Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
, CYFRIFLEN TALAETH GOGLEDD…
CYFRIFLEN TALAETH GOGLEDD CYMRU Nis gellir edrych ar ystadegau eglwysig ynddynt eu hunain yn arddangosiad, i ddibynu arno, o gyflwr ysprydol yreglwysi, nac yn fynegiad o'r gwaith a wneir, o ran llafur a llwyddiant, mewn blwyddyn o amser er hyny y mae iddynt eu lie, a'u gwasanaeth, a'u gwerth. Mewn trefn iddynt fod o wasanaeth a gwerth, rhaid eu bod, wrth gwrs, yn gywir. Ac y mae ein trefn yn ei gwneyd yn orchwyl hynod o syml a hawdd i sicrhau cyfrifon cywir. Golyga hyny, wrth gwrs eto, fod y drefn yn cael cadw an, ac yn cael ei chadw gan bawb. Nid oes gwahanol foddau i fod ar y r mater yma. Y mae ffugwr un yn golygu un-ar brawf, neu aelod newydd, neu beth bynag a gyfrifir. Ac ni ddylid rhoddi un ilawr, lie nad oes un; na gadael heb ei roddi i lawr, lie y mae un. Mal y nodasom y mae ein trefn o gasglu y cyfrifon, a'u, rhoddiad gerbron pob Cyfarfod Chwarterol yn mhob cylchdaith yn gwneyd y gwaith 0 wneyd i fyny y cyfrif am y flwyddyn yn mhob cylchdaith i lenwi Cyfriflen Flynydd- 01 y Dalaeth yn beth hawdd. Gwyddys mai Cyfrifon Chwarter Mawrth-y chwar- ter diweddaraf o flaen y Cyfarfod Talaethol ■—a ddygir gerbron y Cyfarfod hwnw, a'r Gynadledd, ac a roddir yn Nghofnodau y Gynadledd, i fod yno, mewn rhan, i fesur cyfrifoldeb y Talaethau a'r Cylchdeithiau i gymeryd eu cyfran o'r baich o amgylch- iadau tymorol sydd o angenrheidrwydd yn dal perthynas a dygiad y gwaith mawr yn mlaen ac yno y byddant hefyd at wasan- aeth ystadegydd ac hanesydd yramser a ddaw. Aeth ein rhagarweiniad }n feithach nag y meddyliasom iddo fod, er hyny, credwn, nad yw efe yn anmherthynasol nac yn ddibwrpas. Y mae Cyfriflen y Dalaeth Ogleddol yn awr yn argraffedig oln blaen, ac enw Ysgrifenydd y Dalaeth wrthi yn ei hawdurdodi. Ni chaed yn adroddiaj ein Gohebydd o'r Cyfarfod Talaethol ond jcydrif yr aelodau, a'r rhai ar brawf, yn y T^alaeth yn nghyd a'u cydmariaeth a'r Hynedd, yn ol yr hyn y gwelid fod y cynydd ar y flwyddyn yn rhif Cyflawn Aelodau y Dalaeth, yn drigain ac yn rhif yr Aelodau y Rhestrau y Bobl Ieuainc yn gant a phymtheg a deugain. Ond y mae yn y Gyfriflen lawer o bethau Traill sydd yn cymell ein dyddordeb a'n sylw. Y mae yn y Dalaeth bymtheg ar hugain o gylchdeithiau. yn cynwys Cenad- aeth Lancashire, a Dinas Mawddwy. Y 5^ae ar y Cylchdeithiau hyn (heb gyfrif yr Uwchrifiaid) unarddeg a thrigain o wein- ldogion. Ar y Gyfriflen hony mae colofn y Pregethwyr Cynorthwyol yn wag. Nis gwyddom paham ond cafwyd gan Ysgrif- J?ydd y Pwyllgor mai rhif Pregethwyr ynorthwyol Cyflawn y Dalaeth yw dau ganta haner, gydag ugam ar brawf, Rhifa C. y Blaenoiraid lleyg chwe chant a phump, j ac y mae trigain a dau o weinidogion hefyd y^cyflawni Gwait-h Blaenoriaid. Rhifa yj ■Rhestrau chwe chant a thrigain ac wyth ac felly ymddengys fod dau Restr o dan ^1 un Blaenor yn rhywle. Byddwn ni °o amser yn credu y dylai fod genym fwy naenoriaid. Eithr nid awn at y mater fwnw yn bresenol, yn mhellach na nodi PH °hwe chant yn rhif pell o fod yn Qibwys o frodyr y mae ganddynt waith awr'ac arnynt gyfrifoldeb pur ddifrifol Vn y £ ^estr, yn y Cyfarfod Blaenoriaid, ac D, y Cyfarfod Chwarter—yn enwedig yn y estr. "Brodyr" a ddywedasom ac y v genym ofn mai dyna sydd yn iawn. ydym ni fel Cymruyn hynod o annyben Grp chwiorydd yn Flaenoriaid. ?yny oble§yd credwn i ni adnabod iaid T°rydd a wnaethent well blaenor- ced/ lawer iawn na'r brodyr disymud Riff1 y SWydd yn y lleoedd hyny. o'r hi y Cyfiavvn Aelodau. fel y nodwyd Saith yd?w pymtheg mil, un cant, a deg aq un (15,171), gydag un fil wyth gant, a thri deg ac wyth (1838) ar brawf. Uwelir felly fod dwy fil ar bymtheg yn cael eu hystyried i fod o dan ofal union- gyrchiol y chwechant blaenor. Y mae dwy ffordd o dderbyn aelodau i gyfrifon cylchdaith: fel "Aelodau Newyddion ac aelodau wedi symud iddi gyda chymer- adwyaeth o gylchdaith arall. Yr oedd rhif y rhai blaenaf llynedd yn fil a saith deg; a'r rhai eralll yn saith cant namyn wyth, Y mae y moddau y cyll cylchdaith ei haelodau yn bedwar trwy iddynt symud allan o honi ac yr oedd y symudiadau hyn llynedd yn fil namyn un. Gwelir felly fod tri chant o golled yn y fan yna. Ffordd arall o gael colled yw fod aelodau yn ymfudo. Collwyd o'r Dalaeth yn y ffordd hon y llynedd bed war ugain. Yr ydys yn colli aelodau hefyd, wrth gwrs, trwy farwolaethau; ac yr oedd y nifer llynedd yn dri chant namyn pump. A'r modd olaf yr ydym yn cael colledion yw fod rhai yn peidio a bod yn Aelodau am wahanol achosion ac yr oedd nifer y rhai hyn llynedd dros dri chant. Y mae y colledion a geir trwy y modd cyntaf a'r olaf a nodwyd bob amser yn destyn gofid ac ya yr adeg y mae y ffeithiau mewn ffugyrau amlwg ger bron yn cymell ym- holiad ac ystyriaeth, ond a ydynt yn cymell gufal digonol i'w gochel sydd fater arall, ac yn un hynod o ddifrifol i feddwl am dano. Y mae rhif Rhestrau y Bobl Ieuainc yn y Dalaeth yn gant a phum deg ac wyth. Syn genym weled fod yn y Dalaeth dair cylchdaith heb gyfrif o gwbl o'r Rhestrau pwysig hyn. Ond yn y cylchdeithiau eraill y mae y nifer at eu gilydd yn bur I galonogo]; ac y mae yr holl aelodau ynddynt, o'u cyfrif gyda'u gilydd, yn tynu yn agos at bum mil (4979). Gwelir felly, wedi cyfrif y rhai hyn gyda'r Cyflawn Aelodau a'r Rhai ar Brawf ein bod yn y Dalaeth hon yn uniongyrchiol gyfrifol i Ben yr Eglwys am yn agos i ddwy filar hugain o'r boblogaeth, heb son am y rhat sydd- yn yr ysgol Sul ac yn y Bands of Hope, a'r gwrandawyr, sydd heb fod yn y Rhestrau a enwyd. Y mae y syniad yn cymell difrifwch ac egni, gyda dibyniad ar I arweiniad a rhymorth yr Ysbryd Glan i fod yn ffyddlon i'r ymddiriedaeth- Y mae yn y cyfrifon a roddasom, heb fyned i fanylion y cylchdeithiau, lawer o bethau I'n darllenwyr Wesleyaidd i feddwl yn eu cylch.
— « GWIRIONEDD A GONESTRWYDD.…
— « GWIRIONEDD A GONESTRWYDD. HEBLAW ein bod wedi myned i ryfel yn erbyn Boeriaid Deheudir Affrica h(1. fod cyfiawnder na rheswm, nac hyd yn nod lun yn y byd o esgus dros hyny, ac mewn canlyniad wedi &chosi tywalltiad gwaed sydd yn arswydol i feddwl am dano—heb- law hyny, y mae dylanwad anffafriol y rhyfel ar y syniad cyhoeddus am wirionedd a gonestrwydd yn ofnadwy o niweidiol a pheryglus. Oddieithr i ryw wrthweithiad giymus gymeryd lie yn bur fuan y mae yn anmhosibl dyfalu echryslonrwydd y can- lyniadau. Actiodd Prydain y blaidd at yr oen yn yr holl drafodaeth gyda Gwerin. lywodraeth Deheudir Affrica am flsoedd cyn dechreuad y rhyfel. Defnyddiasom esgus ar ol esgus i sarhau a bygylu, byg%vth a phrofocio hyd nes yr oedd yn rhaid i'r Werin-lywodraeth naill ai rhoddi ei han- nibyniaeth gyfiawn i fyny, neu ymladd am ei bywyd. Y mae ein holl hanes yn y drafodaeth hono, fel y tynodd Syr Edward Clarke yr addefiad oddiwrth Mr Chamber- lain yn Nhy y Cyffredin yn yr Hydref diweddaf, yn ddarn o hanes Prydain a fydd yn waradwydd iddi byth. Ac y mae yr hanes hwnw, a'r holl hanes ar ol hyny, yn peri i ni bryderu, a gofyn beth a ddawo syniad y wlad am wirionedd a gonestrwydd ? Wrth arfod taflu ymaith yr esgusion cyntaf, chwilotid am rywrai eraill 0 ymddangosiad mwy golygus eithr wrth wneyd hyny aberthid gwirionedd a gonestrwydd er mwyn gweithio ar ragfarn, a chyffroi cyd- ymdeimlad y lluaws anwybodus, os nad enbyd i geisio tawelu cydwybodau rhai a ddaethant i deimlo nad oedd cwynion yr Outlanders," a'u cytneryd yn yr olygwedd waethaf a roddid arnynt, yn ddigon o reswm i gyfiawnhau myned i-ryfel yn eu hachos. Dyfeisiwyd y stori fod yn amcan a chynilun, ac mewn parotoad gan lywod- raeth Kruger, i drawsfeddianu y Trefedig- aethau Prydsinig, er mwyn perswadio y wlad mai amddiffyn ein hunain yr ydym yn y rhyfel presenol. Wedi hyny cyhoedd- ir ein bod yn rhyfela a'r Boer oblegyd iddo I-ly fod yn ormesol ar y Brodorion Y mae hyn yn ddigon i ddwyn anadl unryw un a wyr ein hanes ni ein hunain-a wyr ryw- beth am Mr Cecil Rhodes, ac a dalodd un ryw sylw i adroddiadau y Cwmniau, ac areithiau eu cyfai wvddwyr, hyd i'r nwydd- i yn bresenol! Mr Cecil Rhodes yn cymell y rhyfel trwy "foddion cyfansoddiadol y miliwnyddion AftVicanaidd yn ymegnio mewn amddiffyniad i bobi dduon Affrica 0 ragrith Yn mha le y mae gwirionedd a gonestrwydd Nid oes nemawr o amser er pan gyhoeddwyd, gydag awdurdod oruchel, nad oeddym yn rhyfela er mwyn meusydd aur, nac er mwyn tiriogaethau. Y dydd o'r blaen yr oedd yr un awdurdod yn ceisio esbonio ymaith yst-yr syml ac eglur ge'riau y cyhoeddiad hwnw, ac yn dysgu nad oes dim llai na meddianu y meusydd aur a'r tiriogaethau i fod yn amcan a chanlyniad y rhyfel. Yn mha le y mae gwirionedd a gonestrwydd ? Ac fel yr awgrymasom, beth a rhaid fod effeithiau yr aberthiadau hyn o wirionedd a gonestrwydd yn ngweinyddiaeth lywod- raethol y deyrnas ar foesoldeb cyffredinol y deiliaid Yr ydym yn arswydo Onid yw yn bryd i olygwyr y papurau crefyddol sydd yn cynorthwyo i hau gwynt i ystyried mai medi corwynt fydd y canlyniad.
.. Y GYM KNFA.
Y GYM KNFA. [GAN OHEBYDD NFILLDUOLJ Yr wythnos nesaf cynelir y Gymanfa Wesleyaidd yn nhref henafol Conwy, pryd y bydd cynrychiolwyr Hen a lleyg o bob parth o Gymru. yn nghyda Llundain, Manceinion, a Lerpwl yn cydgyfarfod i ystyried yr achos Cymreig yn ei holl agweddau., Cynrychiolir y Gynadltdd gan y Llywydd, y Parch F. W. Macdonald, y Cyn-lywydd y Parch Hugh Price Hughes, M.A., Dr. Pope, Parch J. Hornabrook, a Mr R. W. Perks, A.S. Nos Fawrth cynelir cyfarfod cyhoeddus yn neuadd y dref, dan lywyddiaeth Mr Thomas Lewis, Garther- wen, Uchel Sirydd Arfon a cheir cyfleus- tra i glywed y rhan fwyaf o gynrychiolwyr y Gynadledd yn siarad ar Wesleyaeth a'r Ugeinfed Ganrif." Siaredir gan Lywydd y Gynadledd ar Wesleyaeth a'r Genad- aeth Dramor" pwnc Dr. Pope a Mr Hornabrook fydd "Wesleyaeth a Chenad- aeth Gartrefol." Testyn Mr Perks fydd "Wesleyaeth ac Addysg." Gwelir fod pob siaradwr i lefaru ar ei faes mwyaf cyfar- wydd a phriodol ei hun, a gellir dysgwyl cyfarfod lhvyddianus. Da genym fod Mr Perks yn bwriadu dyfod ï Gonwy. Y maa efe a Mr Macdonald yn gydmarol ddyeithr i Gymry, a da gan lawer fydd cael cyfleus- tra i'w gweled a'u clywed. Dysgwylir Seiat Fawr ragorol yn y boreu. Bydd trens yn cyraedd o bob man mewn pryd er ei chael. Cynelir gwasanaeth Ordeinio yn neuadd y dref bore Mercher, pryd yr or- deinir chwech o weinidogion ieuainc i waith y weinidogaeth. Deallwn nad oes tocynau yn cael eu rhoddi allan eleni, ac felly bydd yn ofynol i bawb ofalu am fod yn brydlon yn y neuadd os am ddyogelu lie. Tradd- odir y Cyngor gan y Parch E. Humphreys, Cyn-Lywydd y Gymanfa. Cynelir Eisteddiadau y Cynrychiolwyr ddydd Mawrth, i ddechreu am naw o'r gloch y bqpreu. Caniateir i gyfeillion .# I fyned i Oriel y capel Wesleyaidd-lle y cynetir yr Eisteddiadau, ond rhaid dangos trwydded i gael mynediad i'r Oriel. Gellir cael y cyfryw gan y gweinidog yn mhob He neu trwy anfon at Arolygwr Conwy. neu ysgrifenydd y Gymanfa. Bydd He wedi ei ddarparu i'r holl weinidogion (heb fod yn aelodau) ar lawr y capel. Mae'r gwaith fydd gan y Gymanfa i fyned trwyddo yn fawr, a rhaid bod yn lied fedrus i'w gyflawni yn ystod un diwrnod. Ar wahan i'r gwaith iheolaidd, bydd ganddi eleni i ystyried Adroddiad Pwyllgor neillduol a fu yn eistedd yn ystod y flwyddyn ar fater "Cyflogau y gweinid. ogion ac felly sefyllfa bresenol Trysorfa I yr Ugeinfed Ganrif a Chanrnlwyddiant Wesleyaeth Gymreig. Cynelir Eisteddiad Gweinidogaethol nos Lun, a thrachefn ddydd Iau, pryd y trefnir sefydliadau y gweinidogion, &c. Hyderwn y bydd i bob aelod o'n Heglwys weddio am arweiniaeth ysbryd Duw. ac am arddeliad arbenig ar y Gymanfa a'i holl weithrediadau. Ar ddechreu y Gymanfa i cymer Etholiad y Llywydd am 1901 Ie. Bydd gan y cyn- rychiolwyr i enwi un i'r Gynadledd i'w ethol yn Llywydd. Credwn nad oes ond un farn gyda golwg ar pwy fydd y Llywydd etholedig. Y mae awydd cryf a chyffred- inol am weled y Parch Hugh Jones, Cad- eirydd y Dalaeth Ogleddol, yn Llywydd y Gymanfa Wesleyaidd yn 1901, blwyddyn gyntaf y ganrif newydd. Credwn er nad oes genym ei awdurdod ef ar y mater, y boddlona efe i dderbyn yr anrhydedd hon; y 7 ac i wneyd y wasanaeth ychwanegol yma i'w enwad a'i genedl. Nid oes neb wedi gwasanaethu crefydd yn Nghymru yn ystod y deugain mlynedd diweddaf yn fwy effeithiol a Ilwyddianus nag efe, a bydd ei etholiad yn gosod urddas ar y Gymanfa. Y mae yn destyn llawenydd fod y Parch Rice Owen, Llywydd newydd y Gymanfa, wedi ei adfer i'r fath raddau. Caiff dder- byniad cynes gan gynrychiolwyr Gogledd a De yn ddiwahaniaeth wrth gymeryd y llywyddiaeth yn Nghymanfa Conwy. Ed- rychir yn mlaen am Gymanfa boblogaidd a lhvyddianus. Y mae Arolygwr cylch- daith Conwy, a'u gynorthwywyr wedi gwneyd pob peth posibi i ddyogelu llwydd- iant. Bydd trens rhad yn rhedeg i Gonwy dydd Mercher o bob cyfeiriad. Pregethir yn y prydnawn a'r nos ar y maes, o fewn i furiau hen gastell enwog Conwy, yr hwn yn garedig sydd wedi ei roddi gan yr awd- urdodau at ein gwasanaeth y prydnawn a'r hwyr. Pregethir gan y Parchn Rice Owen (Llywydd y Gymanfa), H. Price Hughes (Cyn-Lywydd y Gynadledd), a D. Owen Jones, a Hugh Hughes.
. ! ^ J&t Y GYMANFA WESLEYAIDD…
J&t Y GYMANFA WESLEYAIDD CONWY. Y mae yn dda genyf wneyd yn hysbys ein boi wedi sicrhau trens rhad i'r Gymanfa, Meh. 13, c Gaer a'r holl orsafoedd rhwng yno a Chonvvy o Flaenau Ffestiniog, o Fethesda ac o'r Afoji Wen yr un modd. Ni chawsom pan yn ysgn- fenu amseriadau cychwyn y trens o'r gwahanol fanau, nac ychwaith y prisiau. Ond credwn y byddant mor gyfleus ag y gellir yn rhesymol eu dysgwyl yn y naill bwynt a'r Hall. Wrth gwrs,. ceir pob gwybodaeth ar y mater yn ystod y dydd- iau nesaf ond galw yn y gwahanol orsafoedd i ymholi. Hyderwn y gwneir pob ymdrech i dd'od i'r wyl, ac y ceir gwen nef ar y cynulliadau. TRYFAN.
Family Notices
PRIODWYD. DAVIKS — ATTBBEV. — Mehefin 2il, yn Ebeaazar, iiryumtwi-, trwy weioyddiad y Paroh J. Roberta, Mr Thoma- Ree" Daviet, Ferudale, raab y di- diweddar Reea Davies (Cymro Bach) Naatyglo, Ilyd" Miss Elizabeth June Aubrey, merch ieu- e 1 Mr WID. Aubrey, builder, Naotytflo. Yn ddedwydd heddyw ydynt—nef anwyi, Dy wenau rho arnynt; A gras a hedd, heb croea hynt, A llwyddiant diwall iddynt.