Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
2 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
2 erthygl ar y dudalen hon
,L.,'-., ¥metobtoI.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
L. ¥metobtoI. DYDD MAWRTH. Ty yr Arglwyddi.— Rhoddai Arglwydd Stratheden rybudd y Z!l byddai iddo ddydd Iau alw sylw at y rhag- ocheliadau y byddai yn ddymunol i Brydain Fawr dalu sylw iddynt cyn myned i'r Gynad- ledd agosaol. Byddai iddo hefyd gynyg am yr ohebiaeth ddiweddar a. Ltywodraeth ei Mawrhydi ar yr amodau heddweh rhwng Rwssia a'r Porte. Gwrthodwyd y cynygiad i roddi mesur Afiechyd Heintus yr Anifeil- iaid i ofal Pwyllgor o'r boll Dy, a phasiwyd iddo gael ei roddi yn ngofal pwyllgor dethol- edig. Wedi i fesur Ysgrifrwymau y Syllty ( £ 1,000,000) fyned drwy bwyllgor, eyfododd eu harglwyddiaethau. Ty y Cyffredin.-Rhoddai Syr R. Peel rybudd y byddai iddo ddydd Iau, ofyn, onid ydoedd yn annymunol, wrth ystyried opiniyn- au adnabyddus Arglwydd Lyons ar y Owest- iwn Dwyreiniol, iddo gael ei anfon i gynrychioli Llywodraeth ei Mawrhydi yn y Gynadledd agosaol. Mewn atebiad i Syr Eardley Wilmot, dywedai Canghellydd y Syllty nad oedd Llywodraeth ei Mawrhydi wedi clywed fod y Rwssiaid yn taflu amddiffyn-gloddiau ar draws gwddf Cyfyngdir Gallipoli. Yr oedd rhagorsafaa y Rwssiaid, I yn ol y newyddiou diweddaraf, yr ochr bellaf i afon Karasu, oddeutu 12 milldir o Boulair, tra y credid fod eu prif fyddin yn Kadikoi, oddeutu 15 milldir o Boulair. Dywedai Mr. Cross, mewn atebiad i Mr. Macdonald, lod colliant bywydau mewn gweithfeydd mwn wedi lleihau llawer ar ol penodiad arolygwyr ar y gweithfeydd hyny. Fel canlyniad ymddyddan diweddar a'r cyfryw arolygwyr, y mae cyfrea o reolau wedi eu ffurfio er eu hyflorddiant. Tynodd Major Nolan ei gynygiad yn ol, yn sicrhau y dylai ychwaneg 0 sylw gael ei dalu i'r gorchwyl o brofi cynlluniau newyddion o oflferynau dinystr, nag -sydd wedi ei dalu yn ystod y tair blynedd diweddaf. Galwodd Mr. Ashley sylw at yr ohebiaeth rhwng Mr. Layard a'r Swyddfa Dramor o berthynas i'r adroddiadaU oedd yn ei frys-lythyrau ef am yr hyn a basiodd rhwng Mr. Gladstone ac M. Negroponte, a diweddodd drwy gynyg fod y Ty yn edrych gyda gofid ar y rhan a gymerodd Llysgenad- wr ei Mawrhydi yn Nghaercystenyn yn y mater. DYDD MERCHER. Ty y Cyifredin.—Cy- nygiwyd ail ddarlleniad y mesur er Diddymu Cosbau Eithafol gan Mr. Pease, a'i wrthod- iad gan Mr. Grantham. Wedi rhai sylwadau gan Mr. O'Shaughnessy, addefai Syr G. Bowyer, a Mr. Leatham, y Twrnai Cyffred- inol, nad oedd cyfraith Iloftuddiaeth yn Lloegr yn eefyll ar seiliau oedyrn. Yr oedd achoaion yn y rhai, oblegid deongliad celfyddol y gair "malais," yr oedd personau wedieu collfarnu am lofruddiaeth na ddylasent gael eu collfarnu felly. Yr oedd deddf apeliad mewn achosion o lofruddiaeth hefyd yn ddiffygiol; ond nid oedd hyn ond pethau dan ystyriaeth Llywodraeth ei Mawrhydi, a'r rhai yr ymwneid yn y mesttr yr oedd efe wedi rhoddi rhybudd am dano. Yr oedd y mynegiad nad oedd cosb eithafolyn efteithiol i ataf llofruddiaeth, yn gyfryw nad oedd cefnogwyr y mesur wedi ei brofi. Yr oedd dros yr ail ddarlleniad 64; yn erbyn 263; mwyafrif, 199. DYDD IAU. Ty yr Arglwyddt.—utketb Arglwydd Beauchamp a mesur oddiwrth y Goron i'r awcan fod ei Mawrhydi, yn unol a'r anerchiad ddydd,Gwener diweddat, i roddi cyfarwyddiadau i benodi Dirprwyaeth i wneud ymchwiliad i'r cweatiwn o nawdd- ogaeth leygol yn yt Eglwys. Tynodd larll Delawarr sylw y Ty at yr ohebiaeth ddiwedd- ar a fu rhwng y Bwrdd Masnach a Chwmniau y Rheilffyrdd mewn perthynas 1 arfer brakel parhaua gyda'u cerbydau. Yr oedd. arrer ofiferynau felly yn wastadol yn llwyr rheidiol er diogelwch y cyhoedd; ac os byddai i'r Cwmniau gydymuno i weithreflW yr un fath ar y pen hwn, y byddai rhyw f&1I1 o ymyriad Llywodraethol neu Seneddol ýD angenrheidiol. Yn y ddadl a ddilynodd, yr hon y cymerwyd- rhan gan Arglwyd l Cowper, Henniker, a Carlingford, a Due o Somerset, dywedai ei urddasolrirydd j gel^j prysuro mynediad araf cwmDiau yrheilffyrltd yn mlaen yn y peeh hwn drwy osod dirwyon trymion mewn grym lie y dygwyddai da111- weiniau oblegid diffyg arfer brakes parhatte. Ty y Cyffredin. Dywedai Canghellydd J Syllty, mewn atebiad i Mr. Beckett Dennison a Mr. Onslow, mewn perthynas i'r Gynadledd gynygiedig, y byddai i bob Llywodraeth ft gymerai ran ynddi, -rod yn sicr o gadw ei hawlfraint neu ei vhyddid iencilio ar unrb yw foment pan y tybiai fod ei hanrhydedd cenedl" aethol neu ei buddianau yn ei chyfarwyddo. i hyny. Nid oeddys yn cynyg fod y mwyafrif i gael rhwymo y lleiafrif; ac o berthynas i Loegr, yr oedd hi yn gofyn yn mlaen Haw fod pob erthygjl yn y cytundeb heddwch rhwng Rwssia a Twrei i gael ei ioddi gerbron y Gynadledd yn y fath fodd, fel y galiai iod yn alluog i farnu pa un a yw yr erthyglau hyny yn galw am ystyriaeth oddiwrthi neu beidio. Gyda golwg ar gwestiwn Mr. Onslow, nid oedd y boneddwr gwir anrhydeddus yn alluog i roddi unrhyw hysbysrwydd am nf byddinoedd Rwssia o flaen Caercystenyn. Mewn atebiad i Mr. Dillwyn gyda golwg or y gohiriad dros y Paag, mynegai Canghellydd y Syllty, os byddai i'r Ty fabwysiadu ei awgrym ef, y cynygid iddo gyfodi ar yr 16eg o Ebrill hyd y 6ed o Fai. DYDD GWENER. Ty yr Atglwyddi.— Cymerodd ychydig ymddyddan le ar bwnc yr enciliad o'r fyddin, pryd y mynegai Arglwydd Bury nad oedd yr enciliadau dros un y cant. Ar gynygiad Due Richmond a Gordon, en- wyd pwyllgor detholedig ar fesur Afiechyd Heintus ar Anifeiliaid. Ty y Cyffredin.-Dywedai Syr M. Hicks- Beach, mewn atebiad i gwestiwn oddiwrth Mr. Walter James, nad oedd efe yn alluog i sicrhau a oedd gwirionedd yn yr adroddiad a gyhoeddwyd yn y Daily News, i'r amcan fod eynwysiad adroddiad Mr. Rowsell wedi ei wneud yn hysbys yn Malta, ac, mewn can- lyniad, fod ymgais trefnus -wadi ei Osod ar droed yn yr ynys i luddias diddymiad y dreth ar ymborth. Yr oedd yr adroddiad wedi ei anfon mewn hyder i ddau foneddwr o safle swyddogol uchel yn Malta, y rhai nad oeddynt yn debyg o dori ar yr hyder a rodd- id ynddynt drwy gyhoeddi y manylion. Dy- wedai y byddai iddo ef wneud ymchwiliad pellach i'r mater. Tra yr ymofynai Mr. Hanbury a ydoedd yn wirionedd, megys yr oedd yn cael ei adrodd, fod RWBsia yn gwrth- od gollwng Groeg i'r Gynadledd, gwahoddai Canghellydd y Syllty yr aelod anrhydedduB i roddi rhybudl o'i gwestiwn. Gofynai Syr George Campbell a ydoedd yn wirionedd fod y Llywodraeth yn. gofyn, fel rhagamod i fyned i'r Gynadledd, fod pob erthygl. yn y cytundeb rhwng Rwssia a Thwrci i dderbyn eymeradwyaeth y Gynadledd. Ail fynegodd Canghellydd y Syllty ei adroddiad y noson flaenoiol,lyn cadarnhau yrjegwyddor hon. Yn fuan ar ol pump o'r gloch, cyfododd Mr. W. H. Smith i wneud ei adroddiad ar ddygiad i fewn Amcangyfrifon y Fyddin. Gyda golwg ar weithrediadau dyfodol, dywedai y Prif-Ar- glwydd fod cynyg yn cael ei wneud i gwblhau yr Orion, un o'r llongau Tyrcaidd a bwrcas- wyd allan o'r Bleidlais Arianol, ac yr oedd yn mbellachlam.adeiladu unarbymthag o gad-
AR Y DAITH.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
i'w drillio gyda phob brys i fod yn barod i ddychrynu yr Aith ° Rwssia, a'i holl wehel- lyth. Druan o honynt-meibion i famau tyner, efallai, a barasant iddynt, hwyracb, cyn hyn, lawer gwaitb, ofid calon, nes wylo ffrydiau lu o ddagrau heilltion am anwiredd a phenrhyddid y rhai a fagasant yn ofalus ac anwyl. Rhyfedd, -meddwn wrthyf fy hunan (gan nad oedd yr un call arall gerllaw), fel y mae ein gwlad ni-Prydain Fawr, (!) trwy yr oesau yn pigo i fyny wehilion y bobl-gwyr ieuainc wedi mwy na-haner glemio eubunain trwy eo hafradlonedd, a nychu eyfansoddiad a allasai fod yn gryf ac iachus, trwy bob anfoes ac anghymedroldeb, a'r rhai byn yn cael eu cymeryd trwy y blynyddau i wneud i fyny ein byddin a'n llynges i herio yr holl' fyd. Rhaid fod yna ryw allu neu ddylanwad anghrediniol o effeithiol gan ein swyddogion milwrol, os gallant wneud milwyr da a ffydd- lawn i'w gwlad a'n penadur, &c., o ragamwffins fel hyn-ysgarthion pob cymydogaeth! Yn y gwledydd lie y gorfodir dynion ieuianc i ym- uno a'r fyddin, megys Germany, &c., gellir dysgwyl gweled yn mysg y rhengoedd yno wladgarwyr o'r iawn ryw, a dynion o foes- au da, ac o nerth ac yni corfforol a meddyliol teilwng o ddynoliaeth urddasol, yn trin y cledd a'r fagnel i amddiffyn eu gwlad, ac urddas eu teyrn. Yr oedd golwg ar wyneb- au a dillad y rhai hyny a welais yn debyg i 'dranoeth term,'— U t 'Gwag iawn bwrs, a'r geg yn boeth. iOFNI RHYFEL yr oedd bron bawb lie ybum ar y daith hon. Rhyddfrydwyr. a Thoriaid bron yr un fath a'u gilydd. Ofnent fod Rwssia yn ymawyddu i sathru ar fodiau traed y bodach a elwid yn British interests. Rhyfedd iawn, ynte 'rwan, (chwedl Derfel), ydyw rhai matliau o ddynion Gwelant eu gelyn yn mhob creadur, a bo-lol wrth bob adwy! Pan elont i'w gorweddfaau 0 y nos, ofnant fod eu bradwr angeuol o dan y gwely, neu y bydd yn sicr o dd'od yno cyn y boreu. Y mae peryglon y dydd, ac ofnau y nos yn peri i lwynau miloedd guro yn nghyd, nes gwanhau pob gewyn a feddant, a hyny yn hollol ddiachos. 01 gymaint o anesmwyth- yd ac o annedwyddwch y mae dynion merch- edaidd, a benywod eithafol o ofergoelus ya ei dynu arnynt eu hunain heb na rbaid nac achos. Y mae <llew' ar ffordd y rhai hyn yu mhob matr. Dyma'r waith gyntaf erioed i mi gael gol- wg ar Fanceinion, a threulio rhyw awr a haner o'i mewn. Gan nad oedd genyf na char na chyfaill, nac un cydnabod gerllaw i'm tywys yno, nid oedd genyf i'w wneud ond dilyn fy hen arweinydd ffyddlon, fy nhrwyn. Bum bron a daiifon y crier o gwmpas i chwilio am Idris Vychan, ond 'doedd dim amser i beth felly rhag colli'r tren yn swn basyddawl fy hen gyfaill. Y peth a'm tarawodd fwyaf wedi myned allan o orsaf Buddug ydoedd— 1 COFADAIL YR ANFARWOL CROMWELL. Bendigaid a fo enw y foneddiges (nad wyf yn cofio ei henw'n awr), a anrhegodd ddinas- yddion Manchester a'r gofadail ardderchog hon. Bu agos i mi blygu glin, a myned yn ddelw-addolwr wrth droed y gofadail hon. Adgyfyd myrdd o adgofion tanllyd o fewn i fynwes y gwir ryddid-garwr mewn byd ac eglwys wrth dremio ar y cerflun hwn ooes i oes. Rhaid gadael ar hyna heddyw, gyda di- iV olch i Dad y trugateddau i gyd i mi gyrhaedd; adref yn iach a difyr, i gael y fraint o anerch plant y DYDD unwaith eto. r TOKOS OWAN.