Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
5 erthygl ar y dudalen hon
LLINELLAU
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
LLINELLAU Er scrchog goffad wriaeth am Miss Ellen Roberts, merch Mr. Hugh Roberts, Castle street, Caer- narfon, yr lion a fu farw lonawr 23ain, 1879. 0! angau a'i ddwfn ingoedd—a dorodd Ferch dirion i'w gelloedd Un anwyl iawn Ellen oedd,—a'i meddwl, Er y du nifwl, rudia y nefoedd. Drwy y niwl, adre' yn iach,-Ellen aeth I lawn hwyl yn holliach A rliywfodd yn rhy afiach, Ocdd y byd, i'r fwynaidd fach. Tu draw i'r lien ei hcnaid-chedodd Ar aden fendigaid I'r dda nef, 0! hi rodd naid-at y Pen I'r hwn oedd Elen, wir un o'i ddeiliaid. 0 ddvrylaw ing ffodd Ellen-i Wynfyd Yn enfawr a 11awen Eliedodd gyda'i haden, Drwy'r holl ing tu draw i'r lien. Heddyw'n lion mewn gogoniant-mae Ellen Yn moli yr haeddiant Uwch y ser mae yn iach sant, Yn notio mewn gwir nwyfiant. Na wylwth, 0 anwyliaid,—ar ol Yr Ellen fendigaid Heddyw'n iach hi roddodd naid, I hoffus wlad scrapliiaid. I ddedwydd wlad dda, ocUacth-hi redodd Ar aden marwolaeth I lawen wyl, eich Ellen aeth 0 gilwg cur ac alaeth. Y dda Ellen gwir ddilynwch—i'r nef, Er nolio mewn tristweh Ar hyd ei llwybr rhodiwcli,—a'cli gyrfa, Yn wir ddiboena yn awr ddibenweh. Caern MENAI.
4 "MARTHA."
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
4 "MARTHA." Cyfansoddedig a chyflwynedig i Miss Martha- Mae yn y byd hwn lawer iawn, U ferched glan i'w canfod, Rhai sydd vu meddu dysg. a dawn, A'r lleill wiriondeb hynod Ond o hdll ferched glan v byd, A'r acldysgiadol hefyd, 0 Martha ydyw'r oreu i gvd, Ddcwiswyd yn anwylyd. Mae Martha lan yn hyddysg iawn, Mewn darllen, ysgrifenu Ac o wybodaetli nef,—mae'n llawn, Ei dawn sydd yn ein denu Bob amser mae hi fel y wawr, Yn siriol iawn yn gwenu, A'i gostyngeiddrwydd liyd y Ilawr, Sy'n codi Martha i fyny. 0! Martha fy ngyfeilles dlos, 0 ferch sydd wir yn harddcleg, A'i gwyneb siriol, tlws, hi sydd Yn gwenn ar bob adeg; 0! Martha lan, yr ydwyt ti, Yn denu bryd y llanciau, 0 lierwydd y mae harddwch pur, Yn dawnsio ar dy ruddiau. 'Mae'r anwyl Fartha dyner hon, Yn gymwynasgar liefyd Un bur garedig ydyw lion, Mewn blinder a phob drygfyd Ma^'n ffrindiau gyda'r dydd a'r nos, A gelyn digywilydd; Mae cariad pur, a Martha dlos, Yn lion gusanu'u gilydd. 0 Martha, er pan ydwyf fl, Yn cofio dy adnabod, Un bur dy foes, un luuxld wyt ti, Yn ben ar y gencthod 0 mae rliyw wres mawr yn fy mron, Am gael dy flyyn gusanu Mae'th dlysni a dy weniad lion noù amser yn fy nmm. Mae'th wallt mor ddd, a'th lygaid du, Yn harddwch i dy wvneb Dy wonau lion. 0 Martha gu, A ddengys dy.dlysincb e Ysiiieb Fe hoffwn gael cymdeithas un,. Sydd debyg iawn i Martha; A'i chadw yn fy nghol fy hun, Heb symud oddiyma." Ond mae rby hwyr i'r eneth hon, Mae arall wedi'i chanfod Ac er y cwbl, drwy fy mron Y mae teimladau hynod Nid oes a'm disycheda i, Ond cusan gan fy Martha, Fe hoffwn drigo gyda tlii, Fy anwyl, hoffus, Fartha. Caernarfon. MENAI.
PENILLION COFFADWRIAETHOL
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
PENILLION COFFADWRIAETHOL I Mr. John Howells, Penpompren, Llanglydwen, yr hwn a fu farw Hydrcf lleg, 1878, yn.24 mlwydd oed. Llanglydwen a Hebron sy'n awr yn eu galar, 0 henvydd un anwyl a roed yn y ddaear, John Howell, ei enw sydd bur adnabyddus, 0 lierwydd ei golH mae llawer galarus. Cymydog caredig oedd Hywel yn wastad; Yn ol yr Ysgrythyr yr oedd ei ymddygiad Dymuniad ei galon oedd gwneuthur daioni, A dyma y rheswm fod pawb yn ei lioffi » Mac 11awer cymydog yn hynod o ddifias, Ac ambell i weitlired o'i ciddo yn atgas. Nid felly oedd Hywel i nob o'i gym'dogion, Ond gwneuthur daioni o lwyr-fryd ei galon Yn unol a'i allu cyfranai elusen, I'r bobl dylodion a welai mewn an gen Tyiawd a cliyfoethog, y gwrcng a'r boneddig, Oedd hynod o hoff o Hywel garedig. Fe daenwyd y newydd pan bu Hywel farw, Aeth pawb o'r cym'dogion yn sobr a gwelw, Ar ddiwrnod yr angladd 'roedd pawb yn hiraethlon, Wrth roi yn y ddaear John Hywel twym-galon. Gwyn fyd na chaem weled y dynion cyfoethog, Fel Hywel bob amser mewn yspryd trugarog. Un hynod ddifyrus oedd Hywel mewn cwmni, Yr oedd ei gyfoedion am hyn yn ei horn Un parod ei reswm o ffraethder naturiol, Digrifwch diniwed yr oedd yn ddymunol; Mwynhau ei gyfeillach i lawer oedd hyfryd, Wrth wrando'i ffraethebau anghotient eu gofid. Yr awen farddonol yn Hywel wnai lechu, Mewn cyrddau llenyddol bu ef yn cystadlu Trwy rinwedd ystordy ei allu meddyliol, > Y gwelsom ni Hywel rai gweithiau'nfuddugol. Ar d'rawiad dylifai o'i enau benillion, Mor rhwydd a naturiol a ffrydlif yr afon. 0 dan anfanteision a miloedd o rwystrau, Daeth Hywel i fedl n gwneyd trefnus linellau Nid cywram gelfyddyd oedd ganddo fel air.can, Ond gwreiddiolfeddyliau o'i eicldo ei hunan. Un diwyd a gweithgar, un hynod ddefnyddiol, Oedd Hywel fel Athraw yr Ysgol Sabbathol; O'r gwersi caletaf a mwyaf anamlwg, Rhyw bethau newyddion a ddygai i'r golwg. Gyferbyn a'r dosbarth fc'i gwelwyd yn scfyli, Gan roddi goleuni i'r rhai oedd yn dy wyll; Pan astud esboniai feddyliau y Duwdod, Ffcii leni tywyllwch wnai gilio trwy orfod Cyfrana i'r dosbarth ryw addysg o'r gwersi, 0 ddiben eu gwneuthur i garu yr Iesu Ar ddiwedd y cliwarter adroddai yn hwylus, Rhyw araeth o'i eiddo ag ydoedd yn weddus Nes gwneyd i bob dosbarth ae athraw i wenu, A Hywel mewn yspryd a liwyl yn traddodi. Daioni dderbyniai eneidiau llaweroedd, A mawl a gogoniant i Argbvydd y nefoedd. A Hywel! hoff Hywel! 'rwy'n teimlo'n hiraethlon, Wrth gofio nad ydwyt, mae'n ofid i'm calon. Wrth gofio'r hen lwybrau lie cawsoin gydrodio, A llawer petli arall i'm cof sydd yn gwthio Wrth gofio'r pleserau gydgawsom ni ganwaith, Yr ydwyf bron gofyn paham yr est ymaitli: Ond eto pan goiiaf mai'n TAD a ddanfonodd, 0 ynijU ei orsedd ryw genad i'th wahodd. I gwmni'r nefolion i wlad y goleuni, Nid ydyw yn achos i mi i ryfccldu. Wei dyro ychydig o liaues dy siwrne, A gair o dy brofiad ar ol myned adre', Ycliydig o hanes y bywyd tragvvyddol, Ycliydig o lianes dy gwmni ysbrydol Darlunia, os medri, y nefol ororau, A dyro rliyw ddarlun or euraidd delynau. Darlunia seraphiaid, cerubiaid, angylion, Ychydig o hanes y dedwydd nefolion. Darlunia'r olygfa ysplcnydd a hafaidd, Ar ddolydd a bryniau v Ganaan nefolaidd. Peth rhyfedd'! ni elli ddarlunio'r ysbrydol, Dywedi fel loan, maent oil yn annhracthol Heblaw hyny liefyd nis gelli byth anfon, Un gair o dy hanes i loni fy nghalon. Wel, gyfaill, canlyna ltÙ' nefoedd a'u bancr, A minau ddysgwyliaf yn dawel yr amser, Pan gawn gyd-gyfarfod yn ngwlad y goleuui, I roddi'r gogoniant tragwyddol i'r Iesiv. n, PisKEiTH THOMAS. i
BETHEL, GER LLANYMDDYFRI.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
BETHEL, GER LLANYMDDYFRI. Traddododd y Parch. J. H. 1. Davies, y gweinidog, ei ddarlith ar Efelychiad rhai o enwogion y pwlpud Annibynol," yn y lie uchod, nos Fawrth, Chwefror 4ydd, i gynnlleidfa luosog. Mynediad i mown trwy docynau chwech. Mae yn Mr. Davies allu rliyfeddol i ymdrin a gwaith fel hwn, a thyst- iai llawer o'r Betheliaid, ac ereill a'i gwrandaw- sant, i awr a haner fyned lieibio gyda'r fath flas a chyflymdra, nes braidd y credent fod mwy na deg munud wedi myned drosodd, ac mai plescr gan- ddynt fyddai eistedd i wrando arno wed'yn am yr un amser. Mae tystiolaeth o'r fath lion yn llefarn yn uchel am y ddarlith a diau y myn llawer o gydullcidfaoedd eto, yn enwedig y rhai a adwaen- ant Mr. Davies, ei gwraiido ar hyd yr wythnosau a'r misoedd dyfodol. Gyda'r fath amrywiaeth, rhaid ei bod yn wlcdd tra blasus. Cymerwyd y gadair gan y Parch. W. Gibbon, Llanymddyfri. DERI A'R CYLCIIOEDD. Y mae yr ardal fechan lion wedi cael ei breintio a chyfres o ddarlithiau galluog. Traddodwyd y gyntaf bytliefnos yn ol, yn nghapel y Bedyddwyr (y Parch. J. Jarman yn y gadair,) gan y Parcli. T. T. Jones, F.G.S,, Rhymni, ar "Athroniaeth Petliau Cyfiredin." Darlith odidog, lawn o addysg. Traddodwyd yr ail nos Fawrth, Chwefror 4ydd, gan y Parch. E. Davies, Rhymni, ar Proplnvyd- oliaethau y Beibl yn eu cynwysiad at amgylchiad- iadau presenol Ewrop ac Asia," yn nghapel y Methodistiaid. Llywyddwyd yn ddehcuig gan y boneddwr haelfrydig W. Jeremiah, Ysw., Goru- chwyliwr Cloddfa Cilhaul.—RHIWIOG. ALCORAN. Traddodwyd darlith illtiog ar Mtlionict," nos Lun, Chwefror 3ydd, gan y Parch. J. G. Lewis, gwdlnidog y lie. Clywsom o'r blaen am Mr. Lewis fel pregethwr coeth a bardd gallnog. Efe ydyw awdwr yr arwrgerdd hono a gyfrifwyd yn ail oreu yn Eisteddfod Birkenhead. Ond er mor hchel y mac wcdi dringo fel pregcthwr a bardd, gellir dy- wcyd ei fod yn rhagori fel darlithiwr. Myned y Cymry oil ei glywed os ydynt yn amhen hyn. Llywyddwyd, yn ahsenoldeb W. Beddoc, Ysw., gan y Parch. T. J. Hughes, Macscwmwr.—R. DWYRAN. Cynaliodd yr Annibynwyr yn y lie hwn eu cyfarfod blynyddol ar 29ain a'r 30ain o Ionawr. Gwasanetbwydar yr achlj sur gan y Parcbn. J. Row'ands, Beaumaris; D. Rees, Capel Mawr; T. Evans, Amlwcli; a D. S. Davies, Bangor. Yr ocrld y cyfarfod hwn yn gyfar- fod ail-ogoriadol ar ol yr adgyweiriad sydd wedi bod ar y capel. Yr oedd y cynulleid- faoedd yn linQsog, y gwrandawiad yn astud, a'r ccnhadon o dan arddeliad amlwg eu Duw.
[No title]
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Y dydd o'r blaen, rhanwyd ugain tunell o lo, ac ugeiniau o lathe ni o wlanen dda, i dlodion cymy- dogaetliol Llandegla. Rlioddid hwy gan yr ai\iaetliwyr carcdig. Wrth ranu y glo, digwydd- odd damAvain ddifrifol i warchcidwad y lilivyf- Sir. E. White, The Conrt-oncl da genym ddcall ei fod yn gwella yn dda. -+- 1 Bu Tanyniarian, y noson o'r biaan, yn areltliio ar <! Gerddoriacth," yn nghapel Rhiw Ial, ac yr ydoedd yn.pi liAvyliau goren. Elai yr elw at ddi- leu y ddyled sydd ar gapel yr Annibynwyr yn Llanarmon yn laI, lie y mae y Parch. P. W. Hough yn gweimdogaelhu..