Y Celt

GOHEBIAETHAU. Y PARCH. E. JONES, FFrNONBEDB. MR GOL.,—Y mae yn Ilawen iawn genyf weled drwy gyfrwng y Celt fod cyfarfod Jiwbili a chyflwyniad tysteb i fod i'r anwyl hen weini- 410g duwiol nchod. Os bu gweinidog erioed vn haeddu eydnabydcliaeth sylweddol mewn tysteb dda y mae yn sicr genyf fod Mr Jones felly. Y mae yn gofus genyf ei glywed yn pregethu yn yr Alttwenddeg mlynedd yn ol, a mawr oedd y dylanwad gafodd ar y dorf fawr oedd yn nghyd a mawr y siarad fa am dano a'i bregethu ar ol hynv. Nid wyf yn cofio i mi weled cymaiut o daerineb a difrifoldeb wrth draddodi nag oedd ynddo ef y pryd hyny. Yr oedd yn hawdd deall ei fod yn teimlo i wraidd ei enaid yr hyn a lef ara<. Yn mhen ychydig bach wedi hyny derbyniwyd yn agos i gant yn aelodau eglwysig yr un Sill. a'r un nifer yn faan iawn ar ol hyny—tua dau gant i gyd. Y farn gyffredinol y pryd hyny oedd mai Mr Jones fa yn gyfrwng i gyneu y tan 4iwygiadol. Trueni mawr fod un o't fath ef yit myned yn hen. Boed ini bawb o'i edmygwyr anfon ein eyfraniadatt i'r drysorfa er gwneud tysteb ardderchog iddo yn ei henaint. Y mae yn sicr genyf y gwna ffermwyr cryfion cylchoadd St. Clears, Trelech, Meidrim, Talog ac Abernant, Roddi yn rhydd o'a rhuddaur," yn deilwng o honyat ea hanain ac o Mr Jones. Cofion cynds ato a,c at ei hen ddiacon duwiol a gwreiddiol, Mr J. Lewis, Godrerhiw. Gyru yr ydwyf goron-at estyn Tysteb Jones par Gristion Ac yni da'r cenad Ion—edmygaf, A chywir garaf ei wych ragorion. EDMYGYDD. GWEITHIO HEB DDIM TWRW. lo, MR GoL.,—Mae Uygaid y byd gwareiddiedig ar Brazil y dyddiau hyn, a hyny am y ffigwr newydd a ddarfu iddynt dorimewn cysylltiad a'r wladwriaeth, neu, o bosibl yn fwy priodol, a llywodraeth y wlad. Yr oedd y llywodraeth, hyd yn ddiwbddar, yn cael ei chario yn mlaen ThwngbreDin, rhagtawiaid, a senedd, ond tebyg nad oedd y cyntaf o'r un lies i'r wlad, oDd fel baich diangenrhaid ar gefn y bobl, a daethaut i'r penderfyniad o wneud i ffwrdd agef, a'r Heg o'r mis diweddaf, oedd ddydd a hir goflr gan Dom Peiro. Diwrnod tywyll du, diwrnod cym- ylog a niwliog i'w deulu beth bynag am dano ef ei hunoedd y dydd uchod. Dyma y diwrnod y gadawodd ei balas a'i goron ar 01,. gan wypebu inag Ewrop. Cafodd ei anfon gyda Iwc dda, a diameu bydd cael ei wared yn lwe dda iawn i'r Braziliaid, ac yn Iwc dda i bob teyrnas i gael gwared a lumber o'r fath, ond ofnwyf mai an- ffawd, ie, yr anffawd fwyaf a ddaeth i'w gyfar- fod ef oedd colli Brazil. Da iawn y Braziliaid, yr ydych wedi gweithio yn rhagorol, a gwneud eich gwaith heb dwrw a dadwrdd, fel bydd gweithiwr da bob amser. Yn mlaen tua chy- feiriad y werio lywodraeth mae y byd yn myned yn gyflyru, a hyny ar waetbaf Turiaid y wlad hon, ac er gtlar dwys i'r bendefigaeth yn gyff. redinol. A da gan eiu henaid hyny hefyd. Dywedir fod penau coronog Ewrop wedi dychrynu i'w he?giliau pan glywsant v newydd fod Dom wedi cael y sac, chwedi gwyrMorgan- wg. Nid oedd y uewvddarycyntaf ond megis breuddwyd, a theimlad llawer ohonynt oedd, "Ac yr oiddym ni fel rhai yn breuddwydio pan glywsorn y newydd gvntaf o Brazil." Mae Torjaidy wtad hon wedi eu taraw a mudandod er pao y clywsant y newydd. Dioleh am rhyw beth i gau eu cegau am ychydig. Ond yn wir, frodyr bach, waeth heb synu arhyfeddu, yr agor llygaid, ac ysgwyd penau, yn ei flaeii mae y byd yn myned Mae y Braziliaid %edi codi Dom Pedro megis baner goch i ddangos i fawrion y -tir i ddangos lod parygl draw yn y dyfodol. Felly bendefigion, byddwch gall, benaethiaid cymemch bwyll rhag eich gwneud fel Napoleon yn Ffraiuc, nea yn gyffelyb i Dom Pedro yn Brazil Mae y Braziliaid ynhaeddu en canmol yn fawr am ysgwyd i ffwrdd y llywodraeth unbenaethol, •ao yn arbenig am y dull tawel y darfu iddynt [ wn«ad hvny. Yr wyf yn credu yn fawr uiewn «hwildroadau fel hyn, es bydd y cyfryw yu tued iu at wella amgylchia iau y werln, ond yr wyf hefyd yn hoffi cael yr oil sydd amotn eisie'i gyda rnor lleied o dwrw ac y byd 1 bosibl, ond on na cheir chw%reu tesr heb gadw twrw, yr wyf yn credu yn mabwysiadu yr otaf yn h/t afh na bod hfeb ein hiawnderau. Ac am y rheswm hwn o bosibl y gelwir y blaid Rydifrydol, y bliid syd I yn cynhyrfu y wlad, os vdyw felly, cyn- hvrfl1 Y mite alo ei hod yn methu gyru i ben- glogau miwrian y tir fod gan y gweithiwr 11 y cystal hawl i fyw ar y ddaear a hwvthau. Yr oeidmantv's fawrgan werin wye Brazil ar w iriti- wyr y wlai hon i gael gwerin-L w) t»a^th Cawsmt y fyddin o'u tu, ond gwaita anha vi 1 fydd hyuy yn y wlad hon, oblegidmae perthyn as'rby agos rhwng y fyddin yma a maw-ton y wlai. PI int. y bendefigaeth ydyw swy Motion bydlin Lloeg-rrhan fwyaf. Yn ol Cvfraitb y wi ld mae yretifedlyn myned a'r etifeddiaetb oddia'' ei frodyr gan adael y rhai hynyheb ddira i f f\v a no, a bu raid chwilio am Ifoetd il Wnt ya V fyddin, gan fod yoo. gvfl »g%u mawrion yn cael eu rhoddi. Nid am fod un cymwrsJel ynld ,nt i'r cyfrvw leoeld; nid oetd neb yn meddwl hvny, ond eu bod hwy wedi meddwl peidio gweithio, a bod rhaid caell!eoeld gweddol fras i gadw, neu yn hytrach, i fyw vn segur. Mie mwy o firaul i fyw ya segur fiac svdd i fyw i weithi >. Fel yma mae y fyddin yn Haw maw) un v tir. A dyma y rheswa reu V/od lawer pryd mor ddiystyrllyd o deimladau a bartl y werin. Maent yn gwybod nad oes pervgl i'r werin enill yfyddiu yn eu herbyn hwy, oblegid cyd-dylwvth ydynt, ac o ganlyniad rhaid i ni yn y wlid hon fynnd o amgytch y pwnc o chwil- droad ti*wy rhyw ffordd mwy cwmpasog na'r Brnziliaid. Teiinlaf yn wir dda am y ffordd ddidram- gwydd a gymerasant iddwyn eu haracan i ben, yn hyn y maent yn esiampl ogoneddus i Loe^r. tOnd o ran hyny, y tn ient wedi codi gwrid i wyneb pob Prydeiniwr sy Id yn caru lies ei wla i. Os sonir yma am y cyfnewidiad lliiaf a hwnw yn ffafr y werin, mae yn wb wb f iwr, fod y devrnas yn cae] eu dymchwelvd, Pry lain yn citel ei ehwythu i ddifangoll, a cholofnau y cread, am wo i, yn cael eu dryllio yn chwilfriw man, a mil a myrdd o anffodion, ond yn Brazil daethpwyd o arn^ylch i an o'r symudiadau mwy- af pwysig heb gvmaint a lief yn un o'i heolydd. Fel rheol lie byddo llawer o waith yn cael ei wneud, jrchydig o swn sydd yno. Gwaith mawr oedd. yn cael ei gario yn mlaen yn Brazil, ond dim awn. Swn inttwr sydd gyda ninau yma, ond llawer prvd fawr o waith, yr un fath a'r Gwyddel yn cneifio'r mochyn. L'awer o swn ac ychydig o wlan. A dilyn sylw y Gwyddel, yr ydym ni yn cael Utwer o swa mewn ystyr wIeidvddol, ond ychydig iawn ydyw y gwlau. Bydded i. ninaa efelychu y Braziliaid yn hyn. Newidiwyd y llywodraeth yno, ond ni ddrylliwyd y deyrnas. Mae pab peth yoo yn myned yn y blaeo fel o'r blaen gyda'r eithriad fad un tetilti wedi gadael y wlad, ond o'r holl deuluoeddd oed yno, nid wyf yn metidwl fod yno yr un teulu y gallasent ei hebgor yn hawddachna theula Dom Pedro. Cafodd Dom pob chwareu teg ganddynt, rhoddwyd haner rniliwn o btinala iddo arei ym. adawiid yn arian Ilogell, a 80,000 yn flynyddol cyhyd ac y bydd byw, am fyned o'r wlad yn ddis- taw balch a bod yn fachgen da yn ei le newydd. A gwyn fyd na chawn ni ddyweud yr un peth am benau coronog y byd.—Ydwyf, &c., ROME RULER.