Y Celt

LLEN HILION. Dynion o gymeriad ydyw cydwybod y Gym- deithis y perthynent iddi.- Emerson. Cymeriad ydyw un o'r galluoedd ysgogol cryfaf yn y byd. Er Led athrylith yn peri edmygedd, y mae eymeriad yn sicrhsu parch yn henaf Y mae y blaenaf yn fwy o gynyrcb y meddwl, yr olaf y galon; ac o hir redeg y g Jon sydd yn llywodraethu y bywyd Yn cin perthynas a cbymdeitbas, ei dealltwriacth ydyw dynion o athrylith, fel y mac dynion o gymeriad yn gydwybod iddi; tra yr edmygir y blacnaf, dilynir yr olaf.—Smiles. Cymeriad sydd bercbenogaeth. Y godidocaf o feddianau ydyw. Y mae yn etifeddiactb yn ewyilys da cyffredin a pbarcb pobl, a'r sawl sydd yn, budd-soddi (invest) ynddo, er na ddeuant yn gyfoethog o dda y byd hwn, a gant eu gvvobrwy mewn parch a chymeriad a enillvvyd yn deg ac anrhydeddus. Hefyd, iawn ydyw i rinweddau da gael en heffaith mown bywvd,—i ddiwydrwydd, rbmwedd, a daioni fod yn uchaf, ac i'r dynion goreu yn ddiau fod yn mlaenaf. Ni raid i neb," ebai Syr Benjamin Rudyard, unwaith, "fod yn gyfoethog, neu yn fawr; ond dylai pob dyn foe yn oii est. Smiles. Nid ydyw talent mewn un modd yn brin yn y byd; nac athrylith chwaitb. Ond a elfir ynlddiried yn y dalent ?.A eIJir yn yr athi vlith ? Nis gellir oni bydd wedi ei syl- lsenu ar wirioneddolrwydd—ar eirwiredd. Mae y ihinwedd hon yn fwy nag un arall, yn gorcbymyn cdmygedd a pharch, tiC ynsicrhati hyder ercill. Mae gwirioneddolrwydd wrth sail pafc rhagoriaeth personol. Dengysei bun mewn bucbedd. Uniondeb ydyw,—gwirion- edd mewn gweithrediad, a dysgleiria trwy bob gair a gweith red.—Smiles. Flurfir cymeriad gan amrywiieth o fan am- gylc&iadau, mwy neu lai dan reoledigaeth a llywodraeth y byd ei hun. Nid oes yr un diwrnod yn myned heibio heb ei ddysgyblaetb, cr da neu er drwg. Nid oes yr un weithred, ¿dim; boed mor ddibwys ag, y bo, nad as garddi ei ehjfres o ganlyniadau, megys nad o(s gwelltyn, er I:e:ed y bo, heb daflu ei gys- god.— Smiles. Nid yw dyn yn greadur yn gymaint ag y mae yn gieawdwr amgylchiadau, a ttirwy yr ymarfer o'i rydd ewyilys, gael llywodraethu ei weithredoedd fel y cynyrchont dda yn hytrach na drwg. Nis gall dim wneuthur niwDid i mi," ebai St. Bernard, end fy bunan y niwaid a ddyoddefaf, yr wyf yn ei ddwyn oddiamgvkh gyda mi; M nid wyf un amser yn wir ddyoddefwr ond o'm bai fy bun." Pa wedd bvnag, 'nis geilir ffurfio y bath goreu o gymeriad heb ymdrech. Rhaid yw ymader hunan: wvliadwriaeth dianwadal, hunan-ddys- gytlacth, a h unan-Jywodraeth. Dicbon i dllyn drnmgwyddo, llithro llawer, a chad ei faeddu am dymor, a bod anhawsderau, a phrofedigitthau amryld i'w liymhdd a'u goicbiygu; ond os bydd yr ysbryd yn gryf, 4 r, a'r galon yn uniawn, nid rhaid i neb anobeithio cyrhacdd llwyddiant yn y pen draw.-Srniles, Arddergvs llwyddiant ei hun mewn ymar- weddiad a gvfarwyddir ac a ysbrydolir gan egwyddor, uniondeb, a doethiDeb yrnarferol. Yr ewylljs yn gweithredu yn egniol dan ddjlanwal crefydd, raocsoldeb, a rheswrn ydyw yn ei ffurf bcnaf. Dewisi ei flordd yn ystyriol, a dilyna hi yn ddiymod, gan yrtr vlbvr ryfrif o ddylrdswvdd inrcWaw enw da (reputation), a cbymeradwyaeth cyd- wybod yn fwy na chlodforedd ybyd. Tra yn parchu personoliaeth ereil!, ceidw ei waharifodoldeb, annibynoldeb ei hun; ac y mae ganddo y gwroldeb i fod yn onest mcwn ystyr foesol, er i hyny fod yn anmhoblogaidd, gan ymddiiied yn dawel i amser a phrawf yr adnabyddir ef •— Sm iles. Mac y dyn o gymeriad yn gydwybodol. Gesyd oi gydwybod i mewn yn ei waith, yn ei eiriau, ac yn ei weithredoedd. Pan ofynodd Cromwell i'r Senedd am sawdwyr yn lie y gweision cyflog a'r llymeitwyr adleiliedig a lanwent fyddin y Werinlywodraeth, archai ar iddynt fod yn ddynion a "arferent gydwybod," a'r cyfryw oedd ei gatrawd enwog a elwid Gwyr yr ochrau beiyrn" (Ironsides). Mae y dyn o gymeriad hefyd yn edmygol. Mae cdmygedd yn anhtbgorol i ddedwydd- web pob dyn, pob teuiu, a phob cenedl. Hebddo nis gall nac ymddiried, na ffydd, na hyder 'mewn dyn, nac yn Nuw ycbwaitb, na heddweh cymdeithasol, na chynydd cym- deithasol; oblegid nid ydyw edmygedd ond enw arall ar grefydd ag sydd yn rhwymo pobl y naill wrth y Jlall, a'r cwbl wrth Dduw. — Smiles. Mae pobl yn xhwym o ddweyd y gwiro gariad ato. Dewiswn yn hytrach," ebai Joh!): l'ym, un o wyr y Werinlywodraeth, "ddyoddcf am ddweyd y gwir neg i'r gwir o ddiflyg i mi ei ddweyd."—Smiles. Pan ofynodd Louis XIV. i Cobbert pa sut yr oedd, yn gymaint a'i fod yn llywodraethu gwlad mor fawr a phoblog a Ffrainc, ei fod wedi bod yn analJuog i orchfygu gwlad mor fecban a Holland, atcbai y gweinidog: Oherwydd, Syr, nad ydyw mawredd gwlad ddim yn dibynu ar helaethrwydd ei tbir, ond ar gymeriad ei phobl. Smiles. Nid ydyw cyfoeth yn Haw dynion o fwriad gwan, 0 hunan-rcolaeth ddjffygiol, o nwydau anghymedro1, ond profedigaeth a magi, tfyn. onell, ysgatfydcl, niwaid tra mawr iddynt eu hunain ac i ercill.— Smiles. Pan ddarlinellodd yo Dr Abbot, Arcbergob Oaergaint gwcdi hyny, gymeriad ei gyfaill trancedig Thomas Sackville, nid arosodd ar ei ryglyddion fel gwladwcinydd, na'i athrylith fel bardd, eithr ar ei rinweddau fel dyn mcwn pcrthynas i ddyledswyddau cyffredin bywyd. Pa gynifer o bethau odiaeth oedd ynddo!" ebai efe. Pwy mor garuaidd wrth ei wraig! mor fwynaidd wrth ei blant! mor ddiymod wrtb fiyfaill! mor dyner at elyr! mor ffy^dlon i'w air !Smiles. Nid oes pcrthynas hanfodol rhwng diwyll- iant dealltwriaethol a phurdeb neu ragoriaeth cymeriad. Gwncir appelion yn barhaus yn y Testament Newydd at galon dyn, ac at "0 ba ysbryd yr ydych?" tra nad ydyw y cyfeiriadau at y deall ond yn dygwydd yn anfynych iawn. Mae llonaid llaw o fuchedd dda," ebai George Herbert, "yn werthmwysel o ddysg." Nid am fod dysgi'w dirmygu, ond am y dylai fod cy fathrach rhyngddiadaioni. Dichon fod dyn yn fedrus mewn celfyddyd, llenoriaetb, a gwyddor, ac oto fod o ran gonestrwydd, rhinwedd, geirwiredd, ac yshr) d dyledswydd ar ol ami weriiiwr tlawd ac an- lly thyrenog. — Smiles. MYKBDIK.