Y Dydd

YR ALPHT YN FETHDALWK. NID peth newydd yw hyn, ond yr oedd yn berffaith ddealledig pan oed ) y Gyn- adledd yn eistedd, ac y mae y penderfyn- iad yr ydys yn awr wedi dyfod iddo i gy- mhwyso unrhyw gyllid fydd yn wcddill o ffynonellau tybiedig at ofynion union- gyrchol y wlad, yn hytrach nag at lehiau y 1"3 y ddyled, yn ffordd mor esmwyth i ddwyn y mater yn rymus o dan sylw y bondhold- ers ag yr oedd yn hawdd ei dyfeisio, A fydd y ffordd hon o atal y til yn ddigon- oligyfarfod anhawsderau arianol y sef- yllfa, sydd amheus. Fe sibrydir fod ben- thyciad y swm o j68,000,000 yn cael ei drefnu gan y Llywodraeth Brydeinig, ond nid yw yn hawdd credu hyny. Y mae hyn yn debycach i ragdremiadau ar gan- lyniad posibl ymweliad ArgLwydd North- brook, na chofnodion o benderfyniadau ag sydd wedi en pasio. Gwneir adroddiad Arglwydd Nortlibrook yn gyntaf yn swyddogol,ac nid ywyr adroddiadau a wneir yn bresenol yn ddini ond lled-dyb yn unig.

MU. STANLEY A UYFFRYN Y CONGO. Y mae Mr. Stanley y teithydd yn tybied nad oe's ua- rh an o Affrica yn meddJi dyfodol mor ddysglaer o'i blaen a Dyffryn y Congo, naoun rhan o'r Dyffryn hwnw yn yrnddangos mor addawol aY I gyfran y mae y Gymdeithas Gydgehedl- aethol yn dal rheolaeth drosti. Ond, yn ol pellebyr o Berlin, nid yw Proffeswr Schweinfurtli. yn gwbl o'r un farn Y mae ef yn rhoddi y Raenoriaeth i'r Niger, ac yn datgan fod y diriogaetli auigylch- ogylch ei Delta y fwyaf pwysig ac addaw- ol ar holl dueddau gorllewinol Affrica. Ac y mae efe yn gotidio, oblegid y rheswm hwn, tod Lloegr wedi blaenori Germany yn nghyfodiad ei baner genedlaethoi. yno; ond awgryma, gan nad yw Lloegr ond wedi meddianu: un draethell ar yr afon, naddylai Germany golli dim, amsercyn meddianu y Hall,

TALU'R PVVYTH I FEISTR GREULAWN. Y mae llu mawrohonynt yn y byd, a'u cydwybodau yn ddigon ystwyth i drin eu prentisiaid fel caethion, cyhyd ag y gallont gadw yn glir ag arolygydd y Llywodraeth. Oddiwrth ddatguddiadau hynod a wnaed ddydd Gwener yn Llys yr Heddgeidwaid yn Warrington, ym- ddengys fod arolygiaeth y ffactris yn y dref hono yn llai effeithiol nag y dylai fod. Yr oedd yr achos yn cael ei ddwyn yn mlaen gan un Edwin Mills, torwr ffustian, yn erbyn ei brentis, Selina Woods, pym- theg oed, oblegid i'r ferch absenoli ei hun o'r gwaith, a mynai y meistr ddeg swllt o iawn am y trosedd tybiedig. Dangoswyd fod y ferch wedi ei chadw gyda'i gwaith o naw o'r gloch boreu Gwener hyd yr un awr bore Sadwrn; ac i'w meistr, pan elai yrenethadrefun noson arall rhwng deg ac unarddeg o'r gloch, ei throi yn ol i'r weithfa, ac anfon geneth arall allan i gyrchu ymborth i fewn. Yr oedd ei ym- ddygiad, a'i ymddyddan hefyd, o'r fath nodwedd ag a barodd i'r ynadon ddirymu rhwym-ysgrif yr eneth, ac i fynegu, ei addysg i'r rhieni yn Warrington vn gyff- redinol, os anfonent eu merched i weithfa Mills, y byddentyn eu hanfon i le perygl- us. Y mae yn anhawdd dyfalu pa foddy gallasai y fath gyfiwr ceryddadwy fodoli o dan y Factory Acts.

Y SKFYLLFA YN GOLEUOAR GORDON. Y mae tystiolaeth ychwanegol newydd gyrhaedd y wlad hon am feistrolaeth g yr Gordon yn y Soudan. Gorphenat" 24, darfu i'w filwyr gigyddio byddin y gwrth- ryfelwyr oedd yn ymdaith o Kordofan i Khartoum; ac ar y 30ain o Awst, gorch- fygwyd yr Arabiaid oedd yn gwarchae y ddinas olaf, pryd y lladdwyd y Sheikh Sidi, ei fab, a'i ddilynwyr. Yr oedd Gordon o un tu, a'r Mudir o Dongola o'r tu arall, ac felly yn meddu rheolaeth gyf- lawn ar ddiffaethwch Bayudah, rhwng Ambukol a Shendy, y mae y gwron wedi darostwng y Nile o Khartoum i Berber. Y mae newyddiori yr un mor foddhaol yn cael eu hanfon hefyd o Suakim. Yr oedd y llwythau cyfeillgar yno wedi curo ymaith filwyr Osman Digna, ac ailfedd- ianu y ffordd i Berber. Mewn canlyniad 1 hyn geilir yn bresenol naill ai ymdaith yn mlaen i Khartoum, neu encilio o'r pwynt liwnw ar hyd y Nile, neu drwy Suakim a Berber. Y mae y newyddion hyn am Iwyddiant Gordon yn cael eu creiu yn gyffredin yn bresenol;ac y mae y Mudir o Dongola,er yn cael ei ddrwgdybio mewn rhai ileoedd, wedi profi yn ddigyfnewid a chywir yn î yr hysbysiadau, a anfonai etc Cairo. Heblaw hyny, y mae y canlyniadau a adroddir yn bresenol yn dilynyn naturiol yrhyn a ddygwyddodd o'r blaen. Fis- oedd yn ol anfonodd Gordon genadwri o Khartoum yn dweyd, Pan gyfyd y Nile byddaf yn alluog i roddi cytrif da o'r gwrthryfelwyr-" Bu cystal a'l air. Tra y bu yr afon yn ddigon uchel i nofio ager- long,|bu yntau 5yntalluog i ysbeilio a din- y strio y wlad oddiamgylch—cad w Berber mewn cyflwr o ddychryn beunyddiol, ac yn awr i ddryllio y rhwymau oedd yn ei gadw yn Khartoum. Y gofyniad yn bresenol yw, Pa mor bell y bydd i'r hynt filwraidd er ei ryddhad fyned rhagddi ? Y mae Gordon erbyn hyn wedi rhyddhau ei hun, ac y mae cenadaeth Arglwydd Wolseley drosodd cyn iddo fyned yn ei flaen yn mhell. Gwesgir gyda Iia-wer o ddadwrdd ar y Llywodraeth am anfon y fyddin yn ei blaen i Khartoum, a digon c5 tebyg y bydd hithau yn awyddus i fyned; ond y mae Mr. Gladstone wedi datgan amryw weithiau nad oes gan Loegr un- rhyw orchwyl yn y Soudan heblaw rhydd- hau Gordon; a gobeithiwn y bydd iddo sefyll wrth ei ddatganiad,

Y TORIAID YN CWBRYLA A'R GWIRIONEDD. Yr ydym yn clywed yn feunyddiol, na ddarfu yr Arglwyddi wrthod Mesur yr Etholfraint; ond os na ddarfu. iddynt ei wrthod, pa beth a wnaethant? Y mae atebiad SY" Stafford Northcote, a champ- wyr eraill mewn hocedwaith, yn deilwni; o Jesuitiaethyn eidyddiau gwaethaf. Cawii ganddynt ddau adroddiad mewn amddiffyniad i'r haeriad hynod na ddarfu yr Arglwyddi wrthod y mesur. Yn un, dywedir na ddarfu iddynt ond yn unig dodi yrailddarlleniad heibio dros amser, ac mai Mr. Gladstone mewn gwirionedd a'i gwrthododd, neu, o leiaf, a'i hysbeiliodd o'r charm o gael ei ddarllen, drwy dori i fyny y Senedd. Yn awr, nid ydym yn amheu nad yw hyn yn eli rhagorol i'r gydwybod Dofiaidd; ond y mae yn ym- ddangos yn debyg iawn i ddadl y dyn oedd ynrhesymu nad oedd wedi newynu ei blentyn i farwolaeth, ond mai y plentyn oedd yn gomedd dal allan hyd nes byddai ei giniaw yn barod. A oedd y pendafig- ion yn meddwl y gwnelai, neu y gallai Ty y Cyffredin ddysgwyl hyd y gwelent hwy yn dda am dymhor anmhenodol? A oeddynt yn gwybod yn berffaith dda y bydd-ii yr eisteddiad yn terfynu oddeutu neu ar ddyddiad neillduol ? Oeddynt wrth gwrs; ac eto ni wnaethant un brys i ddarllen y mesur, Ac yn awr ceisiant berswadio y bobl na wrthodasant y 1 mesur.