Y Celt

CYFABFOD CHWAUTGROL MAL. DWYN AC M. D. JONES (]PARHAI>). Ma 3OL.,— I'crtliyna i bob gwlad, ac admit o wlad, ci neidduolion. Y mae i lefydd, a phcrsonau yn g\flVcdin, ryw noiweddion yn herwydd pa rai cu dygir i dipyn o gyhoeddus- rwydd.. Adnabyd lir Sheffield ar gyfrif ei chyllill, &c., Manceiuion ar gyfrif ei chotwm, sir Gaer ar gyfrif ci chaws, Stafford ar gyfrif ci llcstri priddion. Ac y mae Maidwyn wedi dyfod yn enwog, Deu yn fwy priodol, yn nod- 11 cdig gyhoeddus hyd randiroedd Annibyniaeth, In el o Dm byd Beerseba, fel cartrefle cynadleddwyr a chwareide tr ciau cJ cyddol. Y mae yn ail i Lerpwl, lIe mae archgynadleddwyr yr enwad C! yn teyrnasu, a'r "llawryf" yn eu dwylaw. Yn yr ystyr dan sylw y mae yn fangre bod- olaeth amryw o fcihjon Anae y cewri. Ym. ddensys mai llysietiyn o dyfimt diweddar yd) w clicyddiaeth yn y cyfundeb hwnw; dywedir nad oedd son am dano yn nyddiau'r tadan. Dichon ci fod fel y yn baws ei ddinystrio. Cofier aad ydym yn credu fod boll weinidogion Cofier aad ydym yn credo fod boll weinidogion a Ileygwyr yr Enwad yn Maldwyn dan lyw- odraetb yr elfen grybwylledig, ac na ddymunem i neb arall wnenri. Pe byddai i ddyn o Fahlwyn ladrata ccflyl o Fcirionydd, onnbcgwch yn y Mcirionwyr fyddai credu fod trigolion Maldwyn yn lladron pob copa walltog. Gwyddomfod yn y cyfun- deb lawer o weinidogion tawel, llonydd, heb eu llygad-dynu gan swynion blaenoriaeth, na tbeimlo grym y demtasiwn o "chwenych y pri( gadeiriau"—bod yn fwyaf jn nbeyrnas Nef oedd." Dynion yn cyflawni en gwaith yn ddistaw a didwrw-yn ymhyfrydu yn nghym. dcithas eu deadelloedd, ac yn adeiladaoth ysprydol eu bcglwysi, yn hytrach na chyniwair o gyna lledd i gynadledd i basirc pcndcrfyniadau gwaetb na diks Ctrem gael llecbu o dan aden heddycbol en <;weinidogaeth hyd lan afon angeu. Nid a'r cyfryw y mae a fyno cin sylwadau. Ottd pertbyna i'r cyfundeb ddosbarth gws- hanol, o ba un y gwneir i fyny ysgrifenyddion, cadeirwyr, a dedfrydwyr y cynadleddau. Y mae yn amtwg ddigon mai yr hyn sydd wedi t, p dwyn yr enwad Annihynol i derfj-sg a gwarth y dyddiau presenol ydyw, GwaTlc anniwalladtvy y penaethiaid am lyvrodraelh. Llywodraftbind Colcg y Bala ydyw rs^wrn y gyncn. Dyna'r pwnc sydd yn berwi gwaed 'Tyst' Mcrthyr y naill wythnos ar 01 y Hull Nid pwy s)dd J'W gyval, ciift yr egltrysi wneud byny, ac nid nes y rhyw lawer o berygl i'r llywodraethwyr f, ne(I a'r gwaith o'u dwylaw. Os oedd Coleg y liala yn C) flym ymgodi i scfyllTi anrhydeddus yn yr cnwad-yn cynyddu mewn gwasinaeth i'r eghnsi, gillcsid tncddwl nad j'doedd yn ihyw lawer o bwys pwy a'i llywodratthai. Y gwir ydyw, fnl llywodraeth werinol yr hen gyfan- wldiad yn atinioddcfol i fawrion yr Enwad. Rhi;b am lywodraetli ydyw gwreiddyn clic L yddiacth yn Mijldwjni a phob man arall. 1 olwjf sylwedydd heb lod yn graff iawn, y mae cynadleddau Mttdwyn yn y nrsoedd a'r blynyddoedd diweddaf, yn cymeryd agwedd rby fygythiol i hawlian a rbyddid yr eglwysi -i egwyddorion hanfodol Annib) niattb, yn enwedig yn cu cysyUtisd a ChoJeg y Bah a'r Prilathraw, i'w gadael yn ddisyhv. Dylid llefaru yn eu heibyn, digicd a ddigio, tram- gwydded a dram^wjddo. Y mae o annhracth- 01 bwys i ryw allu cu gwithvcfyll—at*l eu rhwysg, a chyfnewid cwrs eu gwc thrediadau. Tybiwn y bydd i bwy bynag a amcnnohyny 0 "wneuthur gwasanaeth i Ddnw." Di (jii tebyg mai yr eglwysi sydd i gyflawni y gorchwyl. Credwin ein bod yn siarad iaith calon ambell weinidog yn y cyfundeb; ond fod ofn dialeddau y clic i siarad a gweithredu. Dywcdai un o wciuidogion cyboeudnsaf Cymru do yn of, HKI1 "Uwrdd Chwaiter Maldwyn wedi myned yn Babyddol i'r cithaf." Dywediad ofhulwy ar gyfrif ei fciddgarwcL, ond yn fwy icily ar gyfrif ei wirionedd. Mor gywir geiriau Spurgeon—J Churches ar like herrings, always stink first at the head." Fcl y mac yn hysbys i ddarllenwyr y GELT erbyn liyr, dai fu i gvnadleddwyr y Drelnewydd ZIY trwy lawer o ragdrtfa a bradgynllunio, ac ar 01 wy thnosau o wewyr caled, esgor ar y pen- derfyniad ibith-dduwiol a ganlyn :JI'od y gynadlodd hon, wedi yr ) styriaetb fwyaf pwyllog, yn tcimlo fod parch i grefydd, ac [ anrhydedd yr enwad y perthynwn iddo, yn galw arnom i ddatgan yn y modd mwyaf dif'rifol ein banghymeradwyaeth lwyraf o ys- grifau cimarweiniol a gwarthus y Parch. M. D. Jones, yn ei ymosodiadau d'sail yn y CELT, ar egiwysi a gweinidogion, yn gystal r phcr- sonau eraill, perthynol yn enwedig i'r cyfundcb hwn, mewn cysylltiad a Choleg y Bala, ac yn teimlo yn ofidus oblegid effeithiau niweidiol y gvvaradwydd hwn." G)da golwg ar y penderfyniad a nodwyd, nid oes eisieu rhyny lawer o yspryd dewiniatth i ganfod mai blaidd yn ngrocn yrocn--sarph golynog wet!! ymlapio mewn gwisg golomenaidd ydyw. Alath o gleddyfsantaidd i ladd y Parch. M. I). Jones Byddai yn bur briodol gofJn- Syniadau pwy a ? Pwy sydd yn a/favsoddi y gynadledd ? Mewn trefn i gael atcbiad i'r cyfryw gwcs. tiynau, rhaid gwncud ymchwiliad i'r pdhau canlynol:—A ydyw cynadledd Maldwyn yn cynrychioli yr eglwysi? A ydyw ei phender- fyniadau yn amlygiad o'u barn, yn ddatganiad o'u synijdau ar f^terion cyhoeddus i'r graddau ag y mae yn ddicbonadwy fcl fFrwjth ym- gynghoriad ? ISTic ydyw ddirn. Nid teg na chywir ystyricd y gynadledd fcl tafod yr eglwysi, nid yw lawer pryd yn sia/ad eu hiait h. A ddefnyddiodd cynadleddwyr y Drelnewydd ryw gynllun i gael allan syuiadau yr eglwysi am ysgrifau '¡\l. D. Jones yn fhenorol i'r gynadiedd? A roddwyd hjspystwydd cytf- redinol o'r bwriad i gondemnio ..hunau-atitddi- ffyiiiad y Ftifathraw ? Naddo d Unt. Credvvn fo 1 uwchliw dwsiu o eglwjsi yn yc)fundeb heb i gyrniint ac nclod o honynt fjd yn y Drefncwydd o siwbl, nac yn gwybod am i i ham s. A gwyddorn fod rhai o Ivniynt yn condemnio y pender/ytiiad dan srlw, mir (lrwyadl ac y mae yntaa yn condemnio M. D. Jones. Dywedai ccidwad circlnr Dolgellau yn y 'Dydd,' ar ol cynadledd y Dderwenlas (os ydyin yn cofio ) n iawn), fod eghvysi Maldwyn wedi amlygu cu barn ar helyntCoIt g y Bala. Pe buasid yn dadansoddi bl-gwosle,, y gaoler, cawsid fod ei haner, osnad t tift han o baliir o honi, a dweyd y lUiaf, 3ril heblaw gwitionedd. Ni vvyddai liawer o'r cyfryw ddi'n n wy am benderfyniad y gynadlcdd bono nac a wyddai eglwysi Mahometinaidd Tvrroi. Yr un rnodJ gyda golwJ ar rynafledJ y Dref- newydd, a rhaid fod coll yn ngwybodactb, not dd chell yn nghaloti y neb-a haero yn wahanol. Unbenaethol ydyw cynadledd Maldwyn, ac nid yw y broffes o gynrycbioliarl amgen na flugiaeth dwyllodrus, obiuny dylid eu dioSJ. Pa btth bynng ydyw fynitdau Annibynwyr Maldwyn am hurnn-amdd!ftyniad y Prifathraw, nid teg cymeryd dedfryd y Drefnewydd fel prawf. llawdd gwybod fod cofnodydd y cyf- arfod In deall yr awgrym, pan y mac mor ddcfosiynol yn crybwyll enwau y diaconiiid duwiol oedd yn siarad gyda theimlad dwys," "oblegid effeithiau niweidiol y gvvaradwydd I hwn." Am y cyfe) w, y mae nhtv'it dywedyd mai gweision yr archofleiriaid oeddynt, eu boil wedi dilyn cu mestriaid fel aiffedgwn i orthwyo yn yr "hynt." Y nefoedd a'n gwaredq rhag eu rhagrith. Gyda golwg ar dadogacth penderfyniad ded- r, 0 frydol y Drefnewydd, afreidiol dweyd mai yn o gywion y clic ydyw. Jlwyntbwy a'i cenedl- asant Y mae eu delw arno Taenir liawer o chwedlsu am dano hyd Faldwyn. Myn rhai ei fod yn eriedigol o Linbryrnnair neu Aher- hos.m—ei fod yn ei tlurf anedig yn bynod ddraenogaidd—-yn bigau i gyd, i rywrai tua y l'