Y Dydd

LLETY'R EILLIWR, LLANYMAW. DDACH. Fel yn mhob Llan neu bentre-y mae rhyw :eitbdy, neu efail, neu gongl neillduol yn Un y mae y dosbarth gweithiol yn oyf- ,rfod a chydgymdeithasu d'u gilydd, felly efyd yn Llanmawddacb, yn ystod hir-ddydd tanybont ydyw y lie hwnw; ond yn YBtod birnos gauaf y mae y Senedd yn cyd- Syfarfod yn ddiweddar yn llofft yr Eilliwr, hwn befyd sydd yn Deiliwr, ac y mae y J'&olliad yma yn bynod o'r amrywiaetbol a yotiysglyd. Trinir yma bob math o Jneiao,—vn wleidyddol, crefyddol, a tbraf- |^i°l, heblaw chwedleuyddol, digrifiadol, a p erthynaso), ac amgylchiadau a throion adnabyddus i gylch y gymdeitbas. ¡\\or byehan ydyw Mr. Barber, percbenog [.* ystafell, sydyn a chwim ei dro, parod,ond bersonol ei atebiad, llygaid bywiog yn ei trwyn helaeth unionsyth (Grecian) ar ^yneb, pa un sydd yn tueddu i fod yn hir rj K yn grwn, dwy wefus deneu, a g6n lied tl ^yneb, pa un sydd yn tueddu i fod yn hir rj K yn grwn, dwy wefus deneu, a g6n lied yr hyn arddengys raddau o benderfyn- <),, gyda diffyg ofoddlonrwydd a mwyneidd- Mae ei ymgom a'i ysgwrs gyffredin Ch cymdeithas yn tueddu at y digrifol a'r 6v«-areae* ^*an y gwe^r allan, y mae yn (4 6^'n yn e* ddilyn fi'gi neu lech-filgi yr hyn ar unwaith a ddengys fod dipyn o'r Sporting character. wlr* n°swaith daeth Ivan Owain, hen forwr I 0^ tri pharth byd, ynghyd a'i berygl- Svf*1 ancuriaethau cynhyrfus, i mewn, gan Eillydd chwim ysga^ndroed—"Wei beth wyt ti yn feddwl o honi yn y Llan ilik* yr^an. Mae nhw yn deud i mi fod yna yt 0 gynhwrf yn y B—L—yna yngbylch v ffordd yna sydd yn myn'd i Glanymor, *& Un ° ael°^au y Bwrdd yn hawlio mwy < yd^8^^ yn perthyn iddo,yn enw tad, yr yn c°fi° yn eitha am hono, wyt ti Vd fn 1 ti gWy*> Ivan, ebai Si6n, j ri cofio panpeddit i. ?a yn mynd hyd-ddi hi i lan y m6r i ^dd !°T bach ac i ymdrochi, <fcc. Wei, ai Ivan, paham y mae yn rhaid i bobl ( Llanmawddacb roddi eu hen lwybrau i bobl eraill i'w gwerthu neu adeiladu eu tai arnynt.1? Ie, ië, ebai Wmffra Si6n, hen forwr crwn, pert yn ei sciercyn glas, ond tydw i yn cofio yr hen ffyrdd yma i gyd, a'r adwyon yma hefyd, yn agored, a hawl gan bawb fyn'd ar eu hyd nhw i Ian y m6r neu rhywle arall, yn lie hyny dyma nhw wedi eu cau! Cywilydd aflawen, meddai Prys Edward, ond ydw i yn coflo myn'd ar gefa yr hen "Jimy" filoedd o weithiau i'r Llyndu i ymofyn dwr, a dyna yr hen ffordd byddai nhad yn cario gwair o Fronoleu. Mae hi wedi myn'd yn y fan yma yrwan yn waeth na gwlad Canaan hefo'r Twrcs; chaiff dyn mo'i gaws ei hun. Gvsir 0 Frenin, ebaikRoli ar ben y bwrdd, chaiff dyn ddim chwythu Trambwn yn nghlyw rhai pobl na wyddan nhw ddim mwy am fiwsig mwy na mulod. Taw, Roll, ebai yr Eillydd, aid am gyrn fel yna yr oeddem ni yn s6n, ond am gyrn teirw Basan, ac y mae yn a vr amean ar droed i'w tori, a mynu cael ffordd, a hono yn brif Sordd i'r bobloedd, pe dae ni yn gorfod myn'd trwy dai. • Ie, ac yr ydwyf fi yn disgwyl y bydd pobol yn gallach pwy i roitar y Bwrdd o hyn allan, yn lie cael rhai gwasaidd a chynffonaidd, ebai Ivan. Wel, Sion bach, meddai Wmffra Sion, pawb ato ei hun ydi hi yn yr hen fyd yma. Nos dawch. Ië, Siwr, Wmffra bach r (Mn di benill fwyn i'th nain, Fe gan dy nain i tithau. I:, ry

.h'T.f.ct CAPEL UCHAF, MAENTWROG. Nos Sadwrn diweddaf, cynaliodd ysgolion y Methodistiaid a'r Annibynwyr yn y lie hwn, ac Utica a Thyddynygareg, eu cyfarfod cystadleuol, llenyddol, a cherddorol. Daeth torf fawr yn nghyd, hyd oni sathrent ar fodiau y naill y Hall, nes oedd pob perchen bloneg yn chwys dyferol cyn saith o'r gloch. Llanwyd pob congl a chanol o'r capel yn bur fuan, fel y gorfu ar y ddau feirniad corddorgl, lMri. Edward Jones (Asaph ..¡" t Collen), a William Hughes (Alaw Manod), Ffestiniog, fyned i'r pulpud fel dau bregethwr, i wneud a thraddodi eu beirniadaeth feistrolgar a boddhaol ar y tri chor a dynent yn galed am y dorch arianol. Cor y Capel Uchaf, a'r cyffin- ian, o dan arweiniad Mr. Thomas Roberts, Minffordd Torrace, a enillodd y llawryf. Mr. W. J. Williams, Gellilydan. ysgrifenydd (!) y gystadleuaeth, a enillodd y rhan fwyaf o'r gwobrwyon ar yr holl bynciau a roddasid allan, gydag ychydig o eithriadau. Pe b'ai modd atal yr ysgrifenyddion mewn cystadleuaeth fel hyn rhag cystadlu, byddai yn llawn mor ddymunol er mwyn heddwch a chymydogaeth dda. Gwyddys fod yr ysgrifenydd yn rhinwedd ei swydd yn gohebu gyda'r beirniaid, åc felly gall rhai dybied fod yno ffafriaetli yn bodoli. Bydd- ai y reiol atal pob dim tebyg i bechod hyd y byddo modd, fel na rodder cymhorth i amheu- wyr. Llywyddwyd yn ddoniol, yn ol ei arfer, gan y Parch. W. Williams, gweinidog yr Annibynwyr yn Maentwrogao Utica, ac]arweiniwyd yr un mor ddeheuig gan y Parch. G. C. Roberta, gweinid- og y Methodistiaid yn y lie. Y rhai hyn hefyd a feirniadent y traethodau, t&c.; y farddoniaeth, Gutyn Ebrill; a'r gwahanol bethau eraill gan y Mri. Humphrey Francis, Gellilydan; John Ellis, Utica; R. G. Pritchard, Maentwrog, a'r cerddorion a enwyd o Ffestiniog. Cafwyd dadganiadau gweddol ddeheuig gan amryw yn ystod y cyfarfod, a chor y plant. Difyr oedd gweled cymaint o airioldeb gan bawb yn y lie, a. chydweithrediad tangnefeddus gan y ddau enwad gyda llenyddiaeth, a dyrchafiad chwaeth yr ardal. Gwyddys mai hen ardal amaethyddol ydywhon er dyddiau'r diluw; ond yn awr, y mae tai'r chwarelwyr, &c., yn britho'r lIe fel ser dysglaer ar wyneb y ffurfafen ddigwmwl. Yn agos yma y bu'r hen "Dwrne Llwyd o'r Cefn- faes" yn tori ffugiwr mor gyhoeddns too. 40 mlynedd yn ol, nes y tybid nad oedd un bod daiarol a allai gydgystadlu ag ef mewn pwnc o gyfraith a thriciau sly, ond— "Y llwybrau gynt lie bu'r gan, Yw lleoedd y ddylluan," tua'i hen aneddle enciladol i raddau pell. Y mae'r byd, erbyn hyn, yn dyfod yn ddigon gwrol i brofi'r ysbrydion, fel nas gallo hyd yn nod twrne hirben gael gan y wlad gredu ei fod yn anffaeledig, ac yn deilwng o bob ymddiried aeth.—AMAETHWR.

DYFFRYN NANTLLE. TALYSARN. Cynaliwyd cyfarfod cystadleuol Undebol Ya. golion Sabbathol y Bedyddwyr yn y lie hwn ddydd Sadwrn diweddaf. Cylch yr Undeb hwn yw ysgolion Talysarn, Llanllyfni, a'r Groeslon, ac yr oedd nifer weddol wedi d'od yn nghyd o'r gwahanol leoedd. Llywyddwyd y cyfarfodydd gan y Parch. W. R. Ambrose, Talysarn. Ar- weiniwyd gan y Parch. Owen Davies, Caernar- fon. Y Beirniaid oeddynt y Parchn. Proffeswr Davies, Llangollen, a J. Spinther James, Llan- dudno. Gwasanaethwyd gan Mr. J. W. Thom- as (Pencordd Mon), a Mr. R. D. Thomas ar yr Harmonium. Enillwyd gwobrau am ysgrifenu, gwneud darluniau, adrodd, darllen, gramadegu, cyfieithu, dadansoddi traethodau, areithio, barddoni, canu, dadganu, &c., gan nifer fawr rhy faith i'w henwi; ond ar y cyfan, yr oedd y cwbl yn dangos 61 llafur. Cafwyd cyfarfod da, a'i gymeryd trwyddo, ond fod yr ysgrifenydd, y pwyllgor, a'r arweinydd heb fod yn deall eu gilydd yn ddigon da, ac am hyny, cryn lawer o amser yn cael ei golli. Y fasnach feddwol.—Gwnaed un ymosodiad ar rengau y gelyn hwn dydd Sul diweddaf. Caf- wyd cyfarfod dirwestol yn nghapel y Methodist- iaid yn Talysarn am haner awr wedi pedwar. Traddodwyd pregethau hyawdl gan y Mri. Elias Jones, John Evans, Owen Rogers, William Thomas, a'r Parch. D. Rowlands, M.A., Ban- gor. Dysgwylid y Parshn. John (jrriniths, Caer- y narfon, ac Edward James, o Leyn; ond er iddynt ein siomi, gelllr dysgwyl cynyrch da oddi.vrth y cyfarfod. Chwarel wedi sefy^ -Dnyg genyf orfod cof- nodi fod chwarel Ty nyweirglodd wedi sefyll. Taflwyd o 30 i 35 o ddynion allan o waith mewn canlyniad. Nid yw yn wybyddus eto pa-beth oedd yr achos o hyn. Hyderaf na fydd yn hir cyn ail gychwyn eto.—RHYWUN 0'1\ DYFFKYN. .{

canfynol wedi llosgi mwy neu laiWm.. M.llar, John Weir, J. Wollins, Henry Tongs, ( John Irvine, Mathew Cuddy, a Thomas «aaith, oil yn briod, a David Flemming, Hanc. Wedi gwneud ynnhwiliad cafwyd fod unarbymtheg ar ol yn y gloddfa; a chan *Jad oeddynt wedi cael un hysbysiad am danynt, ofnid eu bod wedi methu gwneud eu diangfe. Yr oedd amryw o'r rbaiaachub- "edi dianc trwy yr anbawsder mwyaf, ^edi iddyntglywed yr ergyd, diffoddasant eu Jauapau, a gorfu iddynt gripian allau yn y v^yllwcb, ar hyd y ffordd at enau pwll No. ¥r unarbymtheg oedd yn golledig ydoedd Burns, Walter Cowen, James Wardrop a d,au fab, Alexander Ross a'i fab, John Gould fab, a Uaac dyeithr, Edward Hardy, falter Ralston, George ¥oung, Robert White, John Rankine, a John Miller. Ffurfiwyd cwmni dan gyfarwyddyd Mr. 4- Cosb, y manager, gyda'r bwriad o dreio cael byd i'r gweitbwyr; pa fodd bynag profodd Pob ymdrech yn ofer. Parhaodd y mwg a'r llwch i esgyn i fyny « 0 enau y pwll am ddwy awr wedi elywed yr ergyd cyntaf, a chafwyd fod y dramwyfa rhwng y ddau bwll wedi ei thagu. Gwnaed Pob ymdrech oedd boeibl at eu hachub, ond y cyfan yn ofer. Mae yr oil o'r rbai sydd ar 01 yn wyr priod, gyda'r eithriad o Rankine, *r becbgen a enwid. Mae yr achoa o'r ^datnwain yn ddirgelwch hollol.