Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

2 erthygl ar y dudalen hon

TANCHWA DDYCHRYNLLYD YN RISCA…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

TANCHWA DDYCHRYNLLYD YN RISCA MYNWY. 250 0 FYWTTDAU WEDI EU COLLI! Y mae genym y gorchwyl gofidus o gofnodi hanes tan- chwa ofnadwy arall mewn gwaith glo, yr hyn a ddygwydd- odd dydd Sadwi-n diweddaf yn mhwll y Wythïen ddu Risca, sir Fynwy. Y mae y gwaith lie y cymmerodd y trychineb le yn'perthyn i Gwmpeini Glo Risca. Buy gloddfa yn cael ei gweithio am rai blynyddoedd i godi glo mor o honi; a chan fod yno ryw gymmaint o'r llosgnwr yr oedd y mesurau gocheliadol arferol yn cael eu defnyddio Cafodd y cwbl ei archwilio, yn ol yr arferiad, bore dydd Sadwrn, ac yna aeth dros dri chant o ddynion i lawr. Tua nawo'rgloch, dyfewyddodd tanchwa arswydus, trwst yr hon a glywwyd o'r tan ac wrth wneyd ymchwiliad, can- fyddwyd fod y llosgnwy wedi tanio o fewn ychydig bellder i waelod y pwll. Gwnaed llawer o niweidiau i'r gwaith. Cyn gynted ag y gellid cael digon o awyr, aethwyd i wneyd ymchwiliad. Canfyddwyd cyrflfmeirw mewn amryw fanau; ac erbyn tua deuddeg o'r gloch, yr oedd un ar ddeg o gyrff wedi eu danfon i'r lan; ac erbyn pedwar o'r gloch, yr oedd deugain ereill wedi eu casglu wrth waelod y pwll, y rhai a ddygwyd i gyd i'r Ian yn ystod y pryd- nawn, a chludwyd hwynt i'w hamrywiol gartrefleoedd mewn certwyni ac ar elorau. Yr oedd yr holl gymmydogaeth dydd Sadwrn yn y cyffro mwyaf torcalonus. Ymofynwyr pryderus, dynion pruddgalon, a menywod a phlant mewn dagrau, a amgylch- ynent enau y pwll o bob tu. Gwnawd pob ymdrech galluadwy drwy nos Sadwrn er cael o hyd i'r trueiniaid tanddaearol. Yn ngwyneb tywyllwch y nos, y gwlawog- ydd trymion a ddisgynent, a chysgodion cuchiog y myn- yddau a amgylchynent y fangre annedwydd, etto carid y gwaith o ddadgladdu y meirw yn mlaen. Dydd Sabbath, yr oedd 69"0 gyrff meirw wedi eu codi i'r lan; ahernidfoddros200 etto yny pwll. Yr oedd tua 35 o geffylau yn y gwaith, a dim ond tri yn unig a ddiangasant yn fyw. Ymddengys fod dros 300 o tampau wedi eu rhoddi allan, oil wedi eu trweio a'u cloi, i'r glo- wyr boreu dydd Sadwrn, yr hyn a brawf nifer y dynion yn y gweithiau. Daeth y noswyr i fyny am bump o'r gloch yn y boreu, gan hysbysu fod y pwll yn rbydd o nwy. Yna dechreuodd y glowyr anffodus a gollasant ea

ymxmrn totofol