Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
8 erthygl ar y dudalen hon
Ger y Mor ar Gyrau Melrion.
Ger y Mor ar Gyrau Melrion. Nid anyddorol yn sicr fyddai gair weithiau o'r cyrau hyn. Bu y darlith- iwr poblogaidd, Mr W 0 Jones, Aber, am y seithfed tro yn Harlech, yn dar- lithio y waith hon ar John Jones," Cafwyd cynulleidfa rhagorol ac elw sylweddol tuag at yr achos yn y lie. Tystiolaeth unfryd-unfarn y gwranda- wyr ydoedd fod y ddarlith hou i fyny a'r goreuon ac yn cynwys cenadwri amserol a buddil-I i'r genedl. Gwelir felly na syrthiodd caerau cadarn, na phinaclau uchel clod y darlithydd ar ei ymweliad am y seithfed troyn yr ardal. Clywsom iddo gael Sabboth dedwydd, hefyd, yn y lie, hwyl a dylanwad yn cyd-fyn'd a'r weinidogoeth. Parheir i gael cyfarfodydd bendithiol bob nos Sadwrn yn Nhalsarnau yn nglyn a'r Undeb Ymneillduol sydd wedi ei ffurfio yn y cyran hyn. Amcan penaf sefydliad yr Undeb ydoedd er dysgu a gwreiddio egwydd- orion Ymneillduaeth yn meddyliau a chalonau ieuenctyd y cylch. Bwriedir cynal cyfarfodydd arbenig i'r amcan a nodwyd. Goreu po gyntaf. » » a ft Deallwn i'r Parch Edward Jones, Porthmadog, fethu bod yn bresenol yn ngladdedigaeth y brawd anwyl, Mr Robert Williams, Soar. Yr oedd Mr Jones yn gwasanaethu ar yr un adeg yn nghladdedigaeth Captain Davies, Snowdon Temperance, Porthmadog. Y Sabboth canlynol yr oedd Mr Jones yn gwasanaethu, foreu a hwyr, yn Soar. Traddododd bregeth angladdol deilwng iawn o'r diweddar Robert Williams. Seiliodd ei sylwadau ar eiriau yr Apos- tol Paul, "Mi a ymdrechais ymdrech deg, &c." Cafodd Mr Jones un o'i adegau goreu—Duw yn arddel y gwir- ionedd, yn bendithio Ei bob], ac yn cynal ei genad. ? Cafodd cymdeithas y bob! ieuainc yn Mrontecwyn wledd rhagorol nos Iau diweddaf wrth wrando ar y gweinidog ieuanc galluog a gobeithiol, y Parch Evan Roberts, Harlech, yn traddodi anerchiad dyddorol ac addysgiadol ar Helyntion Llyfr Hynod." Edrychir yn mlaen am glywed ei ail anerchiad gan gymdeithas Soar. GOR.
Advertising
You cannct possibly have a better Cocoa than "Cocoa. stands very much higher than Coffee or Tea," Dr. Hassall says, "and contains every in- gredient necessary to the growth and sustenance of the body." OOCOA A fragrant, delicious, and most healthful beverage.
..0 Wlad y Gorllewin. I t…
0 Wlad y Gorllewin. I t 1 Adgofion Dyddorol. Y TADAU, ER WEDI MARW, YN LLEFARU ETO. I ADGOFIONAM RAT o SAINT SOAR II CYLCHDAITH PORTMADOC. Gan Un o Blant Soar yn America. Beth amser yn ol, daeth Ilythyr oddi- wrth fy mam (yr aelod hynaf yn hen eglwys Soar) yn hysbysu bod y blaenor enwog Roland Edmunds wedi myn'd at ei bobl." Tra yr oedd hwn yn lle- Lfaru, un arall hefyd a ddaeth ac a ddy- wedodd bod y blaenor da a ffyddlon Edmund M. Roberts wedi gorffen ei yrfa, a myn'd drosodd at y teulu mawr." Tra yr ydoedd hwn yn llefaru, un arall hefyd a ddaeth i hysbysu bod blaenor arall, sef y cywir a'r tyner, William Morris, wedi hunoyn yr Iesu.' New- ydd trwm,' meddai'm calon, 4 dyma gol- ofnau cryfaf yr achos yn d'od i lawr.' Ie,' meddai Ofn, 4 mae perygl i'r eglwys dd'od i lawr i'w canlyn." 'Na,' meddai Ffydd, 4 nid yw'r eglwys wedi ei hadeil- adu ar y colofnau, eithr ar y Sylfaen. Mae'r Sylfaen yn Graig, a'r graig yn Graig yr Oesoedd.' Sylfaen safadwy. Felly mae Soar yn siwr a Duw yn claddu ei weision, ac yn cario ei waith yn mlaen. « Y cof cyntaf sydd genyf am Roland Edmunds ydyw ei weled yn d'od i dy fy nhad a mam yn Soar gyda Holwydd- orydd Prichard yn ei law, ac yn gofyn i mam a gawn i ddysgu rhan o'r bennod ar"Parhad mewn Gras i'w hadrodd yn y cyfarfod ysgol ac felly y bu. Yr oeddwntuachwechneusaith oed. Ar- weinyJd y cyfarfod ysgol oedd y Parch 0 Ll Davies—dyn ieuanc hardd a dysg- edig, yn ffresh o'r coleg. Yr oedd yn bresenol hefyd yr anfarwol Edmund Evans (Udgorn Meirionydd), un o'r tro- ion diweddaf y bu yn y capel. Yr oedd ar derfyn ei daith ogoneddus, a'i weinid- ogaetn lwyddianus ac yn disgwyl, me- ddai ef, "ar lan y dwfr am y cwch i'w gludo i'r oehr draw." Adroddai gyda hwyl neillduol ei hanes, pan yn fachgen, iddo fyned gyda'r plant i gyfarfod ysgol enwad arall yn Capel Bach, Pentrebtyn- bwbach. Yr oedd hen wr o blwyf arall yn hoii'r plant, a gofynai, Dros bwy y b.1 Crist farw, fy 'mhlant bach i ?" Ac meddai'r plant, "Dros ei erholedig." "Dros bawb," meddai Edmund, gyda llais fel udgorn. "Blant anwyl," me- ddai'r holwr, beth sy'n bod ? Mae rhywun wedi bod yn hau cyfeiliornadau ofaadwy yrna. Treiwn hi eto. Dros bwy y bu Crist farw ? 'Rwan i gyd efo'ch gilydd." "Dros bawb," meddai Edmund ar dop ei lais. Dros bawb," meddai'r plant ar ei ol. 41 Aros di'r gwalch," meddai'r holwr. "Mi gwela i di," ac ymaflai yn ei flfon. Mi welodd Edmund y ffon, rhedodd allan dan wae- ddi Dros bawb! ac i lawr ag ef tua Llyn Tecwyn dan gyhoedci "Dros bawb," &c., a'r holwr a'i ffon ar ei ol yn gwaeddi Mi dala i dy groen di Em- wnt." Y pryd hyny 'roedd "y plentyn yn dad y dyn." Dyna'r athrawiaeth a bregethodd Edmund Evans am ddegau o flynyddoedd gyda nerth, gwres, ac ar- ddeliad mawr. Yr athrawiaeth yna o'i enau a ddeffrodd ysbryd mawr yr enwog Rowland Hughes yn hen gapel Dolgell- au, a chanoedd ereill. Mae'r gwr (le'r gwyr) a'r ffon oedd yn dysgu Crist dros rai, &c., wedi tewi er's blynyddoedd Ond mae'r bechgyn dewr, ysbrydol, sy'n dysgu ac yn pregethu Crist dros bawb' —' lawn mor fawr a'r Duwdod '—yn parhau i redeg wrth y miloedd i bob gwlad, at bob Pagan, i gyhoeddi, Ac efe a fu farw dros bawb," ac mae swn geiriau Emwnt Aberdaunant, yn parhau i adsain yn mhwlpudau Soar, Bron Tec- wyn. fl Dros bawb!" Mae Edmund Evans, "er wedi marw yn llefaru eto." K ? « ft Ond son yr oeddwn am y cof cyntaf m Roland Edmunds. Yr oedd y pryd hyny yn ddyn hardd yr olwg arno. U-rff tal, lluniaidd gwynebllawn, gwr. idgoch, ac agored croen glan, llygaid mawr, clir, yn serenu tynerwch a hyn- awsedd. Gwyddai plentyn wrth edrych yn ei wyneb fod R E. yn ddyn caredig ei galon. Ni allai neb ei o ni, na neb o'i gydnabod beidio ei barchu a'i garu Yr oedd yn hanu o un o hen deuluoedd parchusaf y wlad. Byddai ei rieni, teulu Plas Uchaf, y:. arfer addoli gyda'r Bed- yddwyr bach, yn nghapel y Graig. Ond rywfodd denwyd Rolant Edmunds, pan yn ddyn ieuanc, i addoli gyda'r Wesley- aid yn Soar. Yn fuan rhoes ei galon i Iesu Gxist. Ymunodd a'i saint yn y lie -daeth i mewn i breswylio yn nhy'r Arglwydd yn dragywydd." Bu'n flaen- or ffyddlon iawn am dros haner cant o flynyddoedd, ac er fod ganddo ffarm fawr a gofalon bydol lawer, yr oedd crefydd Iesu Grist yn ddyfnaf yn ei galon, ac yn uwchaf' yn ei fywyd. Ei beth mawr cyntaf oedd teyrnas Dduw" — 41 yr Achos," a phethau'r byd yn ail, yn dry- dedd, ac yn olaf. Bu fel Isaac yn 11 wy- ddianus. "A'r Arglwydd a'i bendith- iodd ef. A'r gwr a gynyddodd ac a aeth rhagddo, ac yr oedd ganddo ef gyfoeth o ddefaid, a chyfoeth o wartheg." Ie, 'roedd ganddo hefyd olud gwell yn y nefoedd ac un parhaus. ■ ■ ■ a Yr oedd ganddo o ddwy i dair milldir i gerddep i'r capel, ar hyd hen ffyrdd geirwon. Er hyny, ni allai cynhauaf, gwlaw, gwres, nac oerfel eigadw o'r cyf- arfod gweddio, y seiat, a moddion y Sul. Byddai yn un o'r dau neu dri ar noson ystormus yn gystal ac yn un o'r dyrfa fawr ar y Sul. « « « I dd'od yn nes at R.E., tyred gyda mi i hen gapel Soar, fel yr oedd ddeugain mlynedd yn ol. Cyfarfod gweddio sydd heno. Er hyny, mae'r capel yn Hawn. A pha ryfedd ? Yr oedd yn Soar y pryd hyny hen Saint a fyddai'n tynu'r nefoedd i lawr i'r cyfarfod gweddio. Clywais hen wr yn eithafion America yma yn dyweyd y byddai ef, pan yn Ilanc ieuanc anystyriol, yn arfer myn'd i gapel Soar ar nos Sal, a bod yn well ganddo glywed Will am Owen, MaesHan, yn gweddio na'r unpr gethwr a glywodd erioed. Yr oedd y tadau hyn yn byw y drws nesaf" i'r nefoedd. Dafydd Roberts, Ffriddfedw, oedd Archesgob Soar y pryd hyny ac ni feiddiodd—yn wir, ni feddyliodd^—neb amheu ei aw- j durdod a'i hawl i lywodraethu. Felly mae'n galw ar Roland Edmunds yn mlaen i ddechreu'r cyfarfod. Mae yntau'n codi i fyny fel rhyw blentyn mawr afrosgo, ofnus ac wylaidd. Mae'n darllen penill yn eithaf difater, ac wedi darllen dameg y deng morwyn, mae ar ei liniau yn gweddio. Mae'n gweddio fel ef ei hun, yn ei ddull cartretol, ond effeithiol iawn. Mae'n siarad fel pe byddai'r Duw mawr yn ei ymyl yn y set fawr. Tipyn yn anhrefnus, mae'n wir, yw ei eiriau ar y dechreu ond mae ei ffydd yh curo'r drws. Mae ei enaid yn cael gafael ar hen addewid anwyl. Mae'r drws yn cil-agor, ac yntau yn gwel'd Ei ogoniant Ef." Mae'r Haw fawr oedd yn agored o'r blaen, yn cau yn ddwrn, -a'r dwrn yn curo'r fainc, ac yntau yn bloeddio, "0, moliant iddo byth Erbyn hyn, mae yn y goleuni, yn ymaflyd ;yn y Gwr o Iuddew," ac mewn afiaith nefolaidd bloeddia, Yr Arglwydd yw fy Mugail, Ie, Moliant Udo, 'fy mugail, fy mjgail,' fi pia fo i gyd, &c." Clywais Cynfaen yn dyweyd fod Iesu Grist wedi monopolisio trefn y cadw i gyd. Yr oedd Roland Edmund yn monopolisio Iesu Grist-fi pia fo i gyd. « « « Ganwaith y bum yn meddwl am ei weddi, ac yn tynu cysur cryf o'r ffaith fod genyf finau-H un o'r rhai lleiaf o'r praidd hawl sanctaidd yn y Gwr sy'n Fugail Mawr y defaid. "Fi pia fo." Yr Anwylyd sydd eiddo fi." « « Buaswn yn hoffi rhoi adgofion am dano yn y Seiat-ei ddull cartrefol, eto swynol, o siarad am y grifydd yma,- ei brofiad clir. 'Roedd ei yspryd wedi ei drwytho yn yspryd Diwygiad mawr 1859. Parhaodd yn dirf ac iraidd hyd ei fedd. Fel cymydog a gwladwr, yr oedd yn barchus gan bawb, nid am ei fod "yn werth eiddo ond yn werth mewn cymeriad, ac enw da. Meddai hen 1 gymydog, Mae Rolant mor solat a'r dur." Ydyw," meddai'r llall, mae mor onest a didwyll a'r haul." Da was," bu'n ffyddlawn fel blaenor am haner canrif—fel circuit steward am flynyddoedd-yn grefyddwr gwresog a difwlch o'r dechreu i'r diwedd." Da wladwr, duwiol ydoedd A gwr i Dduw o'i gwraidd oedd." (I'w barhau o; yn dderbyniol). [Tra derbyniol. Melus, moes mwy.— GOL.]
-, MOSTYN.
MOSTYN. Y Gymdeithas Lenyddol a Duwinyddol.— Mewn cysylltiad a'r gymdeithas hon, cynhal- iwyd cyfarfod amrywaethol nos Lun, Mawrth 4ydd, dan lywyddiaeth Mr William Arthur Jones, llywydd y gymdeithas. Cymerwyd rhan ya y cyfarfod gan Misses Deborah. Jones, Esther Hughes, Ophie Hughes, Mri Thomas Jones, John Brown, James Hughes, James Hayes, Samuel Roberts, Wm Roberts, a pharti perthynol i'r Gymdeithas. Cafwyd cyfarfod da yn inhob ystyr. Dyma'r olaf o'i natur yma y tymor hwn. Pasiwyd pleid- lais o ddiolchganwch i'r llywydd am, ei was- anaeth werthfawr, ac hefyd i'r adroddwyr a'r cantorion, ac i Mr Robert E Williams a Miss Naomi Hughes am drefnu rhaglen mor rhagorol. Gwnaeth pawb eu rhan yn gan- moladwy iawn, a throdd yn elw sylweddol i'r achos. Dyg-wyd y gymdeithas uchod i'r terfyn nos- Fercher, Mawrth 13eg3 trwy gynal "Social" yn yr Assembly Room, mewn ffordd dded- wydd iawn. Yr oedd gwledd wedi ei dar- paru yn y modd nrwyaf helaeth a boddihaol gan y chwiorydd canlynol:—Misses Naomi Hughes, Syhia Jones, Ophie Hughes, ac Eunice Williams. Yr oedd pawb wedi mwynhau y wledd, ac yn tystio mai dyma'r oreu eto. Wedi i bawb gael ei digoni, pasiwyd p-leldlais o ddiolchgarwch gyda brwdfrydedd i'r chwiorydd am ddarparu gwledd mor dda. Ar ol hYR cafwyd cyfar- fod adloniadol dan lywyddiaeth ein llywydd, Mr Wm A Jones. Cawsom ganddo anerch- iad amserol iawn ar waith y gymdeithas yn ystod y tymor, a rhoddodd gynghorion gwerthfawr ar i'r aelodau iddynt fod yn fwy ffyddlon ac ymdrechgar yn y dyfodoi. Diolchodd hefyd i bawb am fod mor ufudd i gymeryd rhan yn y cyfarfodydd. Cafwyd sylwadau pwrpasol iawn gan yr Is-lywydd, Mr Robert Hughes. Cafwyd caneuon gan Mri Wm Roberts, Joseph Parry, a Miss Lena Jones, ac adroddiad gan Mr Isaac M Jones; datganwyd amryw o donau adna'byddus gan y gymideithas; eniillwyd ar yr araeth ddi- y fyfyr gan Miss Eunice Williams. Treuliwj-d cyfarfod difyr iawn. Pasiwyd yn unfrydol bleidlais o ddiolchgarwch i'r llywydd a'r is-lywydd, ac i'r trysorydd, Mr Robert Ellis Williams, a'r ysgrifenydd, Mr William Rob- erts. Terfynwyd noson hynod o Iwyddian- us trwy ganu ct Hen Wlad fy Nhadau."— R.E.R. •
CAER/WYS.
CAER/WYS. Nos Fawrth, Mawrth 5ed, cynhaliodd y gymdeithas hon ei chyfarfod, dan lywydd- iaeth y Parch D Roberts. Cafwyd dadl ar 'Pa un ai mantais ynte anfantais ydyw gwahanol enwadaa i wir grefydd ?" Cymer- wyd yr ochr gadarnhaol gan Mr J T Ed- wards. a'r nacaol gan Mx John Edwards. DadIe-uwyd yn boeth o bob ochr. Yn ystod y cyfarfod siaradodd amryw o'r aelodau. Cymerwyd dyddordeb mawr yn y testyn—pob un yn teinilo fod yn hawdd siarad arno. Ar y diwedd penderfynwyd y ddad'l drwy bleid- leisio, pryd y cafwyd fod y mwyafrif o blaid mai anfantais ydyw gwahanol enwadau. Er- byn hyn mae tymor y gymdeithas hon wedi d'od i'r diwedd. Haedda'r gymdeithas ganmoliaeth uchel am y gwaith da a wnaeth- pwyd, ac am y ffyddlondeb a arddan.goswyd ar hyd y tymor. Yr wyf yn mawr hyderu na fydd i'r aelodau gymeryd yr amser sydd o'u. blaen yn seibiant, ond yn hytrach yn gyfleus- tra i barotoi gwaith ar gyfer y tymor nesaf. Os bydd iddynt wneyd hyn, byddant yn sicr o fod yn llwyddianus yn y dyfodol, fel maent wedi bod yn y gorphenol. Sul, 17eg cyf., ymwelodd Miss Bessie M Morris (efengyles), Treffynon, a'r eglwys hon. Traddododd bregeth effeithiol. Yr oedd pawib yn edmygu ei sylwadau yn fawr iawn. Yr oedd yr eneiniad yn amlwg ar y gwasan- aeth. Dymiuniad pawb o honom ydyw am i'r Arglwydd barhau i'w harddel, ac y cawn ei gwasanaeth eto, a hyny yn fuan.—Goheb- ydd Ieuanc.
EONrrÐJDU
EONrrÐJDU (Cylchdaith Dolgellau a'r Abtermaw). Cynhaliwyd cyfarfod cystadleuol annyw- iaethol dan nawdd y Goibeithlu yn y lie uchod, nos Wener, Mawrth 15fed. Cymer- wyd y gadair gan Mr Griffith Owen, Cae- goronwy; a'r arweinyddiaeth gan y Parch M Morris, Glanafon. Y peth cyntaf gafwyd ydoedd can agoriado'l gan Mr J Corris Jones, Dolgellau. Wele restr o'r buddugwyr — Sicily A Owen, Mary Pugh ac Annie Rob- erts, Borth; Richard Griffiths, Peneibo George Roberts, 'Refail; Maggie Jones Vigra Nellie Davies, Borth; Robert Rob- erts, 'Refail; Dora Griffiths, Penebo; Jennie a Mary Kate Jones, Mawddach View; Robert Roberts a Maggie Jones parti dan arweiniad Mr D John Jones, Borth. Cafwyd anerchiad barddonol gan Mr T Cynfalyn Jones, Glanronwy; a chaneuon gan barti v Borth, dan arweiniad Mr Ed Roberts, .a chan barti Penebo, dan arweiniad Mrs Laura Ro- berts, Borth. Wedi myned trwy y rhaglen cyflwynwyd diolchgarwch i'r brodyr ddarfu ein gwasanaethu, sef y cadeirydd, yr arwein- ydd, a'r beirniad cerddorol. Beirniadwyd yr adroddiadau gan y Parch M Morris, a'r gerddoriaeth gan Mr J Corris Jones; a gwnaethant eu rhan yn ganmolad\yy. Ter- fynwyd y cyfarfod wedi treulio tua dwy awr ddifyr.—Maggie Jones, ysgrifenyddes
Cadwraeth y Sabboth.
Cadwraeth y Sabboth. Cynhaliwyd yn Bradford yn y Mech- anics' Hall, gyfarfod mawreddog o dan ^awddy "National Observance League/' plater y cyfarfod oedd u Cadwraeth y ^bboth." Yr oedd yn bresenol lawer o "vr Q ddylanwad a gallu. Y cadeirydd Mr A. E Hutton, A.S Gan mai Eglwys J^oegr oedd wedi galw y cyt- ^rfod yr oedd ei gweinidogion yno yn tnawr. Dechreuodd y cadeirydd trwy ddweyd tl bod yn anhawdd iawn gwybod yn tnha le i ddechreu gyda'r mater pwysig o gadwraeth y Sabboth. Y mae llawer 9^gWestiynau y dydd yn deilwng o sylw. yna mater addysg, meddai, ond y mae rhaid i ni fyned heibio i hwnw, neu 'ni fyddwn yn bur fuan yn ngyddfau ein gllydd. Nid wiw i ni ymholi a ydym Yn perthyn i'r Dduwinyddiaeth Newydd Yote i'r hen (chwerthin). Ond yr oedd yQ hyderu y byddai modd gwneyd ywbeth a fyddai o help i symud VInanh yr holl fasnachu ar v Sabboth. r oedd o'r farn mai y ddau beth yr °edd eisieu ymgyraedd ato oedd, gorph- Puwys ar y Sabboth, ac addoli ar y *bboth. Yn lie bod y Sabboth yn aydd o orphwys, yr oedd wedi myned Yr, ddydd ag yr oedd mwy o stwr ynddo Unryw ddydd arall. Yr oedd llu o .• yn myned gyda'r trains o le i le "lesera ar y Sabboth, ac yr oedd yn rych ar hvn fel arwvdd ddrwer iawn. e daflodd allan awgrymiad y byddai Yn dda ganddo weled Bradford yn dilyn siampl y Brifddinas trwy beidio casglu a dosbarthu llythyrau ar y Sabboth. n nesaf i siarad oedd y Parch D Lind- y (B), cadeirydd yr Eg wysi Rhyddion Xn y ddinas. Yr oedd Mr Lindsay i slarad ar y cynygiad ein bod fel dinas i zn neyd pob peth yn ein gallu i symud y^aith bobpeth oedd a thuedd ynddo i s aIogi y Sabboth. Dywedodd Mr Lind- y ein bod yn awyddus i sicrhau gwell ^dwraeth ar y Dydd Sanctaidd, ac yn ei arn ef yr oedd arwyddion yr amserau edrych yn ddrwg iawn. Aeth yn J, aen i ddweyd fod pobpeth yn gorffwys an y gyfraith Iuddewig, a'i fod ef o'r farn "ad oedd y diafol yn cael caniatad 1 Welthio ar y Sabboth, nad oedd dynion Yo cael caniatad i gerdded ar stilts, nad oedd merched yn cael caniatad i edrych i'r drych. a ^.r h'yn-dyaa Canon Mather (Catholic), r ei draed l geisio rhwystro Mr Lindsay ac meddai y Canon, nid ydych i roddi gwneyd sylwadau fel yna. Y maent Yo Insult i ni." Mr Lindsay I am sorry- h'av 'n°-1 ^at^er • Sweep away all you Ac meddai Mr L.—Mi af heibio i'r thai yria er parch i fy hen ffrind, ond mi gjerat un ynte (meddai Mr Lindsay), diwrth Iesu Grist ei hunan pan y dywedodd nad oedd y Sabboth wedi ei neyd i ddyn, ond dyn i'r Sabboth, a yr egwyddor dros ba un y mentrai I ddal ati. ^nia Mather ar ei draed, a dywedodd I hope you will not. You have me here to discuss religious questions. s you will, I will start. I claim the nie privilege, and I know that you (t'u not like to hear me." A dywedodd ^°3ae llawer o honoch, a'r rhan fwyaf o °noch, yn pregetnu ar egwyddorion ein Crefydd ni os cewch chwi lonydd." « P nc^ Rid un i gymeryd ei rwystro gan A v^hqlic Priest" ydyw Mr Lindsay, j ,e. yn mlaen a dechreuodd ar fater y *°d feddwol fel un o'r pethau mwyaf nordd Cadwraeth y SabbDth Bean y 10 y dydd ag y bydd y tafarndai wedi II cau ar hyd y dydd Sabboth. Y mae Y drafnidiaeth, hon wedi ei hanwesu rnod o lawer, ac aeth yn mlaen i nodi Y pechod yna sydd yn codi ei ben mor lj el yn Lloegr, y golf. Mae llawer ^nerch ddistaw yn cael ei haflonyddu *.nyu games yma ar hyd a lied y ad. Yr oedd y peth yma yn eithafol rwg er Cadwraeth y Sabboth, ac eto y^a lais yn gwaeddi No." Pa bryd be agoriad llygaid i chodau yr oes sydd mor uchel eu Eeo; Dyma i chwi rai o ddeiliaid d glwys Loegr wedi d'od i ddweyd mai JDywedodd Mr Lindsay fod yr aS oedd arweinwyr crefydd yn ja: i^ngpsyn cael ei ddilyn gan 91 deil- W U?is> Nothing of the kind). Ych- Mr Lindsay ei bod yn llawn Partie/> °ddi terfyn ar Sunday o kr>v.i y sydd yn ihwystro cymaint EistedH dy Dduw ar y S tbboth. ^oedd i lawr yn nghancl cymer- eafwyd araeth gan Canoi Catholic j ei 0 > ac y mai enw yn sarhid i'r enw y mae yn pasio. Methai a gweled nad oesgan bob un hawl i dreulio ei amser fel y byddo yn gallu ei fwyDhau. Dyna Archesgob York wedi hyny yn dweyd ei bod yn ddyledswydd ar y bobt er cadw y Sabboth fyned i addoliadj unwaith bob Sabboth o leiaf, a'i bod hi yn ddyled- swydd ar y bobl i wneyd ymchwiliad gweddigar i'r Beibl yn eu cartrefi; fod y wybodaeth yn hynod o fas. Yna aetb ymlaen i ddweyd ei fod yn methu a gweled dim niwed mewn gwario yr ychydig oriau gweddill dydd mawr mewn games" diniwed oeddynt yn gallu eu mwynhau gyda chydwybod dawel. Dyna i chwi eiriau gan un o arweinwyr y bob!; a chafwyd geiriau cyffelyb gan eraill yn perthyn i'r un ysgol. Djma un o'r cyfarfodydd mwyaf diegwyddor y cefais erioed y cyfle o ddarlieri ei hanes ar wahan i'r ddau siaradodd gyntaf. Pa bryd y cawn ni arweinwyr y bobl i ddysgu parchu y Sabboth ? Fy marn i yw mai y peth cyntaf sydd eisiau ydyw cael cyfarfod i ddysgu yr arweinwyr ystyr a meddwI cadwraeth y Sabboth. A glywodd neb y fath ffwlbri gwirion yn cael ei lefaru? Dysgu y bobl i gadw y Sabboth ac wedi hyny myned i ddweyd fod eisiau gwneyd hyny trwy gariad brawdol. Os bydd fy mrawd yn meddwl mai game o golff fydd yn bleser iddo ar brydnawn Sul gadael iddo ei mwynhau gyda ehydwybod dawel! v Y fath anghysondeb 7 Darllen y Beibl yn weddigar yn ein cartrefi, ac wedi hyny myned i chwareu ''games" diniwed. Os myned i ddarllen y Beibl yn weddigar, fe ddysga hwnw am gadw yn sanctaidd y dydd Sabboth. Nid wyf yn gwybod fod yno air yn dyweyd mai rhan o'r dydd. Y mae yn orcbymyn awdurdodol a phendant, ac y mae y gyfraith foesol mewn grym o hyd. Y mae addoli Duw, ymgadw oddiwrth eilunod, a pharchu enw y Goruchaf yn aros yn ddyledswydd o hyd. Ac eto wele rai o arweinwyr y bobl yn dysgu pethau mar groes i ddysgeidiaeth y Beibl. Y mae llawer o waith i gael ei wneyd cyn y daw arweinwyr eglwysi y wlad a'r Pabyddion i uno ac i sefyll ar yr nn platfform ar gwes- tiynau y dydd. Bradford. G- JONES. J fo*
( LLITH 0 LLUNDAIN.
y oonyddiaeth, ac er fod lleisiau rhagorol ypddynt yr oedd diffyg rehearsals 4igonol i'w ganfod yn dra diamheuol. Ani hyny cor Willesden, o dan arwein- Mr Waddell, aeth a'r clod a'r pres. j-atiwyd can yr Eisteddfod gan Mr ifi^wyn Evans, ac ar y terfyn caed Hen Wlad fy Nhadau gan y dorf tan arweiniad Llew Caron.