Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

3 erthygl ar y dudalen hon

LLYTHUR LE'EPWL.j

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

LLYTHUR LE'EPWL. Crefydd yw pwnc mawr y genedl Gymi-eig. Mae genym ein hosted dfodau, ein cyngherddau, eiu harddangosiadau, a'n ffeiriau, ond y blaenaf o bob peth gan y Cymro ydyw crefydd: "I ba gapel yr ydych yn pcrthyn. "Cüwsom brc-geth dda'l' Sul."—" Dde'wch chwi i'r, gymanfa a'r sassiwn," &c. Hawdd ydyw taraw ar Gymro nas gall ddal stori ar unrhyw bwnc nes y deloch at grefydd, yna y lllè10 ganddo faint a fynir i'w ddw&yd—banes cyrddau mawr, wit y pregetliwr a'r pregethwr, fel yr oedd chwedl un arall yn "cydio" y gynulleid^a, &c. Try'r eisteddfod yn fethiant, y cyng- y 0 berdd yn biff, a'r arddangosfa yn dylawd, a bydd cywilydd ar bawb. Ond am y cyrddau crefyddol, derbynia y canoedd ynddynt "adeiladaeth a chysur" anfesurol (tybiedig weithiau 'rwy'n of'ni). Dyna fel y rnae'r Cymro yma. Llwyd.. aidd ydyw ei eisteddfod, gwael yw ei gyngherdd. Am ai ddangosiad, 11 id oes mo honi, oni chymfir y sassiwn, y gymanfa, a Dydd Sul. Ycbydig 0 nchelgais (am- bition) sydd yn perthyn i'n cenedl; nid yw yn cyrhaedd yn bellaoli na dyfod yn werth rhyw dipyn o arian, bod yn flaenor, rhai y 11 lied hael at y capel. Ar y Sul yn unig y mae boneddigion Cymieig Le'rpwl yn tori fiigiwr. Gallon ddweyd fel y rhai hyny gynt am ami i un, ac efe a adeiladodd i ni synagog," a dyna'r oil. Z, Nid oes yma ond un neu ddau o Gymry wedi dyfod yn bob! o ddylanwad yn y dref-yn, cael 011 cydnabod mewn cylcli- oedd uchel, a laymen yw y rhai hyny. Pryd mewn gwirionedd y mae yma ddigon o bobl mor arianog a'r gwyr mwyaf cyhoeddus yn y dref ond rhywfodd nid oes nio'r plttclo gaii neb i ddyfod i'r front yn mhlitli ninety thousand people! Ystyrir ni fel ryw gymynwyr coed, a gwehynwyr dwfr i'r gwahanol genhedloedd. Ac ym- ddifyrwn ninau ein hunain tnvy foli ein gilydd gyda cbyrddau to, &c., a rhoddi John Jones, Ysw., nen'r Parch. Hwn a Hwn yn y gadaic, a dymL'r cwbl. Nid oes genym sefydliadau ar gyfer, plant tylodion ac amddifaid, henbobl feth- iantus, yr afiacJt a'r iceddw, nn'1' degan taerched collcdig sydd yn disgyn i'r bedd yn anamserol bob blwyddyn. Datgenir ein clodydd led-led y byd am gyfranu ein miloedd, am adeiladu temlau a,'u tyrau byd y nef, am roddi cyfiogau mawrion i weinidogion ond ni sonir gair am waed y trueiniaid sydd yn llefain yn wyneb yr e'glwysi o'r ddaear. Ofni yr ydym fcd eu llefain yn esgyn i fyny i glustiau Arglwydd y lluoedd, ac y bydd eu llefain yn dyst- iolaeth et,) yn einberbyn. Buasem yn dychryn wrth feclchvlmarw yn nghroen hyd yn nod rhai o'n gweini- dogion, y rhai sydd a'u brad ar dyru golud. A'r boll filoedd a. wariwyd yn ofer am gapelau, oh pwy sydd gyfrifol am Çlanynt Gwnaed tysteb yma yn ddiweddar i'r Dr. Thomas. Nis gallasem lai 11a choilo yr hen ddiareb, 11 Iro cefn yr hwch a bloneg." Al,,ie'ii wr Ehodihvyd 9- iddo rhwng pump a chwech chant a bn yma lu 0 Dde a Gogledd Cymrn yn can- mol y Dr. am dair awr, am dalu y deu- ddeng mil punuau am y Tabernacl mewn deng mlynedd. Casglodd yr eglwys filoedd ereill! Angholiodd y canmolwyr flyddlori a son ga,ir am yr eglwys oedd wedi gweithio mor dda,nac am y diaconiaid ffyddlon oedd wedi dioeddef pwys a gwres y dydd yn ogystal a'r Doctor. Tair awr 0 gan- Inol a mil yn gwrandaw Yr ydym yn edmygu gweithgarvvch y Dr. Parchedig. Mae yn esiampl 0 weith- gar well. Gild pa beth YY'l' drawback? Sut na fyddai mvvy o gynydd ar yr eglwys yn y Tabernacl, ac yntau yn ymyl y Welsh Colony—Everfon ? Os nad oedd gwario miloedd mewn coed a cherig wrth godi Tabernacl newydd yn lie yr hen yn peri fod cynydd yn yr eglwys, onid aeth y llafur yn ofer ? Onid adeiladu coift Crist ddylni fod ein hamcan mawr, ac nid adeiladu buildings hyd y nef er canlyn y ffasiwn ? Ac edrych ar eneidiau yn prysuro i ddistryw. a cedd gwaith eglwys y Tabernacl yn gadael gwaelod y dref fel Sodom yn Gristionogol ? Oni roddwyd beichiau rhy drymion ar ysgwvddau'r gweiniaid yn Lerpwl yn ddiw- ddar ? Onid yw son a soh, am y llo aur yn rhwystr ar ffordd llwyddiant yr efengyl P I'w barJiau. [Bydd llytli vrau cryrio addysgln<lol o Lor- pw), "Prif D'linas OymYu," ar iateriun cyhoeddus, yn dderbyniol a budJioI. Kid ydym yn lioff iavvn o roddicyngoriou, drwy y wass, i swyddwyr fghvysig; ond y mao y rhai sy'n cael eu cynghori yn y llytbiir bluen- orol dros hyny a chan en bod yn rhai mor seJog. am cynghori a clieryddu, gobeUhio y byddant; tnor barod i dderbyn cynghof ag ydynt i'vv roddi.—GOL.]

BIRMINGHAM.

EIIYdFEDDODAU NATUR A CHEL\"V…