Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

3 erthygl ar y dudalen hon

AROLYGWYR BUDREDDI.

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

AROLYGWYR BUDREDDI. Cwmni yw hwti a ffurflwyd yn ddi- weddar. Y mae ei aelodau yn lluoedd, yn derbyn o gySogau yn flynyddol gant a cliaixoedd o bunau^r un ac yn y gwa- hanol siroedd, y mae Drd. yn ben arnynt, a chlywais am y rhai hyn eu bod yn derbyn. rhyw IC800 yr un bob blwyddyn o drethoedd ein gwlad. Awgrymir fod llawer o'r arolygwyr wedi metliii gwneud bywioliaeth deg, ac wedi ymwthio drwy ddylanwad cyfeillion a pherthynasati i'r swydd lion, er mwyn cael tamaid o fara; ac mewn canlyniad, y mae ami un yn mhell islaw y cyffredin mewn barn ac uniondeb. Rhoddaf un engraiflt o'r hyna wnaed yn Nghonwy. Daeth ein Cyngor i'r penderfyniad synwyrlawn fod budreddi y dref i gael ei gario i'r meusydd. Gwneir hyny mewn trefydd ereill yn y nos, a clieisir lleoedd i'w roddi yn mbell oddi- wrth anedd-dai. Ac y mae y gyfraith yn gorchymyn gwneud yr un modd yn Nghonwy. Aeth Mr. T. Jones, arolygwr cyfiogedig budreddi; i'r Morfa i ymofyn am le iV roddi. Y mae y Morfa yn ganoedd o erwau, lieb arnynt oil eto ond saith o dai-dau yn ymyl y mor, a phump gyda eu gilydd yn nes i'r dref; a dewis- odd yr aroiygwr Ie i gadw y budreddi o fewn llai na cban' Hath i'r tai hyn, a llai nag ugain Hath i'r rodfa o'r dref i'r Morfa a'r traeth pryd yr oedd digon o ]e ar y Morfa, ac y buasai yn fwy manteisLl i'w roddi filoedd o latheni oddiwrtb y naill a'r ilall. Ar gais fy nghymydogion, ac ereill, ysgrifenais at y Cyngor Trefol i gwyno am hyn, a chefais yr atebiad canlynol Town Clerk Office, Conway, lonawr 8fed, 1879. Anwyl Syr,—-Cyfarwyddir fi gan y Cyngor Trefol i gydnabod derbyniad eich llythyr oedd wedi ei gyfarwyddo at y Maer, a dweyd eu bod wedi rhoddi rhybudd i'w harolygwr i beidio cario y budreddi yn y dydd, a'i gario ar hyd ffordd arall i ran arall o'r Morfa. Yr eiddoch yn wir, Parch. J. E. T. E. PARRY. Ar ol derbyn y llythyr uchod, bu gweithwyr yr arolygwr am dcliwrnodiau yn cario y budreddi. ganol dydd, ar hyd yr un ffordd, ac yn ei roddi lawr yr un man. Ac heblaw hyny, buwyd yn gwerthu poth o bono, ac yn ei gario yn ol ganol dydd. sr hyd yr un ffordd 0 gylch y pryd hyny collodd Mr. Jones arolygiaeth y budreddi. Yna cariwyd y budreddi ar hyd ffordd arall, a rhoddwyd ef i lawr gan ei chwalu mewn lie arall; ac y mae ei effeithiau daionus. i'w weled hyddyw. Wedi hyny, dewiswyd nn Mr. Frazer, Caernarfon, i fod yn arolygwr y budreddi, 1 9 a dyma ail gario wrth liw ydydd yr un ffordd ac i'r un man. Gofynais i'r slud- ydd pwy oedd wedi gorcbymyn ? Dy- wedodd yntau mai yr arolygwr. Prin yr oeddwn yn crodu; ond wrth ymddiddan a Mr. Frazer, deallais fod y gyrwr yn gywir. Ceisiai Mr. F. ddadleu nad'oedd y domen yn rhy agos i'r tai na'r rhodfa i lan y mor end dywedai fod Dr. Rees, arolygwr arolygwyr y budreddi yn Arfon, yn dyfod i'r dref yn fuan—yr ai y ddau i edrych; ac ymddengys mai felly y bu. Penderfynwyd i guddio y domen a phridd, pheidio rhoddi tomen yn y fath le mwy. A phan ydwyf yn ysgrifenu, Mai 8ydd, y mae y pridd heb ei roddi arm; ac er rhoddi pridd ami, y mae ei bod lie y mae yn warth i arolygwyr budreddi. Nid iddynt hwy y mae diolch na buasai wedi magu heintlau yn y lie.. Dyma un o weithredoedd y rhai y telir ein trethoedd wrth y canoedd a'r miloedd i'w cynal. Ac yr ydwyf yn eicf nad pes na mab na merch ag arogl yn eu ffroenau na buasent am ddim yn dysgu y Cyngor i gario y budreddi mewn amser mwy priodol, a'i roddi i lawr mewn lleoedd mwy cym- hwys nag y gwnaed gan y swyddogion cyfiogedig hyn, ac yr ydwyf yn gwybod nad yw hyn ond engraifft fechan o'r dull y gwerir ein trethoedd mewn canoedd o gylchoedd. Pa hyd y deil y wlad i'w oddef, nid wyf yn gwybod. Conwy. J. R.

LLID Y < TYST' AT Y < CELT.'

- LLANTRTSANT, MON.