Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

3 erthygl ar y dudalen hon

----.------CYNADLEDDAU AC.…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

CYNADLEDDAU AC. YMRANIAD- AU EGLWYSIG. Dichon y bydd y cynadleddan yn brochi am imi gysylltu eu henwau a gair mor hagi. ond nid wyf yn gwcled fod gaii ddynt le i rwgnach oblegid ni bu ym- raniad er's triugain mlynedd, na buont hwy a'u bysedd yn y potes. Daethum yn ddamweiijiol i wyb jdaeth lied fanwl obrif amgylchiadau yr ymraniadau pwysicaf a ddigwyddodd yn nechreuad y ganrif hon. Glynodd yn ddwfn yn fy meddwl gryn lawer 0 ffeithiau cysylltiedig a hwy, fel y y 0 rhz i I i mi gyfaddt'f fod ynof fyw fath 0 awydd liyd hcddyw i ymwthio am wyb- odaeth 0'11 heJyntion. Dichon y taera rhai fod hyny yn profi fod fy ysbryd yn ymyrgar, a'11.1 bod yn hofli ymdroi mown twrw ymrysonau ond tybiaf fod yr un rheswm yn profi fqd y cynadleddau yn ymyrgar, ac yn lioffi twrw ymryson. Y mae genyf fi gystal hawl i ymyraeth ag sydd ganddynt hwy. Q: S hawl senedd- 0), hawl gyfroithiol, hawl ysgrythyrol, a hawl Dduwiol. Pa, faint ydyw hyny? Dur. Mao gan y gynadledd eu ffordd eu hunain i atal ymraniadau eglwyaig ac y 11 1-1 mae eu ffordd yn debyg i ffyrdd y byd h\vn i derfynu ymrysonau, sef, cefnogi a magu y blaid ddewisedig, a gwasgu a lletlm y blaid arall. Byddai hyn yn eithaf ffordd i drafod dau darw fyddai am ym- ladd; ac fcallai nad eilid cael gwell trefn i drin bullies pen ffair, ond nid cystal i drin pobl fydd yn arfor galw eu hunain yn greaduriaid rhesymol. Pan y mae y gynadledd yn myned 0 ddifrif at y gorchwyl 0 derfynu ym) yson, y gwaitli cyntaf i'w wneyd ydyw pender- fynu pa blaid a gefnoga. Yr ail orchwyl y fydd ymdrech mawr drwy wahanol ys- triwiau i fawrhau rhinweddau tin blaid, ac hefyd i fawrhau colliadau y Hall! A'r trydydd gorchwyl, a'r pwysicaf-magl1 y blaid a gefnoga a didwyll laeth y Gair (?) a newynu y blaid a wrthwynebant, yn ol cyngor un 0 brif efengylwyr y Cyfun- deb. Ide 1. aruchel ydyw y "newynu 11 yma y mae yn worth aros munud wrth ben hen (chwedl y 'gethwrs). Ie, aiuchel! eu "newynu" — en newynu — eu newynu "— ynghyd ag ysgytnundod tra- gwyddol i bob person ac eglwys a ddengys y cydymdeimlad lleiaf a phecliaduriaid Nyth y Nadrocdd." Ghwythir holl ud- gyrn Christendom pan y dywedir fod byddinoedd L'oegr yn agoiyd drysau i'r 'efengyl! Ac ond odid daw agents y cymdeithasau yn rhengau i gasglu at y draul o anfon efengyl drwy y drysau ago red hyny. Tybed na fycldai yn rhes- ymol weitliiau i ganu ndgyrn fod drysau agored yn nes atom. A chan mai eglwys newydd Caer sydd yn awr ar y bwrdd, mentraf ddyweyd y newydd wrth y gynadledd fod lot 0 bechaduriaid cyndyn o'r fath gyndynaf (meddant hwy) yn arfer cyfarfod ar y Suliati yn Frodsham street, i borthi en meluschwantan (meddant hwy). Ond ihyfedd son! mae yno ddrws agorod i fyned ag efengyl iddynt er hyny. Pwy gymor y mater i fyny ? Cyfarfod Chwarterol Dinbych a FfiÏnt, bid; siwr, Ocli na Yn lie mynecl ag efengyl i Frodsham street, lie mae drws agored; 0, meddaf, yn He trefnu rhyw ffordd i ddwyn hen becbaduriaid Frodsham str.et i edifeirwcli wole! y gyftadledd yu-cau y drws yn eu heibyn, gan tybuddio holl efengylwyr Oymru, nad clon t yn agos i "nytÜ y nadioedd a ifan y teigrod. Nid folly y Gwaredwr, pan tedd trig, lion, Jc.tis'aiem wedi hysbyddu holl adnoddau y Jagddu f'awr i'w ddiystyru a'i faeddu. Beth ? Galwai am dan o'r nefoedd i'w difa Na, na, ond gyrocld orchymyn ¡tHan i bregethu efengyl i'r holl fyd, "gan ddeclnvu yn ffau teigrod Jerusalem Mor anhebyg Cynadledd Llangollen a'r Gwaredwr i'w gilydd. Un 0 brif benau credo y gynadledd,pan wrth y gorchwyl o drefuu yr ymraniadau ydyw,— Fodyr holl rinivedau yn perthyn i'w plaid hwy. Ond bod yr holl dd-rygau yn perUiyn i'r blaid a wrthwynebant. Ni ehly wais erioed ganddynt awgrym, y. gallai fod colliadau yn perthyn i'r ddwy blaid, ac y gallai fod rhinweddau yn perthyn i'r Cdsvy piaid. Ond tra liwyrfrydig ydym ni y "wcrin" i lyncu y-peii yma o gredo y gynadledd, ac Did ydym mor hawdd ein fcwyllo a hyna chwaitb. Gwyddom mai planL Efa ydym ol], a bod seintiau wedi eu pei ffoithio yn brinion iawn yn yr eglwys til- wriaedins, a gwyddom hefyd nad yn ami y ceir haner cant neu driugain 0 blant Efa gyda eu gilydcl, oll wedi fcyrthio oddiwrih ras a synwyr c)ffi'cdin, nes myned i lawr i ddyfn- ueroedd nythod uadroedd a 11 ffallan teigr- od." Felly yr oedd y Gynadledd yn teimto at y pleidian. Y11 ymraniadau yr oes o'r blaen, ceisiant genym grcdu fod un o'r pleidiau yn gangen o'r nefolion, a'r blaid arall o'r ufi'ern- olion; ond ni ddaw hi ddim felly. Pe byddai i ymchwiliad gael ei wneyd i gymeriad y pleidiau gwrthwynebol yn yr ymrysonau gynt gan ddysgedigion yr oes oleu hon, nid wyf yn credu y ceid dcuddeg 0 reithwyr a gydunui ar ba blaid y bu mwyaf o'r bai. Gallwn enwi un gweinidog a ysgrifonodd hanes yrominad yn ci eglwys, gan roddi yr lwllfaiar y blaid wrthwy- nebol iddo, a dim ar ei blaid ei hun Ond pJin y maddeuodd ei frodyr iddo byth am hyny. Cofied cynadleddau yr oes hon fod oes arall yn cadi i duan golwg dros eu gwaithyutrafod ymraniadau cglwysig. Un gair arall wrth y cynadleddau. Gallant wneyd eu dewis ai gwrando ai peidio. Dyma y gair:-Mae eu hymyriad ag ymraniadau y moddion mwyaf cffeithiol i chwcrwi teimladau y pleidiau, ao i estyn oes yrymrjson. Mae pawb wedi deall (a rhai drwy chwerw brofiad) mai gwaith ffol ydyw ymyraeth mewn dadl rhwng d wy wlad, rlivvng dau fwli, rhwng gwr a gwraig, &c. Teimla y ddwy blaid bob parch i bawb a safant yn g.inolog—yn beiffaith iteutral-orid y mae gweled tramorwr neuryw outsider yn ymyraeth, yn cynhyrfu y pleidiau, ac hefyd yn cynhyrfu outsiders ereilf i ymyr- aeth, nes ydyw yn beryglus iawn i'r holl fyd cyfagos gymeryd rhan yu y frwydr! Dywedaf wrih y cynadleddau,—Hands o/f, rLag i chwi y If, ein tanio oil i'r ymi-ysonfa. Gadewch lonydd i'r pleidiau eu hymladd allan a bydd gob-titli cryf i'r mwg glirio allan a dibenaf gyd t phenill a gyfansoddodd y gwr dooth at yr am- gylchiad: "Y neb wrth fyned heibio a ymyro a chynen ni phcrthyn iddo, sydd mcgis un yn cymeryd ci erbyn ei glustiau." Nifer fechan o'r ymvrwyr sydd yn arfer gallu dianc hcb frathhd. A fedr Cynadledd Llangollen ddianc ? GUVFWDD RISIABT.

LLANIDLOES.

PRESBYTERIAETII.