Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
3 erthygl ar y dudalen hon
NODIADAU 0 AMERICA.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
NODIADAU 0 AMERICA. Mehefln 7, 1878. Teimlad annedwydd iawn sydd yn bodoli yma, a achosir gan y pall ymddiried bron cyffredinol yn y blaid sydd ynawr ac awenau y llywodraeth yn eu dwylaw, yn enwedisr en gwaith yu ymgeisio at ddiswyddiad ein Har- lywydd, fel yr ydym yn gorfod edrych arno fel d' chreuad gwrthryfel gwaeth na'l' di- weddaf ac <> anifenrheidrwydd yr ydym yn ofui ymddiried ein heiddoi neb, athrwy hvny mae eanoedd yn methu lalu en tfurdd, ac yn rhoi eu masnach heibio a'r canlyniad ydyw prinder gwaith, prinder a ian, a phrinder angenrheidiau bywyd ni,,wti Ilawer teulu ag oedd ychydig y.i ol yri ddedwvdd ac mewn digonokl^b. Nid yn unig hyny, ond y mae genym elfell, arall sydd wedi eichludogan mwynff) Ffrainc a, Germau-i, sef, y blaid hono Had ydynt yn ypityried y gorchymyn "Na lad.rata," yn ddim angen na gortlirymder wedi ei osod arnynt gan eraill sydd yn meddu mwy na hwy o dda y byd hwn. Y mae y giwaid hyn yn cynal en cyfa< fodydd, ac yn dadleu dios e'u heuwyddorism (?) yn y rnodd mwyaf cy- hoeddus a pheiulerfynol, ac y mae yma tiluedd yn ymgynull i wiando ainynt. Beth fydd y canlyniadau Duw yn tittiz a wyr. Y mae y Southern Railroad eto heb ei gor- phen, a drwg genym hefycl fod y Trustees wedi gwrthod cynyg Mr. Wilson i'w g^rphen i Knoxville, trwy eu cyfarfod a >r<id haiarn o'i eiddo ef o Knoxville i Chitwool. Bydd yn rhaid iddynt wneud hyny eto, am na phleidleisir iddynt y ddwy filiwn o ddoleri sydd eto ylia, genrheidiol i'w gorphen i ddinas Chatonooga. Bydd y bleidieisio nesaf yn ddieithriad ya erbyn c niatau yr nn cent ychwanegol iddynt; ftlly bydd laid iudyiit roi fyny. Ni i oes go ym ond hyder gwan yn y gwyr sydd yn awr yn cyfansoddi y Bwrdd Ymddiriedol hwn, yr hyn fydd yn eifen ych- wanegol er pe'i i'r bobl wrthori yr arian sydd eisieu er morphea yr aaturiaeth. Bu cryn gynwrf yn y d iinas yr wytbnos hon trwy y darganfyddiad fod cottf John Scott Harrison (mab ein cyn-a lywydd Harri- son) wedi cael ei g"di o'r bedd yn North Bend. Mor fuan ac y darganfyddwyd yr y-g leidei- aufonwyd gwyr i chwdio colegau medcivgul ein dinas, achafwyd y gorff yn y iVJimia Medical College wedi ei guddio mewn maeth o simnai, trwy yr hon y dirwvnwyd y cviff meirw i'r ystafell yn y lien i'w darnio er addysgu y meddyg n ieuainc. C-aifyddwyd fod y rliatt yn dyn, ac wedi ei dirwyn i fyny. Canfyddwyd corff no^th wrth ben y rhaff, ac mor fnan ac y syniudwyd y go'chudd oddiar ei wyneb, adnabyddwyd gwtddillion Mr. Harrison gan ei fab. yr hwn a syrthiodd mewn llewyg yti y fan. Y mae y bobl, yn enwedig y cyfryw ag oeddynt gynt yn adnabod y teulu auihydeddus hwu, yu teimlo yn ddigllon i'r byw tuag at y sawl gyflawnodd y fath ech- lyslouedd. Mehefin 14. Cynhaliwyd cynhadledd fawr gan Werin- wyr Ohio yn y Musio Hall, yn y ddinas yna, ddydd Me cher, Meh. 12, pryd y dangoswyd tennlad cryf dios gytuno a'r Arlywydd Mr. Hayes, gyda golwg a.r yr hyn a elwir y Policy Deheuol." Uydnabyddwyd doethineb ei waith yn symud y milwy" o'r Taleithiau Deheuol a mawr ganmolid y Deheuwyr ydynt wedi cadw eu cytundeb yn anrhydedd- us a Mr. Hayes. Y gwir yw, y mae y cyn- wrthryfelwyr, os yr un, yn fwy teyrngarol na'r Democ, atiaid gogleddot ydynt yn awr ar ol cytuno yn deg a'r cyflafareddiad, drwy ba un y gosodwyd Hayes yn ei swydd Arlyw- yddol, yn ceisio paratoi, yn groes i'w cytun- deb eu hunain, i'w ddiswyddo yr hyn nis gellir gwneud heb dywallt gwaed, ac ym- ddengys eu bod yu rhagbaratoi at hyny, trwy leiliau y fyddin. Y maent am rwymo yr Ar- lywydd fel nad alio ddefnyddio y fyddin heb ganiatad y Gydgynghorfa; yn yr hon y mae y gwrthryfelwyr yn awr yn fwyafrif. Felly yr ydym yn teimlo ein bod, megys yn 1860, yu sefyll megys ar ddibyn y geulan i ryfel a thywallt gwaed, os na threfna Duw ryw foddion i atal creulondeb y rhai sydd dda ganddynt ryfel. Mehefin 19. Gorfu i'r cydfradwyr roddi i fynu eu cais o ddiseddu yr Arlywydd, gan fod y waedd oedd yn ymledu drwy yr holl wlad yn rhoi ar ddeall iddynt y diseddid hwy yn hytrach nag ef. Rhoisant i fyny, nid o'u bodd, ond er en gwaethaf, rhag ofn y canlyniadau iddynt hwy en hunain. Y mae y wlad yn lied gyff- redinol yn dechreu gweled os drwg y Gwe! in- wyr, fr-d eu newid am y Democ: atiaid yr un peth a naid o'r badell i'r tan. Liawer a gyniweiriant, a gwybodaeth a atnlhfi?," y dyddiaa hyn, yn y wlad hon yn aibenig. Y mae yma nn wedi perffeithio peiriant i siarad, ac un arall a wna i'r bydd- ariaid glywed, ac offeryn arall drwy yr hwn y gellir ymddyddan fi chyfaill ddwy filldir o tforod oddiwrtho, ac un arall wedi llwyddo i ehedeg yn yr awyr yn ol ei ewyllys; ac y mae dyn yn cynyg betio pymtheg can dolar y cerdda ar ei draed ar ganol gwaelodafoll yn Ohio, yrholl ffordd o Pittshurg i Cairo. Nid oes neb eto wedi anturio de. byn ei cynyg am fod pawb yn credll y gall wneud hyny ac os gwna, mae'n debyg y bydd yn fnan lwybrau traed yn ngwaelod ein hafonydd. Y mae haid o Americaniaid yn awr yn paratoi eu hedyn at ehedey ac os digwydd iddynt h of ran uwch "g*vlad eu tadau," gocheiwch da chwi rhag eu haethu os myuwch eu dychrynu er eu hanfon yn ol, peidiwch rhoi peleni yn eich magnelau. CJafodd Cyniry y ddinas hon wledd tra yn gwrando Dr. Evaus, Lame Seminary, yn tiaddodi Darlith ar 'ei ym welia' t a gwlad ei dadau. Ofer ceisio rhoi bras-litielliad o honi, am fod y traddodiad mor gyflym. Cafodd pawb eu boddhau yn drwyadl. Y mae llawer o Americaniaid yn awr ar eu teithiau drwy eich gwlad yn eich g-vylio, a chawn glywed eich hanes pan y deuant adref. Goddi wedddwyd John Lewis, peirianydd y Mri. Evan ac Edward Evans, a damwain ofi I us. Aeth ei law dde rywfudd dan arfau miiiiog peiriant, a thorwyd yraaith y fawd a'r ddau fys blaen, yr hyn oedd yn brofedfgaeth drom iddo ef a'i deulu. ('awsom gyngherdd nos Feroher, er canu ffarwel a Mrs Dr. Price (merch y Prince of Wales) ar ei ymadawia.d i Dalaeth Minnesota. Bu yn aelod ffyddlawn gyda'r Annibynwyr drwy ei hoes. Yr oedd yn un o'r rhai blaen- af yn y gymdeithas gorawl Gymreig. Yr yiiym yn teimlo colled ar ei hot. Bydded i amddiffyn y nef fod drosti hi a'i phriod pa le bynag y bydd Rhagluniaeth yn eu tywys. HUGH PUGH. 2CvMer St. Cincinnati. if —- —r——^——
UNDEB YSGOLION YR ANNIBYNWYR…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
UNDEB YSGOLION YR ANNIBYNWYR YN PENLLYN. Cynaliwyd cyfarfod cyntaf yr Undeb uchod yn Ty'nybont, Sabbath, Gorph. 14eg. Daeth cy- nryebiolwyr o'r holl ysgolion perthynol i'r Undeb oddigerth Cynllwyd i'r gynadledd. Penderfyn- wvd 1. Fod Mr. Parry, Bala, i fod yn llywydd; L. J Davies, Llanuwchllyn, yn ysgrifenydd a Mr. D. Jones, Ty'nybont, yn drysorydd yr Undeb. 2. Fod y cyfarfod nesaf i gael ei gynal yn Car. mel, Medi 15fed. 3. Fod y gwahanol genadon a anfonir i areith- io ar destynau cysylltiedig a'r Ysgol Sabbathol. Y testynau i gael eu dewis gan ysgol Carmel. 4. Anogwyd yr ysgolion i wneuthur ymdrech arbenig i gasglu y rhai sydd yn esgeuluso i'r ysgolion. 5. Trefnwyd fod ymwelwyr i ymweled â'r gwahanol ysgolion o hyn i'r cyfarfod nesaf, ac i ddwyn eu hadroddiad i'r cyfarfod hwnw. Dysg- wylir y rhodda yr ysgolion dderbyniad croesaw- gar i'r ymwelwyr, ac y canlynir yr ymweliad fi llwyddiant i'r ysgolion. 6. 0 hyn allan fod pob ysgol i ofalu am ei llyfrau ei hun. 7. Fod eyfrifon manwl o lafur a chasgliadau, a. nifer y gwahanol ysgolion, i gael eu cyhoeddi yn flynyddol. Ymdriniwyd ag amryw faterion eraill, megys pa mor ami y cynelir y cyfarfodydd, ai yn chwarterol ai yn ddaufisol. Hefyd, a geir cymanfa y flwydd- yn nesaf ai ni cheir Teimlai amryw yno yn selog dros gyfarfodydd daufisol, eraill a ystyrient y byddai cyfarfodydd chwarterol lawn mor effeithiol, ond ni phenderfynwyd dim. Gadawyd y mater hwnw a mater y gymanfa yn agored hyd gyfarfod Carmel. Priodol dweyd fod llawer yn Ty'nybont dros gael cymanfa. Cafwyd cyfarfod- ydd dymunol. Arholwyd y dosbarth hynaf gan Mr. James Jones, Bala; a'r dosbarth ieuangaf gan Mr. Lewis Davies, Bala. Yn yr hwyr, preg- ethodd y Parch. R. Thomas, gweinidog y lie, i gynulliad Iluosog. Yu YSGKIFENYDD. GWERNOGLE. Mae pentref Gwernogle, fel y mae yn wybyddus i lawer o ddarllenwyr y CELT, yn agos i bvmtheg miildir o dre henafol (Jaerfyrddin. Saif mown lie itnial, ac amgylchyuir ef o bob tu gan fryniau talfrigog, pa rai a ymddangosant yn brydtV^Lh yn ystod y gwanwyn a.'r haf. Nid oes lawer o ddy- eitbriaid yn ymweled a'r lie. Pe gofynasid i'r preswylwyr pa sawl dyn dyeithr a ddarfu iddynt hwy weled yno er's hlwyddyn o amRer, diameu y dywedent nad oeddynt wedi gweled ond ycbydig. Er liyny nid yw yu hollol anadnabyddus. Gellir dywedyd mai nid Gwernogle ydyw y lleiaf yn mhiith rniioedd Cymry. Llawer o enwogion ac o rai cedyrn o blaid y ffvdd a giwsant eu rnagu a'u meithrin yn hen eglwys Annibynol Gwernogle, yn mhiith pa rai gallwn enwi y Parchn. D. Davies, Essex E. Jones, yr bwn fu'n gweinidog- aethu gyda llwyddiant mawr yn eglwys y Wern, Aberteifi; y diweddar T. Jones, Gwernogle; a D. S. Evans, Moriah, Rhymni. Ac y mae gan- ddi yn bresenol un ar y bwrdd. sef Jolan D. Jones. Ychydig dros flwyddyn a lianer yn ol taflodd ei orchwyl arferol heibio, a cliysegrodd ei fywyd i wasanaethu yr Arglwydd. Cynghorwyd ef gan ei gyfeillion i fyned i Ysgol Ramadegol LlftnsaNVel" yr hon sydd dan lywyddiaeth y Parch. J. Evans a thrwy fod ei ddiwydrwydd ef ei bun yn cydfynect a'r addysg a gyirenir gan ei athraw, Uwyddodd i. basio yn anrhydeddus yr arholiad am dderbyniad i Atlirofa Caerfyrddin. Mae hyn yn profi yn eglur fod ganddo allu meddyliol cryf, HC hefydi yn adlewyrchu nid ychydig o glod i'w athraw a da genym hysbysu na ddarfu i un o Ysgolheigion Mr. Evans erioed fethu yn eu gwahanol arholiad- au. EDMYGWK,
t, ADDFWYNDER. {j! , ,••
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
fel na bo'r bobl yn cael dweyd fy mod-i yn sefyll i wrando clcps. Gallwn feddwl fod gwendid a. chryfder nerves llawer o blant Blaeucwm, Blaenrhondi a. T vne%- ydd. a Threherbert, wedi ded i'r go'wg \r wylbnos ddiweddal'~H'r wyfcL'iios cy"t, a hyny am fod yr examination yr adeg hon, yr holidays fydd nesaf. Yr wyf wmli rl-oddi report arholiad \o. I o'iii Haw yu rhywie yu rhy safe i ddod o hyd iddo, oud mor bell nn yr wyf yu cotio, derbyrtiodd yr ysg-d feisty a'r ywgolfeislres gyineradwyaetli uchel, acyr oedd yr arboliad yn duijjjo- ol gofal a llafur mawr. Hwyrach y cewch yrhwaueg ar hyn y tro nesaf. W, ii cyflawni eu gwaith yn No. 1, gwelais J. Rees, Ysw a —— Edmunds, Ysw.. Government Inspectors, yu troi en wynebau tuag ysgol Tre- herDert, 1 osod yr ugeiniau plant sydd yno yn y clorianau, ac i daflu drost-ynt eu llinynau mesur. Ac y mae yu llawenydd geuvm ddeali fod y plant wedi profi yn llawn bwysau yn tigl-itoriannii y llyw- odraeth, ac wedi dwyn tyst-iolaeth i ofal a medr Mr. a Mrs. Jones; ond peidied yr anghyfarwydd a meddwl mai dyma y dystiolaeth gynt.af a gaw- saut; Do., ria, maent yn ben gyfarwydd a pheth felly. Ac y mae yn orfoledd genyrn allu hysbysu darllenwyr y CELT, a phawb eraill, fod Mr. M. 0. Jones a'i anwyl briod Mrs. Jones wedi derbyn report rhagorol oddiwrth yr Inspectors ac y mae peth felly "n dang"s fod Mr. a Mrs. Jones yn ymdrecbu gyda, ae yn dangos gofal neillduol am addysg y plant sydd dan eu gofal. Os ydych ehwi, bobl Treherbert, am i'ch plant gael addysg dda, cofiwch fod genych chwi Ysgolfeistr ac Ysgol- feistres nas gall pob lie yn Nghymru, chwaethach Cwmrhondda. ymfalchio yn eu bath. Dyrnunaf i Mr. a Mrs. Jones hir oes a iechyd i fod o ddefn- ydd i'n gwlad a'n cenedl mewn addysgu plant, yr hyn fedrant wneud mor dda, yn ngbyda llawer o bethau eraill y maeut wedi eu cynysgaeddu a galluoedd i'w gwnputhur. Gwelaf trwy fy ngwydr eto placards mawrÏnn yma a thraw ar hyd y muriau, yn hysbysu y bydd "BLODWEN," y "WELSH OPERA," gan yr euwog Dr. Parry, yn caeI ei phcrformio yn y Public Hall, nos Iau nesaf, Gorph. 18fed. Os bydd yr hin yn ddymnnol, synwlI i ddini nad af i wrando BLODWEN" eto, er cymaint y drafferth i ddringo yn ol i'm caban. Wei, rhag eich bliuo a meith- der y tro cyntaf fel hyn yn fy nghaban terfynaf. Yr eiddoch, GJHEBYDD PENPYCH.