Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
SIARAD AM YR AMSER A FU.
SIARAD AM YR AMSER A FU. Hsddyw, fel yn wyf yn y ysgrifenu llin- ellau hyn, y mae un darluno'r gorphenol pell yn codi yn fy Dghof mor glir a pbe crogid ar y mur o flaen fy llygaid. D&rlunyw o fach- gen tua phedair olwyddar. ddeg oed, wedi J ei osod i eistedd ar gadair freichlau fawr, ac yn cael ei gynÛ i fyny gan obenyddiau a dillad gwely, ac yn syllu drwy ffenestr. Y mae breicbiau cryfum ei dad caredig wedi ei godi o'i wely, ali ddodi yn esmwyth wrth y ffenestr, er mwyn iddo weled ei gymdeith- ion yn chwareu yn yr eira, o herwydd y mae y tynihor yn ganol y gauaf. Maent hwy yn cbwifio eu dwylaw arno ef, a cbwifia yntau ei law yn eiddilaidd arnynt hwythau. O'm bacbgendod i fy hun, 40 mlynedd yn ol, y mae yr olygfa, Pa gyfaredd a'i hi i fyny yn awr? Dim ond brawddeg o lythyr. Dyma hi,—"Yr oeddwn mor wan fel, am flynyddau, y byddai raid fy ngbario i'r lloft i'm gwelv." Sieryd boneddigea fel byn am ei genethod. Y fath beth gresynu". Nid dyna fwriadodd natur; ond O! peth a ddig- wydd j n rhy fynych yn y byd croes ftwn. Ni ddylai plant byth ddioddef poen, o her- wydd cosp yw poen. A.m droseddan pwy, ynte-yn sicr nid eu heiddo eu hunain—y clafycha ac y trenga y rhai bycbain hyn wrth y miliynau aneirif? "O'm plentyndod," medd y lIythyr, j'bydd- wn bob amser yn wanllyd. Pan yu 14 mlwydd oed, cefais anwyd ar fy ysgyfaint am gadawodd mewn oyflwr gwanaidd. Y n wir, byddwn bob amser yn flinedig a llesg, ac ni wybum beth oedd teimlo yn gtyf." Yn awr, dywedwch i mi, os medrwch, pa ddarlun pruddach na hwu y mae dyn yn dueddel oddyfod ar ei draws! Meddyliwch > am eneth fechan bob amser yn flinedig, llesg, a gwan!-—yn rhy wan i ddiingo y grisiaa t'w y gwely ei hun! mor eiddil a difrwyd fel yr oedd raid ei chtirio drwy y ty y dylas »i hi fedru neidio a dawnsio drwyddo fel yr ewig. Beth a'i llethasai felly? Anhwyldeb? Pa anhwyldeb, a sut yr achoswyd ef? "Yr oeddwn yn hynod welw," medd y llythyr. "Yr oedd fy nhraed yn oer a liaitfe, a thorai chwys poeth droswyf yn awr j ac eilwaith. Yr oedd fy archwaetb yn wael, ac, ar ol bwyta dioddefwn boen yn fy myn- wes a'm bystlysau oedd yn fynych yn ar- teitbiol, ac yr oedd cryndod y galon mor ddrwg fel y methwn gysgu drwy y nos yn fynych o'r herwydd." A hyu ar adeg pryd y dylasai y galon gura yn gyflym yn unig gyda theimladau o lawenydd a gobaith- ac y dylasai ffurfiau genethaidd fod mor llonydd yn ea-^welyau a aelwau gorweddbl. "Wedi peth amRer," medd y llythyr, "nis gall wn gymeryd ond maeth mewn gwlybwr ya unig, gan fod fy ystumog yn rhy vian i ddal dim sylwedd. Fel hyn curies' ymaitb yn rado- ol, byd onid oeddwn ddim ond croen ac es- gyrn. Nid eedd genyf byd yn nod nerth i gerdded ar draws y llawr, a dywedai pawb am gwelai fod yn anmhosibl i mi wella byth! 0 bryd i bryd, deuai meddyg ar ol jaeddyg ataf ac aethum ddwywaith i yspytty Sher- bourne, ond ni chefais ddim lies oddi with y driniaeth yno. O'r diwedd, dywedodd y meddygon fod fy mynwes am coluddion yn ddoluriedig, ac nad oedd obaith y gwellha- wn. Yr oeddwn yn awr mor wael fel na fedr- wn gymeryd dim ond brandi gwan a dwfr— a hyny yn achlysurol yn unig. Yn y cyflwr I diobaith hwn y bu'm yn llurgunio hyd Fawrth, 1890, pryd y clywais am Mother Seigels Curative Syrup. Er fy mod wedi I rhoddi i fyny bob gobaith am gael unrhyw les oddiwrth feddyginiaetby anfonais, er hyny, am botel o'r Syrup; ac wedi ei gym- etyd am ychydig ddyddiau, cefais fy hun J ychydig yn well. Arweiniodd hyn fi i ddal • i'w gymeryd; ac yn fuan, gallais gymeryd ymborth sylweddol, a gadawoddd y saldra fie Gan ddal at y feddyginiaeth hon—yr unig un erioed am cynorthwyodd-—daetbnm jn gryfach gryfach; bya. nes oeddwn mewn iecbyd da. Heb Mother Seigel's Curative Syrup ni faaswn byth wedi gwella; a rhaid i chwi geisio dycbmygu mor ddiolchgar y teimlaf. Nis gallaf byth osod fy niolchgar- wcb mewn geiriau. Yr eiddoch yn gywir, (Arwyddwyd), (Mrs) Mary Jane Hiliiar, Rimpton, ger Sberborne, Dorset, Mawrth 9ted, 1893." Yr ydym yn aros yn y fan hon. Dyma hanes bywyd. Sut y gallwn wneud digono sylwadau arno? Y fath resyn fod y ddynes hon wedi dyoddef cymaint! Y fath foddlon- rwydd gwybod nad yw hi yn dioddef mwy- ach! Ac eto—yr amser a'r hapusrwydd a gollwyd. Ie, yr oedd gan Mother Seigel's ddigon o reswm i'w chymell i lafurio fel y gwnaeth i helpn ei chwiorydd. Diolch i'r Nefoedd am ei llwyddiant. Ar yr ystumog yr oedd gwir anhwyldeb Mrs Hilliar-diffyg tveuliad a dyspepsia wedi ei etifed,lu, fe ddichon, a'i wneud yn barhaus gan amgylch- iadau. Darfu y feddyginiaeth a ddefnydd- iodd hi o'r diwedd wella hyn, ac felly ei rhyddbau oddiwrth yr holl arwyddion a'r canlyniiidau. Mor garedig yw y breichiau a'n dug yn ein gwendid. Mor ogoneddus bod heb angen am uanynt.
CRISTIONOGAETH YN ERBYN rABYDDIAETB.
CRISTIONOGAETH YN ERBYN rABYDDIAETB. Y mae dau arweinydd yn bawlio ein hymddiriedaeth, Iesu Grist a'r Pab. Dewiswn pa un a wasanaethwn, "Os yr Arglwy dd sydd Dduw, ewch ar ei ol ef; ond os Baal, ewch ar ei ol yntau," 1 Bren. xviii. 21, Beth yw y gwersi cyntaf ddylai plant eu dysgu? Eu perthynas a, a'u dyled- swyddau tuag at Dduw. Pa le y dysgir y rhai hyn oreu? Yn y Beibl. Beth yw ein perthynas a Duw? "Ynddo ef yr ydym ni yn byw, yn symud, ac yn bod." Act. xvii. 28. Beth yw ein dyledswydd tuag at Dduw? "Oar yrArglwydddy Dduw a'th hull galen, ac ath holl enaid, ac S'fch holl feddwl, ac si'th boll nerth," Marc xii 31. Pa fodd y mynegirein dyledswydd tuag at ddyu? "Car dy gymydog fel ti dy hun," Marc xii 21. Pa fodd y raaey Beibi y llyfr goreu i'n dysgu am ein dyledswydd? ''Am ei fod wedi ei ysgrifenu drwy ysbrydoliaeth Duw, ac Efe a'n barna ni drwyddo ef yn y dydd diweddaf," 2 Tim. iii 16; 2 Pedr i. 21; loan xii 48. Beth ydoedd deddf ysgrifenedig gyntaf Duw i ddyn? Y "Deg Gorchymyn," a ysgrifenwyd a bys Duw; ac ar y rhai hyny mae yr holl gyfraith a'r prophwydi yn sefyll, Deut. v; Mat. xxii. 40. Pa beth y mae y Beibl a Rheswm yn ei ofyn gan ddyn? Ufudd-dod perffaitb i gyfraith Duw, Mict vi. 8. 1 A roddodd unrhyw ddyn berffaith ufudd-dod i gyfraith Duw? Naddo, dim un d) n, oddieithr y dyn Crist lesu. "Pecb- asant oil," Rhuf. iii., Beth yw pechod? Pechcd ydyw un- rhyw ddiffyg cydymffurfiad a throsedd o gyfraith Duw. Beth yw canlyniad pechod? Trueni & marwolaeth, Bsa. xlyiii, 22; Rhui vi 23. Pa fodd y gwaredir dyniQnoddiwrtJa bechod a'i ganlyniadau? Drwy ffydd ym yr Arglwydd Iesu Grist, cyfiawttder yr Hwn a gyfrifir i bawb a gredant, A:ct. xiil 38, 39; Rhuf. x 9. Beth fvdd diwedd y rhai a wrthodanfc Iesu Grist fel Gwaredwr ac Arglwydd? Marwolaetti dragwyddol, Act. iv 12; Luc xix 27. Beth y gelwir y bobl a dderbynianSi lesu Grist fel Arglwydd a Gwaredwr! Cristionogion, Act. xi 26. I ba diau ddosbarth y rhenir hwy ya Ewrop Orllewinol? Protestaniaid a Phab- yddion. Pa bryd y gwnaed y rbaniad hwn ym gyhoeddus? Yn 1529, a chadarnhawyd ef yn 1564. Beth gymerodd le y blynyddoedd hynf Yn 1529 cylioeddodd mintai o Gristion- ogion brotest ya datgan eu teyrngarwch i Air Duw ac i gydwybod, a'u gwrthodiad o'r trawsfeddiant, y tra-arglwvddiaeth a'r cabledd a arferir gan y Pab o Rufain yn enw Cristionogaeth. Yn 1564, cyhoeddodd di- lynwyr y Pab IJreto Newydd, drwy yr hwn, yr oeddynt yn rhinweddol, yn gwadu es fiyddlondeb i Dduw, ac yn hawlio i'r Pab benadwriaeth vr Eglwys ac arglwyddiaeth y byd, gan felldithio a. chyboeddi rhyfel ya erbyn pawb a wrthodent ymostwng iddo at T w barhau.
CYHOEDDI EISTEDDFOD 1897.
CYHOEDDI EISTEDDFOD 1897. Dydd lau, cyhoeddwyd Eisteddfod Genedlaethol 1897 yn Ngbasnewydd gan Hwfa Moo, yn nghanol brwdfrydedd ma we, Yr oedd y cynulliad yn un Iluosog, ac ym mhlith eraill a. anerchasant y gwyddfodol- ion yr oedd y Proffeswr Herkomer.
MATABELIA.
MATABELIA. Hysbysir fod brwydro wedi ail ddecbreUt eto, ac fod yMatabeliaid am ymladd hyd y diwedd. Ofuir fod y Capten Nicholsoll wedi cael ei ladd, gan na chlywyd gair o'i hanes er's dyddiau.
- LLINELLA.U
LLINELLA.U Ar briodas Mr D. G. Williams, 4 Rosebery grove, Woodchurch lane, Birkenhead, a Miss Grweia Ann Lloyd, o'r un lie. I rwymyn glan priodas Y mentrodd didwyll ddau, 'Roedd Williams a'i anwylwyd Am fynu ei fwynhau. Fe fethodd Williams aros Ei hunan yn y byd, Fe fynodd ei anwylwyd I ftarfio aelwyd glyd. Y rian lan i'w loni A gafodd William* bar I hon yn ei garwriaeth Y dal oid fel y dur. Ac iddo yntau hefyd Yn ffyddlon ba Gwen Ann, Yn ystod ei chuwriaeth I'w foddio gwnaeth ei rhan. Boed cariad ar eich haelwyd A serch yn lleuwi'r lie, Fel byddoch byw dan heulweu Dedwyddwch pur y ne'. Llawenydd lanwo'ch calon, Cysuron yn ddi ri', Boed i chwi drwy eich bywyd Yw fy nymuniad i. Dolgellau. GLA.N WNION,