Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
4 erthygl ar y dudalen hon
NODIADAU GAN Y GOLYGYDD.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
NODIADAU GAN Y GOLYGYDD. Ceir yn y rhifyn hwn adroddiad o weithrecliadau Pwyllgor diweddaf Goleg y 0 Bala, a gynaliwyd yn y Bala, yn ol y drefn arfcrol, y Mercber olaf yn Mawrtli. Coir befyd adroddiad o weithrediadau cyfarfod a gyualiwyd yn yr Amwythig, yr un diwrnod, i ymgynghori yn ligliyleh yr "argyfwng difrifol" y mae y Coleg ynddo. Buom yn y Pwyllgor yn y Bala, ac ni welsom erioed gymaint o waith yn eael ei gyflawni mewn trefn fwy rbeol- aidd, nac mewn yspryd mwy lhyddfrydig a boneddigaidd. Cynryckiolaeth y Cyfarfodydd Clucar- terol.—Profwyd yn eglur fod y dybiaeth a'r athrawiaeth, fod cyfarfod cliwarterol sir yn cynrychioli eglwysi sir yn ang- L diywir, ac yn niweidiol. Profwyd fod pemleifyniadau y Cwrdd Chwarter lawer gwaith yn groes i farn a theimlad yr cgl\vy.°i—fod y Cwrdd Chwarter weithiau yn pardduo ac yn seboni yn groes i deim- ladau yr eglvysi. Cyfiafareddiad yn achos Coleg y Bala —-Yr ydym yn gwybod fod brodyr cariad- lawn a heddychgar yn teimlo yn ddwys yn yr argyfwng presenol gycla golwg ar yr anghydwelediad yn nghylch y Coleg, a'u bod am ddyfcd i gyd-ddealltwriaetli drwy gyflafareddiad. Y mae yn alarus mi buasent wedi cytuno er's blynyddoedd, ,ar ryw drefn o gydweithrediad. Yr ydym yn ofni y bydd anhawsdeiau ar y ffordd i gyflafareddu, ond yr ydym yn gobeithio y llwyddir rbyw ffordd i gyrliaedd yr amcan pwysig mewn golwg. Os, fel y clywsom, y cynllun ydyw dewis rhyw saith o gyf- lafareddwyr, ac yna cyflwyno en pender- fyniad i gyfarfod oyffredinol o'r Etholaetb er ei dderbyn a'i gadarnhau, nen. ynte ei wrthod. Ni byddai hyny, yn He terfyn- iad ar y mater, ond gohiriad o hono hyd ryw amser dyfodol; ac felly nid llys o gyflafareddwyr, ond bwrdd o gynghonvyr, fyddai y brodyr dewisedig i'w farnu. Gweisom yn y I Faner,' yr wythnos yma, y gofyniadau canlynol gan y Parch. E. T. Davies, Abergele:- ATHROFA ANNIBYNOL Y BALA. FONKDDIGJON, 41 Er yr boll helynt, y cynadleddu, a'r ysgrifcnu, sydd wedi bod er's amser y, mtÜtb, bellacb, mewn perthynas i'r sef- ydliad, y prifathraw, Bodiwan, &c., y mue y gofyniadau canlynol-yn parhaus ym- wtbio i fv meddwl :— 1. A fyddai Eodiwan ynfwy o eiddo i'r enwad nag ydyw yn bre. enol ped alltudid y Parch M. D. Jones a'i etifedd- ion hyd y bedwarcdd ilch ar bymtbeg a phedwar ugain i Patagonia ? 2. "A ydjw yn ddichonadwy i'r ystafelloedd sydd ynddo heblaw J cldwy a ddefnyddir yn bresenol fo(I o ryw fantais i'r myfyrwyr ped clai Mr Jones a'i deulu allan ? Pa les fyddai y ceginau a'r ystafelloedd cysgu, &c., iddynt ? 0 8. Pe gadawai Mr Jones y He, oni byddai hyny yn galw am rywun neu Mj wrai i gadw y ty a'r lie oddi allan mewn I. trofn yn ei le, a tbrwy hyny chwanegu y treuliau blynyddol ? 4. "Oni byddai yn bawdd adeihidu wing at Bodiwan i gynwys pob darpar- iaeth angeniheidiol at wasanaeth. y sefydliad heb ond ychydig o draul, ac heb neweidio y ty mewn nn modd, yn ol y eynllun a anfonwyd yn garedig gan Mr Jeremy i ystyriaeth y pwyllgor amfer maith yn ol; ac oni byddai y fath chwanegiad at yr adeilad yn ei wneyd yn fwy gwerthadwy, fel ty boneddwr, pe pen- derfynid rywbryd gan y pwyllgor y byddai ei werthu yn fantais i'r sefydliad ? 5. Ita beth yw yr achos fod cymaint o gynhyrfu nefoedd, daear, ac ——, yn acbos Athrofa y Bala, mwy nag yn achos Aberhonddu a Ohaerfyrddin ? Paham y ceisir penderfyniad Cyrddau Cliwarterol, &c., o barthed iddi hi, ei lleoliad, ei chyfansoddiad, &c., mwy nag o bartbell iddynt hwythau ? 6. Oni byddai yn fendith ac yn fiaint i'r enwad, i'r genedl, ac Fr oes, pe gad- ewid llonydd i'r sefydliad i ddalei ffordd, ac i chwanagn cryfder,' fel y mae wedi dal i wneyd or declnen hyd yn hvn? Yr eiddocb yn ddiffuant, 'Abergele. E. T. DAVIES." Dylai gofyniadau Mr Davies gael ys- tyriaeth pwyllog a difrifolaf calonau y rhai fyddant am ffurfio barn deg ar y mater. Nid ydym am ymroddi i'w hateb yn llawn ar byn o bryd, ond antuiiwn ddyweyd, na ddefnyddiwyd erio; d eiddo enwad' mewn dull gwell nag y defnydd- iivyd, neu y tenantiwyd BODIWAN gan y PRIFAIIIRAW ac yehwauegwn y buasai yebwanegu aden at Bodiwan, yn ol cyngor 0 zn caredig W. D. Jeremy, Ysw., nc yn ol cynllun yr adeiladydd enwog It. Owen, o Lerpwl, yn enill i'r sefydliad, ac yn al1- rhydedd i'w gynalwyr.
CLYWEDOGION.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
CLYWEDOGION. Clyi ced fod rhywrai yn creclrwcnu, ac yn cyhoeddi o Dan byd Beerseba, fod y CELT yn y clefyd melyn, a bod dydd ei drancedigaeth yn ymyl ond gwybyddcd y cyfryw nad oes un arwydd i'w ganfod ei fod ar drancedigaeth, olierwydd y mae yn gwella bob wythnos, a thebygol yw y bydd iddo wellhau detn nawdd y "nurse" newydd, ac y bydd iddo gael hit; ddyddiau eto i wneud daioni, I C'lywed i c-th-l y canu fod mor hyf yn nghyfarfod cystadleuol LI- a myned i fyny i'r lhvyfan, a gwneud terfysg yn m'ysg y cantoiion yuo, er fod y cadeirydtl yn deisyf am ei gadw i lawr ynrhyw "gornel o'r golwg; ond gwr arfog yw ef, ac i fyny yr acth ei, gwaethaf pob erfyniad.— TTco bad, J1£1', Demon-.
CYFARFODYDD CJIWARTFROL YN…
Rhestrau Manwl, Canlyniadau a Chanllawiau
Dyfynnu
Rhannu
CYFARFODYDD CJIWARTFROL YN DIRYMUCYNULLEIDFAOLIAETII. Deisyfir ar gynifer ag a gymeradwyant y penderfyniadau isod i'w barwyddo, ac yn arbenig i roddi en presenoldeb yn Mbwyll- 0 gor Coleg y Bala, Mawrtli 26ain, yn ol y rhybudd yn y CELT, 1, Eia bod yn ystyricd y « Cyfansodd- J iad Newydd" a dynwyd allan yn yr Am- wythig yn ddiryin, am na ahvyd y Pwyll- gor hwnw yu l'lteohidcl, flO fUll nacl oedd amryw o'r personan ocdclyndclo yn meddu pleidlais reolaidd yn Mhwyllgor Coleg y 0 Bala. 2. Mai y Cyfarfod Blynyddol sydd i ddewfs Pwyllgor Gweithiol (os oes angen am un), ac yr ydym yn gwrthdystio yn erbyn y dull Henaduriaetbol o'i ddewis gan y Cyfarfodydd Cliwarterol. 3. Ein bod yn mawr lawenbau yn nghynydd sefydlog Coleg y Bala, er yr holl ymosod a fu arno er's 25 mlynedd, yn arbenig ar y Pi-ifathraw yii ddiweddar. 4. Fod y nifer isod o Danysgrifwyr yn galw am fod Pwyllgor Mawrtli i gael ei gynal yn y Bala, ac yn unol a hyny yn ymrwymo d'od yno. Griffith Roberts, Bontnewydd. Rees Pughe, Dolgarnedd Mary Ann PuQh, Dolgarnedd. Robert Pugh, Heolygog. Griffith Roberts, Lletycanol. Robert Roberts, Dolserau Terrace. >[rs Ellis, Dolserau Terrace. Laura Roberts, Gwanas. Brithclir, ger Dolgellau.
[No title]
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
GAMEKEEPER UYFJ.YM.—Tan oedd d 11 gyf- aill tinwaith yn crocsi bryn, a'u fowling guns yn eu dwylaw, datth gamekeeper i'r olw, D c Yr oedd gan un ohonynt license, ond yr oedd y IJallhch jr nn, Safodd yr un oedd heb license, heb svniud, ond rhedodd yr un yr oedd ganddo licensf. fel am ti hoedl; a rhcdodd y gamekeeper ar ci oK Hhcclasatt drwy'r llaid ar draws y meusydd a'r cloddiau, a thrwy y gwrychoedd a'r nentydd oblegyd lhedegwyr I ?-, L, arddercbog oeddynt. O'r dlwedd safodd y floadur er mwyn i'r gamekeeper gael ei ddal. yr hwn a gydiodd yn ai goler gan tvacddi gydsg^ awdurdod, Pa le y mae dy license ? Dynin hi, meddai y Hall, gan ei thyiui o'i logell. Wd, Pam dd --I y darfu i ti tioi meddai y game- keeper wrtho rAm fy mod yn hoffi race, meddai yntau, gan ychwancgu. mae'n bryd i ti gcisio dal fy ngbyfdill; ond eibyri hyuy yr oedd y cyfaill hwnw, yr hwn oedd hell yr uu license, wedi myned yn diiigon pell o'f cyr- haedd i ddiogelwch. Felly nid oedd gan y gamekeeper dditn i'w wiicyd ond Fycliu ei chwys, a chnoi ci dafod, a'i rhegu ei bun a phawb o'i ddeutu. COHKIAIO ya IWJERPDON YN DIYSTVKU QBANT.-r-Ymadroddion canljnolyr Arlywydd di weddar Grant ddarfu gynddeniogi y CO) k. iaid yn ei erbYl) •—"I?oed i ni gyd-lal'uiio am bob amddiilyniac}angenrheidiol er caei rneddwl rhydd, cael ymadrodd rhydd, cael gwasg rydd, rniesau pur, syniadau crefyddol htb eu Jyleth- eirio cydraddoldeb hawliau a brcintiau gvvladol, heb seilio dim ar achan, lliw, na chredo cef- nogwn ysgolion rhydd, gan bdtderfynu peidio gwrtiio diinai o a'ian cyhoeddus at jsgoliori scctol. I'fnderlynwn beidio goddef i'r LI) w- odratth gynal unrhyw sefydliad o addysg, ond y rh:;i" ydynt gyfaddiis i roddi C) fie i bob plentyn yn y wlad dderbyn d)s^eidiietli fuddiol htb yiiddi unrhyw gymysg o sectar- iaeth, paganir;eth, nac i;thcistiacth. Ciadewch faterion crefydd yn hollul i oft.1 allor y teulu ac i'r eglw) s y perth) na y teulu iddi, mu unrhyw sefydliad lyddo yn catl ei gynal yu hollol drwy roddion gwirfoddul; na chysyllter n 0 byth yr .Eglwys Llyii-odraeth." Yr oedd yn anrhydedd uchel iawn i fD mcTiad yr Arlywydd Grant am ddafgan y lath egwyddor- ion mewn ia:th raor eglur. Gobethio lod yr amser dedwydd yn agosbau pan y b}dd i holi Arlywyddion a PlKiiaduriaid y ddaear dder- byn y filth. egwyddorion llhyddfiydig, a chydnabod hawliau cydv\ybod, a dilyn deddfau- uniondeb cymdeithasol.