Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
12 erthygl ar y dudalen hon
BIRKENHEAD.
BIRKENHEAD. Oytfaiitfodydd Glweddio.—Da genn.ym -ddweyd fod ys. Ipryd (glweddi wedi dtisgyn ar eglwysi y cylc'h. Caw. "(Y samnJÏ bedair wytbnosi o gyfarfodydd gwliitbog a ben- dithiol. OyfiaTffodjydd a lair gofir. Cafodd y cyferLll- ion ieuainc. hefydi gyifaitfodydd yn llaw,n eneiniad. Dialtt y byddJ dlyilanjwad1 y cyfanfodtydd yn aros er manltais ar fywyd yr eglwys yn gyffredinol. Mae eglwysi 'Cymreig e-radll y dref wedi bod yn mwynhau cyfarfodydd cyffelliyb, a chynihelir cyfarfodydd gweddlio undlelboil y chwiiorydld aim bob prydnawn, yn ogys- tal a chyfamfiod .gweddio cyihoeddus unrdieibol. bob nos iSadwrn yn mgwalbaniol gapeli y cylcb. Mae arwydd- ion atmilwg o ddeffroad eyffredirttol yn ein pli.th. Pen. 'deflfynJodld PwylMgor Egltwys-i Rbydidion y cylcb wa- ftiodd gwiitfoddoiiwyr i ymiweUdd a ptboib ty yn y dref i ymlhiold am Gymry sydd yn, esgeuluso- moddion gra.si, a1: i'w cymhell i fynydbu irihyiw dy o adldoliadl. Caf- wyd fod 265 .0 ftfodlyr a -Qhwiorydd yn barod i gymer- yd riban yn y gwaiitih pwyisig ymia, a bwriedir ymiosod ia y gwaiith ar unwaitb. Nos Sabbotb ar ol yr oed.fa, yn ngbapel Parkfield (M.C.), oynballiwyd1 cyfarfod gwe. ddio gan yr ymweiliwyr i Oifyn am ras a doetbimefb er <eu cymhwyslo lalt ymweled. Disgwylrwn/ ffnwytSh am. ilwig, dani fendith Pteni yr Eglwys1, ar yrymdlriecthion aiouMtuol hyn. Edrychdr ymHaen. yn weddti.gar hefyd a. ymweilliad Mr Evain; Roberts, Diwygiwr y Deiheu, a'r gymydo'gaeith. Cofied egtlwysd Cyniru aim danom yn eui gweddiau.—'Claugihiton.
LLAXRIIAIADR.
LLAXRIIAIADR. Y Diwygiad.—Neiullituwyd dydd Gwener yn ddiwr- aod o dldialahgianwbh i'r Arglwydd am ymiweliadiau Ei Yspryd yn ysitod yr wytlbmosaiu diweddaf—diwmtod o ddioildiganwch am y cynlhaJuaJ Ysprydol. Mawr oedd y dlisgwyl am y dlyidid, a tbaear oedd y gweddliau a anforuwyd at Dtdlww am i ni ga'el teimlo pethau neull- tuoil yn ysitood y dyidld. Ni siomwyd ni, a chafwyd cyfanfodtydid) inas angbofir byith. Teimftwyd ar ddech- ireu cyfarfod y bore yn Ngfoapel y Tabernacl fod yr Yspryd Gllan yn cael ei diywallt arnom mewn modd grymus, a plbaiflilawdd/ y dylanwad yn ei ainge^d'dol- irwyd'd tnwy y djydldl. Yr oedJd) y capel yn Uawn, Er. byn cyfaitfod y pryidlnawn yr o-edid y dorf wedi cyn- ydtdlu; ac yr oeidid capei Betbe'sda dan sang, ac yr oedd y idy!laniwiad yn coidi .0 hyd. Yr 'amlh:aWlS'der oedd rtori y cyfartfod i ifyny. GwielwydT dlau o'r newydd yn troi i dy eu Tad. Rbwnig cyfanfod y prydnawn a'r hwyr gti'ryimideitbiiwyid ar hyd beolydd y Llan gan donf yr. rbiiifio ilawer o gannoeidd. NiÍ: <wettiwiyd erioed y tfath dorf, ac yr oedd y canu yn fendigedlig. iMawr Ihyderir fod effaith y mawll wedi oyrraedd calonnau y (niiifer cydmarol fedban—niiifer sydd yn parhau i ledbau -0 esgeuiiuiswyr mo,ddion,gria-s. Nid oeldld adeilad yn y Llan yn ddilgon o fadnt i ;gynjwys cynnulleidlfa yr Ihwyr, a tbrelfruwiyd fotdi cyfarfodydd 'w cynal ynl ys- goldy eang capel Sesion, ac yn y Tabernacl. Yr oedd y ddtau le yn orlawn, a theimilfwyd parihad o'r dyian- wadiau Nefol' mewn imodd neuillduol. Aro'sodd ped- fwar o'r nowydid ar ot, ac enbyn hyn y male dros gant. o ddycbwed'adigioin. Cynhailiiwyd y cyfarfodydd gydag ycbydig o e'i'thf.ia;dtau gan y dycbweledigion., a chaf- rwyd praiwif diymwad eu bod yn gaTlu tynu y nefoedd i lawr. Hir y pery ydiydldlLaJU byn.—Gob.
DINAS MAWDDWY.
DINAS MAWDDWY. Da genniym allu dweyd fod y Di>wyg;ad yn parihau yn ei aifael a'!i ddyttantwad ar yr ardal wasgarog hon. [M'a:e'Th wir nad ydyw y oynbulliadau mor lluosog ac oeddyrut chwedh wythnos yn ol, oberwydd erbyn hyn cynibelir cyfanfodtydd gweddiiau yn y cymmoedd o 'amgylcb; a illewer aWI1 o iafieobyd yn yr ardail. Er y cwM., nodwe,ddir y cyfarfodydd a brwdfryded-d a nngbyffrediin, a cbeir amll i gyfarfod gwresog dros ,Ileri,. iGaed cyjax-fod arbagoi/oil nJois Linn 'dftweiddafj •decbreuiwyd am saith fel anfer, ac aeth yn ei flaem yn 'ddFtfwlcbi hyd yn ago» i ddeg or g'l'ocb. Y bob! ieu. ainc gan rnwyaf yn cymeryd rhan ynddo. ,Mae y cyfanfodtydd 1 gwe-dldJio yn undeibol, a cbredlaif ei fod" yn oindlelb •gwirttome'dldbl. Ambeuiwn a geir .ardal yn y Goigtedd a gwell unldleib cyd-ilbwng y gwabanol en- wadiaiu a'u gilydid. Ni adwaenir .neb yn ol y cnawd.1 ac yn) .gicr, amiod fawr y Tywalltdad Dwyfol ydyw oinfdeb a braw!d!g>arwah. Geilldr dweud am yr yiruweiliad yn yr ardal bon, ei fod yn ffnwytb uniongyrcbol IgweddliiO itaer am danlo>. Ac fel y dlywed y go-hiebyidid o Leqpwl yn y GWYLIEDYDD yr wyithnos' bon, rbaid rparhara i weddio. i\Tid pertb i'w gael ydyw, onid peth i'w feithrin, rbaid bod lalwydid 'amgerddtol am dano. YcShydig o gydlymdeilmilad sydd genoiym ar parrots' welir meiwn, ambeilil i ardall, fel pe yn penderfyniu cyn- yrobu diwygdiad, ac os na ibydd1 petbau yn d'od fel y dynmine>n!t, yn ymtfeodi ar yr 'ben bobl sych' i'w tyb Ihwy, beib gofro mad yr bea friodtyr sydd wedi gofalu aim. yr acfoos a'r hyd y blynyd'doedd yn y nos. Pe bae y -brawd o Dowliafis ymiosododd mor annoeith a diaiw am dlavmo ar wr 'Wr DUlw' yn ch-wibianu ar liawteT o'r rbai hyn yn ol, gwnali well .gwaith yn, sdcr. Gwieddio dygni sydd yma er's Rhiajgfyr 4y;d:d, a gellir dweydJ gyd!a Hawier o briodoldeb 'We'le malel pawb yn gweddio.' Cawsom- megis ar didamiwain, fwyribau .gweinidbgiaeitlh dlau wr 'dieiitlhir, sef y Parcbn. Elfed Lewis a W. 0. Jone's, Aber. Yr oedd y ddau wed: eu siicilhau i ddaridltbio yma, y naill gan yr Anndbyniw'yr a'r Hall gan y Wesjeyaid, ond yra He darlitibiau fe 'galfwjyd pregethau. Yr oeidld y gweisdo-n yn llaw eu Mheistr yn sacr. Ni cblywsom erioed y dldJau mor .rymus. GweJiwyd rhai yn dycbwelydi at yr Arglwydd o- dan eu gweinddbigaetlh. Mae y isedadiau yn cael on cyinihal bob nos Fertber ¡poih un o dam ei ffrgysibremj ei hiun. A cheir se¡iø'¿:,I:U' ibeindiigeddg yill Bryncoch a'r Dinas, yr eglwys bron: yn igyfan yno. Yr ben a'r ieuainc yn d'weud eu profiad1- au neu weddio. "Mlae yn bawls dweyd ar fy ngildn1. dau o iiawer nec ar fy nniiraed,' med!da!i un y rao9 o'r Maen. Miaie ganddlynlt sicrwydd personoll o Warediwr. T/.awer o walWldiio fu ar ein taJdau am breigetihu a dysigu sdcrwiyidd cadwedi-gaeith .fenidigedtg o dlystiol- aeitb ac amvieiniad yr ysprydl. Nid oes amheuaetth g.an- ddlynlt ami y £ pryd a'r man' y c-aw-sant eu hacbub. Dfio!lcli, imeddad Uil'YbJ y seiat yr ■wytfaniois o'r blaen, "am y .ticket' roisit i mi didlau fis i titoe Lu;n diweddaf. Mae o. gen i ohydi, ac yr wyf yn edrych' arruo ubs at bore, ac mi fyddlaf y.n d"od i arobell Junction ddligon dyrys, ond: y miale'r ticket I yn clIweyd wrtha i am dmi' i',r'Guide..Boük' m'awr—yr hen: Fedibl," a difynodid ilaiwer o'a^nodau'r Junctions. Di- otcih laJIIl ,gyEaIlÍiold(ydIQi giweddio. y Diwygiad, ond diolcb i fwy am y geiadfeiu, Mae, cael seiat wresoig yn ar- wydd isicr o bireisenino'ldieb y,r Yspryd. Y sedait ydyw! caintreif yr Ysiprydi. Ytyidym yn bwrHdta cadw gwyl o ddiiioiliahgatiwcb. aim y Diwyg'iad. Byddtwn yn dfiokh i aim yr be^dStbion tymihorol, ond' pa faint mwy cu igweritb y! behiddtbdloini yisprjndioi. Teimlaf fod cytfrif- .oldab aruihrol arr.onii y dlydldian hyn fel ariweimvyr crefydldol, yn bvvysig g'wneud yr aelwyd mor, gynes a dhlyd ag y mae'n bosibl. Dangos pobpeth goreiu'r rty i'r teiulu neiwydld. 'Gwisig wisgoedtd dy ogondan't' ydjyw y gorichymyni Fr cg'lfwys" yn y dfydd- iau;ihyni. Da gennyf ain y d'eiailltwriaeitb sydd nhyng- em aV. aiwdiurdbdlau. yngilyru a'n blarboliad ellend fel giwednddoigio.nl ar braiw'f. Nid wytf am osgoi fy nyledi- swydldlaiu ynglyn a Ihlwy, ond fel yr urn o'm blaen F;rst things fir'sit' ydyiw gydta ninnau. 'Gwybydded y by,did i'r ihlwni a drodd! beicbadur oddiiwrtb gyfeiliomi 61 ff-or)didi gadw enaid rbag- amgau, a. ohuldldio Jluaiws 0: •becbod'aiu.' Dy.nia'r 'honours' uwcbaf wedii'r cwbl, chtwedl y diweddar Barcih J Jbnes (r), digon o wybod-; •aeth i -wybod 'How to, lead a siniilier ttJ^bTist.' Ben- dStbied Duw yr ymiweliad i nd i'n giwneud yn fwy detf-nydldiol yn y ^nillaaii.' Beth pe byddai i ni iel, gweinidbtgion-dteiuiaihic yn y Tair T.'a'laeitih gymhal cyfar. fod gweldldio Eibrtill 7feJd rfewng arhoQlad y. bore a'r prydniaiwn ?—T. Gwr:lym Roberts.
TALYSARX. ' ---i
TALYSARX. -i Y Diiwygtiad sydd gieinimyimi d'ani syhv y tro yma eto, a dfMJch i'r Arglwydd laim ar.beldliadi bywyd» j' ni gael mwiynbau rlhani o'r mteJfoeldld cyni mynied yno i fyw, yr ydym meiwn Nawn. hyder ffydd nia bydd i ni fod yn 01 yn y diiwedd1. Nid rlbyifedd ifoldi y gwres ynl d al mor danlbaidl pani y meddiyliw'ni aim y cewri sydd yn ymweled a'n hard!a,l y.ni. barhaus. Cbwefror 7fed, ymiwelodd1 y Parcb Evan Williams- (B), Rbois. Eto, y 13eg, ymlwielodd] y Pardi Tboma^ WilliaTns (M.C.), Gwalclhmad; a'r 14eg, yimiwelodd y l'arch. M Rees, Buckley; a nos Lun,, 20fed, a'r 21ain, bu^y Parch D Tecwyn Evians, B.A..(W), Abergel-e, yn pregetihiu, a .gwniaeitb yr oil waitb maid angihiofir byth mo hono. B'uiasai yni dda" geninym winieud sylw byr ar boib un a bonynt, ond ofnaf yr a yn, rhy -faith. Ond gam fy llajwenydd a'm boffder at Mr Evarss- a'r ach-os Wes. leyadddl, 'rb)aid dyw-eyd ei "fod wedi pregetbu i dyrfa ifarwr :no;si Ea!W;r)t!h, fel yr oedd y difrifwcfa mwyaf mefolaiidd wedi llairrar polb oalloini yn y ila byd nes yr oedfd llawer fhdbliaW: fy hunan bron yn methiu a dal beib 'dlori aillam a idtyweyd 'Ar ei ben bo'r gopon.' Gan ifod Mr Evianis wedfi catel help y ptwetau Dwyfol i wnerad chiwareu teg a'i destyn, ac i osodi argraff mor ddwlfn ar y .giynulleddlfia, ■ ein gweddi ydyw-. am i'r Arglwiydd! dretfnu'r ffordld i ni gael ei wasanaetb yn fuan eto. Y-r oedld y Panch Joaephi Oiwen i dd-erbyn: naw o'r -newydd nlos Wemer, ondgaiill tod gwaeledd wtedli Itludd- das tri, nlÍ ddleirbymiiwyd ond cbwech. Eydded iddynt ymloTff'wys ar yr Arglwydtd ajm. (helip i fod yn flyddlon i',r Iesu hyd y db'wiedld. Wrtb enndll aelodfau nieiwydld- ioin drwig geininym, goil/li) he>n aelodau, sef y c'hwaer M Hiuigbeis a'r ferclh, A Hugthies, sydid yn symud i'r America.—A.C.
'..--.TOiWYi'N". ■ ■■
TOiWYi'N". ■■ Pafhedr i gynlhiatL' cyfaiiBodtyddf gweddlio undefbol yn y lie ITch/oldl bob wytihinbis. Ceir cyifarfodtydd da a llutisoig. Y mae y Diwygdaid wedi gwneud dadoed miaiwr yn y dr-eif: wedd deffrio- yr eigtwyisd, a choidï llu .0 ibobl ieuainc i gyimeryd rhan yn y gwasanaetb cy- (hoeidJdlus. Ar yr un pryctl buaseim yni caru gweled y don yn codS yn Ulwdh ac yni torri ar ein tref yn fwy cyffrieldiinbl. Y mae ymia airnnyw eito- yn aros- heb roddli eu hiunlain i Grisit a'i egl/wys. Y mae lie i ofni ifod llawer yn cadw1 draw o'r .cyfarfodtydd; y mae airniynit rbyiw fatb o ofn iih,,a!-Iididlvnt r-gddi eu harfaai 1 lawir. Bin igiweddi. ydyw,. c,0 anadl, tyred, cbwytb ar y lladdedigdon hy-ni.1 Yr ydymt yn cael cyfanfod-. ydld y nadiUl. coswaith.,ar ol y IIlajTl, a'r dylanwiad yn amliwgi iawni ynddymt. 'Btorie Sablboitb, Cbiwelf. 26adn, cawaom breigetb neull- <tuol o ttytrntu's a dfylanwad'ol ga.n y pregetbwx enwog, Mr W 0 Jonias, Aber. Y Parclh W Lloyd Dia/vies, Aberdyfi, oeddi i Ibreigetlhiu, ond trwy fod Mr Jones yn dkrlitMo mo:9 Sadiwrn, ac yn preige'thu aba dldau yn y prydnatwtt a chiwecb yn yr hwyr yn Lilanegryn,, yr oedd y Nlhowyn bore Salblboth. Yr oeddi ei ymiwel- iad a ni y tro hiwni yn sydiyn. Nid oedd nrelb yn medtdwl ami da-no mes ei weled yn y p'uilpiud'. Y mae Mr Jonles wedi ennill idldb ei hun yni y gymydogaeth bon. l,e neulltuol o gyneg, a pharcbus. Ed'rychrr i tfyny aito fel darlitlhydid a -phxegetbwr, a rihesitrir ef yn mblitb enWogio-n Cyimru.—liar. „
.PEXlMACIINO.
PEXlMACIINO. Awr o ra.n aanser, a i)fbedwar i we'dd&o, a dyj.ua. bolil banes cyfarfod -gwedddo' ychyddg wytbnosaui yn., ''1. Wedii ei ddweyd, yr oedd Ihyn m'or .seifydlo-g a chyfar- iwyddyd mcddyg i'r clatf; a nelb yn ityibdo fod r.-ewid petba.u yn bosilbl, nac yn ddbetb. Oirrd heddyiw cewich 'gyfarfod igweiddil lam ordau, ac ar ol'i'r' demtl dywylilu, cludiir slelÎ'ni;(¡uŒnlaJWll ac ertfyndadaft igani awtel.. alllan -6' .aimiser, a '/pbexiodiaelth/ ^y-dia'r Diigwtyddais. ifbd 'ar .rDegieo o'r pemtr^f un Sps^ci-s AC wrth ,didJ"QldJ am garttref, imeiwn ysgulbor ar fi.n y llwybr yr oedld haintner dwsint .0 fedbgyn yn y ddstaw'Mydd z,Yll einailfodlig yn ICiaJdiw cymiunfliefb a Durv. Yeif ais gnyn 'hiellbul i gyrhaedd "y Meicyn oedd iddyrlt yn BetbeSl, a igeiniaiu yr anfarwol Cynfaen ',o,edid ga,n y gweddiwr ieuanc yn ig'orff i'w wedkN- Mi getfada 'Bo'do'la'etih ac iecbyd a- nertli— Am flwyddi prin gwydld)wn beth ydloedd ei giwerth.' jc)hlafofdld o ddimi gorffen mad oedd y lie yn lilawn o oiifoledd, a'dieisyfiatdaiu, oyfiesion ac erifyniadau drw-y eu igjilydd yn llatiw y lie. Hum gyda hlWY betlh am- s'er, .,aC yno y -gadewais ruwy, gydta'r frawdde§ bono yn fy mieddlwl, 'WMe, y mae, efe yn gweddfio.' rDyna hanlas y becbgiyn; l'awer noso:n yr wythnoaau byn. Fe allai ymdieiltbyddl yn yr aridlafl -gael profiad o batihau teibyg umrbyiw noisO'n. 6 Noson Cym:un-deb. —Gwermyddwl-d y S,acrament o .Stwper yr Argflwydd ".nos Fercber i'r. dycbwelledig^'on, ac yr oedd yini d)d)a. gennyf. waled y FiaTch R Jones- Willdarns weidli ei. adlfer i iecbyd eiibyn. y noson ymal gan iddo gael ei liuddiias i bynrny wytlhnos yn ol. Syndbd ydyw fod'ei-iecbyd cystiall, mfete y-n or-ymldreoh. gar, .aC yn d&lyn y cyira.Bwydtd'yd'' yn Ilyitbyrenidl—co-rff .ac eniaid ar alllar igiwasaruaeftib Duw. Yimweliaid Dr Hugh Jonies.—Pregetibodd y Dr yn ■dda fel arfer, ac -er beniedddio mewn dyddiau o ran y corff, mtoe fel1 cynfc (3 ran- yspryd a meddwl. Unwyd y eniwadiau nio-s Sull, meg/iis ar yr unified ruwr aT bym- theg, a chlaifiwyd oedlfa feniddltihiial.—J.W.
DINLBYCII.
DINLBYCII. IS WllI 'b11wyidlro'" aJ budduigoiDiiaeltlb sydd ar bob Haw yn Nyffnyra Gliwyd, ac yn enwedig yn nbrof Dimbycb. Yr -oedd yr wiythmos didliwedldlaif yn un i'w cbofio tra bydtdwn biJIW. •Vliaiwr oedd y disg-wyliiad am ymwel- dad neailil'tuol o'r dlylllanwad Dwyfoi, .ac, nti'm siomtwyd. Taliwyd ymiweMad a phoih teiudu yn y drelf, a'r cyfeill- ion yn: rihoiddd giwalhtodldiad. cy-ntes i'r bobl i d,d'üd :'r cyiflanfodlydd a Jiwrdedid eucynlhlaJl yn y Gapiel Mawr {M.C.) noiawedlthiiiaiu Mawritb^ Mercher, Iau., a Gwener, o dan arweindad y Parch. Joseph Jenkins, Ceimewydd, ynigthyda ijVldsisies MAIUD Davdeis a FLorn'e Evans. De. ;cihrieiuwyd y cylfiartfodjydldl am siadltb o'r gloch, ond yn m'beill cyn) hyniny lllanwyd y capel eang, fel erbyn yr lamiser pen/odleddg nQldI oeldd. yrii bostiibl i ycbwanieg o holblL ymiwitibio i mewn iddo. Pragtetbodd Mr Jenkiins yn rymus iaww, a canloidid Miss Diavieis yn eff!e.itMol IChors ben. Anierciboidldl Miisisi Eviana y gynulileidfla mewini modld ag oieidfdi yn tynu y ntelfoedd i lawr. Ar ddl;wedld yr oedfaon dyimcuinodd y pregteitbwr -ar i bawb tfynjed 'a)T<lan .o'r capel, arg: i'r biolbil ieuiainic i gyd dd'od i mewn yn eu holl ar llalwr y capel, ac yna i'r bobl niald ooddynt ieuadnlc mwiyacb i -fynedl i'r 'glaTlleny.' Cafwydi cyfaitfoidydd bendliltbiioi. Nife-r fawr o'r bobl ieuainc yn myned. ymillaien. i'r set fawr ac yn cymteryd itbani gtyboeddug am y tro cynitaif. 0 oiliygifia fertdi- igjeidiiig i wleiled t.ua 40 o htonynt. gyda'u gilydd. Nlndl oedd Mr Jenkiin's yn gwneud .ipel am ddyeb- ■wieledliigion y dkJlwy moson gynit'aif, ond giwnaetb hynny nos law a nlos Weer. Arlbosodd amryw, er llawen- y,did i bawb. Pe 'buiaigad aimser a goffod yn ca-niiiatau, igallesdd ymthtel'aethui -Illawer, ond ymlaitall raiid. Nis. anighoifir byltb ymwellliad y cytfeiilldbni anwyl hyn a's; itrelf, .Nbs Sa)d!wi'ni oynlBaliiiwydi ioyfarfod gwieddio yn .ysgoil- dy y.Cap,eff Mlawr. Cyflaiifod bynod. W, edii hynny iaettihjpwyd aMan mewa gtorymdaith drWy y drielfat y Groes., aic ynlo cajftwyd) afmryw wieddliau, ac wiedli hynniiy awd yn ol, a ll'-antwiyd y school room eanig, a dlyma oedd y oylfari'fod ifaylfbddaf wfellwyd yn nghoif lila-wer. Daatb 17 alllan at y gielt fawr gan roddi eu hunadm i Ie:su Gris't. 0, y glorfiolfedld a'r clanu a'r dioliohl faru yil agos i banner 1110.9. ÐielchTleIUlwlydi y Sul atm: 9 o'r glbidb yn Mihendlreif. Gyflarifoid bendigediig, ac wedi hynny befiyd yn yr oed- fa.. Trowyd yn giyfiarlflod gwieddio, a galwyd seiat TL ol, a bendigfeldig fyddo DIUIW :arhbsiodi'd! tri ar oil. Gwruateid yr tin) m'ddd gydla'r Ysigoll, ac wellei tri arall, a plbuimp yn yr oedlfa hwyrol, yn gwnieud 111 a)mt y -diwrnioid. Ddolllclh byilh! Y miate yn didta; genniym ddywieyd fod yn agos i ug- ia,in "wiedli ytIDUnlO .afg egdiwys Plendrelf yn ystod y dydidi- iiau diwieddlaf hyn. Hysfbyfeir i ni fod dros 55 wtedi iboddi eu bumadni i'r Gwlaredwr mwym y Sabboith di- weidldlaf gydla'r fibli enwadlaiu: 20 gyda Byddinl yr Tadhawdwrfaeitb yq unig. Y m)aie mwiy eito i dldjyfo'd- a to.—iM.D,.
BLAENAU FFESTINIOG.
BLAENAU FFESTINIOG. Anfonwyd o'r ardal hon lythyr lied faith yn rhoi hanes y Diwygiad yn fuan wedi iddo dorri allan yn y rhanbarth hon, rai wythnosau yn ol. Efallai mai y newid dwylaw fu tua'r office yno oedd y rheswm dros iddo beidio ymddangos yn y GWYLIEDYIXD. Modd bynnag am hynny, teimlwn awydd anfon gair eto. Mae yn llawenydd gennym allu dweyd mae parhau yn angerddoldeb ei wres mae yr adfywiad yn y gylchdaith hon oil. Nid oes unrhyw eglwys nad yw wedi ei symud mewn modd grymus iawn. Credaf yn sicr mai yn Ebenezer y Blaenau y torodd Gorfoleddu allan gyntaf yn yr ardal. Nos Wener byth gofiadwy Ionawr zofed. Toiodd allan yn mhlith pobl ieuaingc yr eglwys mewn cyfarfod gweddi. Nid oedd yr un gwrandawr yn bresenol y noswaith hon. Gorfoledd pur, a sanctaidd oedd hwn. Iechyd i ysbryd oedd ei weled, a chael profi ei ddylan- wad. Hyd y sylwais cymer y cyfarfodydd ffurf gyffelyb i'r hyn gymerant mewn manau eraill. Yr wythnos yn dechreu nos Lun Ionawr 30am galwyd y pedair eglwys at eu gilydd. Ebenezer, Disgwylfa, Soar a Tanygrisiau yr oil i gyfarfod yn yr Eglwys ganolog Ebenezer. Yr oedd y tide yn uchel yr yr holl eglwysi yr wythnos flaenorol ond pan daethant at eu gilydd nos Lun chwalwyd pob clawdd Ilanw a chafwyd spring tide nas anghofir mohono byth. Nos Lun, nos Fawrth a nos Fercher cafwyd gwasanaeth werthfawr Mr William Roberts Maentwrog, nid i bregethu. Nage nage nid oedd chance pregetbu, ond i arwain, a rhoi anerchiadau, ac i destio y gynulleidfa. Rhyfeddem at ei allu a'i fedrusrwydd fel hen bysgotwr, gwyddai i'r dim pa bryd i daflu ei fach, a pha abwyd i'w roddi arno. Gwelwyd 15 yn cael eu plygu y noswaith gyntaf. Nis gallaf feddwl am ddarlunio yr olygfa, a'r teimladau nos Lun. Dywedai Mr William Roberts na welodd yn y Deheudir ddim i'w gymharu ar hyn a welodd y noswaith hon. Cafwyd I I o ddychweledigion nos Fawrth. Gwelwyd 8 drachefn y rhoi eu hunaia i fynu nos Fercher. Nos Iau a nos Wener fe gafwyd gwasanaeth effeithiol y Parch W Caenog Jones, Tregarth. Cafwyd cyfarfodydd y ddwy noswaith yma a hir gofir gan bawb oedd yno a chawsom y fraint o weled 8 arall yn rhoi eu hunain i Grist. Arhosodd 50 o'r newydd yn Ebenezer er dechreu y Diwygiad er mai 17 ohonynt fwriada ymaelodi yn Ebenezer. Cafodd y pedair Eglwys amryw o'r dychweledigion arhosodd yr wythnos hori. Gallasai pob Eglwys yn y gylchdaith ddwyn tystiolaeth yr yn mor glir i ymweliad yr Ysbryd Glan ag a all Eglwys Ebenezer ond, yn unigfein, bod yn digwydd gwybod hanes Ebenezer yn well na'r un eglwys arall. Mae pob eglwys wedi cael ymweliad grymus, ac wedi derbyn dychweledigion fel hyn—Ebenezer 17, Disgwylfa 5, Soar 21, Tanygrisiau 13, Fest^niog 22, Transfynydd 10. Mae pobl ieuaiege yr eglwysi wedi eu trwytho, a'u angerddoli mewn modd rhyfedd. Ganwyd cenedl o weddiwyr megys mewn un dydd. Gwleddienaidydyw gwrandaw a'r fechgyn yr eglwysi yma yn gweddio, y fath, athrylith, y fath hyawdledd, y pethau gwreiddiol a byw a ddywedir ganddynt. Mae ein henaid yn gallu gorfoleddu wrth euclywed yn .canmol y "cariad" a'r Iesu" ac yn diolch am y "goleuni." Diolchwn o galon am gael dweyd gyd a hwy:—" Ar ei ben bolr goron.A.B. 'I [Ni ddaeth eich llythyr i law.—GOL.] 1
YSTUMTUEN.
YSTUMTUEN. Drwg gennyf fod cymaint o amser wedi myned heibio er pan ysgrifenais i'ch papur clodwiw o'r blaen, ond yr wyf yn dra diolchgar i'r gohebwyr sydd yn anfon eu hysgrifau rhagorol i'r GWYLIEDYDD. A gallaf ddweyd ei fod yn foddion gras i'w darllen nhw. Gallaf finnau ddweyd mae myned rhagddo gydag arddeliad y mae y Diwygiad yma. Ac y mae yn amlwg oddwrth y cyfarfodydd fod Yspryd Duw yn arwain y mudiad yn ardderchog. Yr ydym wedi bod yn cynnal cyfarfodydd gweddi ac yn parhau o hyd bob nos er's wythnosau bellach, a chynnyddu yn raddol y mae y fflam, er nad ydyw wedi cyrhaedd yr hyn yr ydym yn hiraethu am ei weled eto. Ond yr ydym wedi teimlo fod yr yspryd yn fwy agos atom y wythnos diweddaf nag unwaith o'r blaen. Nos Lun wythnos i'r diweddaf, Chwef. 13, yr oedd yma gyfarfod gweddi ac fe derfynwyd tua hanner awr wedi wyth. Ond cyn fod y goleuni wedi ei roddi allan, wele rai o'r bobl ieuainc yn dyfod yn ol i'r capel tua 14eg mewn nifer, ac yr oedd yn amlwg fod rhyw- beth yn eu harwain yn ol. Dechreuwyd canu Gwaed y Groes" ac fe deimlwyd fod Ysyryd Duw yn gweithio fel trydan o galon i galon drwyddynt i gyd. Fe gafwyd cyfarfod na ddileir mo hono oddi ar gof y rhai oedd yno y tu yma i angau a'r bedd. Yr oedd pawb yn canu a'u hot! galon ac fe aeth pob un i weddi ac un chwaer am y tro cyntaf erioed, ac yr oedd pob un yr hiraethu am gael y fraint o gyfarch yr Orsedd. Ac yno y buom hyd unarddeg. Yr oedd yn gyfarfod bendigedig heb na blaenor na gweinidog na neb i lywyddu ond Yspryd Duw. Yr oedd fel rhyw nefoedd fach yno y noson hono. Nos Fawrth yr oedd yn amlwg fod Yspryd Duw yno ar y dechreu ac yn symud drwy y gynu- lleidfa hyd derfyn y cyfarfod. Clywsom un chwaer yn cyfarch yr Orsedd yn y cyfarfod hwn. Ac yr ydym yn clywed telynau newydd bob nos yma yr wythnos hon. A gallaf ddweyd fod nifer y gweddiwyr cyhoeddus wedi cynyddu yn fawr yn Ystumtuen, y mae yma 50 tra nad oedd ond 8 neu, 9 o'r blaen. Yr ydym wedi bod yn cynal cyfres o gyfarfodydd mewn anedd dai ar hyd yr ardal, ac yroeddem yn teimlo fod yr Arglwydd yn agos iawn atom mewn rbai o'r rhai hynny, ac yn nerthu ei blant yn ardderchog. Yn ychawnegol at hyn y mae nifer y gweddiwyr cyhoeddus wedi cynyddu yn fawr yr Horeb a Bethel hefyd. Ydyw y mae y ddau gapel bach uchod wedi derbyn rhan helaeth o'r tan yma. Yn Horeb nid oedd ond 3 neu 4 o'r blaen yn gweddio yn gyhoeddus ond nawr y mae yno tua 20, ac yn Bethel y mae 12 tra nad oedd ond 4 o'r blaen. Ydyw y mae y Diwygiad wedi gwneud gwaith mawr yma eisoes ond yr ydym yn credu rywsut mae yn ei fabandod y mae Ojhyd. Yr ydym wedi cael llawer o weddiwyr newydd ac y mae yr hen weddiwyr sydd wedi cael ei cyfwrdd gyd a'r ffiam er mae ychydig ydynt wedi cael gweddiau newydd ac yn tynu y nefoedd yn agosach nag o'r blaen. Gallaf ddweyd fod yma lawer aelwyd wedi ei chysegru a gweddiau, a'r teulu wedi ei drawsnewid yii fwy tebyg i deulu bach Bethania, a gweddi ydyw Cerdd ymlaen nefol dan."—Tuenfab.
CORWEN.
CORWEN. AT OLYGYDD Y GWYLIEDYDD. Anwyl Syr.—Yn y GWYLIEDYDD am Chwefror i6eg, cof- nodwyd hanes marwolaeth a chladdedigaeth Mrs Williams^ Harp, a nodir na fu i mi ymweled a hi yn ystod ei chystudd. Bydded hysbys i'ch darllenwyr nad ydoedd yr ymadawedig yn aelod o'n heglwys ni, nac yn cael ei chyfrif hyd yn oed yn mhlith ein gwrandawyr. A gallaf ychwanegu, na ofyn- wyd am fy ngwasanaeth gan neb o'r teulu. JOHN FELIX. Bryn Derwydd, Corwen, Chwefror 25ain.
Y DIWYGIAD YN EI BEiRTHYNAS…
Y DIWYGIAD YN EI BEiRTHYNAS A THALAETH Y DE. Daw CytSajKfod! Ghwiaateroi M»awwtlh yn fuan, pryd y dychiwlefe Aif yr aelodau tnwy y Gyfundfeb. Mae peitihynias yr aealotdau a thuysortfeydd y Cyfunidlelb vm gymlhietllliad i wy.no odJd&wrch. gywirdtelb perffaitih wntjhi reportio. Giwntt enwiadlaui eraill wiyno i'r odbr arall, oa,n)ya cytfrifont laiwter mwy nag sydd ganddynt rnietwU gwirSoaied'd. Ternttir rui i gyfrif llai anag syidid gemnJytni1, am y goilyga pdb aeillod swim neudltuol i',r giwialhlanol drysoirfeydd. Fiend gaiffiwn arifer cywiirdleb balilol; a" yr wyf aJIlli abw syllw y gwiednidogioin a'r siwyddog- ion aft hyn. Yn Aa|gil'U'mia>e/thiol iiaiwni darfu i'r Plarcb John Roberts, Brynmiawr, gynyg yn y Cyfarfod Cyll- idoil fod y Gasgliaid) Bflynyddiol a Ciba-sgliiad1 yr Ysgol S'ufli i fod am y prnm milyraedd nesalf yn oil naifar yr aieladlau a repontdwyd) Mawrttlh (ffiweddlalf. Ami Gas- gliÎ'aidi yr Hen Weknkdogio-n, teibyg y d'aitfydda ar ol eltend. Baton eilbyn) na cbrediaf nad oedd Mr Rbberts oddEitani anwietiinSad yr Ysipryd pan, yn oynyg ei bender- Syniaid. Gwiefo felLly, fiainit bynnlag fydd y cynny-dd, na efieiifMa ac no dbwiantefga gytMfdMtefb am y pium mjlynledd nteeaif. Y,ru gymiaint ag i Dd'u'W' ymweled a ni mor nasol a'n beinioEitlhiio gyda dychwelediig"'on, trujend fydldlaiii efto dddffodd yr Yspryd trwy g,aim giytfrif. Edryclhdr yimliaieini am gynrnfydd syilwedidbl iawm. Gair axtalll. Miaie GasgiKiad yr Hen Weinddogiioin in elcimi, i'w antfon i Mr Diarvid Rawllainidlsi, Grocer, Ystrad Rtoadklia, Ponlfiypnidd, 09 nad yw weidii ci ain-fon eisoes.—Yr eiddolclh, T. MANUEL.
COLOFN Y PREPETHWiYR CYNORTHWYOL.
COLOFN Y PREPETHWiYR CYNORTHWYOL. Awgrymai 'PeŒa¡g(uu!sl' yni y rbifyni diwieddtatf o'r GWYLIEDYDD ar i'r pregeitihwyr oynbrttlhwyol anfun ychydign nodliadlaiu. Awigrymiad! aimlseriol yn wir. Dar'llllen&iia ei siyiliwtada'u gydla bodldbadL Yr hyn sydd w,eldii bod ar fy imleddwfl, ac yn. war yr wyrf wedi bod a,r dlwr fy niisigiwiylifla yn dylhieiu er's blynyddau, gan hyderu y buaisiai rbywun yn esigor ar y dryclhifeddlwl o gynhiail Cynlhadleiddi o eidldlo Preigethwyr Cynioaithwyol pertthynoii fr Taliaieithau Cymreig. oBoetlh ddywed1 Pelia'gius' am yr idtaa.' ? Oes y 'coillv"enlti:on!Si' ydyw hÓlli, oinidb ? CynihteJtir cyntgthtoBau piertbynoQ. :r Egiiwiysi Rhydldli'Oin yn mlhob trlef. Cynhelir Gymlan- i ifaoaddl Oeirddonloil er perffied'tlhio caniaidlatet/b y cyser ibr'aidid yn mibolb cyllclhdladltihi. Miaei'r Yigo,,to-I Saibbotlhol wedd cynblal eii chynlhiadllledldlau ll^wyddliiannu'si dfro'on. PiahlalmhiaJ symudla urdd y Pregetbiwiyr Ciyn- ortlhwiyoil.. er cael, Coinvienition,' neu rhiyw gydigyfar- fydidiad O',U hiedddta eu huinladni unwailtlhi yn flynydldol ? Bydicf cydlgyilarfyddd'ad felly yn ilhoddli mianitiaiis i'r pregetlhiwri ddfyfiodl i gydh!aibyd)dtajetth .a'u gilydd yn lie bod" aymlainlt o dddedltbtrwiab yn .bddolli1". Ribodd.i.di cyflc-usitra hefyd' i gtafel ymdldftddan ar nan: o'u gwiaittb, &,c., helbtow mianltieiisilbm- eraill fuasiai yn dedlliaw tnwy y symúrctlilatd., Ndd ydym ond! yn taflu yr awgrymi ar hyn o brydl, ac yni ddiau byddlai mudiad' o'r faith yn criem Ielpoclh newydd yn ein banes yn Nigfhymru. -iBe'tlb d-dTNvie!dl rbia,i o'r veterans' t ylbredi ar y pwn!c ? Hydenaf y fbyddt y mater yn. cael yr ysityriaetb ddylad- wy, ac y ålalW rlhywbeltlh o'r awlgrymiad, fel na byd-lbm yn 011 i'n brodyr y S'aesani. > AroLos.