Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
3 erthygl ar y dudalen hon
— LLYTHYR 0 GALIFFORNIA.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
— LLYTHYR 0 GALIFFORNIA. Port Wine, Sierra County, Califfornia, Awst 25. 1862. Anwjl Dad a Llysfam,—Yr wyf yn danfon yr ychydig linellau hyn, gan obeithio eich bod eich dau yn iach a chysurus. Yr wyf ti, trwy drugar. edd, wedi cael iechyd hynod o dda hyd ynhyn. Y mae yn ddiammheu fod hon yn wlad hynod o iacbus, oblegid y mae yr awyr mor deneu. Y mae yn dywydd twym iawn, ond nid yw byth yn ffog- lyd; y mae yn oeri gvda'r nos, fel bo'r haul yn myned lawr, fel nad ydyw byth yn rhy dwym i gysgu'r nos, a dillad trwm arnoch. Yr wyf yn y wlad hon er ys tri mis i heddyw, ac yr wyf heb weled yr un dyferyn o wlaw oddiar hyny hyd yn awr. Ni ddaw amser gwlaw nes y byddo tua diwedd Tachwedd neu ddechreu Rhagfyr; a thua miaoedd Ionawr a Chwefror, bydd yma tua 10 neu 12 troedfedd o eira ar y ddaear.. Yr oedd yma lawer o droedfeddi pan y daethom ni yma yn mis Mai, ac y mae yma ddigon o hono ar y mynyddau yn aros hyd heddyw, tua deg milldir yr ochr uchaf i ni. Rhyw wlad rhyfedd yw bon o ran ei hin- sawdd; i lawr ar y gwastadedd nid oes eira byth yn disgyn; ond os bydd i ni gymmeryd taith ar geffyl am ddiwrnod, gallwch fyned i wlad yr eira oesol. Yn ol fy marn I, y mae hon yn wlad rhagorol i ddvn tlawd byddai yn fendith fawr i'm llysfam a chwithau pe buasech o hyd iddi. Yr ydych yn ymofyn tipyn o dir i gadw ychydig o dda-po bu- asech yma, galjasech gael He i gadw faint fynasech o wartheg heb dalu dim am cu He. Gallech gael dam o dir yma, a'i drin, fel y galluech godi pob math o ffrwythau. Y mae yma ffrwythau apbethau at fwyta nas gwn pa fodd i'w cymmtTyd, nac at ba beth y maent yn dda. Pan y daethyin i'r wlad yma .gyntaf, yr oedd cymmaint o fathau o fwydydd arjbyrtldBu fel nas gwyddwn yn y byd pa beth oeddynt, na pha ffordd i'w bviyta yr unig beth oedd g»nyf i'w wneyd oedd, cadw golwg pa fodd zany I.w yr oedd dynion ereill yn gwneuthur. Yr oedd y chwedi hono am ryw hen ddynion yn dod i'm cof, eef eu bod wedi prynu chwarter o de, a'n bod yn ei ferwi, a thafla'r dwr ymaith, a bwyta'r ground*. Yr wyf yn sier y gallwn I wneyd troion mor chwithig yma hefyd lawer tro, oni bai f/ mod a'm llygaid yn fy mhen. Yr wyf wedi bod yn hynod o ffortunus oddiar pan yr ydwyf yma o gael gwaith. He anhawdd iawn i ddyn gael gwaith yw hwn, oblegid y mae pob cwmni sydd yma yn weithwyr eu hunain. Y mae'r aur wedi ei ddarganfod yn y.wlad hon er ys 13 o flynyddau. Ffordd y maent yn gweithio yr aur yn awr yw, danfon levlau i mewn i'r mynyddau, a'u gweithio bron yr un fath a gwaith glo yn hela Aeading, a throi talcenau. Nid oes nemawr o'r aur i'w weled ond y maent yn ei gael mewn gravel. Y maent yn hela tua phedair troedfedd o'r stwff hwn i maes, a'i osoll wrth y gwddf; yna y mae ganddynt bib fawr yn cario dwfr o'r Hyn sydd tu nchaf i'r gwaith, a'i ollwng ar y tywod. Y mae y dwfr yn cario'r tywod i gafan mawr, a'i redeg trwy'r cafan am ddau neu dri chant o latbeni. Yn ngwaelod y cafan y mae grates wedi eu gosod, ae yM. y maent yn daIs', aur. Costia agor gwafth newydd gannoedd o bannau felly y mae yn an- mhosibl i ddyn dyeithr, heb ddim arian, i erlid am yr aur yn y rhan hon o'r blaned. Gwlad ryfedd ydyw hon am goed y mae yma'r coed mwyaf a welais erioed-coed deto bob rhyw, yn mesur o ddwy i dair llath o drwch. P« bai dim ond un o'r coed mawr yma yn tyfu wrth Gaer- fyrddin, buasai excursions o bob rhan o'r wlad yn dyfod yno, er ei weled, yr wyf yn sicr. Y peth gwaethaf sydd yma yw, fod crefydd mor isel. Nid oes yma dy cwrdd am filltiroedd. Y mae digon o ddynion yn y lie hwn i lanw dau neu dri o gapeli mawrion. Y mae yma gannoedd o Gyrnry-mwy o Gymry nag un genedl arall, o ba rai yr oedd llawer o honynt yn ddynion crefyddol yn yr hen wlad. Yr unig foddion crefyddol sydd yma yw, ysgol am ddau o'r gloch bob Sul, a phre- geth unwaith bob pythefnos. Y mae eglwysi America wedi anfon llawer o bregethwyr yma o bryd i'w gilydd, heb fod o fawr ddefnydd gyda chrefydd hyd yn hyu. Mae llawer o'rcyfryw bre- gethwyr wedi troi i erlid yr aur a rhai o honynt, er gâlar, wedi troi yn gamblers. Lie ofnadwy yw am gamblers. Y maent yn dystrywio cannoedd o ddynion. Y mae hwn yn lie rhagorol i ferched. Trueni na bai ffordd gan ferched Sir Gaer i ymfudo yma- gaUasent gael o 6 i 8 punt ye y mis, cymmaint a g&ntyna am flwyddyn, a llawer gwell eu parch a'u byd ac nid hir y caent fod yn y sefyllfa o forwyn- ion, oblegid gall merch gael gwr' pryd y myao ac ond iddi fod yn bwyllog, gall gael match da. Mae cannoedd o ferched doeth yma wedi bod yn for- wynion am ychydig flynyddau, ond yn awryu cadw morwynion eu hunain. Y mae'r bwyd yn lied ddrud yma oddiwrth fel y mae yna; ond nid yw yn agos cyn ddruted i ateb yr ennill. Yr hyn wyf fi yn ennill yw, 4 dollar y dydd, neu 16s. 8c. o'ch arian chwi; y mae tua 16s. yr wythnos yn myned arnaf am fwyd nid oes dim arnaf i dalu am letty; yr wyf yn byw gyda Bili Dafydd Arnold, gynt o Aberdar dim ond ni ein dau sydd yn byw yn y caban. Tai coed sydd yma i gyd y rhan amlaf o blancau wedi eu llifo ond y ty lIe yr ydym ni sydd wedi ei godi o goed cyfain, heb eu hollti, ond fel yr oeddynt yn tyfu. Y mae digori o goed yn hwn i adeiladu tri thy plancau. Gobeithio y bydd i chwi ddanfon Uvthyr yn ol mor gynted ag y daw hwn ileii Uaw buaswn Wed ysgrifenu yn gynt, oni bai fod arnaf chwant dod i wybod tipyn o hanes y wlad yn gyntaf. Cofiwch ft at ty mherthynasau oil. Derbyniwch fy serch gwresocaf. Ydwyf, eich didwyll, A'ch ffyddlon fab, JOHN DAVIES. 'j
LLOFFION.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
LLOFFION. Y PREGETHWR IEUANC.—D chreuodc y Pareb. William Jay, o Bath, bregethu yn bur ieuanc. Yr oedd wedi pregethu yn agos i fil o weithiau pan yn 16 mlwydd oed. Dywedodd un hen weinidog wrtho yn Melksbam, nad oedd ganddo ef un amgyfl/ed am fecbgyw difarf yn ymarfer a'r gwaith o hregetlm. Witliao) Jay a'i hatebodd yn. dawel:—" Wol, syr, ai nid yw Paul yn dyweyd wrth Timotheus. "Nil ddiystyred neb dy ieuenctyd di ?" Ac yr ydych yn peru i mi gofio, syr, am yr hyn a ddarllenais am un o freninoedd Ffrainc-yr hwn, wedi derbyn cenadwr o deyrnas gyBmnydogaethol nad oedd ond ieuanc o ran oedran, a ddywedodd mewn modd achwyngar Ni ddylasai eich meistr anfon ataf laslanc difarf. Ond atebiad y cenadwr ieuanc ydoedd, Pe buaaai fv meistr wedi meddwl mai eisieu barf oedd ar eich Mawrhydi, buasai yn anfon gafr atoch." DADLEu ER MWVN DADX-Etr.—Yr wyf yn gwybod fod rhai dynion ieuainc, gyda'r bwriad o wella eu hunain yn y gelfyddyd o siarad, yn tybio yn orea i gymmeryd yr ochr o ddadl a ymddengy-s iddynthwy yr ochr wanaf. Ond yr wyf yn ofnimai nid dyma y ffordd oreu i ddiwygio mewn siarad yn gyhoedd- us a bod y dull yn tueddu i fagu ynddynt arferiad farw ac egwan. Ni ddylent un amser arferyd y cyf- ryw ryddid ond mewn cyfarfoJydd lie nid ymgeisir am ddim hehlaw dysgu areithio. Ac nid wyf yn cymmeradwyo yr arferiad fel yr un orau hyd yn oed yn y cyfarfodydd hyn. Diwygient eu hunain yn llawer gwell ac anrhydeddusach drwy dderis bob- amser yr ochr hono i'r ddadl a fyddo fwyaf nnol &'tl barnau, Dysgant ymresymu yn fwy cloadol, a dadleu gyda mwy o deimlad a nerth, pan yn dadlett eu harnau eu hunain ni phan yn siarad ya gross i'w syr.iailau.—Blair. CRYDD DA YN WELL NA PHREGETHWR GWAET. -Yr oedd craffder sylw Mr. Lewis Rees (gynt o Lanbrynmair) i adnabod dynion yn nodedig. Gwyddai ar bwy yr oedd eisieu ffrwyn i'w ddal yn ol, neu swmbwl i'w yru yn mlaen. Daeth dyn ieuanc ato unwaith, crydd wrth ei gelfyddyd, i ofyn ei gynghor. Yr oedd ysbryd pregethu wedi disgyn ar y llanc, a thybiai nad oedd yr un ffordd y gallaMi wasanaethu cretydd mor effeithiol; ond nid fm- ddengys fod pawb arall o'r un syniad ag ef. Wedi iddo osod ei achos gerbron, ebe Mr. Reas, CI Ni. gallaf ddyweyd ond ychydig ar y mater-on4 CUt peth mi a fen, mai crydd da ydych." Lluoier i gall hanner gair, Lie daw angball a dengair." Os oedd synwyr yn mhen y garr iauanc, gallasat weled fod crydd da yn llawer mwy cymmeradwy nti pin-egethwr gwael.—Yr Adolygydd. HANESYN AM Y PELLEBYR TRYBANOL.—Yr ydwyf yn meddwl mai y ffaith hynotaf a glywais erioed am y pellebyr trydanol oedd yr un hysbyswyd 1 mi gan un o brif swyddogion y Bank of England: -Un nos S-adwrn yr oedcTy swyddogion yn metha cael yr arian i ateb i'w cyfrif'o jfel00. Yr oadd hwn yn b*nc difrifol yn eu golwg; nid oblegid gwarth yr arian, ond oblegid y llafur dirfawr oedd jrn an- genrheidiol i gael allan yn mha le yr oedd y c&m- gymmeriad wedi ei wneyd. Dywedir fod camgym- meriad mewn maintioli cyfrifon yn cadw ysgrifan- yddion o bob swyddfa ar waith weitbiau trwy y nos. Wrth gwrs, gwnaed ymchwiliallmanwl am y £100 hwn, fel pe rhoddid yr hen foneddiges yn Thread- needle street yn y Gaztti* o ddiffyg tm cael. Yn ffodus, boreu Sabbath, teimlodd ysgrifenydd (ar ganol y bicgeth, y mae yn dra thebygol, pe gwyddid y gwn'.onedd) ammheuaeth o'r gwirionedd yn rhedeg trwy ei feddwl yn gyflymach nag un fHachiad o eiddo y pel ebyr ei hun. Borell dyddLIun, dywedodd wrth brif geidwad yr arian (chief cash- ier) y gallai fod y camgymmeriad wedi ei wneyd wrth sypynu rhyw foxes o arian bathol i fyned i'r India Orllewiflol, y rhai a anfonasid i Southampton i'w rhoddi mewn llong. Gweithredwyd ar yr aw.
DARLLENYDDIAETH.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
olaf, fel hyn, "Ni fydd marw yn dragywydd," gwelir mai v r vstyr vw, er iddo farw, fel as y dywed yrArglwydd lean yn flaenorol, yr adgyfodir ef i fyw'n dragywydd. Ac os Ysbryd yr hwn a gyfododd Iesu 0 feirw sydd yn trigo ynoch, yr hwn a gyfododd Grist o feirw a fywioca eich cyrff manvol chwi trwy ei Ysbryd, yr hwn sydd yn trigoynoch." Mae yr adnod hon yn cael ei channeirio gan lawer, a'i cham- bwysleisio gan ereill. Darllena y rhai blaenaf fel hyn, Ac os Ysbryd yr hwn a gyfododdd Iesa o feirw sydd yn trigo ynoch, yr hwn a gyfododd Crist o feirw," &c. Nid yw yr adnod yn son am ond tri o bersonau (oddieithr y rhai a a^ynnwysa y gair ynoch), sef Iesu, v hwn a gyfodwyd y Tad. yr hwn a'i cyfododd a'r Yspryd, yr hwn syd i yn trigo yn y saint. Ond y mae y rhai a ddarllenant Tel y nodais yn dyfod a phedwerydd i mewn, yr hwn nis gan fodfyn neb amgen na Lazarus, neu fab y weddw o Nain; canys nid wyf yn cofio i'r lesu ad- gyfodi ond y ddau hvny o wrrywod. Etto, o'r rhai a ddarllenant y geiriau yn iawn, mae llawer yn pwysleisio Crist yn drwm, yr hyn sydd yn dangos Iesu a Christ yn ddau berson gwahanol, a'r ddau adgyfodydd yn bersonau gwahanol felly, chwi welwch fod gan y rhai olaf hyn bump o bersonau ynlle tri, sef yr Ysbryd, y ddau adgyfodydd, a'r ddau adgyfodedig. Clywed yr afliiod yn cael ei darllen felly a'm tueddodd I ysgrifenu y nodion uchod. DIDYMTTS.