Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
3 erthygl ar y dudalen hon
Y •>*& • '-"' J$YTHVR 0 NOVA…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Y •>*& J$YTHVR 0 NOVA SCOTIA. ?<> 1* Wicf<)€MW'i- ————— „ LAWRENCE TOWN, Hydref 11 eg, 1862. 11 At T. Richard, Glyngwyn, Mountain Ash. ,5"Anwyl a theilwng Frawrl,—Wele ni "ar eich dy- "munlad, ac er cyflawnu ein haddewid,yn cymmeryd y cyfle hwn i ysgrifenu ychydig linellau, er rhoddi i chwi ychydig o banes y wlad hon. Y peth cyntaf agaiff fod dan sylw yw, hinsawdd y wlad. Yr ydym wedi cael ar ddeall genych, eich bod wedi ,w clywed mai gwlad afiach, yn cael ei gorcliuddio a w niwt a chrwybr braidd bob amser, ydyw; mae *^yny yn gamsynied mawr. Gallwn eich aicrhau !^ad oes yma 6Ad ychydig iawn o'r cyffelyb wedi )>od o ddechreti Mai hyd yn bresenol. Ein barn ill yw, nad oes un wlad dan haul yn fwy iachus nibon; tytfydd hyfryd ydym ni wedi ei gael er pan ydym yma, a dywedir gan hen breswylwyr y wlad nad ydyw eleni yn wahanol i arter. Nid yrfyw wedi bod yn fwy twymn yma yr hafhwn, nag yr ydym wedi ei theimlo yna lawer pryd ac nid yw yma bratdd un amser yn fwrn ac yn loglyd, fel y mae yna. Pan fyddo yr haul dan gysgod, mae yr awel bob amser yn oer ac yn iachus am hyny, y mae yn llawer mwy dymunoi yma y nos nag ydyw hi yna ar dywydd mwrriaidd. Nid ydyiri yn gwy- boi etto drwy broiBad am hinsawdd y gauaf yma ond roac n debyg os byddwn byw, y byddwn yn gwybod eyn y gwelom fis Mai etto. Nid yw yn gyffredin yn rhewi llawer cyn Nadolig,merldant,ond wddi hyny Oiaent yn dweyd ei bod yn oer iawn hyd ddechreu Ebrill yn gyffredin. Mae yn dech- reu rhewi oddeutudechreu'r flwyddyn,ac yn parliau felly hyd ddiwedd Mawrth. Efra yn gyffredin yn disgyn yn Chwefror a Mawrth. Oddeutu 15 mod- fedd o drwch oedd yr eira trymaf y gauaf di- weddaf. Ychydig yn y lie nesaf am y wlad a'i ffrwyth- loiideb. Nid ydym wedi gweled llawer o'r wlad, ond bddelltll15 miIltir j'r gogledd, ac oddeutu yr un faint i'r dwyrain o Halifax. Mae llawer o 1fermydd yn cyfeirladau hyn, a phob ffermwr yn byw arei dir ei hunan, a llawer o'r ffermydd hyn yn cynnwys 1000, a rhai ychwaneg, o erwau ond er cymmAtnt o dir y mnent yn ei feddiannu, ni welir gan nemawr un ychwaueg nag o 40 i 50 o erwati wedi ei wrteithio, a llawer o honynt a llai Byi'iy—tif diffltith, cerygog, & choediog yw y rhan fwyaf o hono. Y mae ilawer o'r fiermwyr yma yn ymddibynu yn fwyaf ar bysguta. Mae'r ychydig dir sydd wedi ei vvrteithio yn dwyn cnyd- iau toreithiog iawn o wair, haidd, a cheiich, a chnydinu toreithiog iawn o gloron. Mae'r haint ar y cloron yma wedi dechreu yr un flwyddyn ag y dechreuodd yn v wlad yna, ond nid oes 11-iwer o achwyn arno y flwyddyn hon ac y mae yn dda genyf glywed fod y rhan hon o ddefnyddiau cyn- naliaeth wedi ei harbed i raddau mawr yn y wlad yna y flwyddyn hon. Yr ydym yn cael ar ddeall fod llawer o dir rhagorol yn y wlad hon ar gyffiniau Windsor, Cornwalis, a Truro, a manau ereill, yn dwyn cnydiau ihawrion o bob math o rawn, a ffrwythau ereill. Yr ydym wedi gweled yn Hali- fax gystal afalau a phlwms ag a welsom erioed. Mae yh y cyffiniau hyn lawer o afalau, ond ymaent yn Hed fan. Mae yma hefyd gyflawnder o afans, syfi, altusi. Maent yn dweyd fod y llusi mor ami rhai blynyddau yma fel y gallant gasglu bwsel o honynt mewn ychydig oriau, am eu hod yn tyfu yn sypynau, yn debyg i eirin y drain gwynion yn y wlad yna. Nid ydyw cymmaint ag ydym wedi ei weled olr wlad bon yn debyg ilr wlad yna. Nid oes yma ddim mynyddau cribog, a chymydd dyfn- ion fel sydd yna, ond y mae yma dwynau a phantiau, ac y mae pob twyn wedi ei orchuddio a choed, a pbob pant wedi ei orchuddio a dwfr, yn Ilynoedd inawrion, ac mewn rhai manau yn ddwfn iawn, ac un o honynt yn cyrhaedd o Halifax i'r Bay of Fundy, tua 70 o filltiroedd, ac nid yw yn cyssylltu a'r mor yn Halifax. Mae yr oil o'r llyn- oedd hyn wedi eu heigio a physgod, o atnryw fathau. Cewch yn nesaf yehvdig o hanes y trysor y daethom yma i chwilio am dano ef, sef yr aur melyn. Mae y gwythienau yn rhedeg yn llinell union, o'r dwyrain i'r gogledd-orllewin. Mae eu gostyrigiadtualrdelieu,yncwyw.po yn y cyffredin tua dwy droedfedd ar y llathed, yn debyg i wythi pitch Bro Morganwg. Mae y gwythienau o wa- hanol faintioli, o 1-7 modfedd i 18 inodfedd o drwch, ac y maent o wahanol liwiau, rhai yn wyn- ron, ac yn y cyffredin yn cynnwys ond ychydig o aur, ereill yn gymmysg gwyn a choch, yn cael eu hystyried yn gyfoethocach na'r blaenaf, ac ereill yn lâs, yn cael eu hystyried y goreu. Mae y Blue Leads yn Sherbrook yn talu yn well na dim jn y wlad hon hyd yma y mae llawer yn gwneyd yn dda yn y lie hwn, yn ol yr hanes yr ydym yn ei gael. Y mae yn y wlad hon lawer o weithfeydd aur, a llawer o rywfath o weithwyr gall un dyn ag sydd yn gwybod y ifordd i weithio wneyd cym- maint a phedwar o honynt; ond y mae y gwaelaf yn cael yr un gyflog a'r goreu, sef 4s. y dydd. Yr ydym yn dysgwyl y bydd yn well amser yma yr hitf nesaf, nag ydyw wedi bod hyd yma. Yr ydym wedi gweithio yn galed oddiar pan yr ydym yn y lie. Yr ydym wedi codi mwy o fwn aur na chymmaint o ddynion ag sydd yma: y mae 20 tunnell o gyn- nyrch ein llafur wedi ei falu, ac nid ydym wedi cael 20 swllt oddiwrthynt, oddieithr un iiiis y buom yn gweithio ar hir. Mae y lir yn cael ei roddi allan yn ddnrnau bychain, oddeutu tri chwarter erw, am ddwy bunt y rhan. Yr ydym yn awr wedi ymffurfio yn gwmpeini. Y mae ugain o horiom yn talu pum punt yr un, er gwneyd trysorfa i fyny, ac yr ydym wedi cymmeryd pedwar darn o dir, yn cynnwys tair erw, sef 200 o latheni ar hyd y gwythienau, ac 84 o latheni ar groes, ac yr ydym wedi talu wyth punt am y tir. Yr ydym ni fin pedwar yn gweithio arno am 4s. y dydd, as yn talu ein cyfran-daliad, sef pum punt yr un, on gwaith, a'r un ar buintheg ereill yn gweithio i gwmpeini o Loegr. Er maint y siomedigaefhau yr ydym wedi eu cuel, yr ydym mor obeithiol ag y buom erioed oddiar pan yr ydym yma. Yr ydym wedi pndi fod aur mi in pedair gwythien sydd gen- ym. Y mae hefyd grusher newydd yn caei ei godi gan y cwmpeini o Loegr, ac y mae yn debyg o fod yn llawer gwell nhlr un sydd yma yn bresenol. Gobeithiwn y byddwn yn alluog heb fod yn faith eich hysbysu ein bod yn debyg o lwyddo. Gwel- wch yn dda, anwyl frawd, i taddeu fy annhrefrius- rwydd yn ysgrifenu, am fy mod dan gryn anfantais, am nad oes yma ddim llonyddwch un amser. Yr yd) m yn 16 o deulu, sef 6 o dylwyth, a 10 0 fyrddwyr. Dymunwn ein cofio yn garedig at yr eglwys yn gyffredinol, a'n cyfeillion hoff. Derbyniwch chwi a'ch teulu ein serch gwreeocaf. Yt eiddoch. yn rhwymati cariad, < T. PHILLIPS A J. THOMA&
LLOFRUDDIAETH FILEINIG AR…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
LLOFRUDDIAETH FILEINIG AR Y MOR. Dydd Mercher, y 3ydd o'r mis hwn, yn llys heddgeidwaid Southampton, dygwyd cyhnddiad yn erbyn Ferinando Petriano, Awstriad o genedl, a di- weildar saer ac ail-lywydd ar fwrdd y llong Win- throp, llestr wedi eu badeiladd yn America, ac yn morio dan faner Prydain, o lofruddio eadben Hong, ) n itgliiyd Ali wraig, a'r prif is-lywydd, tra ar ei fordaith o Rio i Monte Video. Yr oeddy car- charor wedi ei lanio yn Southampton y dy dd blaen- orol, o'r agerlongOneida, yn mha lestr yr anfonasid ef gartref yn garcharor. Glaniwyd y tystion ar yr un amser. Holwyd amryw dystion ar yr pch- lysur; ond cynnwysir boll fallylion y dygwyddiad dychrynllyd yn y dystiolaeth ganlynol Peter Ronja, Is-Ellinyniad, a ddywedai:—Yr oeddwn yn llongwr ar fwrdd y llestr Winthrop, perthynol i Halifax, Nova Scotia. Yr oedd y car- chat or yn saer ac yn ail is-Iywydd ar fwrdd yr un Hong. Enw y cadben oedd Nicola Liperi, ltaliajl. Aethuin ar fwrdd y Uongyn Montevideo. Enw y prif is-lywydd oedd Jones, Ameiicaniad.. Yr oedd gwraig y cadben, yr hon oedd yn Saesnes, befyd ar y bwrdd. Gadawsom San FranciSco ar yr 20fed o Fedi, yn llwythog o goed. Oddeutu pedwar diwr- nod ar ddeg ar ol hyny, yr oeddwn yn cadw gwyl- iadwriaeth ar y twrdd, ac yn sefyll yn ymyl yr is- lywydd wrth ddrws y caban. Aeth yr is-lywydd i'r caban, He yr oedd goleuni, i'r dyben o wybod pa faint oedd o'r gloch ac wedi iddo ddyfod allan, dywedodd ei bod yn hanner awr wedi un. Pan agorodd yr is-lywydd y drws, gwelais y cadben yn gorwedd ac yn cysgu ar yr esmwythfainc. Wedi i'r is-lywydd ddyfod allan, parhausom i ymddyddan am ychydig fynydau, pan y gwelem y goleuni yn diffodd yn nghaban y cadben. Agorodd yr is. Iywydd y drws i weled pwy oedd wedi diffodd y ganwyll, pan y gwelai y carcharor yn y caban. Dywedodd yr is-lywydd wrth y carcharor, T ba beth y darfu i chwi ddiffodd y ganwyll ?" ac yn ddioed ar ol hyny, taniodd y carcharor bistol o'r caban. Rhedais I a'r is-lywydd yinaith, a rhedodd y carcharor ar ein bol, a thaniodd yr ail waith, ac aeth y belen i gefn yr is-lywydd. Rhedodd yr is- Iywydd ychydig gamrau yn mhellach, ac -yna syrthiodd i lawr. Aeth y carcharor ar ol yr is- lywydd, ac uethum innau yn mlaen. Yn ddioed ar ol hyny, daeth y carcharor allan drachefn, ac fel yr oedd yn myned heibio i ni ar y deck, efe a ddy- wedai, Yr wyf yi, myned i neidiodrus y bwrdd." Yna aethum i lawr i ben blaen y llong, a gwelais yr is Iywydcl yn gorwedd yno yn farw, ac yr oedd gwraig y cadben yn gorwedd yno hefyd ar draws cotfr. Y pryd hwn daeth y carcharor yn ol gyda pliistol yn ei law, gan ddywedyd wrthyf am sefyll o'i ifordd. Yna rhedai y carcharor i fyny ac i lawr y deck, gan waeddi, Y fi yw y cadben yn awr." Y Jill efe a alwodd y cogydd, ac a ddywed-ddwrtho am wneyd brecwast da iddo ef, a gorchyinyn i ni ollwng yr is-lywydd. dros y bwrdd. Gyda chym- horth Gaspar Cirnoon, un arall o'r dwy law, gollyng- ais yr is-lywydd dros y hwrdd, ac yna aethum at yr olwyn. Fel yr oeddwn yn sefyli, edrychais i'r caban, a gwelwn y cadben yn gorwedd ar y llawr, wedi ei orchuddio a gwaed. Am beJwuro'r gloch, auforiodd y carcharor ddyn arall at yr olwyn, a plmrodd i mi ddyfod i lawr i gogio ei goffi. Yiia efe u barodd i banner y dwylaw fyned i gysgu, a pharodd i'r banner arall baentio y mestydd a'r
Y CYMRY YN LLUNDAIN.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
oedd y tro liwn gan y Bedyddwyr; ond gobeithio y bydd y cyfarfodydd hyn yn cael eu rhestru yn rahlith y pethau 8 fu, ac y gelHr dweyd am danynt, "Yr 'ben bethan a aethant heibio, ac wele gwnaethpwyd pob peth o'r newydd." Cafwyd cyfarfod da, cyn. imtleidfa luasog, te hyfryd, ac mewn gwirionedd .,Hardd nedd gwel'd rhianad Cymru •i !:(—rgweinuVllaw.en yn y 11e- m tiviol wenau ar wynebau 1 jj% fa. Pawb o gylch y byrddau te f I j Hardd oedd gwel'd y breichiau dena'wl 'N estyn y brechdanau brith 'i.1' I ddigoni ac i loni Pawb a ddeuai idd eu plith. ?v'" -<)' OliP/Ht/ !> Pe hai angen i mi draethu "idit-mv Pa fath wledd a gawsom ni, (jallwn dystio, heb ragrithio, j Mailr best Congou oedd y Tea 'R oedd y deisen fraith yn felus I bob gwefus a phob chwaeth, hufen gwyn yn genuine, !<>#i Alr siwgr fel y llaeth. r t-:ti iv->- "I MVna, ar ol gweled y Lldoedd Ilawen yn troi y llwyftu, A'r breichiau denawl yn estyn brechdanau," cafwyd areithiau grymus a hyawdl gan weinidogion y gwahauol envradau, yn Gymraeg a Saesneg. (['to barhau). IAundain. J « > YSTWYTH. .»-/ > -1" *»«•>