Seren Cymru

EISTEDDFOD CAERNARFON. Derbyniodd Maer Caernarfon y Uytliyr canlynol oddiwrth Arglwydd Llanofer, mewn atebiad i'w lythyr, yn yr bwn yr oedd yn dymuno ar ei argl- wyddiaeth ilywydduar un o ddyddiau Eisteddfod Caernarfon ac y byddai i Arglwyddes Llanover arwisgo y Bardd Cadeiriol ar yr achlysur hwnw. (CYFIBITHIAD). LTANOVER, 20fed Cbwefror, 1862. Syr,—Dymcnwyf gydnabod derbyniad eioh llythyr, yn yr hwnyr ydych yn deisyfu y byddai i ini lywyddu ar un o'r dyddiau y cynnelir y cyfarfod yn Nghaernarfon yn mis Awst nesaf; ac y byddai i Arglwyddes Llanover arwisgo y Bardd Cadeiriol. Darllenais y Cyndrefniad o'r cyfarfod hwnw, ac yr wyf yn yetyried fod testunau, gydag ychydig iawn o eithriadau, yn hollol wrthwynebol i'r dyben- ion hyny er dercbafktd pa rai y sefydlwvd Eistedd. fodau; ac i fod rhoddi yr enw o Eisteddfod i gyf. arfod yn yr hwn y rhoddir y cyfryw destunau cys- tadlaethol, yn gamgymhwysiad perffaith o'r gair. .y 0 ganlyniad, yr ydwyf dan rwyniau ar fy rhan fy hun, ac ar ran Arglwyddes Llanover, i wrthod derbyn eich gwahoddiad. Ydwyf, Syr, eich ufydd was, I Faer Caernarfon." "LLANOVER," [Vr ydyrn wedi derbyn y llythyr uchod oddiwrth ryw ohebydd o Lund&in, ac heb roddi ei enw. Carera gael ei eow priodol.-GOL).

CYFARFOD TRIMISOL RUTHIN. Dydd Mercher, Mawrth 5ed, am 2 o'r gloch, cyfarfu y gweinidogion a'r ceaadon perthynol i'r dosparth mewn cynnadledd, pryd yretholwyd y Parch. E Jones, gweinidog y lie, yn llywydd. Dechreuwyd trwy weddi gan y Parch. R. Prichard, Dinbych, a phenderfynwyd ar y pethau canlynol 1. Fod holl weithredoedd y capeli perthynol i'r dos- parth i gael eu danfon i ofal y Parch. J. G. Owen, o hyn i'r 5ed o Ebrill yn ddifFael, er eael sicrwydda vdynt wedi eu henrollo ai nad ydynt; ac fod i'r eg- Iwysi i ddwyn traul i enrollo yr holl rai nad ydynt wedi eu gwneyd. 2. Os bydd i unrhyw frawd nacau rhoddi y gweith- redoedd i fyny i'w harolygu, er gweled a ydynt wedi eu enrollo, er sicrhau y meddiant yn briodol i'r Bedydd- wyr, y bydd i'r cyfarfod trimisol ei ddiarddel. 3. Fod y cyfarfod hwn yn dymuno hysbysu nad oes a fyno y Gymmanfa a Mr. W. R. Prichard, fel pre- gethwr. 4. Fod yr holl weinidogion yn y cylch i gyfnewid a'u gilydd, er casglu at Athrofa Bartholomeus, a'r casgliadau i fod wedi eu casglu erbyn y 12fed o Ebrill nesaf. 5. Fod y cyfarfod hwn yn uchel gymmi-radwyo y brawd Thomas Edwards, Penygelli, i sylw pwyllgor Athrofa Bartholomeus, fel ymgeisydd gwir deilwng i gael ei dderbyn i mewn y cyfiertistra cyntaf. 6. Fod y Parch. E. W. James, Llansanan, i gael ei dderbyn yn aelod o'r Gymman fa ar sail y gymmerad wy- aeth o ddygodd trwy lythyr o'r Hen Gymmanfa. 7. Fody cyfarfod hwn yn dymuno galw sylw yrholl eglwyei yn y Gymmanfa at y poriodoldeb o newid dull- wedd dygiad yn mlaen gynnadleddau y Gymmanfa a'r cyfarfodydd trimisol, sef, nad oes neb i gael caniatad i godi i fyny i siarad ar unrhyw beth a fyddo o flaen y gynnadledd fwy nag unwaith, oddieithr y cymiygydd neu y cefnogydd, fod i un o'r ddau jiyny hawl i egluro y cynnygiad, acar y diwedd i ateb y gwrthddadleuon. 8. Fod yr ysgrifenydd i geisio liyfr at wasanaeth y Gymmanfa, er cofnodi yrholl reolan, penderfyniadau, a chyfnewidiadau, &c., perthynol iadi. Y brddyr a bregethasant oeddynt:—Owens, Hejy- gen; Edwards, Penygelli; Owens, Brymbo; Rees, Llanrwst Prichard, Dinbych Jones, Penyfrou; James, Llanddulas Jonei, Pandy, a'r ysgrifenydd. J. G. Ow«N-.

r ,h;' U ( -lií\í f* i±. t l!' ML'lfl JERUSALEM, RUMNI. ■ Cynnaliwyd cyfarfod Ilenyddol yr Ysgol Sul yn y He hwn nos Sadwrn, Mawrth 8fed, pryd y gwobrwywyd yr ymgeiswyr buddtigol ar wahanol destunau mewn traethodau, barddoniaeth, adroddiadau, a chanu. Cymmerwydy gadair gan y Parch. T. Lewis. Yirn awd yn mlaen yn y drefn hoii 1 Adrodd "Beth sydd hardd," o'r Bedyddiwr, 1849. Un ymgeisydd, set J. Jones, a gwobrwy wyd ef. -2. Beirniadaeth ar y pedwar pehnill goreu i'r Deihl. 18 o gyfansoddiadau; goreu, Cynghen ap Cadell tteyrn- lleg ail oreu, Llywarch: trydydd oreu, Arthur. 3.Canwyd Ymson Mam uwchben eimaban," o Oydy-mmaith y Cerddor," gan ferched dan 10 oed. Goreu; Jane Jones. 4. Beirniadaetlt y traethawd ar y "Profedigaethau sydd yn amgylchu pobl ieuainc yn y gweiihfeydd." Dau gyfansoddiad goreu, Llanc Ieuanc. 5. Adrodd Twyll y Byd." Goreu, Gwalch. 6. Deuawd, "Pa beth yw Oes," gan ferched dan 17 oed. Goren, Ruth a Nsomi. 7. Adrodd Calfaria am byth," gan ittlo dan IS oed. Goreu, Magdalen.. 8. Adrodd Myfyrdod ar ddydd Nadolig." Goreu, Gwalch. ■ 9. Canig y Gormeswr," gan fechgyn dan, 15 oed. Goreu, Sebastian Bach. 10. Beirniadaeth ar y ddau englyn i G. Thomas. 8 o gyfansoddiadau goreu, Gafran ap Aeddun Fradoc. 11. Adrodd Araser." Un ymgeijydd, sef lor- werth, yr hwn a wabrwywyd. > 12. Adrodd" Yr awdwr al gyfaiU." Goreu, Arthur. J 13. Can wyd, "Y rhpdfa hwjTo]," g»n ferched, Goreu, Y Ddwy Gyfeilles. 14. Beirniadaeth y traethawd ar Y Ffordd i gyr. baeddgwir ddedwyddwcb yn y byd hwn." 6 o gyf- ansoddiadau. Catwg Ddoeth a L!ai na'r Heiaf, yn gyd- fuddugol. 15. Solo Ni fynwn er dim," gan fecKgyn. Goau, D. Thomas. 16. Solo a Chorus "Y t amser gynt." Qaiea. Arthur a'i gyfeillion. 17. Dau anerchiad tarawiadol gan T. Evans a S, Morgans. 18. Araeth ddifyfyr. 6 yn cystadlu goreu, Harti ap-Ioan. Y testuh oedd "Pwyll. Wedi hyny, ymadawsom, wedi cael cwrdd wrth ein bodd a dymuniad llawer un yw cael un yn debyg iddo- etto, a hyny heb fod yn, hir. Parhaodd am dair awr a > hanger. Terfynaf, gan ddymuno pob Ilwyddiant i gyfarfodydd ag sydd a'u tuedd i wneyd daioni. 'P n" [ t w. PHILUPS, Ysg.if ii fiiamvy j.'fB mi h*iiwbj> Tc'Jiat^ aoiioy'tj 1:;1 :'¡, f '1, '4

MERTHYR1 TYDFIL A'l HAMGYLCH- OEDD. MR. GOL.Nid annerbyniol 'feallai fydd gan ddarllenwyr lluosog y SEREN gael yehydigo hanes Merthyr amy mis diweddaf. 'Wyfyn daWten yn barhaus hanes amryw drefydd aphentrefydd, &c.; oud ■■nid wyf yn gweled iiemawr o ddim am Merthyr ynddi. Nis gwn beth yw yr achos fod tief mor boblogaidd a hi mor ddisylw, os nad di- taterwch ei hysgrifenwyr yw. Felly, dyma fi yn cymmeryd yr hyfdra presenol o roddi ychydig o'i hanps am y mis diweddaf, gan obeithio y bydd i ryw un mwy galiuogei roddi am y misoedd pre- senol. NoaLun, y3ydd, blt Robin Dda yn traddodi darlith ar H Ddyrchafiad y Gweithiwr" yn y Neuadd Ddirwestol i gynnulleidfa luosog o wran- dawwyr. Cymmerwyd y gadair gan y Parch. J. Griffiths, A.C., Periglor Merthyr. Amcan y cyf- arfod oedd ffurfio trysorfa er prynu Blwydd-dal i Robirt er ei gadw rhag angen yn ei ddyddiau blin. Dydd Sul. a'. Liun, y gfed a'r lOfed, bu yr Annibynwyr yn agor capel Gellideg Yn Beth- esda buont yn cadw en cyfarfodydd, oddieithr am ddeg dydd Linn, sef y cwrdd agoriadol. Ar

Parch. W. Lewis, Dowlais, ar Natur Eglwys Crist. Wedi hyny, holwyd, mewn modd medrus a hyawdl, y gweinidog ieuanc gan y Parch. S. Williams, Nantyglo, Yr-hyn a atebodd mewn modd teimladwy a boddhaol, a cnafwyd arwyddion amlwg gan yr eglwys o'i boddlon- rwydd i'r alwad iddo trwy ei derbyniad unfrydol mewn rnõdd gwresog, a neillduwyd ef i'r swydd bwysig trwy ^eddi acarddodiad dwylaw. Yria pregethoddy Parch. *• Davies, Athraw Duwinyddoi Coleg Hwlffordd, i'r Rweinidog ieuanc, a'r Parch. W. Reynolds, Felinganol, '■"•eglwys. Am 2, dechreuodd un o fyfyrwyr Athrofa Pontypwl; a phregethodd y Parchn. D. Phillips, Groesgoch T. Davies, Athrofa H wllIordd. (yn Saes- pe8) a S. Williams, Nantyglo. Am 7, dechreuodd y £ arch. D. R. Jones, Abercarn; a phergethodd y "archn. W. Lewis, Dowlais; R. Johns, Llanwenarth a W. Reynolds, Felinganol. Cafwyd cyfarfodydd rha- Rorol dda, er fod yr hin yn anffafriol. Yr oedd y cyf- arfodydd yn lloosog o wrandawwyr, a phawb i'w gwel- yn gw ran daw yn sobr a difrifol iawn, a gwenau JJtiw i'w can fod trwy ei weision yma y dydd hwn a'r nOlonftaenorol. Llwyddiant mawr a ddilyno y eyfarfod er achub pechaduriaid.—UN OEDD YNO. BIRKENHEAD.—Sabbath, yr 16eg o'r mis di- weddaf, cynnaliwyd cyfarfodydd pwysig a dyddorol cyssylltiad ag ordeiniad Mr. Isaac Thomas, o Athrofa. Pontypwl, i waith y weinidogaeth, er gofalu am yr eglwys Uymreig yn y lie uchod. Am 10 o'r gloch, wedi dechreu y cyfarfod gan un o'r brodyr, j^'wyd araeth hyawdl ar Natur Eglwys Crist gan y "arch. W. Thomas, Liverpw!, agotynodd ygofyniadau ^fferol i'r brawd ieuanc, a chafwyd atebion boddhaol iaith deddedig ac effeithiol, ac offrymwyd yr urdd Weddi gan yr un, gydag arddodiad dwylaw ygweinidog- ■j°1v Pregethwyd i'r gweinidog ieuanc gan y Parch. Jenkins, Jezreel, ac i'r eglwys gan y Parch. W. Roberts, Rhos. Bu oedfaon am 2 a 6 drachefn, pryd y Pregethwyd gan Mr. Jenkins a Mr. Roberts mewn ™°dd hwylus a nerthol i gynnulleidfaoedd lluosog, a chahvyd arwyddion fod Duw yn gweithio trwy y wein- Jj°gaeth. Y mae yn llawenydd genym weled Mr. nomas yn dechreu ar ei weinidogaeth gyda'r fath awenydd a llwyddiant. Cafwyd cyfarfod te prydnawn gydag amcan i'r elw fyned i leihau y ddyled Md ar y capel hwn. Wedi cael gvyledd i'r corff, p wyd cyfarfod areithio, pryd y llywyddwyd gan y j/rch. Mr. Boothe. Areithiwyd gan amryw wein- °Bion yn Gyairaeg a Saesneg, a chafwyd cvfarlod Jddorol iawn. Dymunwn bob llwydd i Mr. Thomas c 1 r eglwys barchus, gweithgar, a chyfoethog sydd o *n ei ofal; a Duw Israel a drigo yn eu plith.—Ew- *Uv«,WR DA. MAESTEG.—Yn ysgoldy yr Hen Waith, ar y ain o'r cynfis, cynnaliwyd cyngherdd ardderchog g<>r yr eglwys dau arweiniad Mr. D. Jenkins a W. a vies, mab goruchwyliwr tanddaearol Llynvi Yale oa Company, ac yn cael eu cynnorthwyo gan Miss odrich, Caerdydd,.Miss Watts, Merthyr, a Dr. Jen- Abertawe, ar y pianoforte. Afreidiol fyddai i dad aip deilyngdod a medrusrwydd y cor yn asaiiu y fath ddftrnau goruchel a gwych, o herwydd j, ae pawb ag oedd yno yn gwrandaw dan angenrheid- •Wd i ddweyd yn uchel am y fath gyngherdd. Mae hwil S -^ysbysu fy nghyd-ddarllenwyr, mai yr un goreu a gly wais I yma erioed; a dy- affel y dywed Llyfnog,- Am ganu cewch. y goron." spelter. GWALIWH GWYZIT. LLANIL1..TYD- F ARDRE.-Cynnaiiodd egl wys y Bed- «*yr yn y lie uchod ei chyfarfod blynyddol eleni ar J'ddiau Mercher a Iau, Chwef. 19eg a'r 20fed, pany Dregethodd Mr. Hughes, Dinas Roberts, Pontypridd C.n«, Tongwynlas Davies, Wauntrodau; Thomas, erdydd Phillips, Tretforest; a Jones, P«ntyrch. y nos flaenorol i'r cwrdd, traddododd Mr. Hughes, IlIas, ei ddarlith ardderchog ar"Daith yr Israeliaid." r oedd hwn yn gwrdd da yn mhob ystyr.