Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
12 erthygl ar y dudalen hon
"Yn Llefaru Eto."
"Yn Llefaru Eto." P!AR!CiII. JOfflLN EViANS fBG^LiWYSB-CE). ca,el cyfrol o .Bregethau a Darlithiau y 'Parch ;John IEvans o'r Llyfrfa yn Mangor. Pris Is.] Mae angen ihyw adferwr yn Nghymru yn y dyddiau presenol. Mae rhywrai Wrthi yn brysur yn ail-adeiladu Jericho, yn codi allorau i Baal, a IIwyni i Astar- oth. Ymwthia arferion paganaidd i'n tnysg, a rhoddir mwy o Ie i eilunod Sidon nag i hawliau DllW Israel. Mae galwad am Eliasiaid. Unig obaith y Wlad ydy w diwygiad crefyddol. Disgyn ed ysbryd Elias arnom oil, ac arnom yn awr. Ofer yw gwadu dylanwad deddf- ddeilliaeth gyda golwg ar athrylith naturiol. Mae talent yn fynych yn berchenogaeth deuluol, ac rhedeg yn y gwaed. Pwy all ddarllen hanes teulu- oedd fel y Wilberforces, y Newmans, y Napoleons, a'r Wesleys, heb gredu hyn ? Ac nid etifeddiaeth fechan i ddyn ieuanc ydyw deilliaw o foncyff teuluol athrylithgar. Ni cheir crefydd bob amser lie mae athrylith, ond mae crefydd, He bynag ei ceir, yn fwy gwerthfawr na'r athrylith uchaf. « Rhaid i brofiad ragdybied ere o ac i fuchedd fod yn ddiwyg egwyddorion, eithr ofer yw credo ac egwyddo- icn yn y deall yn unig-dylid troi y credo yn brofiad, a'r egwyddorion yn fywyd ym- arferol. Yr cedd Amen yn yr oedfa gyntaf y ceir son am dani pan gyfodwyd pwl- pud i bregethu [yn amser Ezra], a dylai y pwlpud a'r Amen ganlyn eu gilydd hydddiwedd amser. Ceiir ambell lyfr yn dechreu yn dda, ond yn gwanhau at y canol. Y mae porth ambell i adeilad yn eang ac yn Wych, ond yr adeilad ei hun yn gul ac yn gyffredin. Gwelir ambell long With fyned o'r hafan yn lledu ei hwyliau ac yn cael yr awel o'i thu, ac mae yr olwg arni yn ogoneddus ond wedi gwthio i'r dyfnfor, ymgwyd ystorm a daw tro ar fyd. Mewn ambell bwll glo ceir fod y wythien yn y pen nesaf atom yn llydan ac yn addawol, ond cyn myned yn mhell iawn gwelir ei to j yn rhedeg allan. Mae yr un peth yn wir am y bywyd dynol mewn rhai amgylchiadau. Sonir llawer am ddynion hunan-wneuthuredig—yn dech reu yn isel, yn goresgyn rhwystrau niawrion, ac er gwaethat pob peth yn llwyddianus. » « Ychydig a wyr p .bl o'r tuallan gyn- ifer o drallodion sydd yn fynych yn Uechu "mewn palasau, a'r fath galon drom ageir yn ami yn y fynwes a orch- Uddir gan y gadwen aur. Ychydig o werth yw dynion ieuainc ttewn swydd, neu yn nglyn ag unrhyw Waith o bwys, os na fydd eu hymgymer- iad yn un hollol wirfoddol. w Mae Duw yn ami wrth alw dynion, nid yn unig yn eu galw yn finteioedd cryfion, ond yn galw dynion hollo) wahanol i'w gilydd i gydweithio mewn rhyw orchwyl mawr. Mae genym hfdJyw lawer o elynion cryfion a chyffrcus oddiallan i'r eglwys. a rhaid addef y gwelir annoethineb, Weithiau, ar du arweinwyr ond wedi y cwbl, yr anhawsder penaf ar ffordd di- Wygiad yn ein dyddiau ni, fel yn nydd lau y prophwyd Esaiah, ydyw gwendid oioesol yr eglwys. Rhyfedd fel y r a: diwygiad crefyddo), TOewn oesoedd hen a diweddar, yn gwthio i'r wyneb ddynion mawr, galluog i wneyd gwasanaeth i grefydd a moes. Bu felly mewn modd arbenig yn Nghymiu. Yn niwygiadau j735, 18oo, ac 1859-60, cyfodwyd cenhedlaeth o Arweinwyr crefyddol yn ein gwlad. Ar Un llaw, mae dynion mawr wedi bod yn foddion i gynyrchu diwygiad, ond yn llawn mor ami mae diwygiad wedi gynyrchu dynion mawr. « it Nid clceh ydyw y pregethwr i fod heb ddim yn ei ben ond tatod, na dim yn *?yfod allan ohono ond swn. Ond rhaid ganddo gloch er hyny, ac nid clocb ren yn swnio yn farw a diadsafn, fel Wn ergyd ar bren pwdr nid cloch fach, r^m.^ gwicblyd ei swn, fel •' ysgrech 1Wlbanogl y train,'1 neu "borchell ewn llidiart," ys dywedai Dafydd ^land; ac nid hen gloch fawr wedi yn bytheirio allan acenion cryglyd jSw,n rbew ar lyn yn tori dan bwysau cl9cb fawr, gref, mor uchel a son- Us ei seiniau ag udgorn arian.
Blodau Tyner Yn Ngardd yr…
Blodau Tyner Yn Ngardd yr Arglwydd Dwy Chwaer ieuanc yn Nghapel Bethel, Caergybi. Y mae genym y tro hwn y gorchwyl pruddaidd o nodi gwywiad a thoriad ymaith dau flodeuyn mwyaf tyner ag oedd yn tyfu yn ngardd yr Arglwydd. M. E. PARRY ydoedd y gyntaf. Merch ieuengaf Mr a Mrs Parjy, Cybi Street, ydoedd hon. Cafodd gystudd trwm ond bur. Ehed- odd ei hysbryd ymaith ar y 23ain o Fawrth, a chladdwyd ei choiffary 26ain. Yr oedd yn aelod ffyddlawn o'r Ysgol Sul, ac hefyd o'r Band of Hope. ANNIE HUGHES ydoedd yr ail, sef merch ieuengaf Mr a Mrs Hughes, Salt Island. I arawyd hi yn wael ar y 2 lain o Fawrth, a galwyd y meddyg i mewn, yr hwn a gynghorodd ti rhieni i'w hanfon i'r ysbytty yn yr Iwerddon heb oedi dim. Cymerwyd y fechan y dydd canlynol gan ei thad. Yn mhen yr awr wedi ei myned i mewn i'r ysbytty, gorfodwyd i'r fechan fyned o dan driniaeth y gyllell (operation). Daeth trwy y gorchwyl cyfyng bwn yn liwyddianus. a chafwyd arwyddion ei bod yn gweila, ond mtthodd ei phabell bach a dal, ac ar ol wythnos o gystudd ehedodd ei henaid at yr Iesu. Dywedodd lawer wrth ei thad yn ystod yr wythnos hono. Soniai yn fynych am yr Iesu Ychydig cyn ymadael dywedodd yn S-isnig, Father, I see Jesus. There is niwl between Him and me." Ni soniai ond pur ychydig am ei chartref daearo), ond am ei chartref nefol yn ami ac yn bur hamddenol. Hawdd oedd canfod yn yr anigylchiad hwn fod Annie bach wedi tori ei cbysylltiad a'r byd hwn, ac fod ei hadenydd wedi eu hagor yn barod i ehedeg at yr Iesu. Teilwng o sylw yw y ffaith ei bod wedi cymeryd dyddordeb mawr yn nglyn a'r Genhadaeth Dramor trwy fod ei henw i'w weled yn fynych yn gyntat ar y List' yn y Mynag. Collwyd ei phresenoldeb yn y cyfarfodydd y Pasg diweddaf Yr oedd Annie wedi dysgu ei dernyn, ond fe ddaeth angau i'w chwrdd ac a'i cymerodd oddiarnom yn bur anisgwyliadwy. Teimlir ei cholled hefyd yn Rhestr y plant, yn yr hwn arferai gyfarfod bob nos Wener dan arweiniad y gweinidog, a chredwn fod y Rhestr hwn wedi bod yn gyfrwng i ffuiho ei chymeriad crefyddol. Ebrill iaf claddwyd yr hyn oedd farwol o Annie bach, yr hon oedd yn 12 mlwydd oed, yn mynwent Maes- hyfryd. Daeth nifer fawr o blant yr Vsgol Sul i dalu eu cymwynas olaf i'w cyfeilles fechan, ac hetyd lawer o rai mewn oed. Gwasanaethwyd wrth y ty gan y Parch Peter Jones, a chanwyd yr emyn bythgofiadwy, "Bugail Israel sydd ofalus" yn bur effeithiol gan y plant, dan arweiniad Mr John Lewis, yr hwn sydd yn cymeryd dyddordeb anmhrisiadwy gyda'r plant. Wedi hyn cychwynoad yr orymdaith. y plant yn cymeryd y blaen yn nghyda'r gweini- dog a llywydd yr Ysgol Sul ac yr oedd yr olygta ar y plant gyda blodau yn eu dwylaw yn darawiadol. Gwnaed syl- wadau amserol i'r plant yn y capel gan ein gweinidog, a hyderwn y bydd i'r hyn a ddywedwyd ganddo gyraedd ei amcan Ar lan y bedd, lie digon pruddaidd i'r teimlad dynol, canwyd yr hen emyn an- farwol, Bydd myrdd o ryfeddodau," ac yn swn y canu, a sirioldeb yr haul uwch- ben, yr oedd ein calon yn teimlo yn llawen mai dros amser y byddwn yn gorwedd yn mhriddellau y dyffryn. Mae gynau gwynion yn d'od i'r lan o'r bedd mewn golwg gan bob Cristion. Gadawodd Annie Hughts i alaru ar ei hoi dad a marr, brawd a chwaer. Y mae yr ysbryd yn mha un y cymerodd y teulu y golled hon yn deilwng o edmyg- gedd pob Cristion. Cawsom hamddtn i ymddiddan a'r fam wedi colli yr eneth fach, a dywedodd wrthym ei bod yn berffaith foddlawn i ollwng Annie bach i ddwylaw yr Iesu, ac fod ei hawydd am y nefoedd yn awr yn fwy nag erioed. Bydded i nawdd y Goruchaf fod dros y teulu yn eu trailod dwys. R.B. ac E. J.
[No title]
■ o«k) iGerbron Ynadon ^Vyddgrug, dydd Llun, gorfu i laÍuHH amaethyddol o'r enw Abel Edwards daiu JB1 o iawn a 7s 6c o gostau am adael gwasanaeth Mr Price Williams, amaethwr, Cilcain, heb rybudd. m
ONE PENNY WILL SAVE YOU HOURS…
ONE PENNY WILL SAVE YOU HOURS OF PAIN. Send for a free samlple of Doan'.s Ointment, whiclh Mrs Htankinson found to be the" thoro ough" cure for eczema. Here is her exper- ience Mrs E Hankiinson, 4, Canning Street, Old- ham, says:—"I am glad to speak out and say what benefit I .have derived (from the use of Doan's Ointment; it has cured me of eczema from wihilclh I had suffered for a long time. The eczema was on my kift fo'ot, and i,t irritated so mucih that I didn't know how to bear it. I consulted a doeitor, and he gave me s'ome oint- ment and medacine, but they did me no good. The eczema was spreading all over my foot and was going up my leg. A neighbour then told me ahout Doan's Ointment, and she giot me some tlo try. After a few applications the Ltcting- was less, and by the time I had finished the second box I was cured. I am grateful to Doan's Ointment for curing ime of the dis- tressing malady.—(Si-gned) Elizabeth Hankin. son." Over five years after making the above .state- ment, Mrs Hankins:on confirmed. all she had said, and a.dded: My cure of eczema by Doan's Oinitment was icoar^plete, for I liave not needed to use the ointment since." Such diseases as piles, shingles and eczema are not only serious, but make the life of the sufferer almost unbearaible. The only thing to do is to get cured as quickly as you can. How easy that as t'o say. Yes, and how easy to do, if you will us-e Doan's Ointment, which will cure you of itching skin disease, and cure you thoroughly. At any rate, try it. For a penny stamp we will send rou a free sample. Doan's Ointment is two shillings aai oil* pence a pot (six pots thirteen shillings and nincpence). Of all chemists and tores, or post free, on receipt of price, direct from osterjMcClei 1 an Co., 8, Wells Street, Oiuoid Street, London, W. Do not forget to use tr.e full name, Doan's Ointment.
Advertising
TO LET, Furnished, SMALL HOUSE.—2 Reception and 3 Bedrooms (4 beds), Bath, h. and c. Every .convenience; well furnished.-6, GRANGE ROAD. RHYL. NORTYH WALES.—White Lion Hot- el, best position, Family and Commercial, best farmer's house in the district, Good Stab. ling, Vaults, Ingoing by Valuation, immediate possession, excellent opportunity.—Apply, PERKINS, Hotel Valuer, Rhyl. A -CHURCH STREET, To Let from the 1st t; 9 May next, superior Dwelling-house situa- ted in,the best position in Rhyl. Two minutes' walk from sea and Church, Three entertain- ing rooms, 6 bedrooms, and bathroom. Rent, £ 40— Apply, W. VAUGHAN JONES, 15, Brighton Road, Rhyl. WEST BOURNE HOUSE, Westbonrne Avenue.—2 Sitting Rooms, 4 Bedrooms, Bathroom and W.C., Kitchen, Scullery and Pantry, h. and c. water, Wash-house. £ 22. ALLENDALE, corner Wellington Road and King's Avenue.—3 Sitting Rooms, 10 Bedrooms, Bathroom and W.C., Smoke Rooift and Lava- tory, Kitchen, Scullery, and Pantry. Rent, £45. HOUSES in GAMLIN STREET.—3 Bed- rooms, Parlour, Kitchen, Scullery, "and Wash- house, Good Yard. Rent, £14. TRENANCE, Highfield Park.—Semi-detached Villa, 2 Sitting Rooms, 5 Bedrooms, Kitoben, Scullery, Bath, and W.C. Rent, £38. Pos- session in February. Apply to- EDWIN JkJES & SONS, Morley Road, 'Rhyl.
, ---Too PENYGKOES.
-Too PENYGKOES. Drwg gennym gofnodi mar vvola-etli y chwaer ieuanc, Sally Jones, yr hyn a gymer- odd le Ebrill 3ydd, yn 21 oed, ar ol cystudd trwm. Yr oedd yn aelod ffyddlon yn eglwys Horeb. Merch ydoedd i Mr a Mrs Thomas JOIl'es, Baptist Street. ,Dydd Sadwrn, Shrill 6ed, daeth tyrfa luosog i hebrwng gweddill- ion ein chwaer anwyl i'r fynwent, a gwasan- aethwyd wrth y ty gan y Parch Daniel Will. iams, Penisa'rwaen, ac ar lan y be,dd gan y Parch John 'Smith, Penygroes. Yr Ar- glwydd a ddiddano y tad a'r fam a'r teulu oil yn eu profedigaetli chwerw.—Llew Llyfawj;,
CYMDEITHAS LENYDDOL.
CYMDEITHAS LENYDDOL. Cynhaliodd y gymdeithas uchod ei chyfarfodydd yn rheolaidd bob nos Lun yn ystod tymor y gauaf. Llywyddwyd yr oil o'r cyfarfodydd gan y Parch Edward Jones, yn cael ei gynorthwyo gan y brodyr Mri J P Roberts a W J I Williams, yn nghyd a'r ysgrifenydd Mr W Hugheston Roberts. Cafwyd cyfar- fodydd nodedig o lwyddianus ar hyd y tymor. Yr oedd y testynau yn cael eu gwneyd i fyny o wahanol faterion, yn gymdeithasol, gwladgarol, a chrefyddol. ly I Yroll yn fuddiol a chrefyddol. Hyder- wn yu fawr y gwelir ffrwyth o'r cyfarfodydd daionus hyn yn mhen amser i dd'od. Nos Iau diweddaf, terfynwyd gweith- rediadau y gymdeithas trwy gyfranogi o wledd ragorol a barotowyd gan chwi- orydd y gymdeithas yn cael eu cynorth- wyo gan Mrs Edward Jones, Mrs Hugheston Roberts, Mrs David Morris, Mrs Ellis Jones, Mrs David Roberts, a Mrs Hugh Jones. Daeth nifer luosog o frodyr a chwiorydd i'r wledd, ac wedi i bawb gyfranogi o'r amrywiol ddanteith- ion blasus a gyfranwyd iddynt, cynhaliwyd cyfarfod adloniadol hwyliog dros ben, dan lywyddiaeth ein gweini- dog, ac arweiniad y doniol a'r gwreiddiol frawd Mr Evan Morgan. Wedi myned trwy y rhaglen ymadawodd pawb i'w cartrefi wedi eu mwynhau a'u boddhau yn fawr.
DOSBARTH DARLLEN Y .CHWIORYDD.
DOSBARTH DARLLEN Y CHWIORYDD. Prydnawn ddydd Gwener diweddaf ar wahoddiad y chwaer garedig a haelionus Mrs David Morris, The Oakleys, daeth aelodau y dosbarth hwn ac eraill yn nghyd i fwynhau a gwerthfawrogi gwledd a barotowyd ar eu cyfer yn y modd goreu gan Mrs a Misses Davies, Snowdon Tern perance. Gwnaeth pawb yn helaeth o'r danteithion amrywiol otdd ar y bwrdd, ac ar y diwedd ymunodd pawb, ar gyn- ygiad y Parch Edward Jones, i dalu diolchgarwch gwresocaf i Mrs Morris am ei charedigrwydd yn rhoddi y wledd. Wedi hyny pasiwyd cydymdeimlad y cyfarfod a theuluoedd oedd wedi cyfar fod a phrofedigaethau yn marwolaeth y Cristion cywir, a'r duwiol frawd, Mr Philip Jones, a'r W-s e/ad pybyr, ffydd- lon, a chadarn, Captain Edward Davies, Snowdon Temperance. Ar ol hyny. aethpwyd at waith plesurus, haeddianol y theilwng iawn, sef cyflwyno ihodd gan y dosbarth 0 Feibl hardd i'r chwaer a'r fam yn Israel, Mrs M D Rogers, Garth, fel cydnabyddiaeth a gwerthfawr- ogiad o'i ffyddlondeb a'i gweithgarwch am flynyddau lawer fel is-athrawes i r gweinidog ar y dosbarth. Siaradwyd gciriau caredig a pharchus am Mrs Rogers, a chydnabyddodd hithau hyny mewn geiriau teimladwy a hoffus: H J.
----0&0-MOUNTAIN ASH.
-0&0- MOUNTAIN ASH. Yn Mryn Seion, capel y W-esleyaid, dydd Llun, iMawrth 25ain, cynhaliwyd te parti a darlith inewn cysylltiad a'r eglwys hon. Deallai trigolion y dref yma yn gynar yn y dydd fod rhywbeth neillduol i fod yn Mryn Seion, canys gwelid y Wesleyaid, yn a-elodau a gwrandawyr yn brysur iawn oddeutu'r capel yn gynar yn y boreu ac erbyn tua thri o'r ,gloch, yr oedd y Ibyiddau wedi eu haddurno a'u llwytho gyda'r danteithion goreu. Gyda hyn dechreuodd y bobl ddyfod i'r wIedd, a chafodd pawb, yn frodyr 1. chwiorydd, amser prysur rjrfeddol am dros bedair awr. Ni wnawn enwi y rhai a wein- iasant, c.anys golygai hyny enwi yr eglwys i gyd. Digon yw dweyd fod pawb wedi .gwneud eu gwaith yn ganrnoladwy iawn. Mawr g.anmolir y wledd ardderchog gan bawb yn gyffredinol. Eisteddodd 430 o leiaf wrth y byrddau. Yr ydym yn mawr obeithio y bydd yna elw da i'w gael oddi- wrth y syrnudiad i drysorfa yr eglwys, yr hon sydd wedi myned i gryn dipyn o draul yn ddiweddar, trwy ,addumo y capel a chael organ newydd5 fel erbyn hyn y mae genym un o'r capelau harddaf yn y dref yma. Da genym hys'bysu d.arllenw,yr y GwvMKOvnjj fod yr eglwys hon mewn yspryd gweithio -rhagorol ar hyn o bryd, -ac ond i bawb fod yn unol, ni fyddwn yn hir cyn clirio yn gyf. an. -Nle"-ri undeb mae nerth. Am haner awr wedi saith, yn y capel, caw- som ddarlith gan y darlithiwr -poblogaidd, Mr W 0 Jones, Atoer, enw yr hwn sydd yn adnabyddus drwy Gymru oil. Dyma yr ail waith i 'Mr Jones ymweksl a Mountain Ash, ac yr ydym yn siwr mai nid hwn fydd y tro olaf, oherwydd mae rhyw allu yn Mr Jones fel pregethwr a darlithydd. Mae efe wedi eni.I1 enw mawr iddo si hun yn y He hwn. Ei destyn y tro hwn oedd u Cariad a Phrio- das." Cafwyd cynulleidfa rl-Lagorol o dda, a thystiolaeth pawlb o'r gwrandawyr ydoedd fod y ddarlith hon i fyny a'r goreuon, ac yn cynwys cenadwri amserol a buddiol i'r gen- edl. Gwelir felly na syrthiodd caerau oed- yrn na phinaclau uchel clod y darlilhydd ar ei ymweliad yr ail waith, a hyny o fewn ychydig wythnosau hefyd. 'Dylasem ddweyd ein bod fel eglwys wedi mwynhau Sabboth C, d'edwydd dros ifcea o dan ei weinidogaeth. Sabboth oedd i'w hir go.no.—<Wesley i'r Cam.
OYKHAIDLEIDD YN. M i 1AVIJ.I[F.i.r.
OYKHAIDLEIDD YN. M i 1AVIJ.I[F.i.r. .AXKRCIHAI) ('.AX MR. E. W. DAYIElS, A.S. I Dydd iMercher, cynhaliwyd cynhadledd o dan nawdd iCymdeothas Ryddfrydol :Eifion, yn MhwJIheli. Galwyd y cyfarfod ar gais 'Mr lEllis IW iDiavies yr aelod dros Eifion, gyda'r amcan o gael golygiadau amaethwyr Lleyn ar Ibwnc y tir. Llywyddwyd ,gian Mr 'G tHughes-Roberts, Edeyrn. Eglurodd y ICadeirydd amcan y cyfarfod. Y"r oedd piwnc y tir, meddai, yn un pwysig ac amserol iawn, a disgwylid y ihyddai yn cael ei gyflwyno i sylw y Senedd yn bur fuan.
ANIKROH-TAD' GAN MR. EiLEIS…
ANIKROH-TAD' GAN MR. EiLEIS DAVIES. Yn ystod ei anerchiad, dywedodd Mr Dav- J ies, wrth gyfeirio at lFesur y Tir y llynecld, I fod y mesur3 er ei holl ddiffygion, yn s'icr- hau i'r fferrmvr rawndal am. niwed gan ''game, rhydd'id i drin tir, ac iawndal am ymyri.ad afresymol. IAddefid yn gyffredinol, fodd bynag, "fod eisiau llawer mwy cyn y gellid setlo pwnc y tir. Awgrymai mai ang- henion y £ 6erm.wyr oeddynt—sicrwydd ten- antiaeth, rhent teg, a hwyl .gwerthiant. Aeth iMr .Davies yn mlaen i syllvi fod y fferm- wr iC'ymreijgj yn tueddu yn gryf at y syniad o gaal prynu ei tfferm ac yn ddiamheu pe buasai y Cyn-gor Sir yn casl bawl i fenthyca arian ar log isel buasai llawer yn cymeryd mantais ar ycyfleustra. :Yn erbyn y gyfun- drefn o brynu, aw.grymid nas gallai y Ll-yw. odraeth na'r 'C'yngor Sir roddi arian i a.lluogi i'r tenant (brynu heb ar yr un pryd gyfyngu ei hawl i werthu i bwy (bynag a ddymunai. Gallai y tir, meddid, drwy hyny, ddyfod yn ol mewn rhai 'blynyddau i feddiant un per- son. Awgrymai ilr Davies i bwyilgor o ffermwyr gael ei benodi, ie.l y byddai iddynt, pan gyflwynid iMesur i Dy'r Gyffredin ,ei gymeryd i ystyriaeth a gwneyd awgrymiadau am weHiantau i'w anfon iddo ef, fel ag y. gallai yntau eu cyflwyno i sylw y Ty (cymer. adwyaeth). Gwahoddodd y Cadeirydd i'r Thai oedd yn bresenolddatglan Ibarnar awgrymiadau Mr Davies. Teimlai Mr Robert iParry, arwe^thwr, Pw'ilheli, -fod amaethwyr yn bur anniben yn cy.mieryd giafael" ar yr hyn oedd eisoes yn eu cyraedd. 'Nid oedd un o bob haner cant o ffermwyr 'wedi maniteisio ar y Ddedd'f Amaethyddol oedd mewn grym. Nid oedd yn gwyhod a fyddai iddynt wneyd yn well o dan y ddeddf newydd. iGyda golwg ar y gyfundrefn o brynu tir, credai nad oedd yr amgylchiadau oedd yn cymell dyn i brynu tir heddyw yn gvfryw ag a fuas-ent yn cael eu cymeradwyo, dyweder yn mhen deng mlynedd. iNid oedd amheuaeth nad oedd eisiau cael deddfwriaeth gyda golwg ar bwnc y tir. 'Yr oedd llawer i ffermw.r wedi cael cam (Clywch, clyw.ch). IYr oedd I-Alr Tudwal iDavies yn ansicr parthed yr byn fyddai oreu i'w wneyd, ond tueddai i feddwl mai lwyniant fuasai'r cyn- ,P I llun goreu pe cawsai y tenant arian am 2^ y cant fel yn y iWerddon. Dywedodd Mr iR Williamis, Henllan, nad oedd yn credu 'fod yn iawn cynorthwyo dyn- ion i brynu eu tir ,gydatg: arian y trethdalwyr ac •" Ji hyny rhoddi caniatad iddo werthu y L gwneyd proffit. Credai IMr 101 Robyns Owen mai'r peth :iwyaf manteisiol i'r tenant 'fyddai cael sic- rwydd: ami ei dir gydag ardreth deg a thelerau cyfiawn. 'Gwelai fod anhawsder i'r tenant igael .art. n i stacio ei fferm os byddai raid iddo ddefnydd'io ei arian i brynu y tir. .Buasai anhawsder hefyd yn codi wrth rami yr eiddo ar ol marwolaeth v tenant. Ar y llaw arall, pe tre'fnid i'.r tenant Cymreig gael dal ei dir dan Ddirprwywyr Swyddogol fel y cynygid i'r A.libanwr, yn hytrach nag o dan bersonau unigol, credai y byddent yn cael, yn ym.arferol. yr oil a ofynent am dano. Yr oedd Mr J G Jones, (Pwllheli, yn ffafriol i fesur oedd yn darparu sicrwydd tenant- iaeth"; ond gwell fuasai pe y gallesid cyn- wys yn y mesur ddarpariaeth ar gyfer d'od i gytundeb gyda phrynu tir. Dadleuai D:r !RowMnds, J.lanaelhaiarn^ yn gryf o blaid rhoddi gallu i'r tenant i brynu ei dir. Gofynodd 'Mr /J ill Davies, Cae'rtyddyn, a oedd sicrwydd, pe cawsai v tenant y tir dan ddeddf debyg i un Scotland am, ardreth deg, na fyddai i'r Llywodraeth ycnwanegu at y trethi. ■Penodwyd y rhai canlynol yn bwyllgor i wylied sy.mudiadau y mesur, etc. —Mri G Hughes Roberts, Edeyrn; Williams Pritch- ards Pencarth IT tDavies, Cae'rtyddyn H Owen, Clynnog Robert Parry, arwerthwr y J ill Parry, iPenllwvn R Griffith, Creigir Coch; Daniel Jones, (Brynodol; Daniel Jones, Trefaes J !R Jones, Ty Engen; J T Jones, Parkia IGriffith Jones, Penybont; Owen illughes, JBryn'refail; Hugh Hughes, Caerau. Dewiswyd Mr 'W Pritchard yn ysgrifenydd.
iBEWIYDD- DAL I'R HEX.
iBEWIYDD- DAL I'R HEX. MR. ,E. W. DAVIE.S YN SIR FELIXT. OS os Wiener, ibu Mr Davies yn anerch cy. farfod o IRyddfrydwyr Buckley, Sir Efiim. Dywedodd fod mwy o sylw wedi ei dalu .gan y isen,edd yn y gorphenol i berchencgioll tir nag i weithwyr. Yr oedd cyfeeth y wlad wedi cynyddu yn fawr, ac eto, yr oedd mil- oedd o ibobl yn Ibyw mewn hofelydd na rodd. ai y cyfoethog hyd yn oed ei geffylau vn- ddynt. tBeth oedd y cri a glywid am ddi- wygiadcymdeithasol-y cri am dai gwell, ami reolau gwaith gwell, am flwvdd-dal i'r hen, ac am well ysgolion i'r plant ? Hawl y 'bob.1 i fyw oedd, ac i fyw dan amgylchiad- au teg a phriodcl. Gellid cael arian at y diwygiad cymdeithasol yna, pe deu.ai'y wlad 'i sylweddoli .maint y cyfoeth sydd yn awr vn nwylaw ychydig., a phe tretbid y cyfoeth yna yn ibriodol. Yr oedd yn dda iawn ganddo eif fod y gweithwyr yn rhoi pwy" ar gael blwydd-dal i'r hen. Dywedid wrthynt yn feunyddiol nad o.edd arian i sicrhau hv:i. ond d,angosodd ef fod. iDylid trethu v cvf. oeth mawr oedd yn meddiant rhai personau i gael .arian. Yr oedd eisiau rhoi pwvsau y fWladwriaeth ar ysgwyddau y cyfoethogion hyn yn lie ar ysgwyddau y diwyd (cvrnerid- wyaeth). Anerchwyd y cyfarfod hefyd gan Mr J Herbert Eewis, A.S., ac ymdriniodd ef yn benaf ar Jesur IW yth Awr i Vwnwyr.