Y Celt

GOFYNIAD. ,¡ MR. GOL.,— Mewn eisteddfod sydd i'w chynal yn B. yn mis Awst nesaf, gwelaf fod gwobr yn cael ei chynyg i'r mab a gano oreu Solo Tenor, "Brad- wriaeth;" ac hefyd i'r mab a gano oreu unrbyw Solo o'i ddewisiad ei hun. Meddylier fod yr un buddagol ar Bradwr- iaeth" yn cystadlu ar y Solo, a fyddai yn oddefol iddo'ddewis yr un a ganodd yn flaenol i'w dat- ganu ar y testyn hwn ? Os nad yw yn iawn iddo ganu yr un un eilwaith, carwn gael gwybodaetb. i'r perwyl hyny yn y rhifyn nesaf o'r CELT gan berson cymhwys, yn nghyda rhesymau yu erbyn hyn, i'r dyben o gael ychydig oleuni ar y mater. Ap IEUAN. o¡JV;,¡J;¡

LIJITH 'RHEN LO-WR. Y Cynhaua Gioair—■Cynhadledd Berlin—Yr Hen Wr Claf a'i dair Nith—Torri ascwrn cefn y Gau- broffwyd yn Aberllyn—Diolch yr Aiodtvr i'r Gy- sodydd. FYNDDIGIONS BACH,— Dyma 'Rhen Lo-wr mewn helbul mawr gita'r cynheua gwair yma, ond nid yn Llyndin, cofiweh, onclar ochor Cefan-hirgo'd, un o'r darna tir rnwya. difft'wth yn y shir, ar y wynah ma'r gwair man, o flewun lforchog, heb ddailan ynddo ond dail ffa'r gors trw gorff das o hono; ond os ceir hindda uddu glaseu fy, fe fudd yn ddifa u'r fuweh a'r dyunawad a'r dreishad (heifer) gyflo. Chi welweh wrth hynu y budd gen i ddwy fuwch yr haf nesa, a threisad dan nad both am ddyunewid, gita niffin Duw, ernu nhw a iinau, diys y gaua, fe fudd geni fodd u dalu rhent, a thipin bach drys ben at ach- os yr Arglwydd. Fi wela fod "Y Gau-broffwd" wedu tori ascwrn 'i gefan yn y Bcrllun yco, er fod "Yr luddew Prydeinig" yn ceisio'i dynu fyuu mecis wrth bwlis, ond fe fysa'n well u'r luddew atal yr hon greatur pytinllyd, drewllud, udd'i dynged o lawer; ond wa'th beth yn y bud mowr, ma mowron Iwrop wedu setlo'r mater. Wel, rhynto chi a fina a'r post, Fyuddigions, rhw ddygynull ryfedd o'dd y cynulliad yn Aber- llun yn shir Prwsba, onte nawr? Dyna Ben ni, a Bus Marc, y nhw'ch dou o'dd y blauna yno; chi welwch fod Bus Marc yn Espog a Ben yn ddiacon, Gortchi ag Andras yn ddarllenwyr, a'r gweddill yn aulota cyffredin, a chyffretin iawn o'dd pawb ond y nhw; a nhw'ch petwor o lwyth Jehwda, ag fyl hynaln sefull lie gwir berchenogion "Gwlad yr addewid, o Dan hyd Birseba, ac o'r afon hyd der- fyna eitha'r ddauar," (sef M6r y Canoldir). Bellach 'rodd rhaid ranu'r yspail, wrth reswm. Yr o'dd yr Espog yn ddi-isa, ont am y Ffraton, gentu nhw d'luodd mowron, ag heb rhagddar- paru pyn galsa nhw-dyna nhw fyl cig-frain wrth ochor y Dun tost (claf) yn dechra ranu 'i 'iddo He clwsa fo; ond or 'u dychrun, tyna'r clafddun yn screchin, "Gwi ddim wedu marw yto! Ar hynu tyma Ben ni'n troi rownd fyl meddig, ac yn gwet- ud dan wingo, Howld, fechcin ma 'rhen ddun yn gwella fe ddaw 'n ddun newudd yto ar ol y pwl yma." Oh! 'rhen gwao, fi fuo bron a llithro. Wel, hen gwac "y gwr drwg yw o'n suwr uchi, oblecid on bysa. 'i ffylinab o fe fysa'r Dyn tost wedu estun 'i goes ei hun, a'r gwir berchnocion wedu caul 'u tirodd yn ol: ont ma Ben ni (yI cyf- rithwr mywr isa gwaith, yn ceiso hawl u'r tair Nith, sef Mus Ecclws Groig, Miss Ecclws Bufan, a Miss Ecclws Loigar. Fe setlws dygynull Aberllun beth bynag u dori ascwrn cefan yr hen sopun seimlud, bolfras, trw rhanu'r 'mherodrath yn greuon o daleitha a thy- wysogeutha hunan-lywyddol (?) ont dan rhywfath o deurnged u'r Swltan o Gonstantinoblus, a nawdd y tair Nith dduwiolfrydig; ont cin y budd 'run deurnged wedu thalu, fe fydd raffa'r pwlis wedu

tuag i fynv, a-3 o'r diwedd cyrhaeddodd atom, a mawr oedd llawenydd pob un o honom o gael ysgwyd llaw. a'n cyfaill ieuanc, oblegid ni welsom ef er pan y daeth adr.ef i fwynhau ei holidays. Yna, ar ol siarad tipyn t'n gilydd, cychwynas- om wed'yn tnag i fyny, nes i ni o'r diwedd gyr- aedd y top uchaf. Wei, Mr. Gol., ar ol i bawb roi ei faich i lawr, rhoddwyd cynygiad, a chafodd ei eilio, o fod Glanllafar i gymeryd y swydd bwysig o benteulu am unwaith mewn bywyd fel hyn arjJen yr Arenig. Ac ar ol tipyn o ymesgusodiad, uflidd- baodd y cyfaiU i'w chymeryd, a ohadwodd ei deulu lluosog yn weddaidd ac mewn trefn. 0 ie, dylasem ddweyd i ni gyraedd yno erbyn un o'r gloch, ac eistedd tua dwy awr wed'yn dan nawdd ein penteulu i edrych ar brydferthion natur yn dysgloirio o'n hamgylch. Yr oedd srolwg nodedig o hardd ar Gwm y Pare, ae yn wir, yr ydym yn credn mai anhawdd iawn caelllanerch mordlos a hon ar wyneb yr holl ddaear ac yr oedd liithau, yr afoa Lafar, mal gwialen ariau yn' ymddolenu drIVY ganol y dyffryn, ac yn ymar- llwys mewn peroriaeth i Lyn y Bala. Wel, meddai y penteulu, beth, ineddwch chwi, pe b'aem yn cael cwpanaid o de bellach ? Ac felly y bu. Cyneuwyd y tan, berwyd y-teeell, a hwyl- iwyd y to a thvstiola.eth pob un o'r tewyr oeddj That's a good tea." Ar ol y té, ymffarfiwyd yn deulu; drachefn, ac eisteddai y pentenluyn ei "gadair geryg." Ar ol cael tawelwch, cododd ar ei draed, a rhoes anerchiad i'r teulu. Yn siwr i cbwi, Syr, gwnaiff y brawd hwn ddyn os caiff fywydac iechyd; a drwg genym ei fod yn cwyno ar hyn o bryd, ond hyderwn y gwel Duw yn dda roddi liir fywyd iddo ar y ddaear. Yna, ar ol ei anercbiad, cafwyd gair-gaii bob un o'r lloill, a phob un yn datgan y mwynhad a gawsant yn y lie. Yna, gvvnaed cynygiad gnn Nodolwr rywbeth yn debyg i hyn, "Ein bod i gael pryt<nawn cyffelyb eto yn mhen un dydd a blwyddyn yn yr un lie, os yr Arglwydd a'i myn, ac os y bydd- wn byw, a chafodd y cynygiad dderbyniad gwresog. Yna rhoddodd y penteulu benill allan i'w ganu y penill ydoedd,- Dan dy fendith wrth ymadael Y dymunem, Arglwydd, fod, &c,, a chafodd ei ganu yn deilwng o'r geiriau. Yna ar ol canu yr emyn, eyfododd pawb ar en-traed i ymadael, ac wedi ysgwyd llaw a'r cyfaill hoff fu yn y gadair, ymadawyd, a phawb yn teimlo eu hunain wedi eu Itenwi a mwynhad. Yn sicr i chwi, nid gwaith dwl ydyw caol ambell brydnawn mewn oes i fyned i edrych ar bryd- ferthion natur, ac i fwynhau awelon iachus bryn- iau Meirion. NODOLWR. GEIRRDUR NEWYDD. MB. GOL.,— Bwriadwyd cyhoeddi Geirlyfr Cymraeg er's oddeutu haner cant neu drigain mlynedd gan ddyn dysgodig (medd Brutus), ac weie engraili't o'i ddull yn rhoddi ystyr geiriau :— Argraffydd.—Cyhuddwr y brodyr. Cariad.—Serchogrwydd at oiud, yn neiliduol pan na cheir meddiant o hono heb gysylltu mewn priodas a'r hwn sydd yn ei feddu. Croes.-Gofid mam o lierwydd bei'.hiogiad y ferch, a'r cariad yn ei gwrthod. Clochydd.-Crochan y plwyf. Cyfeillion.—Dau ddyn yn twyllo eu gilydd. Case-ion.—Brodyr a (ihobl yn nghyfraith. Degymwr.—Gwr yn cymeryd y ddegfed o gynyreh y tir, &c. Dosbarthwyr.—Ffyddloniaid ac anffyddloniaid. Derbynivyr.—Anwadolion. Eglwys.—Y ty y cyniweiria y plwyfolion iddo er cael newyddion, a shysgu. Ewythr.—Perthynas cyfoethog, heb blant i etifeddu ei olud ar ei ol. Galarn -Gwisgo dillad duon dros flwyddyn, yn neillduol pan fyddo'r trance dig wedi gadael llawer o arian i'r galarwyr yn ei ewyllys ddi- weddaf. Gwr.—Creadur mewn trafferth parhaus, yn cludo llwyth ar ei gefn. Gwraig.—Creadur a fyn fod yn ben trwy fodd neu anfodd; brenhines y teulu yn gyffredin. Gioeddw.—Wedi claddu gwr neu wraig, ac yn ymofyn am eraill i lanw eu lleoedd. Gwr caru.—Ynfyd-ddyn, wedi chwilio am ei het, wedi gwisgo ei ffon, ac wedi trwsio ei gud- ynau, yn cyniwair oddicartref tua 10 o'r gluch y nos ac wedi myned dros ei csgidiau, ac ymqry- baeddu yn y llaid, o'r diwedd yn cyraedd anedd gwrtbddrych ei ymchwil; ac wedi cysgu o hono, a chwyrnu trwy y nos, yn dychwelyd adref boreu dranoeth yn llawn mygfa a phesweh. Golygydd.—Pren sucan y Deheudir, a phren llymru y Goglecld. Gohebwyr.—Ofeaduriaid sydd yn cael eu blino gan y clefycl a elwir cacoetke scribencli. ottCiriacl.-Eclrych degymwr. Fregeth dda.—Caro yr areithfa, a gwaeddi nerth pen, D——1, uffern, a than. Priodi.-Gorwecld mewn gwely ysgallog, a byw am ysbaid blynyddoedd hirfaith yn ngwlad edifeirweh. Siopwr.—Gwr yn vxahyrddu tVr hwch er ei chadw draw. Synwyr.Jjigon o wartheg, ceffylau, defaid. yn nghyda gwahanol ddaoedd eraill. Tafarmor.—Oafn mochyn a eheiliogwydd. Teiliwr.—Adyn chweinllyd yn hoffi bresych. Ysgolfeistr.—Llwfrddyn wedi yfed hanev peint, wedi taflu ei goat i lawr, ac wedi crynhoi o'i am- gylch yr boll ffair, yn ceisio ymddadrus oddi- rhwng Slioni a Wil i guro ei drech. Nis gwn a ddaeth y dysgawdwr crybwylledig ai Eirlyfr drwy y wasg ilygady cyboedd ai naddo. Credwyf y byddai llyfr o'r fath yn dra derbyniol gan yr oes oleu hon," trwy fod arferion pobl yn troi ystyron geiriau yn hollol i'r gwrthwyneb i'r hyn oeddynt. Treboeth. D. TANTPAKO. ,i i:) "XV LLANGADOO. ME. GOL.—' Trwy eich hynawsedd a'ch ewyllys da, dymunaf ofyn un gofvniad i'ch gobebydd, yr hwn roddodd adroddiad lied gyflawn o Eisteddfod a gynhaliwyd yn y lie hwn er's pythefnos yn ol. Dywedodd yn mysg pethau eraill, fod c6r Llanymddyfri wedi bod mor ffol a chario eu harweinydd ar eu hys- gwyddau trwy y dref (fel arwydd o barch iddo yn ddiameu). Pa beth yn enw pob rheswm, oedd yn meddwl eich gobebydd pan yn meiddio dweyd y fath beth ar g'oedd eich papy'r clodwiw. Mae yn rhaicl bod rhywbeth mewn golwg ganddo ar y pryd, pan yn tynii y cdr parchus hwn gymaint i lawr. Gallaf eich sicrhau fod dynion call, gwy- bodus, ac hefyd bo'neddigaidd yn perthyn i'r cor hwn; ond y mae eich gobebydd am eu dangos i'r byd, fel ynfydion diwybod wedi dyfod oddiar y mynydd gwyllt. Boed i'ch gohebydc1 fod ar ei wyliadwriaeth o hyn allan. Ydwyf, yr eiddocli, J. M. WALTERS.