Seren Cymru

wch yma. "Protestant Dissenters Almanac," 1849, p. 13. Etto, y mae yr archesgoBion a'r esgobion yn derbyn y cyflogau canlynol:— Canterbury J627,705 York 20,141 London 13,519 Durham 22,416 Winchester 11,599 St. Asaph 8,084 Bangor 7,467 Bath and Wells 4,567 Carlisle 2,476 Chester 1,893 Chichester 6,519 St. David's 4,752 Ely 6,486 Exeter 1,092 Gloucester and Bristol 5,226 Hereford 5.936 Lichfield 5,000 Llandaff 890 Lincoln 5,610 Norwich 8,765 Oxford 2,506 Peterborough 4,060 "•ipon 4,563 Rochester 1.102 Salisbury 12,879 Worcester 7,294 twvel "Protestant Dissenter's Almanac,"1850, p 29). ad i ryfedd fod gan yr esgobion gymmaint i'w ?aael ar ol yn eu gwyllysiau ? Darllenaf i chwi yr a £ k a RanlYn Ychydig flynyddau'yn ol, bu farw i», Caergaint, a gadawoad £ 100,000 ar ei ol. ^•Qoddodd y cyfoeth yna oil i'w berthynasau—-a ilodion. Gadawodd 11 o esgobion Iwerddon We? ■ ^^875,000, ac yr oedd yr holt gyfoethyna jv ei grynhoi ganddynt mewn o 40 i 50 mlynedd. yma y gofres allan o'r Parlimentary Return:— Esgob Cork £ 25,000 I Dromore 40,000 Perns 50,000 Limerick 60,000 Killaloe lOO.OOO Dublin 150,000 Tuam. 250.000 Raphoe. 250,000 Armagh 300,000 Cloiigher 250,000 «. L Cashel 4o0,o00 O •j^ro*es';allt Dissenter's Almanac" 1851, p. 18). bod v yw hyn 7n ofnadwy! Dynionyn proffesu eu o'r h "iSanlynyadion i Grist—teyrnas yr hwn nid yw crefvrlri hwn-ac yn crynhoi y fath gyfoeth ar gefn talu v *ra mae ra^oe^d o'r rhai sydd yn gorfod ar*an yna yn byw mewn llafur caled, a thlodi t/a ^ewyn! Ac nid byn yw y drwg i gyd yr eSlwys yn gyfoethog, a miloedd o'i *diai!l tywysogion, y mae lluoedd lawer o gur- dyoddef eisieu. Fel byn y dywed y Post, papyr uchel-eglwysig "Wrtb sylwi ar Hi i » y7" Poor Clergy Relief Society," [Gwarchod caiittoAA %lwys Loegr I!] ni a welwn fod ac v m a'u teuluoedd mewn tlodi mawr; Sylw ae ^awer jn marw o newyn ac anwyd! siotter er ar yr arian y mae yr Ecclesiastical Commis- 8adeirinin Wario:~ £ 15>000, mewn adg yweirio Eglwys *yth » £ 140,000 am drwsio a hardda palasau » ac y traul yr Ecclesiastical Com- erthvJTr Xn £ 10,000 yn y flwyddyn. Y mae yr >vedi ei i yn cynnw.y8 byn vn un laith. Dyma hi hi §v cliymmeryd o r Morning Post. Darllenwch 6. *Y'l*reeman> Dec. 19, 1860, p. 810). tich i-r.Z?j!,yr Undeb wyf yn gondemnio yn gwneyd «ydd yn (liter masnachol Y mae bywiol- aethau yn cael eu prynu a'u gwerthu, ac yn cael eu rhoi i berthynasau, a thrwy ffatrau. Darllenaf i chwi etto yr hyn a ganlyn :—"Y mae ybywiolaethan hyn yn meddiant yr esgobion, i'w rhoi i'r sawl y mynont hwy. Yn archesgobaeth Caergaint, y mae 124 o fywiolaethau yn meddiant yr archesgob; ac y mae ganddo 45 tu allan i'w archesgobaeth. Y mae gwerth y bywiolaethau hyn yn amrywio o £ &6 i £ 1,730. Yn York, y mae 103 o fywiolaethau yn meddiant yr archesgob, yn amrywio o j630 i XI,540 heblaw hyn, y mae ganddo 17 0 fywioliaethau mewn esgobaethau ereill. Yn Llanelwy, y mae 119 o fywiolaethau o fewn yr esgobaetb, gwerth y rhai yn nghyd yw £ 32,654; ac y mae dwy y tu allan, yn werth £417. Yn esgobaeth Bath a Wells, y mae yr esgob yn dal 55 o fywiolaethau, gwerth £ 12,363. Yn esgobaeth Carlisle y mae 23 o fywiolaethau, yn am- rywio o £ 86 i £550; ac y mae 11 tu allan. Yn esgobaeth Caer, y mae 10 o fywiolaethau. Y mae y meddiant o honynt mewn gwahanol ddwylaw. Yn Chichester, y mae 30 o fywiolaethau yn llaw yr esgob, yn werth £ 9,760. Y mae can esgob Ty-Ddewi 131 o fywiolaethau, yn werth £ 15,990. Yn Ely, y mae gan yr esgob 33 o fywiolaethau, yn werth £ 15,955. Y mae esgob Caerloyw a Bryste yn dal 55 o fywiol- iaethau, gwerth .€13,991, Y mae esgob Lichfield yn dtll 90 o fywioliaethau, gwerth £ 17,629. Yn esgobaeth Lincoln, y mae 63 o fywioliaethau yn perthyn i'r esgob, yn amrywio o .£ô2i < £ 639. Yn Llandaf, y mae 16 o fywiolaethau, gwerth £ 2,384. Yn esgobaeth Llundain, y mae g-m yr esgob 80 o fywiolaethau,1 gwerth 34,206, heblaw 18 mewn lleoedd ereill, yn werth £5,482. Yn esgobaeth Maenceinion, y mae 69 o fywiolaethau, yn meddiant yr esgob, Yn Norwich, y mae 87 o fywioliaethau yn werth £ 23,940. Yn Rhydychain, y mae 65 o fyw- iolaethau, gwerth £ 15,802. Yn Ripon, y mae 52 o fywiolaethau, yn werth £ 8,993. Yn Roches- ter, y mae 53 o fywioliaethau, yn werth £ 17,377. Yn Salisbury, y mae 51 o fywiolaethau, yn werth £ 17,260. Yn Winchester, y mae 80 o fywiol- iaethau, yn werth £ 31,351. Ac yn Worcester, y mae 91 o fywioliaethau, yn werth £ 27,882. -Dyna i chwi ddernyn tlws! Gallwch ei weled yn y Times," July 26, 1855. Dyma y slip, yr wyf wedi ei gadw yn ofalus. 0, fel y mae y gwyr mawr yn boddio yr esgobion er mwyn cael bywiolaethau i'w meibion Gwnant bob peth a fyddo yn ddichonadwy, er mwyn cael living dda. Nid RWIW son am onest- rwydd ac egwyddor—cael y living yw y sumum bonum, sef y prif ddaioni. Onid yw hyn yn ofnadwy, Syr? Darllenwch y "Prot. Dissenter's Almanac," 1850, p. 29. Ami iawn y gwerthir living fel gwertbufarm ar acsiwn; a gofelir dweyd fod y Ficar fo yno ar y pryd yn hen, neu ei iechyd vn wael; h.y. ei fod ar ym- adael o'r byd hwn a tnrwy hyny daw yr elw i law y prynwr yn fuan. A ellwch chwi ammheu hyn Syr ? [1 r offeiriad yn ddystaw]. 7. Y mae yr eglwys sefydledig wedi methu a llenwi y deyrnas ag efengyl; gan hyny, beth yw'r Eglwys dda ? Y mae offeiriad yn perthyn i bob plwyf o'r deyrnas er ys 300 mlynedd; ac onid yw yn hen bryd fod anvybodaeth grelyddol wedi ffoi or tir ? Ond, yn lie hyny, y mae yn ffaith, os bydd plwyf heb neb ynddo namyn y Llan, y mae yn le truenus. Yr Ymneillduwyr sydd wedi gwneyd y gwaitb, tra yr oedd yr Eglwys yncysgu; agwynfyd na chysgai o byd, yn lie taflu rhwystfau yn ffordd y rhai a fyneftt wmeyd daioui. Pe ItuaWIi ysbiyd a