Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

2 erthygl ar y dudalen hon

,.'.."! K 'nI"', AR YR ANNHEBYGOLRWYDD…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

K 'nI" AR YR ANNHEBYGOLRWYDD t tiDfN GAELEI GYNNYRCHU GAN NATtjR. "Nis gall riatur roddi yr fiyn nad'yw yn ei gynnwys." —DR. TUM.OCH. • O feddwl i feddwt wyt for 6 ryfeddod, Ni pblymia maifh linyn athroniaeth dy waelod; Pa wyddor ddudlena dirgelwch dy hanfod ? Bethbedditt betb ydwyt? beth fyddi'n ddiddar- fod ?" Nro heb ario lJáwer 0 hunan adnabyddiaeth o wendirf ac anfanteiaipo ereill, y gweddai i mi an- turio dweyd gair ar yl pwne gwir bwysig bwn. Gan na .chreasom ein hunain, ac fod ammbeuaetji yn gwrthod yr unig dystiolaeth hanesiol o'n creadig- aeth, y mae lie ein prawf mor gyfyngedig. Ac ychwanegir anhawsder arall, gan anmberffeitbrwydd ein gwybortaeth i'n cario yn ol ar hynt mor ddy- eithr a pheil; ac y mae'r ammheuwr mawr hwnw, Hume, yii Cymmeryd arno brotinad yw gwybod- aeth yn ridim arirgen na tbebygolrWydd, ac fad y tebygolrwydd hwnw yn diflanu yn llwyr wrth ei chwilio. Ond gellir meddwl fod lleferydd y gwr ei htrn yn ei gyhuildo, canys rhaid oedd ei fod ef yn wybodHS o't byn a baerai, sef nad oedd gwybod- aeth yn ddim ond tebygolrwydd diflanol. Rhaid mai trwyddeddfau gwybodaeth y flurfiodd fefe ei athra wiaeth gj feiliornus a dinystriol. Y mae bod- olaeth amruheuaeth ei bun yn profi ar unwaith fod- olaeth arall, drwy yr hori y mae hi In hanfodi; a'r fodolaeth hono yw gwybodaetb. Gellir meddwl mai y cwestiwh mawr hwnw Pa beth sydd wir- iotiedd ?" a arhlysurodd i wybodaeth fodoli ar y cyntaf; ac y mae'r atebion i'r gofyniad mawr hwn mor ami a chroesion, fely mae'rgwirionedd ei bun yh fynych dan gwmwl. Y mae Mr. Farrier, o Scot- land, yn gatir y rhan hono o athroniaeth sydd a'i hamcac i benderfynu beth sydd wirionedd, yu On- tology (bodeg). Ki arddull sydd fel hyp Mewn atebiad i'r cwestiwn, Pa beth sydd? yr ateb yvv, Yr byn svdd—yr hyn a wybyddir." Ceir sylwi etto ar y cwestiynau, Pa beth a wybyddir ? Pa beth yw gwybod ? Pa beth yw gwybodaeth ? jOnd tra y dáliwn fod gwybodaeth yn bod, ac fod gwirionedd yn gyrhaeddadwy, etto y fath yw gwen- did ein diall a diffygion ein rheswni, fel nad allwn yn hawdd olrhain llwybrau anhygyrch y naill, a darganfod gorsaf orucbel y llall. Ni adewir i nlyn ein sefyllfa bresenol o wybodaeth y gradd lleiaf o le i ymffrostio mewn dim; "yr ydym wedi, ein cadwyno i lawr i foment o ran- amser, ac i bwynt o ran lie;" gwybodaetli gyfyngedig a tberfynol iawn yw ein gwybodaeth ni am bethau yn ein hymyl, ie, hyd y nod am danom ein hunain. 11 Y mae genym ganfyddiad digyfrwng aeffeithiau, ond byth ddim oud gwybodaeth gyfryngol o'u hachosion," meddai M. Thompsdn o swydd Lincoln. 11I ttveddai yr un athronydd yn mhellacb, i ba raddau bynag y bydd i ni chwilio i egwyddorion, ac olrhain syl. faen dilysrwydd, fe fydd bob amser, mewn cymhar. iaeth i arbrofiad mesuronol, y posiblrwydd noeth o dybied nad yw y hyd jtydan a't luoedd o greadur- iaid bywiol, y fluifafen ddofn a'i goleuadau afrifed, yn nghyd a'n holl wybodaeth brawfradol CefttpiricalJ yn ddim ond drychiolaethau gweledigaeth." Ac nid yw yn hawdd i ddyn brofi hyd y nod ei fodol.

'• •••'.» 'i-'li i ■ • ' •…