Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
2 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
2 erthygl ar y dudalen hon
LLAIS DOLGELLAU AR GAU Y TAFARNDAI…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
LLAIS DOLGELLAU AR GAU Y TAFARNDAI AR Y SABBOTH. Mae dycldordcl) arbenig yn llais Dol- 0 gellau ar yr achos hwn, gan mai dyma le genedigol y symudiad i gaei llais lioll 0 Ogledd Cymru arno. Llais y dref yn unig a roddiryu yr ystadegau canlynol. Cym- erwyd enwau y tyddalwyr o lyfr y treth- gasglydd plwyfol, fol na cliollid pleidiais" un tyddaliwr. Ehoddir cyn hir lais cyff- redinol y plwyf oil, a boll blwyfydd ereill yr Undeb, ar yr aohos pwysig hwn. Cyf- anrif y pleidleiswyr yn y dref ydyw 606. Gofyuai trefniadau y pwyllgor gweitbiel i'r pleidleiswyr gael eu rbanu i bum' dos. barth, sef-yr ynadon, y meddygon, gweinidngion yr efepgyl, y tafarnwyr, a'r tai-ddalwyr cyffredin, Pleidleisiodd ypum dosbai th hyn yn y dref lion ar yr achos rhwng y Sabboth a'r tafarndai fel y canlyn:— Yr Ynadon .—3. o bbid y Saùboth 3 Y Meddygon,—3. 0 blaid y Sabboth 2 Gwrthododd bleidleiyio 1-3 Gwcinidogion yr Efcngyl.—10. 0 blaid y Sabboth 10 Y 0 blaid y Sabboth 9 Anmhleidiol 2 Gwrthododd bleidleisio 5—16 Y Taiddalwyr Cyffredin—563. 0 blaid y Sabboth .563 Anmhleidiol 5 Gwrthododd bleidleisio 6-574 i 606 Tcimlai ein diwcddar Ynad parchedig, c yrhybarch L. Williams, Ysw, Fronwnion, yn gryf nodedig ar y pwne hwn o gan y tafarndai ar y Sabboth. Un o'r\ profion o!af allodd roddi, at y mil a roddasai trwy ei fywyd blaenorol, o'i eiddigedd tadol dros gymeriad moesol ei hen dref enedigol, oedd rlioddi oi X ar y papur o blaid y symudiad hwri. Y mae ein tref feclian yn ffodus nodedig meddu ar fainc gyflawn o ynadon parod bob amsor i bleidio pob ym- drechion i ddaiostwng anfoesoldeb y dref. Gwelir fod dros haner pin tafarnwyr yn bleidiol i'r symudiad hwn dros sancteidd- rwycU dydd yr Arglwydd. A oes rhyw dref arall yn Ngogledd Cymru y tiaw ei thafaruwyr allan mor deilwng o blaid hrtxrliau dwyfoly dydd. Dim end 5 o 16 a wrthododd bleidleisio o gwbl a drwg iawn genyf fod un o'r 5 yn aelod profFes- edig yn un o'n heglwysi Ymneillduol. rreg ii tafarnwyr ydyw dweyd fod yr ym- drechion y blynyddoedd diweddai i'w lienill yn wirfoddol i gau eu masnachdai ar y dydd sanctaidd wedi profi yn dra chefnogol. Cymerasai amryw ohonynt drwydded chwe' diwrnod, a ehadwai bron yr oil o'r gweddill eu tai yn gauedig trwy yr oil o'r Sabboth, fel yr ymrwymasant y llynedd oil wneud. Ond profiai yr olygfa warthus o'r dyri ieuanc anffodus yn feddw ac afi eolus yn un o'n haddoldai y nos Sabboth o'r blaen, fod genym eto rai taf- arnwyr, naill ai mor anghenus, nou yut e mor ddiegwyddor, fel nad oes dim and gorfodaeth y gyfraith y disgwyliwn ei cbael yn fuan a geidw foesoldeb a phob gweddeidd-dra cyhoeddus yn ein tref rbag 'Y myned yn aberth i'w gwanc ariangar. o Am y modd y daeth corff ty-ddalwyr creill y dref allan o blaid y dydd dwyfol a'i hawlian, y mae wedi rhagoritarfy ngobeithion uchaf—dim unyn erbyn; un o bob cant yn unig wedi gwrthod pleid leisio Ki ryfeddwn na ddaw y wlad o'n hamgylch allan yn fwy dieithiiad eto o du y Sabbath. Yn nosbarth Corris a Thalyllyn,nid oedd un;o'r 448pleidleiswyr yn erbyn, nac old tri o'r pump tafarnwyr ac 8 o'r 441 pleidleiswyr ereill, yn sefyll yn anmhleidiol, O'r 333 penau teulu- oedd yn nosbarth Dyffryn Ardudwy, nid oedd yr un yn erbyn, a dim ond un yn anmhleidiol, ac nid un o'r ddau dafarnwyr oedd hwnw! Os daw boll ddosbarthiad- au Gogledd^ymru allan fol y tri hyn, bydd gan Mr Wilson ystadegau i'w dwyn ymlaen o Gymru oblaid ei ysgiif ar yr achos hwn, na chlywodd Senedd Prydain erioed eu tebyg o unrhyw wlad ar unrhyw achos arall. Ond pa ryfedd ? Ilawliau sefydliad sylfaenol crefydd Crist a cliref- ydd Cymru—y Sabboth—sydd mewn dadl yn yr achos hwn a disgwyliwn y caiff Senedd Prydain, a'r byd wybod mor un- frydol y mae y Cymry yn caru eu Sab- both a'u Ilarglwydd. Y maeyn wir ddrwg, yn arbenig o ddrwg, gonyf dros bob taf- arnwr 0 Gyjnro. p" all sefyll i fyny dros liawliau bychain ei logell ei hun, yn erbyn hawliau dwyfol dydd a chrefydd Ar- glwydd y Sabboth. Dolgellau. HOBERT OLIVER BEES.
" COLEG ANNIBYNOL Y BAllA"
Rhestrau Manwl, Canlyniadau a Chanllawiau
Dyfynnu
Rhannu
yn gybod yn dda fod ei galan wedi bod bob amscr dros gynulhidfaoliaeth, ne yn. erbyn i'r eglwysi gaol eu llywodracthu a'n cam gyn. rycliioli gan henaduriaefchwyr archoffoiriadol o'r undebau a'r cyrddan chwnrberol; y rhai ydynt yn dynach ac yn gulach henaduriaeth- wyr na rieb fu erioed mown Cymanfa Fethod- istiaid, nac mown cynadleddau Wesleyaidd, nac mown Cyughorfa esgobaidd, na than hetiau Yaticanaidd; ac eto i gyd y rhai ydynt yn ymffrosfclo eu bod yn weinidogion cynulleidfaol, ac yn Igynrychiolwyr eglwysi Annibynol XIV. Y ffordd oreu am gymod ac am gyd- weithrediad yw, nid ymrefymiadau a threfn- iadau llys o gyflafarcddiad, a'r rhai hyny eilwaith wedi myned drwy gymdleddau ncu gyfarfodydd cyhoeddns, ond cydymgymysg- iad brawdol aboneddigaidd mewn cynadleddau a cbymanfaoedd. Gwahadder y Prifathraw, ag sydd wedi bod mor lafnrus ac mor ddiwyd, ac mor ddefnyddiol, a hyny am dymor mor hir, gadeirio yn society y gymanfa fawr yn nghanol "doniau Lcrpwl," aei breg thu yn y Park, a'r Grove, a'r Tabernacl, a'r Mersey, a phen y Fedwen; ac ar ol hyny arweinier ef i gyfarfodydd mawrion Bcthesda ymerodrol, a Port enwog y Cob mawr, a thair hen eglwysi Maldwyn, ac i froydd y cyrddan chwarterol fuont yn ei gondemnio. Yn wir, yn wir, dyna'r flordd unionaf ac effeithiolaf am heddwch arosol, a gwaredigaeth anrhydoddus o ddyryswch yr difrifol presenol." Y mae Mr. Jones yn awr yn athraw enwog, yn hen weinidog profedig, ao y mae yn nerlli goreu ei alluoedd, ac yn llavui addfcdrwydd ei brofiad. Bu yr ysgrifenydd lawcr tro yn ystod yr haner can' mlynedd diweddaf yn cynorthwyo mown cyfarfodydd yn y manau a grybwyllwyd, ond rhaid iddo foddlo-ni yn awr i fyned i'w fedd cyn cael y fraiut hono bytb mwyach. XV. Da iawn gaf, filoedd fod "Pentewyn- JOB" gormcs a thrawsarglwyddiaeth Pharis- caidd Henaduriaethwyr y cynadleddau yn decbreu gwnead yr eylwysi yn "oddaiLh;" oblegid yV ydym yn hyderus y deuant allan o'r peiriau poethion prosonol wedi en puro, dichon nid yn hollol fel yr aur, ond yn llawer pnrach a gloywach nag y buont crioed pan dan lyw- odraethiad y cynadleddau. Y mae y profion yn lluosogi ar bob Haw, eu bod yn dvfod yn fwyfwy ystyriol o bwysfawredd en rbwymcd- lgaothau, a'u cyfrifoldeb fel eglwysi Annib- ynol," ac na oddefant yn Jnvy i'w hinwnderau Oynnulleidfaol gael eu matbru dan dracd Pwyllgorau hunan-etholedig o Henaduriaeth- wyr; y rlui y mae eu tra-arghvyddiaeth off- iadol wedi myned yn ail natur iddyn-t, os nad yn glefyd ar eu bren, a hyny er's llawer o flyn- yddoedd. XVI. Buasai yn bawdd iawn i lii yn y fun yrna wncud pen non sylw bychan ar y dwtb- wn rhyfedd yr aeth Pilatnid a Herodiaid y Glymblaid yn "gyfeillion cynesa brawdol, wrth gydymddringo yn chwyddedig i'w gur- seddau i gondemnio a diraddio y Prifathraw a'i edrnygwyr; ond gellir gadael byny dan ryw dro eto. Nid ocs gan yr ysgrifenydd na chyfle na hamdden ar hyn o bryd i ymgynghori a'i gyfeillion gyda golwg ar y nodiadau" blacnorul. Y mae yn credu y buasai ihai ohonynt, y rhai tyneraf eu calonau, yn ei gynghori i bcidio eu cyhoeddi nes cael gweled pa fodd y gweithia yr elfenau cyflafareddol ydys wedi gymysgu er ceisio melysu y sur- does. Os bydd i'r brodyr cariadlawn, heddych- gar hyny ddychtnygu y bydd i Bwyllgorau y Celloedd Cudd, a brawdoliaeth y IIwyni, ac awdwyr y Nod'on personol," beidio beirniad-j ar Bwyllgor y Bala, canf weled eu camgymer- iad. Mae rhai ohonynt wcdi decbreu beirniadu yn barod, ar air ac mewn ysltifen no y mae ysgrifenydd y nodiadau hyn yn teiinlo fod el y ganddo gystal hawl i aiulygu ei farn a'i deimlad a6 sydd gan neb o Irodyr hynaf, chwacthach rhai ieuengof cyfarfod mawr yr Amwythig. Ebrill oed, 1879. S R. O. Y.-Antnriwn ddyweyd unwaith eto na ddeftiyddivvyd erioed eiddo unrhyw sefydliad nac unrhyw enwad mewn dull tecach a budd- iolach nag y tenantiwyd Bodiwan gan y Prif- athraw M ail dysliwn y buasai ychwanegu aden at Bodiwan, yn ol cynyg earedig W. D. Jeremy, Ysw., ac yn ol eynllun yr adeiladydd, Mr Richard Owen, o Liverpool; ac ynol pen- derfyniad Pwyllgor rheolaidd, yn enill i'r sef- ydliad, yn anrhydedd i'w gynhalwyi', a'r peth teeafalksid wneud a'r arian sylidyn awr yn y Drysorfa.