Seren Cymru

ItRyw HUNAN-AMDDIFFYNIAD. hunaw!jj £ re^ anwrthwynebol, a braidd ddifaeddn, 0 Deu jaj yr hon sydd i'w chanfod i raddau ifi, 1a'r Kir? awb a phobpeth, yn y byd anianol yn J> gMrelir v m°eso'* Pe y dechreuem gyda'r byd llys- j? S^eadur eSwyddor yn amlwg yn nglaswellt y maes. *n » a yn cerdded yn droed-drwm, dibris, fca £ ?,8S0d °' r meillion gwanaidd a ymlechant hp;k.tlant vri ttiy?Wesa« eu gilydd, plygant yn ddirwgnach, Oil °t»d jvas^ad a'r 11awr, nes elo yr aflwydd ^h°^diwrthv'I °yn y byddo y gwadnau bedair o lath. *» .yddant oil yn dechreu ymuniawnu, gan q tnaill &'r llaJl, alu hagwedd yn llefaru yn Wu ett c0(^ ett° er amddiffyn ein hunain." Wr' haviir & cyasylltiad a'r gwabanol ronynau o J.Woi hvnv J" ei faes 5 ac o fewn cylch y misoedd °be'fv5 v -^a'' a Mehefin, ami y bydd yr atn< Jn 11??1 ar ei 1 gwenu ar ei amryw gaeau, gan edrych yn W* „Wa °^ eginau ac ar rvw foreu dymuuol 4>. °toi un 0>r e"^wyd, rhydd orchymyn i un o'r gweision j^tVVa'Q i mo a °sodo flaen y rholbren (roller), yn gyntaf, i gae Pwllcoch," eilwaith i Uhe Ebol „enc, ac 05 byddai amser yn caniatau, fod evvyllt y eitbaf parod hefyd; a chyda Slaved .fe^ hyd v ii^11 e' was' am eu cer<e^ ?n fanv?l dhV- i glawriJ ^a ^ai na byddai cymmaint ag un eginyn o glawad, neu o berth i berth, heb dderbyn yr un fyj. a „ f.' ne** o berth i berth, heb dderbyn yr un Vij, J benail v ,nlu er pobpeth beidio troi y ceffyl yn rhy tyfa rf§in gwan dygwydd yn anfFodus sathru wch. n j SwasSu y° ddieithriad i gyd 1. ^'aeth y no J'11 f°reu dranoeth, wedi derbyn gor- hugain vli/ §wl'th, mewn llai o amser na phedair gyf(1,eSinau „ nS.ys y caeau wedi sirioli, a'r gwa. dalacli ac yn mron oil wedi cyd- 5 ac yn «.« 0 banner mod fed d na'r dydd o'r ^hcrfo y dyn a>i draed' y ami J Co<Ji er a'mdriiff a Sylchau» ac yn dalgrwn ^]v/„etto yn v en»A -n eu hunaln'" Gwelir hyn yn %fanf ydi°n crvf ,g' p°b 8radd, rhyw, a maint; yr Vojj" ?yflym ia'wn L toelynion mwyn a Hathraidd, a SryJ 'y cyfrvw 9 w" gerddi, perllanau, ac ar lanau *iav? S^elir rj.„. aiorywiant yn hynod mewn h^d a by,j. "'oedfediji r ere^' yn chwech, ac ereill yn KffJ °^en Vn 7mrnerant eu P^g" yn fwynaidd, nes r g»"iid?yL, OS gollyttgir P'awf i»»^ ant ^ny mewQ eiliad i'w taldra Lly^,Vi eu hunain E°rmfswyJ eu bod wedi codi er 1 y bydoedd vn if" P y bydd CreaWdydd a u JBwy helaeth n^° t.WS? y Swynt allan o'i ddyrnau cbyffredin, chwytha yn arutbrol w ar goedydd y llawr, fel y gwelir yn ami ei effeithau bri dd ychus nes synu llygaid a chalonau dynion; y gellty" mawrion yn ymblethu, s*n anferthol oddirhwng eu cangaul a chryndod cyffredinol mor isel a'u gwreiddiau a gelllt casgia yn naturiol fod y brig yn myned i newid safle a'r gwraidd ond er mor chwerw yr olygfa, cyn gynted ag y byddo i'r gwynt ostegu, gerwindeb yr ystorom dawelu, achos y dryc-hin i gael ei symud ymaith, buan y gwelir y coedydd, gydag eithriaslau pur anami, yn dechreu cym. menu eu cangau, uniawnu yn hynod o ran eu hagweddau, gwellhau yn gyffredinol o ran en hamgylchiadau, yn herio y gwynt a'r gwlaw, y mellt a'r taranau, ac yn debyg iawn i'r hyn oeddynt o'r blaen, wedi codi yn wrol" or amddiffyn eu hunain." Pont yr Fsgawen. (Via barhau).

CYNNADLEDD Y CRYDDION. CYNNADLEDD LXVI. AR yr 22ain o'r mis djweddaf, ymwelodd Evan Richard, Cwmdwr, a gweithdy'r lapstoniaid. Wedi cael ar ddeall fod Hugh Roberts yn "ddygyo arw," bod Dafydd Evans yn weddol bach, a chonsidro pob petb "-bod Daniel yn ysbryd y pwnc, ac Edward yn fwy myfyrgar na siaradus, gofynai Daniel i Evan, Wel, pa newydd sydd yn ardal Cwmdwr acw ?" Evan RiclJarda.- Y peth mwyaf dyddorol yn y Cwm ar hyn o bryd, yw hanes Tarw (Bull) a aeth ar goll tua'r Calan diweddaf. Yr oedd rhai o'r boys yn meddwl cael gwledd yn iawn tua'r gwyliau, ac i'r perwyl o gael life, mynasant darw (un o'r Monmouthshire 6reedj anferthol ei faint i'w dewhau. Unasai y becbgyn &'u gilydd i osod cig ar y Bull trwy ei anfon o farm i farm, trwy'r Cwm i gael cwpwl o erfin gan v naill, a dyrnaid o gtitrch gan y llall, &c. Bu'r Bull ar y fath bererindod ar hyd y Cwm am rai wythnosau, yn cael ei ryfedda gan ral, a'i foli gan ereill. Byddai y tarw yn beichan yn erchyll, yn era Ir ddaear &'i draed blaen, yn gwneyd llygad cas, yn codi clwydi a'i gyrn, ac yn prancio'n ofnadwy; a meddyliai ei berchenogion ei fod yn "eidion noble," "first rate," "juat what we want," 4'c. Y farn oreu yn y Cwm yw eiddo Richard James; y mae tir James yn fras dros ben ac yntau yn borthwr da, gyrwyd y tarw at James i gael y tamaid diweddaf cyn ei ladd, a'i ddwyn i fyrddau y boys oedd bron marw mewn dysgwyliad am yr ameuthyn a addawsant iddynt eu hunain. Fodd bynag, ni chafodd y tarw damaid na llymed gyda Mr. James, ond gyrodd ef i'w ffordd ar ei gythlwng yn hollol ddiseremoni. Gorchymynasid i James roi tua chwarter modfedd o gig ar y Bull, a'i anfon wedi hyny i'r Bwtchwr," yn A-. Er nad oedd gan James lawer o olwg ar y tarw, fel eidion, nac un cydymdeimlad a dyben goruchel y boys, etto, coleddai farn uchel am sense y tarw, ac felly gyrodd ef at y bwtchwr wrtho ei hun, heb un bugail i ofain am dano, gan feddwl y buasai synwyr goruchel yr eidion yn ei alluogi i ffeindio'r ffordd ei hun, heb gymborth arweinydd neu yrwr. Ond yn anffodus i'r becbgyn, collodd y tarw'r ffordd, a dangosodd nad oedd mor enwog mewn synwyr ag y meddyliasai Mr. James trwy fyned i G- yn bytrach nag i A Erbyn i'r tarw gyrhaedd C-, edrychai yn fain ac yn Ilipa pan ddaeth i feudy Bili, yr oedd rhyw gnaf wedi cylymu dernyn o bapyr am un o'i gyrn, ar yr hwn yr oedd y pennill canlynol yn ysgrifenedig:— Nid wyfond llo mewn ystyr, 0 Fynwy deuthym lawr I bori broydd breision, Gael myn'd yn eidion mawr; Ond blingwyr y„Gabidwl, Sy'n meddwl myn'd å nghro'n, Mae'r cyllyll wedi'u hogi Gan Wil a'r gelyn Shon."