Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
3 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
Hysbysebu
Dyfynnu
Rhannu
AT EIN GOHEBWYR. Yr ydym yn rhwymedig a diolchgar i J. J., Aber- ayron, a Ion Dervven o Fon, ac E. D. a W. J. ac creill am en llytliyrau cryfion o wrthdystiad yn erliyn traha Clymbleidiactb anfrawdol, ie, cyf- rwys a bradwrus hen elynion Coleg y Bala. Y maent wedi Uwyddo i alia liiestru dan eu baner lawer o frodyr teg a boneddigaidd pryderas am dangnefedd y rhai sydd yn hyderus eu bod yn newid eu hyspryd ac y bydd iddynt wella en ffvrd(I yn lie nydui nerth yr enwad a "rliwygo" yr eglwysi. Os gwnant hyny, bydd yn achos o orfoledd os na wnant, bydd yn dda fod cronfa o ysgrifan wrth gefn i ardystio yn erbyn y fath egniadaii anghristaidd i geisio llethn cynulleid- faoliaeth ein beglwysi, ac 1 geisio scfydlu gor- mes a nodweddir gan rai fel "Annibyniaeth Un- benaethol." I Mmvx Llaw—Abertawyj Llith yr Eryr; Coleg y Bala; Yr Offeiriadaeth mewn cyffro; Gair o Iowa Claddedigacth Mrs Salisbury Gair at egIwys mewn cyflwr peryglus; Efyddlondeb Crefyddol Adgofion o eglwys Trefgarn Yr Ysgol Grefydclol; Y Buarth Aur; Yr Eisteddfod; Eos Edcyrn; &c, &c. Danteithion—Bu gorfod arnom, o ddiffyg lie, ei adael allan, er fod rlian o hono wedi ei gysodi.
LLYTHUR LEEPWL.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
LLYTHUR LEEPWL. Oydnabyddir John Bright, A.S., fel yr aelod cyflawnaf o Dy'r Cyffredin; ac ystyrir ICI AKAETEL YN BIRMINGHAM fel un o'r rhai hapusaf o?i eiddo. Buasem yn mawr lioffi pe gallesid ei rboddi yn gy%wn yn llaw pob Cyinro, yn enweclig y rhai sydd yn cydymdeimlo a Thoriaeth, er Illwyn iddynt gael gweled yn eglur pa beth a wnaeth Toriaid Prydain Fawr yn y can' mlyn- edd diweddaf. Y nsae pawb yn gorfod addef mai o anhap i anhap yr ydym yn myned o wythnos i wythnos a gwel pawb sydd yn eeisio gweled, fod hyny i'w briodoli i ysbryd rhyfelgar, balch, ac anoetli y Weinyddiaeth (Cabinet). Ni fu swp 0 ddynion gyda en gilydd erioed yn fwy didoraethac anoeth. Dyma ddywedai Bright What the Ministers are doing is just this—Nothing whatever that is useful at home, and everything you can imagine that is mischievious abroad." Ar ol i Rwssia, trwy ryfel gvvaedlyd a chostfawr, ryddhau y tal- aethau a orthrymid mor greulawn gan Twrci, Lloegr oedd y gyntaf, a'r prif allu, i rocldi y talaethau llyny yn ol i gad eu rheoli a gwialen haiarn y Twrc. Lloegr ie, Lloegr ar ol ymladd am ryddid,a rhyddau pob caefchwas tan ei llywodraeth, hi sydd wedi bod yn gefn i lywolraeth orthrymua Twrci trwy'r blynyddau diweddaf ac onibai ymdrech galed 0 dy Mr Gladstone a/i ganlynwyr, buasai Toriaid Prydain wedi cyhoeddi 1 hyfel yn erbyn Rwssia, am waith yr olaf yn cod; cledd yn erbyn y mwrchadau a'r erchyll greulonderau ar y Cristion- ogion yn Bulgaria, &c. Hen aifer y tSaeson yw ymyraeth gormod a materion rhai ereill, treulio amser y Senedd i ddadleu yn nghylch deddfau gwledydd na pherthyn iddynt. a gadael y llywodr- aeth gartref i wasgu ar y deiliaid, i lafur fyned fyned yn brin, a masnach i fyned allan o'r tir. Y mae y Toriaid yn nodedig felly bob amser y byddont mewn awdurdod. Gwelir hyny yn amlwg with eclrych ar yr hyn sydd yn myned allan o'r deyrnas hon y blynyddau diweddaf, ac ar yr hyn sydd yn dyfod i fewn. Y maent yn myned yn llai o filiwnau o bunau bob blwyddyn, fel, os daliwn ati fel yr ydym yn awr, y byddwn- yn mhen ychydig o flynyddau wedi myned y deyrnas fwyaf difywyd yn Ewrop. Y mae yn amlwg i bawb ein bod ar y gori- waerecl ac oni cliawn othoHad cyffi edinol cyn hir, a newid yr arweinyddion, fe'n harweiniant i ddinystr. Edrycher eto ar yr hyn a werir yn afreidiol ar y fyddin a'r llyngos, a'r rhyfeloedd dialw am danynt sydd eisoes wedi treulio miliwnau o bunau, a miloedd o fywydau, ac sydd yn debyg o fyned yn mlaen yn yr un rhysedd os gadewir llonydd i'r rhai sydd yn awr wrth y llyw. Dyna y rhyfel yn Affghanistan er cael "Scientific frontierDyna yr unig esgus, pryd nad oedd un math oalw am frontier. Nid oedd debygolrwydd y buasai yr Affganistiaid, er nad yn hollol i fyny a'r hyn a ystyrir gan rai yn war- eiddiedig, eto yn bobl nad ymyrent ond a'u materion eu hunain. Nid oedd yn debyg y buasent byth yn yn af- lonyddu ar ein heddwch. Llaina hyny o dy Rwssia, tra y gadawem lonydd i'r Artli, diau y bydd yn llonydd; ond mor wired a bod bara mown torth, os daliwn ati i ymherian ac i ddangos drwg ewyllys i Russia fel ag y gwnaetliom, fe ddaw ar ein gwarthaf ryw ddiwrnod ac fe'n crushia, i'r ddaear. Y mae gallu milwrol Rwssia wedi ei brofi. yn boll tu hwnt i'r eiddoni ni (ni fyn Bright oddef hyny). Gorchfygasant hwy .ddewrion ar 01 dewrion yn eu rhyfeloedd diweddar yn Twrci, Poland, &c,, pryd yr ydym ni wrth ryfela gydag anwariaid yn colli em mil oedd trwy wneud blinder ar ol blin- der. Edrycher ar golli ad ran gyfan, yn ughyda'r holl nwyfau, yn Tsandula yn Itimoi, &c, yn Zululand, yn y rhyfel sydd a llai o esgus irosto na 'run y clyw- wyd son am dano—rhyfel sydd dtligon i beri i'r mwyaf dideimlad i wrido o'i herwydd. Yr oeddwn yn siarad yr wythnos ddivfeddaf a boneddwr a adawodd Natal, ac a oedd yn hollol gydiiabyddus a'r Zulus. Rhoddai iddynt glod nchel fel pobl a fuont garedig i'r Whites yn mhob trafodaeth, na ddangosasant erioed yr arwydd lleiaf eu bod yn bwriadu ymosod ar Natal. Credai ef fel Esgob Colenso— "Nad ces ar y Zulus eisieu ond llonydd, a phe stopid byddinoedd Lloegr y dar- fyddai y rhyfel yn y fan." Ond diau yw na rydd Lloegr i fyny hyd nes eu gorcli- fygu, a hyny i ddyben yn y byd heblaw boddio natur drahaus. Nid yw Natal, yr hon sydd wedi bod o dan ein llywodraeth er's biynyddau, — i'r deyrnas hon ond byrdwn. Nid yw y _Profif- oddiwrthi yn flynyddol yn ddim i'w gydmaru a'r miliwnaa arian a war- iwyd, a'r miloedd a'r fiteedd o fy\vydau a gollwyd wrth ei henill aÏ chadw. Nid yw ryfedd fod clynion pwyllog fel Lord Carnarvon a Lord Derby yn .cilio oddiwrth y blaid Doriaidd pan yn gweled y llestr yn prysur dynu yn erbyn y creigiau. Y mae ymddygiadau diweddar yr 'olaf yn peri i lawer yraa ddadleu "ei gymhwysder i fod y dyfodol Brihvein- idog. Paratoer y wiad at yr etholiad cyffredinol sydd wrth y drysau. Enill- odd y Rhyddfrydwyr amryw eistedd- leoedd lleol yma a Birkenhead.
CYFUNDEB SIR GAERFYRDDIN A…
Rhestrau Manwl, Canlyniadau a Chanllawiau
Dyfynnu
Rhannu
CYFUNDEB SIR GAERFYRDDIN A PIIWYLLGOE ATHROFA Y BALA. Mr Golygydd,—Caniateweh i mi ychydig ofod,a dnngosaf i chwi y dull anfrawdol ac anfoneddigaidd y dewiswyd yr aelod diweddaf i fod ar Bwyllgor Athrof'a v Bala, yn nhref ryddfrydig Llanelli, mewn oynadledd Oyfarfod 'e' Ohwarteroi, Hydref 22ain, 1*878. 1. Dangosvvyd brys gormodol trwy ei ddewis mor gynar. Hid oedd dim yn galw am ei ddewis cyn y Cyfarfod Chwarfcorol caulynol. Nid oodd yr hen aelod i fyned allan cyri pen pum mis wedi hyny; felly buasai cyfarfod Chwefror n cyilcit- i wneud y gwaith, ac nid oedd yr aelod newydd i ddyfod ar y Pwyllgor nes v buasai y Pwyilgor Mawrth wedi pasio; felly yr wyf yn condemnio y gor- frys a ddangoswyd. 2. Y person a gynygiodd yr aelod ncwydd, y Parch Thomas Johns. Otii buasai ein bod wedi cly wed am dano or blaen, buasem yn rhyfeddu nto ef, ac yntau ar y pwyllgor, ei foJ ef yn cynyg neb o gwbl; ond amlwg y w ei fod yn cynyg y tebyeaf iddo ei hun 0 ran golygiadau o berthynas i G-oleg y Bala.. Dis- gwyliem y buasai bOlJcddigoiddrwydd yn ei gadw ef fel aelod o'r Pwyllgor yn ddisfcaw mewn cynadledd lloyr oedd brodyr o syniadau gwabanol mor lluosog, ond disgwyliasom yn ofer. Beth ond Clymbleidiaefch gwrfch-Bala- yddol a b irodd idcio el fod mor frystog; v Waith hon eto ? 0 ba le v cafodd y command mor gynar? 3. Y person a gynygiwyd ganddo, y Parch. I I William Davies, L'andeilo. Un a ddaeih yn ddiweddar i'r Cyfur d' b un o fyfyrwyr a phleidwyr selog Coleg Aberhonddu un o wyr Pwyllgor Coleg Aberuouddu ac un yn ol ei dysfciolaeth of oi hun Iud oes ganùdo y cyd- ymueimlad lleiaf a Cholegy Bala. Paham y gwnaeth Mr Johns gynyg' y person hwn ? Pan ddewiswjd y personau o'r blaen, gofal- wyd dew-is un o hen fyfyrwyr Aberhouddu, He un 0 Gaerfyrddin ac os oedd Mr Johns yn barnu y cjylssid cadw Cacrfyrddin allan y waith hon, onid oedd yn rhesymol a theg i uii 0 hen fyfyrwyr y Bala gael eu gosod i mewn ? Yr oedd yn y G-ynadledd, Hughes, Behoboth Thomas, Capcl Issac; Phillips, Penygrou8; Eichards, Crugybar; liichards, Horiah a Jones, Llangenech oil yn hen, fyfyrwyr y ■Bala, a llawer o honynb yn weinid-ogion parchus yji y Cyfundeb 0 flaen y person a ddewiswyd. Trueni mawr na buasai Mr Davies, LIan- deilo yn ddigon call i gynyg un o hen fyfyr- wyr Y neu hen fyfyrwyr Caerfyrddin yn ei le ei hun, bua>-id ya si or o gario y gwell- ia-Tit felly. Truenui hofvd na buasai Davies Siloa; Thomas, y Bryn Evans, Capcl Scion; nen Evans, Nazneth, yncymervd ygorchwyl mown llaw i enwi y person a v Cyfundeb oreu gwnaethent y gwaith yn lVv rheolaidd a dibartiaefch nag y gwnaed ef o>an y b11:wd gorfrysiog hwn. Hyderaf mai dyma y-waith olaf y godd^fir i ymwthwyr huuanol i gario ea cynlluniau bradwrus, uchel-goisi0l, a Chlymbleidiol, yn nghynadleddau Cyfurfbd- yda Ohwarteroi yr enwad Annibynol yn hen sir Bydd/rydol Caerfyrddin, UN OKiin YNO.