Y Dydd

Y LINDSAYS. HANES DIRWESTOL. Gan M. T. H. PENon VIII. Miss Paris yn chwareu ei rhan allan. Treiglai yr amser ymaitb. Brawdlys Mawrth a ddaeth, ac a rifwyd ya mblith y pethau fu, a decbreuodd Duncan McKay ar y gosbedigaeth a ddyfarnwyd iddo-dwy flynedd o garchariad. Parbai Miss Paris i aroa yn Lindsay House; ni awgrymodd Deb wrthi am fyned oddiyno, a chymerai ofal i beidio ac awgrymu hyny ei hunan. Yr oedd yn ymddwyn yn rhyfeddol o dda, a cbeisiai fyned i mewn i sercbiadau pawb yn y ty- yn feistr, gweision, morwynion, a phlant. Nid oedd pall ar ei bymdrechiadau. Ei hystyriaeth benif ydoedd gwneud ei bun mor ddeniadol byth ag y gallai i Mr. Lind- say; a chyn belled ag yr oedd ef neu un- rhyw un arall yn ganfod o'i thymer, gallai fod yn eiddo angel. Caniateid pobpeth i'r gweinidogion; addolid y plant; yr oedd y cyfan yn myned yn mlaen mor Uyfn ac es- mwytb â-g olew. Yr oedd Miss Parib yn chwareu ei rban. Daeth yr baf heibio, a chydag ef ddydd pen blwydd Marian. Gwahoddwyd rhai o blant y gymydogaeth i giniaw, a dysgwylid Mrs. Charles Lindsay i lywyddu; ond ni ddaeth, ac eisteddwyd i lawr bebddi-Mis8 Paris yn meddianu y lie oedd gyferhyn a Mr. Lindsay; pan y byddai Mrs. Charles yno, byddai hi yn cymeryd y lie hwnw bob amser iddi ei hun. Pan ddaeth amser dessert, llanwodd Miss Paris laseidiau o win i'r plant; yn cynwys Herbert a Marian. 'Pa'm yr ydych yn rhoddi gwin i mi a Marian?' gofynai Herbert. 'Dydd pen blwydd Marian ydyw, a rbaid i chwi yfed ei hiecbyd,' ydoedd atebiad Miss Paris. (Ond nid y'm ni byth yn yfed gwin,' ail- adroddai Herbert. id yw byny yn an rheswro p'am na ddylecb byth wneud. Ar y tath acblysur a bwn, y mae yn angenrbeidiol. Beth ddywed Marian os na yfwch ddymnniadao da iddi?' 'Mi a'n bytaf hwynt gyda dwfr,' ebe Herbert. 10, na, ni wna hyny mo'r tro,' ymresymai Miss Paris; Iiii byddai hyny yn wresog. All ef ddim cael glasiad o win beddyw?'x ychwanrg<ti, gan apelio at Mr. Lindsay. 'Os dewisa,' ydotdd ei atebiad. Nid oedd Mr. Lindsay erioed wedi bod mor otalus a'i wraig yn nghylch y pwysi^rwydd o gyfyngu diod y plant i ddwfr. Hwvrach na ddailu iddo feddwl cy aint am dano. 'Dyna, Herbert,' meddai Miss Paris, 'mae eicb tad yn rhodd. caniatad i chwi.' 'Na/ atebai Herbert, gan basio y gwin yn cl at Miss Paris. Ac yna, gan lenwi gwydryn arall a. dwfr, dymunai i'w chwaer lawer o ddyddian dedwydd cvffolyb eto. Dilynodd y plant ei esiampl, ac yfasant eu dymuniadau da mewn gwin. 'Yn awr, Marian,' meddai Miss Paris, 'diolchwch i bob un. Dyna eich gwin chwi.' Cododd Marian y gwio at ei gwefusau; ond cyn y gxllodd ei 6rofi, yr oedd Herbert wedi codi oddiarei eisteddle, gyferbyn & hi, «c yn plygu dros y bwrdd gyda gwynebpryd tanllyd a llygad treiddgar, gan siarad yn gynbyrfue. 'Marian! yr ydych yn gwybodV 'Darfo i'w egni sydyn gyffroi Mr. Lindsay i syndod. Rhoddodd Marias ei glass i lawr mewn moment, gwridodd yn boenus, a gwtb- iodd ef at Miss Paris. 'Dylai fod arnoch gywilydd Marian,' parhai Herbert. 'Oni boasai i mi siarad, buasech wedi ei yfed. Yr ydych wedi ang- bofio mama yn foao iawn.' Torodd Marian i wylo. 'Miss Paris geis- iodd genyf fi,' meddai, "doedd arnaf fi ddim eisieu ei yfed.' 'Mae genych ryw ragfarn neillduol iawn yn erbyn yfed gwin, Herbert,' ebe Mr. Lindsay, dan wenu. 'Nbad, addewais iddi hi na wnawn hyny bytb. A gwyr Marian y cwbl o hyny nad wvf am wneud, a dywedodd hithau na wnai. Gwyddai Miss Paris hyny.' 'Addaw i bwy,' gofynai Mr. Lindsay. 'lvy anwyl fam. Dyna oedd y oais olaf a wnaeth i mi cyn iddi ymadael y noson hono; ac addewais hyny iddi, ac y mae yn edrych i lawr o'r nefofidd arnaf yn awr.' Rboddodd ei ben i orphwys ar y bwrdd, wedi ei orchfygu gan yr adgof am ei fam, ac wylodd yn chwerw. Yr oedd Mr. Lindsay yn ymddangos wedi ei orchfygtt yr un modd, oblegid cododd yn sydyn, a gadaw- odd yr ystafell am rai mynydau. 'Peidiwch a cheisio gan y plant yfed r win eto,' meddai wrth Paris wpdi iddo ddychwel- yd. A phlygodd Miss Paris ei phen; ond buasai yn dymuno yn fawr cael rhoddi curfa dda i Herbert ar y pryd yn lie hyny. Cawsant glywed yn fuan paham na ddaethai Mrs. Charles Lindsay i'r ciniaw. Derbyniasai newydd o Gaerloyw fod ei mam yn glat iawn, ac yr oedd wedi bod yn brysur trwy y dydd yn gwneud parotoadau i gych- l wyn yno y bore dilynol. Rhededd i fyny yn yr hwyr i ddweyd good-bye. Yr oedd i Miss Paris, tra yn gofidio yn allanol, mewn eefyllfa o wyntyd mewnol, gan obeithio yn- ddi ei hun y parhai ei hymweliad cbwe'mis. A chwe' mis y parhaodd, oblegid cafodi Mrs. Charles Lindsay, ei mam, Mrs. Roe, mewn cyflwr peryglus, a barnodd yn angen- rheidiol aros yno. Yr oedd yn haf pan aeth yno, yr oedd yn anaf pan y dychwelodd; a'r newydd cyntaf a'i croesawodd ar ei dych- weliad oedd fod Joanna Paris i fod yn ail wraig i Mr. Lindsay. Eisteddodd Mrs. Charles i lawr fel un wedi ei pbarlyso: 'Oni ddywedais i byny!' sibrydai. 'Boaswn yn dymano pe buasai wedi dewis rbywun arall, achos 'dwyf fi ddim yn boffi y ddynes; ao ni hoffa y plant byth mo honi. Both all fod wedi ei fedd- ianu?" Lapiodd ei bnn i fyny yn ei shawl glyd, gyoheli, y bore canlynol, ac ymaith a bi trwy yr eira i wel'd Lmdeay. Nid aetd i'w dy, ond i'r ^weithiau. Xr oedd yn ei ysiafeil ddirgrl ei hun. 'Norman,' meddai, ar 01 i'r cyfarchiaoaa arterol gael eu gwneud, Be iddi bithau dwymno ei dwylaw dros y tanllwytb oedd o'i blaen, "Clywaf eich bod yn myned i briodi eto.' 'Yr wyf yn meddwi byny, Ellen.' 'Beth ddywedais i wrthych? Os na obymerech ofal, y byddai yn sicr o chwareu ei chardiau ac enill. Ac y mae wedi gwnend!' 'Yr oedd yn dda i mi ail-briodi. Nid am fy mod i yn hidio dim am hyny,' ychwaneg- ai yn bwysleisiol, 'oblegid nid wyf fi eto I' wedi angbofio Marian. Ond yr oedd ar y ty eisiau meistres, a'r plant tam. Mae Miss I Paris yn bynaws, ymddengyg ei bod yn un dda am gadw ty, ac yr wyf yn credu,' ychwauegai, gyda gwen ddigritol, 'fod ei holl galon wedi ei chanolbwyntio ynot w a'r plant. Dylech gael gweled mor hoff 7 mae wedi d'od o Willie.' 'A!' ebai Mna. Charles Lindsav. 'Beth mae honyna'n feddwl?' chwarddat Mr. Lindsay. 'Wel, y mae yn meddwl nad wyf fi yD cymeryd i mewn bob peth a ddywedwcb, Norman. Credaf eich bod wedi eicb gwneud mor llwyr ag y gwnaed yr un dyn erioed. 'Dwyf fi ddim yn credu yn ei bynawsedd, achos yr wyf yn meddwl mai ffug ydyw y cyfan; ac nid wyf yn credn yn ei cbariad at y plant, nac ydwyf, hyd yn nod at Willie, oblegid credaf mai proffes yo unig ydyw hyny. Nis gallaf ddweyd gyda golwg ar yr hyn a all fod i chwi.' 'Ellen, yr ydych bob amser a rbagfarn genych tuag at Miss Paris. Yr oeddyoh felly cyn i chwi ei gweled.' 'Yr wyf yn cyfaddef hyny. Oblegid yr oedd ei dyfodiad i lawr yma, yn y ffordd y daetb, yn ymddangos i ni yn weitbred ddrwgdybus. Yn awr, yr wyf yn sier ei fod felly. Pan y daethum yma i weled a d'od yn gydnabyddus â. Miss Paris, ni ddarfu i'm rhagfarn leibau. Dymunaswn pe buasech wedi dewis rhywun arall, er mwyn y plant. Tua'r amser yr esi ymaitb, yr oeddwn yn decbreu meddwl a gobeitbioy buasai eich dewisiad yn disgyn er un arall.' Edrychodd ami yn ymholgar. 'Miss Ford.' 'A; geneth brydweddol yw hi,' ebai Mr. Lindsay, gyda tbeimlad. 'Buasai braidd yn ieuanc i mi, Ellen.' 'Y mae yn chwech neu saith ar hugaiD- Ac yr wyf yn sier ddigon y buasai yn gwneud mam gariadlawn i'ch plant chwi. Yr wyf yn synu at eich diffyg chwaeth, Norman, wrth ddewis' MiiS Paris o'i blaen hi.' 'Yn awr, peidiwch a galw fy chwaeth i'r cweatiwn, os gwelwcb yn dda, Ellen,' medd- ai, yn ddigrifol. 'Yr wyf yn edmygu Miss Ford yn fwy felly na Miss Paris, ac nid wyf yn bidio lUwer am yr un o'r ddwy. Ni fedrat byth garu yr un ddynes yn debyg i fel y cerais Marian.' cOb wi a'm perswadiwch y tro neaaf, i gredu eich bod allan o'ch synwyrau,' ydoedd atebiad Mrs. Charles. 'Os yJyw yn well genych am Miss Ford, pwaa yr ydych yo priodi Miss Pariit?' 'A dweyd y gwir wrthych,' atebai, mown t6n isel,' cefais, mewn rhyw ystyr, fy nhyno i'r briodag. Ond wrth gwrs rbaid i byll beidio myned y ta draw i chwi.' 'Eich tyna iddil Nid wyf yn deall.' 'Ymddengys fod yr ardal wedi myned i ddechreu starad yn nghylch ty syiw i Pati". Yr nyn ywddiingo84i i llJl yn betb dyesthr iawn, oblegid yr wyt yn dweyd na theiais i ddim rhyw sylw neiliduoi iddi bi •;wy na rhywun arall. Mae'n wiry byddwo yn arfer a'i gyru allan yn y nerbyd agored yo y prvdoawn, ei hunan a'r plaut, at; ei- eddai bi ar y set Hi-ynt gyda mi; nis gallaswu ei trosod o'r tu ol, chwi wyddoch, a bitbau yn berthynas i Marian; ac arterwo a rhoddi fy mraicb iddi wrth fyned i'r egl.vys, ac yn y fan yna y darfyddai fy sylw.' 'A phwy ddywed fud yr ardal yn gwneud sylwadau?' ateoai Mrs. Charles Lindsay. 'Gwrandewjh. Un diwrnod| daeth Mrs. Page yma mewn prysurdeb mawr. Cafodd ymddyddan yn ddirgel a. mi, a dywedai fod Joanna wedi ysgrifenu ati hi ei bod ya annedwydd, nas gallai byth godi ei pben eto mewn hapusrwydd ar ol yr hyn j bu y' ardal yn gweled yn dda ddweyd, ac gwrs tod yn rbaid iddi adael Lindsay House, «o nad oedd waeth iddynt dyna ei bywyO