Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
13 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
PORTH WALES BREWERY Co., Ltd* I DOLGELLEY. P BWYS I FFERMWYR v AC ERAILL. MAE Soeg gwerthfawr at Borthi Anifeiliaid sir werth yn y orevvery. Y Pris am SOEG GWLYB Ww 4c y Bushel. Ymofyner a'r Prif ^arllawydd. Darlithiau Parhaol (Extension Lectures). I UNELIR cyfarf >d o Bwyllgor Cyffred. VJ inol Darlithiau Gilchrist yn NEUADD Y FARCHNAD, 3 dydd SADWRN nesaf. i ystyried litK^eSt'Wn ° cwrs Pe^ach 0 ddar- • h,au. Erfynir ar i bawb wneud ymdrech fold yn bresenol, gan fod y tymor eisoes vj^^hedeg yn mhell.
f DO L G K LLAU.
f DO L G K LLAU. J, CIHOKUUIADAU SABBITHOL. imrnacl (4)-P^chWPan tiu*a B.D. §*6s°i'ig (A)—Pdich W. Evans, B.A. le'n {M(J) — Ptrcti R Ernest Jo,.es. (I'l.C) — fVch. K P Griffith, ifermoo. ^ontg'jLt,;)— Parch K Morris M.A., B.D Pendref —Ys^o am 2, cwrdd ^weddi 6. jtonezsr (JJ)-Parch William Owen. —Pirch L) R. O*eo, gweindog.
K LLYS YNADON.
K LLYS YNADON. ydd Mavvrth yn y Neuadd Sirol cynhal- ^>'d yr uchod. Ar y fainc yr oedd Mri o S Wynne (cadeirydd), R. Wynne illiains, R. Williams, \V. Hughes, A. | p.Jelf-Reveley, a J. Meyrick Jones, f ydymcieintlad Ar gynygiad Mr S. ^ynne, yn cael ei eilio gan Mr Wynne l,arns> pasiwyd pleidlais ogydymdeim- a Mr Munro Edwards, Dolserau, yn *>^yneb ei brofedigaeth o golli ei fam. Q. AirW. Edwards, ^rthisaf, gais am ganiatad i beidio tovH ^uweilfrechu e* blentyn. Caniata- ™ y cais.
* EISTEDDFOD GADEIRIOL MEIRION.I
EISTEDDFOD GADEIRIOL MEIRION. ««ia Calan yn prysur agoshau, ag y 6 e Svvn parotoi o bob cyfeiriad; trueni ea yr hen sefydliad ystafell ddigon ang i gyowys y canoedd ag sydd yn sicr ti(T ^0t* *'r c're** Mae y Pwvllgor yn J!wyd wrthi yn cwblhau y trefniadau, ac y Swaith hawdd na bach ydyw hyny. jyy hwyr ca y gwyddfodolion ddadgan- 2-° r Oratorio, "Y Messiah." Y mae ln Wedi myned.heibio er pan ddadgan- ef yn Eisteddfod Meuion! Yn y J0 ^"&or diweddaf dewiswyd prif gantor- j«n' ac yn eu plith y mae y pen Baritone ropeaidd, sef Mr D. FRANGCON DAVIES, A. Bydd yo ddigon o wledd i wrando grt?° ef yn [unig yn canu-pregethu hen A 0108 Puntanaidd liandel. Mae y tri S-,VSte eraiIl yn ihai ieuainc ag sydd yn ,cYflYtn ddringo i fri.
N TAN.
N TAN. ^^adeutu saith o'r gloch boreu dydd ^eoer, brawychwyd trigolion y dref ^ao. Sa»n y gloch d £ n, a'r hooter. Rhedai J* 1 ymholi yn mha le yr oedd y tan, a aed mae yn mhalasdy Nannau. Yn tnhen ychydig funydau yr oedd y frigad I dan yn cyfeirio yn orwyllt tuag yno. Yr cefld y tâo. wedi ei roddi allan i raddau cyn iddynt gyraedd, ac wedi iddynt ei lwyr roddi allan, cafodd y frigad foreu- fwyd cyn trot adref.
IDARLITH.
DARLITH. Cynhaliwyd cyfarfod cyntafy Gymdeith- as Ddadleuol nos Fercher, yn yr *sgol Ganolraddol, dan lywyddiaeth Mr 0 0 Roberts, Cafwyd cynulliad da, a darlith gampus, gan Capten Vaughan (Owen Rhoscomyl), ar "Darddiad Cenedl y Cymry." Yr oedd y ddarlith yn rhoddi goleuni newydd ar hanes ein cyn-dadau, a chredwn fod pob Cymro yn gadael yr ystafell yn teimlo yn falchach o'r ffaith ei fod yn Gymro. Talwyd diolch i'r dar- lithydd trwy gynygiad Mr John Griffith, B.Sc., a chefnogiad Mr R Edwards.
Y DRAINS.
Y DRAINS. Deallwn fod Surveyor dieithr y dyddiau hyn yn myned o gwmpas y dref, er gwneud adroddiad ar Drainage Scheme newydd. Yr oeddym yn meddwl fod y Cynghor wedi penderfynu myned i mewn am eangiad terfynau y Cynghor Dinesig yn gyntaf, onid costau afreidiol ydyw cael adroddiad y Surveyor hwn cyn cael sic- rwydd yn nghylch yr eangiad? Dyddorol fyddai cael gwybod faint o arian y treth- dalwyr sydd wedi cael eu gwastraffu ar gael adroddiadau gan experts ar wahanol faterion yn ddiweddar, megis y Gwaith Dwfr, Goleuni Trydanol, y &c.
iOWAIN ARAN.
OWAIN ARAN. Mewn ty yn English Terrace, Caetanws yn ddiweddar canfyddwyd fod un o'r cerig oedd yn cyfansoddi y llawr, a'r geiriau canlynol wedi eu naddu ynddi, "Bedd Owain Aran, bu farw Medi neg 1865, yn 35 mlwydd oed." Sut y daeth y gareg hon i fod lie mae sydd anhysbys, oblegid yn hen fynwent yr Eglwys y mae ei fedd- rod, a thrueni na ymgymerai rhywun a thacluso dipyn arno, a cheisio cael careg well arno. I
NEWYDDION
NEWYDDION Mae ymddiswyddiad y Parch H Barrow Williams o fugeiliaeth eglwys Siloh (M.C) yn derfynol. Nid yw y gwr parchedig yn awyddus am bleidlais o'r eglwys gael ei r chymeryd ar y cwestiwn o ofyn iddo ail ystyried y mater. Ffyna y teimladau ) goreu rhyngddo ef a'r eglwys. Y mae cwmni yn bwriadu gweithio hen waith copr y Wyddfa, lie y cafwyd llawer iawn o gyfoeth yno. Mae rhai dynion yno eisoes yn gweithio. Yr oedd y dwfr mor fawr yn Nhan-y- grisiau y sabkath fel y methodd y brodyr Wesleyaidd a myned i'w haddoldy y bore, a throi yn ol a wnaethant. Wrth roddi!ei swydd i fyny darfu i Faer Yarmouth roddi gwledd i 1,500 o dlodion yn y dref hono. ) Yn Stackholt, Hanover, y mae dynes sydd yn io7 oed. Cerdda 8 milldir i'r farchnad bob dydd i werthu wyau. Bu farw Mrs Ann Stephens, Dolwalls, Cernyw, yn 103 oed. Pan yn 94 collodd ei gulwg; pan yn 99 cafodd ei golwg yn ol yn rhanol. Ciudir y dyddiau yma oddeutu 3 i 4 mil o benwaig yn Porthmadog i'r lan bob nos. Yn Llys Merthyr, dydd Llun diweddaty cafodd Edward Trevanion, o'r Three Salmons, Merthyr, ei ddirwyo o 2p a'r costau, am werthu diodydd meddwol ar y Sabbath.
————- - ■ ., ,. ;■ £ ABERMAW.
————- ■ ;■ £ ABERMAW. Cymdeitkaç y Masnachmyr.—Araf iawn y mae aelodau y gymdeithas hon yn dad- flino ar ol prysurdeb yr haf. Ychydig iawn oedd yn bresenol yn y cyfarfod diweddaf, ond pasiwyd i beidio marw. Ysgol y Cynghor.—Mewn cyfarfod ar- benig o Reolwyr Ysgolion Elfenol y Dos- barth a gynaliwyd ddydd Mercher, dan lywyddiaeth Mr William Lewis (cadeir- ydd), pasiwyd i argymell y Pwyilgor Sirol i benodi Miss May Roberts, Dolgellau, a Miss Jennie Roberts, Talsarnau, athraw- esau cynorthwyol yn yr ysgol uchod, y flaenaf yn ol y cyflog o 4op y flwyddyn, a'r ddiweddaf yn ol y cyflog o 30P y flwyddyn.
Y TORRENT WALK.
Y TORRENT WALK. Mr Gol., Gwyr pawb mai Cadben Richards yw perchenog y lie hwn, sydd gerllaw Dol- gellau. Y mae canoedd lawer yn heidio i weled y lie bob wythnos yn yr haf, a gwyr pawb wrth fyned i leoedd eraill fod talu ceiniog am gael gweled lie llawer gwaelach na'r Torrent; a buom yn meddwl ai nid doeth fuasai i'r Cynghor Dinesig ymgynghori a Cadben Richards i gael ceiniog gan bob person am gael gweled y lie ptydferth hwn, a bod yr hyn a geir oddiwrtho yn yr haf, yn myned at rhyw sefydliad daionus yn y dref. Yn sicr y mas hyn yn werth sylw. H.
LLWYNGWRIL.
LLWYNGWRIL. Mr Gol., Cefais y pleser o ymweled a'r lie hwn y misoedd diweddaf, a meddyliais tra yno am yr enwog Richard Jones o Llwyn- gwril, fu am flynyddau lawer yn cyhoeddi yr efengyl yn y wlad, a hyny gyda chym- eradwyaeth mawr. Dangoswyd man fechan ei fedd i mi. ac 0, dyma olwg lwvdaidd-dim i ddangos y He ond careg fechan a'i enw ami, a dyna yr oil. A fyddai dim modd rhoddi rhywbeth gwell, a mwy parhaol. Mae Llwyngwril yn nghylch gweinidogaethol y Parch Gwilym Thomas. Oni ellid cael casgliad o rai neu yr oil o eglwysi annibynol y sir, neu cymered y Cyfarfod Chwarterol yr achos mewn llaw, neu rhyw berson unigol. Yn sicr, byddai yn werth i Annibynwyr yr ardal feddwl am fedd gwr Duw. Pe cymerai Mr Gwilym Thomas hyn mewn Haw, byddai yh sicr o'i gwblhau yn an- rhydeddus. RICHARD.
PRIFATHRAW NEWYDD BALA
PRIFATHRAW NEWYDD BALA Dymunol ar lawer ystyr yw gweled fod yr Athraw Ellis Edwards, y Bala, wedi ei benodi yn Brifathraw y Coleg He y llafur- iodd cyhyd, fel olynydd hefyd i'r diweddar Dr Charles Edwards, Gwr o feddwl byw ac effro yw Mr Ellis Edwards, ac y mae wedi gwneud un peth tra gwahanol i ddarlithwyr ereill Cymru—myn'd 0 gwmpas i draddodi darlithiau ar rai o chwareuon a chymeriadau Shakespeare yn enwedig 'Macbeth.' Nid pawb allai ymgymeryd a'r fath orchwyl; ond cof da genym am dano'n do'd i Fangor i'w thra- ddodi i Gymdeithas Genedlaetholy Myfyr- wyr flynyddau yn ol. Eithr i beth, wedi'r oil, yr oedd eisieu cymeryd y cam hwn o benodi Prifathraw r Bala yn awrt wedi i holl athrawon a myfyrwyr Trefecca symud a dechreu cartrefu yn Aberystwyth, meg-is yn nrws y Bala? Cnocio'r ddau Goleg-va un fyddai oreu yn sicr. ° Gweler tudalen S.