcli y W^tala; y mae yn tin o'r dyuion blaenaf gyda'r Bedydd- wyr yma, ac yn aelod o senedd y WJadfa. ac yn Ryddfrydwr trwyadl. Y mae yn dyfod i Mevtliyr a'r gyniydogaeth i dreulio wythnos, anfonwch ato i gael gwybod pa biyd y byua yn dyfod, mue yn ddialllou y eeweli bob many lion gauddo. Un o'r pethau mwyaf ditralon genyf ydyw, na fuasai lie YInEt i filoedd ddyfod allan bob blwyddyn, ond niil yw agoriad y wlad wedi ei gael all an eto. Yr wyf yn credit Illd gwlad dda rliyngom a'r Andes, mae yr olwg gryf ac inch sydd ar yr Indiaid yu profi llyny. with ystyiii-d nad ydyut yn amaetbu -dim ond byw ar yr hyn y mae ywlad yn ei gynyrclm o honi ti hun. Y mae amryw b honynt wedi bod yma yr haf-diweddaf, ac fel y mae mwyaf v truenu. liquor (gwiroi!) yw y peth y maent yu ymofyn fwyuf, ac y maent yu myned a llawer o bono gyda hwynt yn ol bob tro. Gan fod J lawer yn anfon llythyrau gyda'r un person (sef J. Lewis), nis gallaf anfou ond hwn, ac yr wyf yn taer ddymuno arnuch i anfon copi o hwn i Gilfacbgoch, ac i Thomas i Aberdar, gy,la dymuniad am iddynt ei wueud yn hysbys i'm pertliynasau oil. Anfonwch yn ol yn fuau. Nid wyf wedi cael ond un llythyr uddiwrtllivt-Iil ac un o Gilfach Gocli, ac uu oddiwrtli John a Judith, a dyua yr oil. Darllenais y rhai hyny lawer gwaith drosodd mewn awydd am gael iin arall. Cofiwch ni yn fawr at bawb o'n cymydogion. Yr eiddoch yn y modd gwresoeaf, Eich brawd, JOSXAII WILLIAMS A'r DEULU." O'M CABAN AR DEKPYCH. MR. GOL ,— Yr wyf wedi bod yn chwilio Ylua a thraw am le priodol a chymwys i'm caban. Gallaswn fod wedi cael lie er's llawer dydd ar y gwastadeddau islaw, ond yr oeddwn am gael He cytleus i weled o houo symudiadau y gymydogaeth, ac felly nid oeddwn yn teimlo yn foddhaol iawn ar le yn y pant, nac yn un e'r pantiau islaw. Felly peJHlerfynuis ym- gymeryd a'r gorchwyl anlawddo ddringo hyd y fan yma. Wedi mawr drnfferth, heb gynorthwy cymaint ag aderyn, cyrbaeddais i fyny; ond O! yr wyf wedi blino, eto i gyd nis gallaf lai nag ysgrif- enu gair i'r CELT. Mae yma y fath le i'w weled, a chymaint i'w weled—medraf weled beth sydd yn myned yn mlaen yn Blaenycwm a Blaenrhon- dda, ac oddiyno i lawr i'r Tynewydd a Trelterbert, ac yn wir i Dreorci; a phe bai fy yspienddrych dipyn yn well medrwn weled hyd yr Ystrad, a. synwn i ddim na chaf ambell olygi'a eto ar ddi- wrnod clir. Cewch ychwaneg o banes Penpych eto, gan fy mod yn teimlo mor flinedig ar hyn o bryd. Gwelaf nad oes un cyfnewidiad o bwys yn Mlaenrhondda yr wythnos hon--pobpeth yn myn- yn mlaen yn dra dymunol. Gellid meddwl mai tystion in court of la w, neu rywbeth eyffelyb, yw yr Annibynwyr yn y lie hwn, gan faint yr holi sydd arnynt; a'r cwestiwn sydd yn cael ei ofyn gan braidd bawb yw. Pa. bryd y bydd y capel yn cael ei ddecbreu? Clywais y cwestiwn uchod gy- nifer o weithiau ar fy nhaith tuag yma, cyn i mi ddechreu dringo i fyny, fel yr oeddwn wedi myn'd i gredu fod pob cwestiwn arall wedi cymeryd ei aden. O'r diwedd clywais y cwestiwn yn cael ei ofyn i un y galiesid dysgwyl ei fod yn gwybod yr banes yn lied dda, oblegid fe atebodd "megys un ag awdurdod ganddo" yn y modd canlynoi. "Bydd y bai yn gorwedd wrth ddrws y contractor os na ddechreuir yr wythnos gyntaf yn Awst." Very good, mae yn dda iawn genyf glywed, oedd yr ateb. Yna aethum rhag fy mlaen fel gwr dyeithr,