Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
5 erthygl ar y dudalen hon
YR EISTEDDFOD LWYD.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
YR EISTEDDFOD LWYD. At Olygydd SBRBR CYMRU. SYR,—Gan fod yr Eisteddfod hon yr hynotaf agos ar bob golwg a fu yn y byd erioed, mae yn gyfiawnder i'r byd gae! gwybod ychydig o'i hanes ond, gan fod pethau ar gael eu cyhoeddi yn ei chylch, pan fydd llys y mSnddyledion yn cael ei gynnal nesaf yn Llandilo, ni ymhelaethaf vnawr, yn rhagor na rhoddi englynion a gyfansoddodd y beirdd hanner dydd i'r Ilywydd parchedig. Gan mai y Gwr Llwyd, neu Barcutan Llwyd, yn ol fel y myn rhai ei alw, oedd pwyllgor, trysorydd, a llvwydd yr Eisteddfod, cafodd yn briodol ei galw yr Eisteddfod Lwyd. Gan ei fod yn arferiad yn yr boll Eisteddfodau i roddi caisallan banner dydd, i gael englynion i'r llywydd, felly y bu yma. Cyfarfyddodd y Beirdd yn fintai lawen ar Bont Dulas, He yr oedd Svr Roger Penderyn yn y gadair i feirniadu yr Englynion. Eisteddai Syr Roger yn gymhwys ar ganllaw y bont, lie mae y maen cyffiniol sydd yn rnanu rhwng Llanegwad a Llangathen, arglwyddiaeth y "Llwyd Sant." Daeth tua deg o gyfansodd. iadau tra rhagorol i law, a rhoddodd Syr Roger gymmeradwy- aeth i chwecb o honynt. Dyma hwy:— I gadair ffwl a godwyd,—ar ei gais, Er gwarth-y gau-broffwyd A'i swn, y dorf a synwyd, Bo Bo 21 meddai y llo Llwyd. Y WEPMPA. Cafodd "Y Wempa" y fcrif wobr, sef copi o'r "Siluriana," a thair wns o gysgwy (laudanum). Y Gwr Llwyd heddyw gerllaw,-y Bomba, A bwmbwrth am danaw, Yn ei le, syn iawn lywiaw, Eitfteddfod, baldod y baw. BARCUTAN LLWYD. Cafodd Barcutan LLWYD" yr ail wobr, sef capan cornycyll, o waith Haw gelfydd Mair y Dryslwyn," a gwydraid o borter. Rby% hvflywydd mawr aRa wen-byrbwyll, Yw Bourbon Llangathen N Llwyd y geiniog, Llwyd y gynhen, A dyn y baw godwyd yn ben. Y BODiCH GLAS. Cafodd Y Bodach Glas" ei anrbydeddu a'r drydedd wobr, tei "Hanes Bywyd" y "Sant Llwyd." Myn Mair I i gadair godwyd-Deio, Yn dop y lie wnaethpwyd, A'r dydd a anrhydeddwyd, Pawb &'u lief dros y Pab Llwyd. COBS PIB. Cafodd Coes Pib y pedwaredd wobr, sef Bendith y Sant Llwyd." 6 Gan fod trysorfa yr Eisteddfod yn'isel, ni allwyd gwebrwyo yn mhellach na "Coes Pib." Deallwn tod tua deg punt yn ddyledus i Teilo, Gwynionydd, Eryr Glyn Cothi; ond yn lie derbyn eu liarian, mae ei Santeiddrwydd wedi ysgrifcnu Hythyrau cableddus i ymdrechu diio y Beirdd anflfodus, y rhai fu mor ffol a chvfansoddi i'r Eisteddfod Lwyd. Glan Myddyfi. DAFYDD Y BILWO.
EISTEDDFOD Y DRYSLWYN.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
EISTEDDFOD Y DRYSLWYN. At "Owagar Sucean." BARCH SVR,-Diolch yn fawr i chwi am eich llythyrffraeth- lym, synwyrol, dytgedig, ac, wrth gwrs, crefyddol hefyd, yn ol eich ystyr chwi o'r gair. Diolch yn vchwaneg i chwi am yr enw synwyrol a tharawiadol a roddasoch arnoch eich hun, sef "Gwagar Succan." Yr oeddwn I yn gwerthu gogr dydd Sadwrn, i Tomos Dafydd o'r Gilfach Ddegwm, ac yr oedd yr hen frawdyn dweyd wrthyf eu bod hwy wedi bod yn cael yehydig o laeth genych o'r cyntaf; ond wedi hyny aeth yn Succan (Jjwyn," ac erbyn heddw nad ydynt yn cael dim genych ond Succan llwyd" truan, tenau, sur, ac afiach. Yr oedd yr hen frawd yn achwyn yn druenus ar ymborth y Gwagar Saccan". Mi a wyddwn ya dda eich bod wedi mwynhau amser llawen yn yr Eisteddfod Lwyd. Yn yn y bore gwelais chwi yn arllwys tuag wns o laudanum] ch gwagar; wedi hyny, y gwirod einiaw dda, a laudanu drachefn a thrachefn! Bum innau hefyd yn y gyngherdd Y noson hono yn mwynhau 11awer o ddigrifwch ond y ttawen- yddmwyafa gefais oedd eich gweled chwi yn y Ra^aJr.V'0 lly wyddu y spree, ac yn wir nis gwn pwy allasai beioi chwrthin wrth eich gweled chwi yn neidio mewn gorfole pan oedd Llew Ll wyfo yn yr bwyl fawr ar garlam gwyllt yn canu "Twm y Gof a Deio'r Isin Sil." Yr oedd llais y Liew yn uchel ofnadwv ond yr oedd eich llais chwi yn Ilavver Uvch yn gwaeddu, Very good, very good" ond yr oedd yn n'n iawn genyf glywed i chwi anafu eich bigwrn yn yr hwyl fa^rj Ond er y cyfan, dangosasoch cbwi ffyddlondab tu hwnt bawb, oblegid aethoch i'r gyngherdd y noswaith ganlynol, a dywedir i chwi fetbu gwahanu cyn un o'r bore. Dyna Jawen- ydd nas gwn i ddim am dano. Mae yn rhaid fod eich got? wedi cam-bidlo rhywbeth o barthed fy nghytansoddiadau. drwy ddweyd nad oeddwn wedi sillebu yn gywir, oblegid dywedasoch yn nghadair Y strad Tywi, fod fy ngwaith yn on o'r pethau goreu yn yr iaith. Yr eiddoch, anwyl a phavchedig syr, Serfin. SUCCAN LLWYD.
AT MR. C-, GLANTEIFI.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
AT MR. C-, GLANTEIFI. ANWYL SYR,—Yn y SEREN ddiweddaf, wrth roddi banes sefydliad y Parch. B. Thomas yn Nghastellnewydd- Emlyn a Threfach, dywedasoch tod y Parch. J. Morns, Cwrni.or, wedi pregethu i'r gweinidog ieuanc, oblegid mat efe aH derhyniodd yn aelod eglwys yn Bethabara." A tolwg, pa bryd y' dartu hyny gymmeryd lie ? AELO^1 gwreiddiol yw Mr. Thomas, o Dredegar. Mae yn wir ei fod wedi bod yn aelod yn Bethabara, ond nid yn lainser Mr. Morris. Tybiwyf y dylech chwi, a phawb ereill, fod yn wir ofalus, wrth roddi hanes i'r cyiioedd, ei fod wirionedd, ac nid taflu rhywbeth o'u blaen, pa un bynag a1 ri gwir ai anwir fyddo; oblegid y casgliad naturiol a all £ cyhoedd dynu oddiwrth y frawddeg, oblegid mai efe a 1 I deibynioild yn aelod eglwys yn oedd yn rhoddi cymhwysder, neu yn addasu Mr. MorrtS bregethu i'r gweinidog ac oni bai yr oblegid, na fiasM ynladdas i bregethu. Ai tybied nad yw y Parch. l\(t.. Morris yn gytnhwys i bregethu charge i weinidog ieupOO lieb son am yr oblegid ? Tybiwyf ei fod, ac oblegid IiY$kYt ac nid oherwydd un oblegid arall, y cafodd gais i br4gethU i Mr. Thomas. Hyderwyfy byddwch yn fwy gwyliadwrUi pan yn rhoddi hanesion i'r cyhoedd o hyn allan. COTIAR, Glan Gwendraeth.
ATEBION.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
ATEBION. Ateb i Jrlr. Dewi Dajen. SYR,—Y mae'n wybodus ondodid i chwi fod y dysgedigion yn gwahaniaethu yn ddirfawr yn eu barnau yn nghylch J\ amser y eymmer swn i deithio. Dywed Mr. Cassi de Thury (yr hwn a ysfyrir y mwyaf cywir) ei fod yn teithio y» 1,107 troedfedd mewn eiliad; os felly, chwi welwch, on lluosogi 1,107 x 10, mae'r pellder ag oedd rhwng y daran a chwi oedd 2 filltir, a 170 o latheni. Glanyrfior. ODyDD. [Dywed I. ab Owen, Merthyr, J. Rees, Felinfoel, a )■>' Lewis, mai 2 fill., 286 Hath, a 2 droedfedd, oedd.—Gol.J
COFYNIADAU.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
COFYNIADAU. D. D. it y dysgedigion yn JVghymru. SYRS,—Wrth edrych dros Fynegiad y Gymdeitbas GeBr ado], perthynol i'r Bedyddwyr, am y flwyddyn hon, yr oeddwa yn cael fy synu wrth weled dau o'r gweinidoRion wedi ell graddio â dau D ar o) en h«jnwau, ond bod D.D. y Parch. W. Morgan yn Hawer iawn llai na D.D. y Parch. D. DaVieB. Gofynais i amryvv a dybiwn I yn w^r ddysgedig yn y gyntfonog, beth oedd yr actios na bai y ddau wr yn cael yr ua faint. Tybiai rhai fod y D.D.'t yn tyfa fel petnan