Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
AT EIN GOHBBWTE, &c. EIN DERBYNIAJJAU.—E. ab Dewi-rT. E. George, Yew.- Parch. E. E. Jones—Bardd Du-Iotwerth Goch-Bugail- Tram vVyn-J. Harnon-C. H. James, Ysw.—Mam—Margret Carwr Cyssondeb Morgan Lewis—Yniofynydd—Elen Wil- liams-Annibynwr o'r North-Parch. T. E. James-D. E.- M. J. a R. J.—D. R. Lewis-Evan Davies-Golydydd-P. C. M.—H. Amos—J. W. ELJAS Bp WEN.—Yr ydych chwi yn tuchan yn hollol ddiachos. Ais gwyddom am y teimlad pleidgar y aeniwch as] dano. Ffordd jjallwn? nid ydym yn gwybod rawy urn hwn a'r Hall nag a wyddom am danoch chwi. Ni welsom yrun 0 honoch erioed, ac nis gall fod yr un pleidgarwch. Mae yn annichonadwy i ni gael mwy i'r SEREN nag y mae yn ddal. Yr ydym ni la we? gwaith wedi taflu ein hysgrifau arweiniol o'r neilldu, er mwyn I c rhoddi He i chwi ac ereill, ac etto nid oes modd eich boddloni. Nid yw conach a bygwth yn un help yn y byd i gael y pethau i iBen'n- Cofiwch fod gyda ni tua, 10,000 i'w boddloni hoblaw chwi. YRAM WYN.—Mae mynychu concerts mewn tafarnau gan broffeswyr crefydd YIa beth hollol groes i yebryd y grefydd Grist- g] ionogol, ac nid oes dim ond y drwg yn debyg 0 ganlyn y fath arferiad. ANNIBTNWR O'R NORTH.—Yr ydych yn ysgrifenu yn sarug jawn. Mawr yw eich digofaint at Hugh Tegai; ond dan eich dwylaw yr ydych wedi taro yr hoel ar ei chlopa, trwy ddvwedyd nad ydyw yr Annibynwyr yn dewis rhoddi "tyny bedy: 1 babanod, o herwydd y byddai hyny yn golled i'r gweillidflÉ.).j alu teuluoedd." Wei, dyna reiswin a rhyw lun arno! ac yr ydych chwi, y brawd o'r North, yn onest yn gollwng y gath o'r cwd. Ond am y siarad a'r ysgrifenu am Undeb, mae eich gwy- bodaeth yn bynod o gyfyng. Darllenwch hanes yr Undeb Cyn- nulleidfaol yn yJVoncomformist,y Patriot,y British Standard, a byddwch getyn bach yn gallach ar y pwnc. Hefyd, gallwn ni eich hysbysu fod pwyllgor wedi bod yn eistedd droion er ceisio effcithio yr undeb. Cofiwch mai nid y ni sydd yn ceisio hyn. Ond gan fod rhai o'ch blaenoriaid chwi wedi dywedyd na fydd i'r flwyddyn 1863 fyned heibio heb weled y tri enwad-yr Inde- pendiaid, y Presbyteriaid, a'r Bedyddwyr—yn un. Ar hyn, y mae y Bedyddwyr yn Lloegr trwy y Freeman, ac yn Nghymru trwy SJlREN CYMRU, am i'r byd wybod ar ba dir y bydd iddynt hwy ddyfod i mewn i'r happy family-bydd i ni fyned i mewn arhyd yr hen ffordd a droediwyd gan y Blaenor a'r Apostolien. LEWIS MORGAN.—Gan fod y ty wedi ei roddi at achos cref- yddol, rhaid i'r trust deed gael ei enrollo heb byn, nid yw y meddiant o un gwerth. CARWR CVSSONDEB.-Byddweh yn gysson & chwi eich bun. Yr ydych yn aehwyn ar iaith isel mewn ereill, ac ar yr un pryd yn danfon llythyr yn llawn o isel-iaith, a'r gwaelaf a ddaeth o dan ein sylw er's llawer dydd. YMOFYNYDD.—Gallwch gael rheithwyr o bump mewn unrhyw achos a fydd uwcblaw .£5. ELEN WILLIAMS —Y du a ystyrir y mwyaf clasurol, o 8wra- A'i gwallt yn ddu fel y fran ond mae yr euraidd ( golden yn cael ei ystyried yn dlws iawn. MAM.—Mae yn ddiddadl fod modrwyau bychain yn y clustiau yn Ileshad i lygaid cleifion. Gellir cael par da o aur pur am o bedwar a chwech i goron. Gofaler eu cael o aur pur, onite gallant fod o niwed mawr. MAROBET MEWN GQFID.- Y feddyginiaeth oreu iddo yw, i chwi osod llaweg ac asgwrn ynddi am ei wddf. Mae Ilawer o ddylanwad yn hyn, gydag ambell i wen a gair mwyn. MORGAN LEWIS, British Columbia.- G welsom ddau lythyr oddiwrthych, a da genym eich bod yn iach, ac yn cofio am yr ben grefydd. Duw fyddo gyda chwi a'ch cymdeithion. MORGAN JONE" A RICHARD JONES, dillegarny, America.— Daeth eich Ilythvr i law, a gwnawn ein goreu i gydsynio a'ch caii. DAVID Ev ANS.-Danfonasom y ddan rhifyn diweddaf o'r SKRKN i chwi i'r Hotel Francais, Fanbourg St., Hanor., Paris." Os daethant i'rh llaw, gwelwch yr ysgrifau cyntaf wedi eu cy- hoeddi; daw y gweddill yn y man. DAVID MATHIAS, Merteifi— Nid ydym yn dewis cymmeryd „ rhan yn y ffrae a/n rhwng y Parch. T. T. Jones a chwithan am rif y testunau, ac nid yw o bwya gan ddarllenwyr y SEREN i wybod eich bod yn tain punt y bregeth. PARCH. H JONES, Ffalrfybrenin.—Mae eich llythyr at y Parch. J. W. Maurice wedi dyfod i law, ond yn rhy ddiweddar i'r lhifyn presenol, Bydd yn y nesaf. Y Seren Orllexmnol A SEREN CYMRU.—Yn y rhifyn diweddaf o'r Seren Orllewinol, cawn y nodiad canlynol" SERBN CYMRU.—Mae y newyddiadur rhagorol hwn wedi ein cyrhaedd dechreu v flwyddyn hon, wedi ei helaethu a'i addurno yn fawr. Y mae yn dechreu y seithfed gyfrol yn ei lawn faintiolaetb, a chyda nerth adnewyddol. Synwn fod y Cyhoeddwr yn gallu gwerthu y fath len am un geiniog. Os oes rhai o'n darllenwyr am gael papvr wythnosol Cymreig yn rhoddi hanes lJawn am boll helynt y Bedyddwyr yn Neheudir Cymru, cynghorem hwynt i anfon am dano at Mr. \V. M. Evans, Swyddfa SERBN CYMRU, Caerfyrddin," &c. &c. Gyda diolch yn fawr am y nodiad caredig, dymunem o'n calon lwyddiant parhaus a chyn- nyddol i'r Seren Orllewinol, yr hon sydd yn awr yn ei hugein- fed flwyddyn, ac yn fwy nerthol beddyw nag erjoed o'r blaen. GUTO'R GLYN.—Rhy bersonol. MARGARET JENKINS.- Yr ydym wedi ateb y gofyniadau o'r btafn. CARWR GONESTRWYDD.—Ail ystyriwch y mater, a byddwch yn sicr o ddiolch i ni am osod eich ysgrif yn y tan. Bendith i chwi yw ein bod ni yn fwy trugarog wrthych nag ydych eich hun. YSGOLION ABERDAR.—Yr Independiaid a'r Bedyddl,vyr.- Yr ydym wedi derbyn amryw holiadau am y gwahaniaeth dirfawr rhwng rhif ysgslion yr Independiaid ac eiddo y Bedyddwyr yn Aberdar rl1 hanes yr orymdaith ar ddydd y briodas. Mae yr ateb yn eglur iawn Rhoddodd y Bedyddwyr y rhif o ystadegau ei llythyr Cymmanfaol diweddaf-y rhif awyddogol argraffedig olaf; ond yn anffodus, gadawwyd un ysgol bwysig o'r cyfrif trwy ddamwain, ac felly ymddangosodd y rhif yn Uai nag yw mewn gwirionedd. Y gwir rhif yw hyn ysgolion, 17; ath- rawon, 374 ysgolheigion, 3020 y cyfanswm yn 3,394. Ond pa fodrt y gwnawd cyfrif yr Independiaid i fyny? Fel arfer, trwy guesso yn unig, a gofalu guesso amryw gannoedd uwchlaw y gwir rif. Dyna y ffaith, ac nid oes modd ei gwadu ar dir diogel. Ond dyma arferiad yr Independiaid. Mae yn ffaith hynod, ond etto yn un gyfleus, nad oes gan yr enwad hwn yr unrhyw ystadegaeth o'u rhif hyd yn hyn Mae hyn yn rhyfedd i ni, ac yn warth iddynt hwy. Ond dyna Lythyr Cymmanfa Bedyddwyr Morganwg o flaen y byd, a'n rhif yn Hawn a manwl, a groesaw i'r sawl a fyno i'w chwilio. Hen arfer ein cyfeillion yw bod yn fwy mewn rhif; er dangos hyn i bwrpas, mae yr enwog Dr. Rees yn ei lyfr wedi gadael allan rhif y Bedyddwyr mewn tair Gymmanfa gyfan, mewn tair Sir gyfan, a rhanau, pwysig 0 dair Sir arall. Gadawa allan 0 gyfrif y Bedyddwyr y nifer 0 11,984 o aelodau, a dim Jlai 26,915 o ddeiliaid yr Ysgol Sul. Dyna y rule wrth ba un y cyfrifwyd ysgolion yr Independiaid yn Aberdar erbyn y briodas, sef y rule of addi- tion. Mae ein cyfeillion yn hoffi hon yn fawr. Yn awr, dealfed y darllenydd nad ydvm ni yn beio neb am osod y Bed- yddwyr gannoedd yn llai nag ydynt mewn gwirionedd, ond Mr. Price, efe, druan, yn ei anwvbodaeth a wnaeth hyn. Nid yw ef yn deall y rule of addition; ac nid ydym ni chwaith yn beio neb am gyfrif mawr yr Independiaid, ac nid ydym yn synu dim at hyn-fel hyn y mae yn arfer bod. Y ffordd i fantoli (balance) y cyfrif vw defnyddio y rule of substraction, a thynu o gyfnf yr Independiaid eu hunain 191 per centum, ac yna bydd wn yn agos iawn i'n lie. At y Derbynwyr a'r Dosparthwyr. Gyda'r Rhifyn presenol, danfonir cyfrifon o'r hyn sydd yn aros yn ddyledus am SEREN CYMRU, a theimla y Cyhoeddwr yn wir ddiolchgar i'r Dosparthwyr am wneyd ymdrech ddioed i glirio yr oil o'rhen gounts," feI na byddont mwyach, fel corff y far. wolaeth," yn peru gofid a blinder. Gan fod y chwarter cyntaf o'r SBREN Wythnosol ar fod ar ban, a bod dysgwyliad i bawb dalu yr ol-ddyledion cyn hyny, hyderir y ceir clywed oddiwrth bawb cyn pen wythnos. Dysgwylir i bawb dalu o hyn allan yn rheoi- aidd ar ddiwedd pob chwarter. TALIADAU.—Derbyniwyd.taliadau oddiwrth—J. T. Towyn' R. T. Bryncarno, D. W. Clvdach, R. G. Glandwr, G. T. Machen, J. R. Myrtle Hill, T. T. Star.
YR WYTHNOS
YR WYTHNOS MAE y Briodas wedi myned heibio, a'r holl bobl yn dymuno dedwyddwch i'r Priodfab a'r Briodasferch. Yn awr, mae y wlad yn dechreu dyfod i'w Ue-y gwaith arferol yn cael ei gyflawnu. Mae ein Sen- eddwyr yn cymmeryd eu heisteddleoedd yn nosol, er nad oes ond ychydig etto yn cael eu gyflawnu o ddyddordeb neillduol i'n darllenwyr yn gyifredin. Mae Mr. Cobden wedi traddodi dwy neu dair o areithiau talentog a phwysig dros ben ar y gwastraff dychrynllytf sydd yn cymmeryd lie yn y fyddin a'r Ilynges; ond nid yw y rhai hyn yn cael fawr o effaith mewn t^ sydd yn cael ei wneyd i fynv gan y pendef- igion, a'r rhai sydd yn dal cyssylltiadau a hwynt. Mae'r newyddiaduron yn gyffredin trwy y wlad yn cael eu llenwi a hanesion o'r hyn a wnawd ar gyfer,a'r byn a gyflawnwyd ar y lOfed o'r mis hwn, fel nad oes fawr o ddim arall wedi cael sylw am yr wythnos hon ond hyny. Mae ein newyddion o America yn gvflawn iawn, er nad oes dim newydd o bwys o faes y frwydr. Mae amryw o fan ymladdfeydd wedi cymmeryd lie, heb fod *0 rhyw lawer o ddylanwad ar y canlyniadau yn y pen draw. Mae irhan fawr o fyddin y Gogledd o flaen Vicksburg, a gallem feddwl yn awr ei bod yn meddwl darostwng y lie hwn trwy newynu yr am- ddiffynwyr, tra y mae byddin fawr y Potomac yn aros mewn tawelwch. Nid oes dim newydd o Charleston. Mae y Senedd Americanaidd ar orphen yr eis- teddiad presenot. Maent wedi gwisgo Mr. Lin- coln a phob gallu angenrheidiol i gario y rhytel yn y blaen-y gallu i arfogi y negroaid—y gallu i gofres- trii-a'r gallu i godi arian i'r swm o DRI CHAN MILJWN o BUNNAU. Mae hyn oil wedi ei wneyd gan y Senedd bresenol. Mor bell ag y mae moddion mewn gwyr ac arian yn myned, mae yn Hawn ddigon i ddarostwng y gwrthryfelwyr. Yr ydym yn ddi- weddar wedi derbyn rhai llythyron cyfrinachol o'r taleithiau, y rhai a ddangosant fod prisoedd nwyddau yn myned yn uchel iawn yno, tra yroae auryn uchel iawn. Mae penadur o werth ugain swllt yma yn werth naw swllt ar hngain a grot yno. Mae yr holl Sefydliadau Crefyddol hefyd yn dyoddef yn fawr iawn yn herwydd y rhyfel. Yr oedd hyn oil o gwrs itw ddysgwyl; y syndod yw na fuasai yn cael ei deimlo yn gynt. Mae ein newyddion o Ewrop heb fawr o gyfnew- idiad er ein rhifyn diweddaf. Mae Ffrainc wedi danfon cenadwri at Rwsia yn achos Poland daeth yr ateb yn ol gyda buandra tuhwnt i'r cytiredin ond nid oes dim yn yr ateb yn addawol, nac yn obeithiol i achos Poland; ac nid yw yn debyg ar hyn o bryd y bydd i Ffrainc wneyd dim ond siarad. Mae Prwsia yn para i roddi pob help i'r gormesdeyrn i ddarostwng y Pwyliaid. Nid yw Awstria yn rhoddi cynnorthwy i Rwsia, ac nid yw chwaith yn rhoddi un gefnogaeth i Poland. Mae Itati yn teimlo dros Poland, ond nid yw mewn ffordd i gynnorthwyo. Mae y Pwyliaid eu hunain, fel y dangoswn mewn ysgrif arall, yn para i ddal eu tir, er ei bod yn an- mhosibl i ni yma i wybod v gwirionedd, gan fod y gwefrebydd a'r llythyrgodau yn hollol yn nwylaw Rwsia a Prwsia, a chyhoeddir yn unig yr hyn fydd yn ateb eu dybenion melldigedig hwy. Mae teimlad cryf iawn v n bodoli nad yw ein gwein- yddiaeth ni yn gwneyd yr hyn a ddylai yn y mater hwn er fod v Senedd a'r wlad yn teimlo i'r byw dros y rhai sydd yn tywallt eu gwaed dros ryddid a chyfiawnder. Mae y Pab mewn penbleth rhwng y Ffrancod a r Cardinal Antonnelli. Hyd yma v mae y Pab; yn gwrthod derbyn ei swydd o law y Cardinal. Anton- nelli yw enaid y Pab.
POLAND.'
POLAND. TAIR wythnos yn ol, anfonasotn ysgrif lied faith, ac yn ein barn ni yn un lied dda, ar bwnc Poland ond o ddiffyg lie, mae wedi gorfod nesu hwnt wytbnos ar 01 I wythnos er mwyn cael rhagor o le i ohebiaetLau a han- esion. Yr ydym yn gwneyd y nodiad hwn mewn ffordd o ateb i dri neu bedwar o frodyr da sydd wedi ein cvfarch ar y pen hwn, gan ddpdgan eu syndod am nad yw gol- ygwyr y SEREN cyn hyn wedi dadgan eu barl. ar y mud- iad gorbwysig yn mhlith y Pwyliaid. Mae y cyffroad presenol yn Poland wedi siomi pawb- ydyw, y mae wedi siomi pawb oll-cyfeillion Poland a gelynion Poland wedi en siomi am y mwyaf; ac nid oes neb wedi eu siomi yn fwy n&'r Pwyliaid eu hunain. Mor bell ag yr ydym ni yn awryn gallu deall y mater, mae yn sefyll yn debyg i hyn. Mae y Rhestrmd(Conscrtplion) yn mhlith y Pwyliaid i'r fyddin Rwsiaidd wedi- bod" yn wasgfa druenns ar wyr ieuainc Poland er ys blynyddau. Mae wedi bod yn grefft gan awdurdodan Rwsia i ladd ysbryd a theimlad Poland trwy dynu ymaith eu gwyr ieuainc i lanw rhengoedd byddinoedd Rwsia. Yr oedd hyn yn cael ei wneyd pa un a oedd eisieu milwyr ar Rwsia ai peidio, yn unig er mwyn tynu gwaed a bywyd Poland o'i chalon wleidyddol. Ac unwaith y buasai rhestredigion o Poland wedi dyfod i'r fyddin, buasent yn cael eu danfon i'r lleoedd pellaf yn yr Am- herodraeth-yn cael eu gosod dan y ddysgyblaeth filwrol fwyaf Iem-mae y Cat-0'-nine-tails yma yn chwerwi plant at y Naut yn Rwsia. Mae yn tFaith bwysig nad oedd utt o bob cant a banner byth yn dyfod yn ol i Poland. Mewn gair, yr amean oedd lladd blodan y wlad, er ei chadw i lawr i lyfu y llwch oddiwrth draed mab Nicholas greulon. Felly yr oedd y Rhestriad wedi dyfod i gael ei ystyried yn farwolaeth sicr. Ond cybyd ag y bu hyn yn cael eu wneyd gyda rhyw rith o degwch trwy y wlad, ufvddhaodd bechgyn Poland, ac aethant i fyddin y Czar, er gwvbod mai marwolaeth bwyllog sicr oedd o'u blaen. Ond yr oedd pethau yn cael en dwyn yn mlaen gyda y fath law ucbel-gyda y fath ddirmyg ar bob petli yn debyg i gyfiawnder trwy swyddogion Rwsia yn Poland, fel ag yr oedd cannoedd o'r Pwyliaid yn darparu i godi yn erbyn y draws lywodraeth yn mis Mai nesaf. Ffurfiwvd Pwyllgor Cenedlaethol; ac y mae ei gyfansoddiad y fath, fel nad oes modd i'r un dyn i adnabod mwy na naw o'r aelodau; etto y mae yr aelodau yn gannoedd ac yn filoedd lawer. Yna pe byddai i'un droi yn Judas nis gall wertbu ond wyth yn y man pellaf. Deallodd Rwsia fod rhywbeth ar droed; ond nid oedd modd dyfod i adnabod y rhai ag oeddent yn gweithio. Yna er dysbyg y wlad yn llwyr, gwnawd Rhestriad newydd, ac ar ddull newydd; hyny yw, yn lie eu tynu fel arfer, aeth y policemen trwy y tai, gan nodi allan bawb ag oeddent hwy yn ammheus am danynt; felly mewn rhai amgylchiadau, llusgwyd i ffwrdd y tad, a dau, tri, neu bedwar o feibion. Nid oedd gwiw gwadu, na deisebu, na chynnyg talu-y pwnc oedd ys- peilio y wlad o bawl. ag oedd yn debyg o deimlo dros ryddid Poland. Fel hyn y darfu Rwsia yru y Pwyliaid i wrthryfel ychydig fisoedd yn gynt nag oedd y bwrrad cyntaf. Dyna ddechreuodd y terfysg. Y meddwl oedd yn mhob man na fuasai yn para ddim deng niwrnod; ond er syndod a llawenydd i ni, maent wedi dal eu tir hyd yma, er holl nerth Rwsia, a holl Judaseiddiwch Prwsia yn y fargen. Mae teimlad Ffrainc o du Poland; ond nid yw yn debyg o wneyd un lies iddi. Mae teimlad Lloegr yn mhlaid Poland; ond nis gallwn ymddibynu dim ar y weinyddiaeth hyny yw, ni wna y weinyddiaeth ddim yn effeithiol, ond trwy wasgfa oddiallan. Os bydd i'r bobl gynnal cyfarfodydd, a siarad y pwnc yn groyw a didder- byn wyneb, daw hyny a. nerth i'r weinyddiaeth i hawlio i'r Pwyliaid o leiaf y man drugareddau a sicrhawyd iddynt Vil yn Nghynnadledd Vienna yn 1815. Mae Garibaldi wedi taflu ei enaid i'r pwnc, ac addaw y fynyd y gall groesi cefn ei farcb, y bydd iddo daflu ei gorff i ganol Poland. Mae gan Rwsia yn awr gannoedd o ddynion yn gwylied Garibaldi, er ei rwystro i gyrhaedd Poland; ond os caiff y gwron gryfhau ychydig, gwna o'r goreu a hwynt oil. Byddai yn dda genym glywed fod cyfarfodydd cy- hoeddus yn cael eu cynnal yn mbrif drefydd Cymru, er siarad am achos Poland; deisebu ein gweinyddiaeth i ddefnyddio ei dylanwad moesol gydag awdurdodau Rwsia, i fod yn ddynol tuag at y Pwyliaid; ac mewn pryd i roddi cyfansoddiad iddynt o nodwedd rhvddfrydig. Neu dichon i Alexander brofi pan yn rhy ddiweddar fod y tin bach a ddechreuodd yn Poland, yn darfod yn dan mawr yn Rwsia ei hun.
[No title]
SALEM, CAIO.-Nol Fercher, Mawrth 4ydd, traddodwyd darlith ar Yr hen Gymry a'u harferion," gan y Parch. J. W. Maurice, gweinidog y lie, yma, pryd yr etholwyd Mr. Griffiths (darpar-weinidog Llandilo-fawr), i fod yn y gadair. Wedi iddo alw ar y cor i gaiiu, sof cor y lie, at yr hwn yr oedd yr elw eddi- wrth y ddarlith, galwodd ar y darlithydd i draddodi ei ddarlith, a digon yw dweyd ei bod yn rhagorol dda, a'r mwyaf difyr a dydd- orol a glywsom erioed. Hir oes i Mr. Maurice i'n difyru a hanes- yddiaech ein teidiau, a'n porthi a digonedd yr iachawdwriad, yw dymuniad—C. BRYNBWA.—Y mae rhywbeth yn hynodi pob bryn, a'r peth sydd yn hynodi y bryn uchod yw ei Gymdeithal Efrydol. Am rai misoedd yn ddiweddar, bu yr efrydwyr yn wasgaredig, nc yn diwyd gasglu yn amgylcho?dd y bryn. Dychwelasant prydnawn dydd Gwenet diweddaf â'u llestri hyd yr ymylau, ac yn hwyr yr un dydd esgynasant y bryn drachefn, i'r perwyl mwyaf uniongyrchol 0 wobrwyo eu hathraw, Mr. Hughes, gvnt o Lechryd, ond yn awr o Aberteifi. Cyn cyflwyno y wobr, difyrwyd y gwyddfodolien gan anerchiadan barddonol, areithiau dyddorol, caniadau swynol, yn nghyd a. beirniadau boddhaol. Yna daeth Dinah Jones yn mlaen, a gosododd am wddf Mr. Hughes god dlos dros ben, cyn dlysed a'i gwneuthures (Margaret Evans) ei hun, yr hon oedd yn cyn- nwys pum punt mewn aur, pumtheg swllt mewn arian, a saith a dimai mewn copr, yr hon a dderbyniwyd gyda gwyleidd-dra a diolchgarwch. Wedi cau y cyfarfod mewn modd gweddus a theilwng, ditgynwyda gwasgarwyd mewn cariad, ond gyda bwr- iad i efgyn ptto nos Sndwrn nejaf, ac yn bythefnosol ar ol hyny, fel yn y dyddiau gynt.-E. CYLCHWYL FLYNYDDOL LLENORION LLANFACHRAETH.— Cynnaliadd llenorien y lie hwn eu cylchwyl flynyddol yn nghapel y Bedyddwyr yn y lie achod nos Calan diweddaf ac er fod y tywydd'yn anffafriol, yr oedd y capel yn orlawn o bobl. Cymmer- wyd y gadair gan y boneddwr haelfrydig, J. Lewis, Ysw., Caer- tybi. Yr oil a ellir yn briodol ei ddweyd am lawer boneddwr by!¡eg a godir i esgynleriau i eistedd mewn cadeiriau yw, eu bod wedi eu llanw yn dda eithr nid digon yw dweyd hyn am Mr. Lewis. Etholwyd ef gan y llenorion am tod ganddynt ffydd yn Ql dalent a'i fedrusrwydd i lywyddu y cyfariod a theg yw dweyd ei fod y noson hono wedi rhagori ar en .dysgwyliadau mwyaf pry* derus. Rhoddodd gychwyuiad llawn o fywyd i'r cyfarfod, a bu«»