Y Dydd

AT BWYLLGOR ATHROFA Y BALA. ANWYL FRODYR,- Y mae eich dull o dderbyn ymgeis" wyr i'r Athrofa yn edrych braidd yn annhrefnus i mi' ac nid yn unig i mi, ond i lawer. Y mae derbyn unar* bymtheg ar unwaith, a chau y drws rhag derbyn neb am dair blynedd, a derbyn unarddeg drachefn gyda'u gilydd, yn edrych dipyn bach yn annhrefnus, os nad yn anghyfiawn. Onid tecach fyddai derbyn rhyw gymaint bob blwyddyn? Gwn fod rhai bechgyn talentog wedi troi eu cefnau ar yr Athrofa am byth o achos y drefn, neu yn hytrach yr annhrefn hon, ac hwyrach ambell un didalent wedi myned i mewn yn eu lie. Dysgwyliaf y diwygir yn hyn rhagllaw, neu y rhydd y Pwyllgor reswm digonol pa fodd y mae y pethau hyn felly. SYLWJBDYDD.

CYFARWYDDIADAU I YMFUDWYR I AMERICA. 1. Ymofyner yn mlaen llaw & chyfarwyddwr gonest. Yr wyf fi yn ystyried Mr. Elias J. Jones, 14 Galton St., Liverpool; y goreu o neb ag y gwn am dano ar y pen hwnw. Yr wyf yn adwaen amryw, ond mae genyf fwy o ymddiried ynddo ef na neb o honynt; a chan fod ganddo ddylanwad mawr gyda pherchenogion y llongau, mae mwy ar ei law i allu hwylysu cysur, a lleihau traul yr ymfudwyr, nag sydd ar law llawer un, ac mae yntau yn ddigon caredig i wneud ei ran. 2. Yr wyf yn cynghori i fyned gyda Steamers Guion & Co., oherwydd nid yn unig eu bod yn llestri cryfion, ac yn cael eu cadw yn lan, a'u hawyru yn dda, ond hefyd y caiff teuluoedd fod gyda'u gilydd ynddynt; yr hyn nis c&nt yn amryw o longau eraill; a pheth truenus fyddai i wraig a phlant tan ei gofal fod yn glaf yn un pen i'r llong, a'i gwr yn y pen arall yn mhell o'i golwg ac o'i chlyw, ac heb gyfle i'w helpu yn y nos. Mae hefyd yn llestri Guion & Co., (heb arfer gormod- iaith), gystal bwyd ag sydd yn neb o'r llestri, a digon o hono; ond cofier fod rhan o fwydydd yr holl longau yn gryf, er ei fod yn iachus; ac y mae ambell gylla gwan yn methu mwynhau rhai o'u prydiau. Mae hyn yr un fath gyda phob llongau. 3. Y rhai sydd a boxes &c., trymion, yn cyrhnedd mwy na'r pwysau caniatåol ar y Reilffyrdd, goreu iddynt eu gyru o'u blaen gyda'r luggage train, wedi eu cyfarwyddo To the care of Mr. Elias J. Jones, 14 Galton St., Liverpool; oblegid ni chostia agos hanner cymaint ag a wna wrth eu cymeryd yr un amser a hwythau. Dylid eu gyru o leiaf wythnos yn mlaen, rhag na byddant yn Liverpool mewn pryd, gan fod y luggage yn ami yn cael ei oedi. Maent mor ddiogel felly ac wrth eu cymeryd i'w canlyn yn y passengers' train. 4. Pan gyrhaedder New York, gofaler am roddi eu hunain i ofal Mr. Cadwalader Richards; lie peryglus ofnadwy yw New York. Dichon y daw rhai atoch ar fwrdd y llong i'ch eymhell i fyned i leoedd eraill, a dichon y dywedant fod C. Richards wedi marw. Gwelais amryw wedi cael su twyllo felly, ond peidier gwrando ar neb. Pan fyddoch yn myned o'r llong, byddwch yn myned trwy adeilad eang, a bydd ysgrif- enydd yn cymeryd enw ac oedran pob un, a'r parth o'r wlad y bwriada fyned, ar eich mynediad trwy'r porth; ac un arall drachefn mewn lie yn nes yn mlaen yn yr adeilad yn gofyn yr un pethau. Dywedwch wrth yr olaf eich bod am fyned i dt Mr. Cadwaladr Richards, ac arweinir chwi i le penodol yn yr adeilad, a phan orphenir cymeryd yr enwau, anfonir Mr. C. Richards stoch. 5. Mae o bwys mawr fod genych rywbeth a chlo arno i gadw eich bwyd fyddoch yn gymeryd gyda chwi, a'ch llestri a'ch cyllyll, a phob peth o'r fath, oblegid lladrateir pob peth oddiarnoch pan yn y llong os na fydd tan glo. Mae yn anmhosibl eu cadw er cymeryd y gofal mwyaf heb hyn. Byddai Carped Bag go fawr, neu ddau o honynt, yn help at hyn, ond gwelais un y gallodd y lladron wanu eu dwylaw rhwng ymylau Carped Bag mawr oedd ganddo, a myned a gwerth llawer o arian o hono. Ni cheir myned a box i'r He y byddir yn aros yn y llong oddigerth un bychan y gallo un ei roddi tan ei fraich wrth fyned i mewn. Gellir rhoddi un felly ar draed y gwely. Pe byddai gan bob un neu bob teulu fox bychan tua 16 modfedd o hyd a 9 neu 10 modfedd o led, a thua 7 neu 8 modfedd o ddyfnd«r, a chlo arno, byddai yn gyfleus iawn. Os bydd rhagor nag un yn myned gyda'u gilydd, gall y box fod yn fwy o hyd i gael ei roi ar draed y ddau wely; ond rhaid ei fod o ran lied a dyfnder y cyfryw ag y gellir myned ag ef tan gesail, neu mewn cwd. 6. Pan y byddir o fewn hanner diwrnod neu ddiwr- nod i adael y llong, edryched pob un fod ei eiddo fyddo ganddo yn ei berth neu yn ei fags yn ddiogel, oblegid bydd lladron yn gwylio eu cyfle y pryd hwnw. 7. Bydd yn well i bob uu arllwys y gwellt fyddo ganddo yn ei wely, i'r mor, ddiwrnod cyn myned i mewn i r afon, fel y gallo gael y case gydag ef, gan na cheir ei arllwys wedi yr eir yn agos i'r tir. Gellir cysgu y noswaith olaf ar yr ystyllod, a dillad y gwely arnynt heb fod lawer yn waeth. 8. Wrth fyned o New York yn mlaen, gwell i'r ymfudwyr gadw eu llestri gyda hwy. Gallant ferwi dwfr mewn llestr tin o fewn y stove yn y train, i wneud te, yr hyn fydd ya ymgeledd mawr ar daith hir. 9. Gyda golwg ar pa fwyd i gymeryd i'r daith heblaw a geir yn y llong, dylid cofio, er fod digon o fwyd yn cael ei roddi ag y gall dynion iach a chryf ei fwynhau, fod llawer o hono y cyfryw Das gall rhai gweiniaid fod yn gysurus arno. Yr un fath yw yn llongau pob cwmpeini, ac nis gall fod yn amgen pan mae'r fath symiau mawrion i gynnifer o gan. oedd o fwytawyr yn cael eu coginio ar unwaith. Bydd y bara bob amser yn wir dda, ac yn fires o'r ffwrn bob bore; ond cymaint a thorth geiniog go fawr unwaith yn y dydd i bob un geir o hwnw. Bydd digonedd o'r bara caled i'w gael bob amser heblaw hyny, a hwnw yn un da. os bydd dannedd gan y bwytawr; a'r ymenyn ar y cyfan yn dda, ond mai wrth y dogn y ceir ef. Gan hyny, darparer tS a siwgr, torth o fara, a thorth o deisiau currants; ychydig ymenyn a chaws, a drull go helaeth o gig moch; berwer un banner o'r cig moch cyn cychwyn, a chadwer y rhan arall i'w flreio pan fyddo cyfle, nid bob amser y ceir y cyfle hwnw, ond gellir ar ryw adegau bob dydd ei gael. Mae yn wir angenrheidiol hefyd fod rhyw gymaint o feddyginiaeth, megys Pills, to., wrth law. 10. Am y llestri, &c., rhydd Mr. Elias J. Jones bob cyfar. wyddyd angenrheidiol. Mae y nodion uchod yn ffrwyth fy mhroflad fy hun a'm teulu: a ffrwyth ymholiad âg ugeiniau eraill sydd wedi croesi'r Werydd; ac yr wyf yn eu haiifon i'w eyhoeddi oddiar wir ddymuniad i wneud lies i eraill. Gan obeithio y bydd y cyfarwyddiadau hyn yn ateb y dyben hwnw, gorphwysaf. Oak Hill, Ohio. EVAN EVANS, gynt o Nantyglo.

BALA. Dywedir mai ystyr y gair ydyw tarddu allan, neu chwyddo. Y mae lie yn dwyn yr un enw yn Sir Gaernarfon, rhwng dau lyn yn agos i Llanberis, Mf Pont-rhyd-y-Bala; ac y mae o ran ei salle yn cyfateb i Bala sir Feirionydd, Jerusalem Cymru fel ei gelwir. Saif y dref uchod yn y llanerch prydferthaf yn Nghymru, sef yn y pen Dwyreiniol i lynTegid. Dywed hen draddodiad, i'r llyn hwn dderbyn ei enw oddiwrth Tegid Foel, hen batriarch yn yr oesoedd boreu; a dywedir mai ei etifeddiaeth ef oedd y fan lie saif y llyn yn bresenol, ac fe red afon Dyfrdwy trwy ei ganol gan gyfeirio tua Chaer; o'r ochr arall i'r dref fe red afon Tryweryn, yr hon sydd a'i tharddiad yn mynydd Migneint, i'r hon y canodd Cadwaladr Shon Cadwaladr, hen brydydd enwog yn ei ddydd, y pennill canlynol:- Mi gariwn dre' Llunden mewn cwd ar fy nghefn, I ben y Garneddwen mor gymen a'r gog; Mi rwymwn Dryweryn, er gwyllted a gwelltyn, Attaliwn hi'n gyflym am gyflog. Atebwyd ef yn ol gan yr hen brydydd Thomas Jonet, Caerfadog.- Taw, brydydd anghyson, gad yna'th bennillion, Tra byddo'r ser gloewon yr afon a red; Mi wn nad oes undyn a wisgodd ddilledyn, All rwystro Tryweryn i wared. Ac fe una'r Tryweryn å'r Dyfrdwy tua chwarter milldir y tu isaf i'r dref. Amgylchynir y dref gan fynyddoedd uchel, sef yr Aran, a'r Arenig, Berwyn, a Migneint; nis gellir myned i un man, ond i Gorwen, trwy Edeyrnion, na fydd raid myned dros fynydd; ao felly, fe welir fod tref y Bala yn ardderchog o ran ei safle. Mae golwg ardderchog i'w ganfod oddiar y Domen, sef dyffryn prydferth odditanodd, a'r afon yn ym- ddolenu trwy ei ganol, a'r mynyddoedd uchod fel cewri oddiamgylch; a chynghorwn bob ymwelydd i beidio ymadael a'r dref heb esgyn i'w phen. Ond nid dyna'r unig ardderchawgrwydd a berthyn i'r Bala. Yn y Bala yr esgorwyd ar ddrychfeddwl o gael Beibl Gymdeithas, gan yr anfarwol Mr. Charles. Ao hefyd fe welir ynddi addoldai heirdd a chostfawr, ac yn benaf ei Hathrofaau; mae'r Methodistiaid wedi bod yn ymdrechgar, ac wedi llwyddo i gael colegdy hardd, yr hwn sydd yn addurn i'r dref, ac yn rhoddi esiampl dda i'r oesau dyfodol. Mae'r Annibynwyr yn bwriadu er's tro bellach ymaflyd yn y gorchwyl, a gobeithio y cant weled eu bwriadau wedi troi yn sylwedd; a fy nymun* iad yw, na fydd iddynt lwfrhau, ac mae genyf sylfaen gref i fy ngobaith, o herwydd nid rhai a dry yn ol ar ychydig o wrthwynebiadau ydynt.—GARDDWB.

BORO', LLUNDAIN. ANWYL SYR,—Pur anaml y byddwn ni oddiyma yn eich blino & dim o'n hanes. Nid ydym yn hoff o udganu, ond yr ydym yn ei theimlo yn fraint cael gwneud ychydig gyda'r achos goreu heb lawer o dwrw. Y mae rhywun yn y DYDD cyn y diweddaf, yr ydwyf yn ei enwi Mr. Rhywun, am nad oes ganddo ar ol ei ysgrif ddim cysgod ffug o enw,-y mae'n rhoddi darluniad Or Temperance Hall, lie yr ydym yn cyfarfod i addoli. Y mae'n wir mai lie digon anghyfleus ydyw i siarad ac i wrando; ond y mae gweinidogion lied dal wedi bod yn sefyll ar y platform heb daro eu penau, megyay Parchn. Owens, Llangefni, a Johns, Capel Als, Llanelli, ac eraill mor daled a'r cyffredin. Ond er gwaeled y lie, y mae ugeiniau o'n cydgenedl anwyl yn cyfarfod ynddo

ond gan nad wyf fi yn ei weled nid yw yn fy mlino. Dichon fod Meudwy, fel yr arwydda ei enw, yn aros cymaint yn yr un man, fel nad yw yn gweled dulliau pobl eraill. Nis gwn a yw blaenoriaid y canu yn 'Stiniog yna, yn y Llan neu'r Blaenau, yn Saron, Bethania, neu Jerusalem, yn haeddu cerydd Meudwy. Dichon fod un neu ychwaneg o honynt yn meddwl gormod am danynt eu hunain, a'u gallu, a'u talent, ond dichon hefyd nad ydynt. Dichon hefyd fod rhyw fymryn bychan o lwch eiddigedd wedi myned i lygaid Meudwy, fel nas gall weled ond un ochr. Ond cymered Meudwy gynghor yn frawdol, eled fwy o gwmpas y wlad, deued yma atom ni yr Hwntws, ac os gwel fod Llyfr Tonau ac Emynau Stephen a Jones yn gyru pawb o flaeuoriaid y canu i ymddwyn yn anweddus o enw Cristion, ac yn annheilwng o d £ yr Arglwydd, yna tafled y Llyfr i'r tywyllwcheithaf; rhof finnau help fy nhroed i'w yru yn mhellach. Ond os gwel fod y blaenoriaid oedd yn synwyrol o'r blaen yn synwyrol etto ar ol cael y Llyfr, ac os yw'r canu yn fwy rheolaidd, yn fwy soaiarus, yn fwy chwaethus, a bod yr oes sydd yn codi yn ymhyfrydu mwy yn y canu nag o'r blaen, yna, ymostynged i'r llwch am ei fai yn beio'r Llyfr am ymddygiad rhyw un blaenor tua'r Blaenau yna, neu rhyw fan arall, os yw yn ymddwyn yn anweddus. Ac os g&d ei Feudwydy a dyfod i ymweled a. ni y Gwynfe- aid yma, gallaf sicrhau iddo y caiff weled fod Llyfr Tdnau ac Emynau Stephen a Jones yn cael ei ddefn- yddio gan grefyddwyr mewn dull teilwng o grefyddwyr, mewn dull teilwng o addolwyr y Tad mewn gwirionedd. Wrth derfynu, dymunaf ddywedyd, er nas gwelais S. R. erioed, fod genyf barch mawr iddo, a pharch i'w Lyfr Hymnau, a pharch i lawer o'i ysgrifeniadau, felly gobeithio nad ystyria neb fy llith hon fel yn taflu dirmyg ar ddim o'i eiddo. Hefyd nis gwelais erioed Stephen a Jones, felly nis gall teimlad personol tuag atynt achosi fy mod yn pleidio eu Llyfr. Ni chlywais erioed o'r blaen am Asaph Glan Dyfi, ac nid wyf yn adwaen Meudwy wrth ei enw hwn, er fe ddichon fy mod wedi gweled ei wyneb heb wybod mai Meudwy ydoedd. Gobeithio gan hyny y derbyn Meudwy hyn yn gariadus a brawdol. Nid wyf yn fwriadol wedi dweyd dim am Meudwy na neb arall mewn ysbryd cas a dadleugar, ond y cwbl mewn cariad brawdol, gan ddymuno llwyddianfc i addoliad gwirioneddol yn mha ddull bynag y bydd. Gwynfe. AP GELLILLYNDT.