Seren Cymru

PRIODWYD,— Awst 13, yn nghapel y Bedyddwyr Moriah, Risca, y Parch. D. Davie«, Hoo] Siarls, Casnewydd, j?r- John Jones (Athau Fardd), a Miss Hannah Itogerson, y ddau o'r dref hon. BU FARW,- Awst 8, vn 17 oed, William, mab Mr. Stephen Tregaron, a brawd y Parch. Moser, Thomas. a chrefydd yn foreu gyda'r M^thodistiaid yn "e, yr f,yn oedd yn gysur idda yn ei oriau olaf.

(!i)at:ttt(øt. k DOCTORIAID DUWINYDDOL.—Y mae y arch. W. Rees (Hiraethog), Llynlleifiad, "edi cael ei anrhydeddu a'r gradd o D.D., Ijn Athrofeydd Marietta, Ohio, ac Amherst, ^•a8sachusett8, America. Cafodd y Parch. Jones, gweinidog Wesleyaidd, Tyddewi, ei l^hydeddu a'r un teitl, gan Brif-ysgol Appleton, Wisconsin. Hir oes i'r ,«au wron i fwynhau y dangosiad hwn o l'ch iddynt. ^ABERHONDDU.—Dywedir fod Argl. George wedi encilio o'r maes fel ymgeisydd am ^nrycbiolaeth y dref hon. Cafodd allan fod ytran helaeth o'r Rhyddgarwyr yn ei erbyn. mae Howel Gwyn ar y maes fel Ceidwadwr j0?y«lyw wedi gweled, pan yn uiynedi'r wasg, ■tttt Rhyddgarwr wedi dyfod allan. jjp^ERFYRDDiN.—Hyd yr wythnos ddiwedd- »Vt oedd iechyd y dref hon gystal, os nad |nag arferol y tvmhor hwn o'r flwyddyu, » ^na^' ydyddiau diweddaf, y mae achos- PUn? we^' dvgwydd yma; a bu farw 8w j? neu cbwech o'r geri marwol. Dy- yr achosioo hyn yn mhlith y bobl IOn. —Da genym ddeall fod y geri 4 *ol yn Heihau yn ei ffyrnigrwydd yn y *W(U -n" marwolaethau o'r cholera a'r a °frestrwyd yn ystod yr wythnos w? vn diweddu Awst 1-1 eg, oedd 44. Yr 8 ddiweddaf, nid oedd y nifer ond 12. fbai t uluoedd cyfain wedi eu hysgubo Rjih1 ^raidd yn ddirybydd yn y dref a'r •fcydogaeth. 1 .4, Sadwrn diweddaf, bu wUn araH o'r geri marwol yn y dref hon, s" Morgan, Wayne's Buildings. Ar y y mae iechyd y dref yn dda. ABERTAWY.—Yr wythnos ddiweddaf, tor- odd y geri marwol allan yn y dref hon, ac y mae o 20 i 30 wedi marw yn dra disymmwth o hono. Y mae yr haint yn cael ei gyfyngti yn'fwyaf neillduol i'r rhan ogleddol o'r dref^j Y mae yr awdurdodau yn gwneyd a alldmt i attal yr haint; a dealhvn ei fodyn lleihau yno attal yr haint; a deallwn ei fodyn lleihau yno y dyddiau diweddaf. MERTHYR TYDFIL.—Dydd LInn diweddaf rhoddwyd cynnorthwy i amryw o dlodion y dref, gan y gwarcbeidwaid, yn nghyd a phapyrau argraflfediar, yn cynnwys rheolau gvda golw £ ar lanweitbdra, drwy ba foddion y gellid attai y cholera i dori allan. Y mae y swyddogion lleoi wedt bod yn ddiwyd i svmnd pob budreddi o'r tai a'r heolydd ac hyd yn hyp, nid yw y geri marwol wedi gwneyd ei ymddangosiad yma. YSGOI,DY BRYTANAIOD ST BRIDES, MYNWY.— Dydd Iau. Awst 9fed. cynnaliwyd cyfarfodydd dyddcrjl iawn mewn eyssylltiad ag agoriad yr ysgoldv uchod.. Yn y prydnawn. am bedwar, dechrouwvd cyfranoiri o'r te a'rbarabrith oeddent wedi eu parotoi gan y boneddigesau yn yryssoldy, ae yn nghapel y Bedyddwyr yn yr ymyl. Wedi i rai cannoedd eistedd i gyfranogi o'r danteithion crybwjlledig, aethant tua glan y mor i ymddif. ru. Erbyn hanner awr wedi saith, yr pedd y than amlaf o honynt wedi dychwelyd i gapel y Bedydd- wyr, lie yr oedd y cyfarfod eyhoeddus i gael ci gynnal. Ar gynnygiad Mr. W. Thomas, Tydee. ac eiliad Mr. D. Williams, arolygvdd ysgolion Brytanaidd cfeheudir Cymru, cvmmerodd y Parcb. J. Morgan, gweinidog y lie, y gadair. Cymmer- wyd rhan yn y cyfarfod gan Mr. Granger, yr ysgolfeistr; Mr. T. Rees, ysgolfeistr ysgol Fry- tanaidd Tydee, a phregethwr gyda y Bedyddwyr Mr. T. Lewis, Cheltenham a'r Parchn. T. James, Tirzah; a D. B. Edwards, Bethesda, Bassaleg. Yr oedd yr anerchiadau yn dd* iawn o ran cyfan- soddiad, ac yn nodedig o hyawdl. Siaradai y bone,idigion a enwwyd yn y modd mwyaf gwresog, fel rhai yn teimlo y llawenydd mwyaf fod egwyddorion ymneillduaeth yn ennill tir ac fod dynion i'w cael yn y byd yn parchu yr egwyddorion mewn gair a gweithred, ac yn foddlon i wneyd unrhyw aberth er eu lledaeniad. Yr oedd y gynnulleidfa yn lluosog iawn, fal y gorfu i liwei- fyned ymaith o ddiffyg He. Elai yr elw deilliedig oddiwrth y cyfarfodydd at dalu y ddyled arosot ar yr adeilad Y mae yr adeiladyn un hardd dros ben. Dywedai un gwr boneddig o chwaeth ddiwrnod yr agoriad, ei fod quite yn gem o ysgoldy. Y mae yn addurn i'r gymmydogaeth, ac yn adlewyrohu yr anrhydedd mwyaf ar annghydtfurfwyr yr ardal. Gwnaed 11awer ddilyn esifmpi trigolibf) St. Brides. Y mae eisieu y fat-h. ysgolion ar Gvmru. a gwyn fyd na bent yn cael eu sefydla yn mheb ardal.— Y MWELYDD.

Y mae v Parch. C. Short, A. G., wedi rhoddi i fyny fugeiliaeth yr eglwys Fedyddreclig yn Mount Pleasant Abertawe, ar olgweinidngaeth o bumtheng mlyneild, ac wedi erbyn gwahoddiad gwresog oddi wrth yr eglwys sydd yn ymgynnoll yn Townhead street, Sheffield. GWILLIAKT GIWAIL.—Yn y SEBEK ddiweddaf, yn y nodyn At Weinidogion a Phregethwyr y Bedyddwyr," tud. 258, yn lie tref Fflint," dylasai fod Ie Hell gen, swtdd Fflint." Bydded i'r rhai ag y perthyn iddynt gymmeryd cofnodiad o'r gwelliant hwn. LLANELLI.- Y mae rhyw ysbrydcrefvddolwedi meddiannu trigolion y lie hwn y dyddiau presenol. Nid ydym yn gwybod pa un ai ym- weliad y pla din striol a'r lie, ynte od tiar ar wir deimlad o'u hangen, y maent yn dylifo i'n heglwi si y dyddiau hyn..Sobeithio mai oddiar wir edifeirwcb, ac nid rhvw ofn a phryder o herwydd y gelyn annymunol svid vn difa trigolion y lie. Boreu Sabboth diweddaf, cawsom v fraint o weled y Parch. J. R. Morgan (Lleurwg), yn ngWvdd tlkrfa luoaog o edrychwyr, yn gweinyddu yr ordinhad o fedvdd ar 38 o bersonau, ar broffes o'u ifydd vn Mab Duw.:< Goiygfa. ddymunoloedd gweled y fath nifer yn penderfynu dilyn yr Oen, trwy glod ac annghlod. Bydded i Dduw eu bendithio â gras i fyw yn deilwng o'u proffes, ac yn addurn i grefydd yn mhob amg Ichiad.— CYMRO TEG. CARMEL, CEFNCOEDYCYMMER. — Cynnaliwyd cyfarfod pregethu S d a Llun, Awst y 5ed a'r 6ed, yn y lie uchod, gan Miss Evans, Mabws Jones, F.C.S Abernant; Roberts, Cefn; a Mr. Evans, Abercanaid. Cafwyd oedfaon da, ac arwyddion o fendith yr Arglwydd. Bedded ol y cwrdd yn amlwg yn y dyfodol yn Carmel,—E. MORRIS. CAPEL RHONDDA.—C,nnaliwyd ein cyfarfod blynyddol yn y lie uchod Sul a Llun, Awst y I2fed a'r 13eg, pr d y gweinylidwyd ar yr ach- lysur gan y Parehn. canlyuol :-E. Evans, Berth- lwyd; C. Griffiths, Merthyr; Rowlands, Caerffili; acB. Roberts, Pontypridd a. chawsombresenoldeb gweinidogion yr ardal. Yr oedd ein brod, r yn eu hwyliau goreu, a chawsom gvfarfodydd da yn mhob ystyr. Y pregethu yn dda, y g\ nnulleidta yn lluosog, a'r gwrandawiad yn astud. Yr oedd y casgliadau yn dda. Duw baro fe idith ar y gwir- ioneddau a draddodw\d, er adeiladaeth i'r eglwys, ac er achubiaeth i'r gwrandawwyr.—M. MOSES. EBENEZER, BLAENAFON.—C.vttnaliodd yr ysgol yn y He uchod ei chylchwyl A, nk ddol, Sabboth, Awst 12fed, pan y gwekiyddwyd am lOt, 2, a 6, gan y Parch. W. Harris, Heolyfelin, Aherdar, yn nghyd a'r Parch. J. Rees, Blaen-tfon, yn Saesneg am 2. Pregethodd en hanwyl frodyr yn nerthol a phwrpasol iawn. Cawsom Sabboth wrth fodd ein calon. Dymunwn gan Dduw ar fod > r eneithiau priodol yn dih n. Gwyn fyd pe byddem fel ysgil yn ymadnewyddu yn gyfatebol i'r anerchiadau priodol a gawsom. Yr oedd y gyn. nulleidfa a'r casgliad at wasanaeth yr ysgol yn pt dda. Non Lun, eawsom gwrdd adroddiadol, pryd yr adroddwyd "Pwnc yr ysgol Sul," o waith y iJarch. J. Rowlands, yn nghyd ag amryw ddarnau ereill, gyda datganiad amryw ddarnau; yr oil yn foesol a chrefyddol, ac yn taraw yr ysgol Sab- bothol, a'r adroddiad yn yhagorol dda. — B. JONES, Yog. ORDEINIAD GWBINIDQG.—Sul a Llun, y 12fed a'r 13eg o'r mis hwn, ordeiniwyd y brawd ieuanc gobeithiol, Mr. Dl. Davies, o Athrofa Pontypwl, ar yr eglwysi Seisnig yn Llanfihangel Crucorne), ac Ewias Harold. Pregethwyd drwy y Sul, yn abseuoldeb v Parch. E. H. Davies, Pontypwl, trwy afiechvd, gan Mr, Davies, y gweinidog ieuanc, gyda derbyniad neillduol. D\dd Llun, cyfarfuwyd drachefn yn y capel; ac ar ol i Mr. Davies roddi rhyw fraslun o'r gwirioneddau a fwriadai bregethu, ac i'r Parch. J. L. Evans, Woodstock, Oxon, offrymu yr urdd weddi, tradd- odwyd anercliiad gwir bwrpasol i'r gweinidog ieuane gan y Parch. S. R. Young, o'r Fenni, ac i'r eglwysi gan y Parch. M. Lewis, Capelyffin. Yn yr hwyr, am 6, pregethwyd gan y Parchn. Wm. Davies, LlangenJeyrn, a J. Bullock, M.A., o'r Fenni. Cafwyd cyrddau gwir dda trwyddynt; y brodyr yn cael hvi \l i ddweyd, a'r gy inulleidfa yn cael budd a phleser wrth wrando. Yr oed :em braidd wedi annghofio mai mewn cynnalleidfa Seisnig yr oe,idem wrth glywed rhyw hen Gymro twvmgalon yn gwaeddu Diolch yn yr hen iaith anwyl, nes gwefieiddio'r cwbl. Y mae Mr. Davies yn dechreu ar ei weinidogaeth o dan amgylchiadau gwir ffafriol, y gynnulleidfa yn cynnyddu, a rhai eisioes wedi cael eu hychwanegu at yr eglwysi oddiar ei ddyfodiad i'n plith. Duw yn nawí1d iddo yn ei gyleh newydd, ac a arddelo ei lafur, er dwyn llawer i gofleidio'r G wared .\r.— NERCITS. BRYNHYERYD, GLYN EBWY.—Cynnaliwyd gwvl d6 vn y capel uchod ar ddydd Llun, Awst 6ed, pan yr ymgasglodd yn nghyd luaws mawr i yfed te. Wedi ca^l digon o fara brith a the, cynnal- iwyd cyfarfod llenyddol. Beirniad y traethoriau a'r farddoniaeth oedd y Parch. W. Roberts (Nefvdd); yr adro idiadan, y Parch. J. C. Williams (Ceredig) a'r gerddoriaeth, Mr. Jenkin Thomas. Y llywvdd oedd J. Lloyd, Ysw. Wedi anerchiad y llywydd, ac anerchiad barddonol gan Brwvnog, awd vn mlaen a gwaith y c, farfod. 1. Canu Merch Megan gan y cor, yn bur swynol. 2. Adrodd pennod goreu. Miss Margaret Williams. 3. Beirniadaeth Nefvdd ar-y gan o glod i eglwys y Brynhyfryd, am roddi g\hl de i ddeiliaid yr ysgol Sabbothol, i'r rhai na ennillasant o'r blaen; goreu, John Mason. 4. Adrodd Salm; goreu, Margaret Jones. 5. Beirnia aeth y traethawd ar lesu Grist, i rai na ennillasant o'r blaen; goreu, J. Mason. 6. Canu deuawd, yr H en Lanciau, gan Brwynog a J. W. Lloyd, yn swynol dros ban, a chawsant encore brwd iawn. 7. Adrodd Salm laf; goreu, David Jones. 8, Adrodd yr Eneth Odall; goreu, Mary Jenkins. 9. Can, gan Mr. David Bowen (Alawydd Glyn Ebbw), yngampus. 10. Beirniadaeth y bryddest i'r Deg" Morwyn; goreu, Brwynog 11. Can, gan Mary Jenkins! 12. Beirniadaeth y traethawd ar Ddyledswvdd Crefyddwyr i gadw eu cvd-gvnnulliad; goreu, Thomas Pridhatn. 13. Deuawd, g-»n Mrs Hughes a Sarah Weaver, yn lied swynol. 14. Beirniad- aeth y traethawd ar Annghyssondeb y Cymry a ddygant eu plant i fyny »n yr iaith Saesneg, ac vn eu ha idoldai; goreu, Brwynog. 15. Can, gan M. Davies y mae ei enw yn ddigon o brawf id o ganu yn ardJerchog. 16. Dadl ddifyfyr, testun, "Pa unfwyaf fudiiol i gymdeithas, buwch neu geffylgoren, Brwynog a'i gyfaill. 17. Ad odd dadl o'r Athraw, ar Ganu; goreu, J. W. Llovd, a W. Reeg. 18, Ateb Holiadaeth me vn cynghan- edd; goreu, Brwynog. 19. Araeth ddifvf.r, testun, Y Chwanen; goreu, Brwvnog. Wedi talu diolchgarwch i'r Hyw\ dd, aeth pawb adref wedi eu llwyr foddloni —ARTHUR GLYN EBWY. ABBRDCLAIS.—Sabbath, Awst y 12eg, cawsom yr hvfrydwch o wrando ein gweinidog newydd, sef y Parch J. R. Jcnes (Ab alltnd), yn pregethu or fedvdd. Gwnaeth felly yn alluog a doniol dros ben. Wedi y bregeth, awd yn orymdaith o'r ty cwrdd dan ganu at tan yr afon. Wedi cyrhaedd yno gwnaeth y gweinidog rai sylwadau, ac yna dech. reaodd ar ei orchwyl o gladdu saith gyda Christ yn y bedydd. Gallaf sicrhau darllenwyr SBREN CYMRU fod hwn yn un o'r bedyddiatiau goreu a welwyd erioed yn Aberdnlais. Mae yr achos yn gwisgo agwedd llewyrchus iawn yma y dyddiau hyn. Llawer o bobl yn gwrarido, a llawer yn dod yn wneuthurwyr y gair.-W. REES. ,DARLITH.-Talodd Miss R. S. Evans, Mabws, ymwehad a chymmydogaeth y Tondu, ar y 7fed o Awst, er traddodi ei darlitb enwog ar Athrofa'r Ael«yd," yr hyn a wnaeth yn ei hwyliau goreu. Cafwyd benthyg capel y Methodistiaid yu Abercen- fig, am ei fod yn fwy helaeth na'r Tondu, am yr hyn yr ydym yn wir ddiolchgar iddynt. Y mae yr elw yn myned at leihau dyled y capel yn y Tondu. —W. GRIFFITHS. PORTH-Y-CAWL.—Sabboth, Awst 5ed, agorwyd ystifell yn y lie uchod, yr hon a gymmersaid at wasanaeth y Bedvddwyr, i gynnal eu hachos. Oya" r y naliwyd yr oedfaon fel y can!yn :—Aa) 10, dech' reowyd gan y Parch. W Bowen, Trebles; a phre- gethodd y Parch. G. Leek, PH. An 2. dechreuwyd aan G. Leek, a phregethodd ef, a W. Bowen. Am 6, nid oedd yma ond W. Bowen yn unig. Cawsom gyrddau da a dylanwadol. Cadwwyd cyfeillach ar HI y cyfarfod hwyrol, a gwelwyd fod yma 6 o ael- odau yn barod yn y He. Felly, bwriadwn gynnal oedfaon eysson yma o hyn allan a'r Dtiw mawr a arddelo ei air.—UN OEDD vo.

MYNYDD CENFFIG. MR. GOL.,—Teimlwyf weithiau am fod can lleie. o hanes dygwyddiadnu yr ardal hon i'w gweled yny SEREN. Mae yn yr ardal hon, fel pob ardal arall, rhai dygwyddiadau yn cymmeryd lie fyddai yn fuddiot i'r wlad eu gwybod felly, yr wyf am gymmeryd y gorchwyl mewn Haw o ddanfon llith yn awr ac yn y man i'ch newyddiadur poolog- aidd, gan obeithio y bydd fy llythjrau yn dder. byniol gan y darllenwyr oil. Y peth cyntaf a ddaw dan ein sylw fydd— ✓ Gwjil Cyfrinfa Iorwerth Gocll.-Vr oedd yr 4ryl lforaidd hon yn anrhydedd i Iforiaid y lie. Car- iwyd pob peth allan yn weddiis ac mewn trefn. Aethpwyd yn orymdaith fuwreddoff, Itr ol ymuno a chyfrinfa Llewelyn ah I for, cyn bc]!ei a'r Corneli, yn cael ein harwain gan seindorf My nydd Cenffig; ac ar ol cael tipyn o seibiant yn y Corneli Arms, dychwelwyd i gyfranogi o'r giniaw rhagorol ag oedd wedi ei pharotoi yn yr Ivorites' Hall a'r Prince of Wales. Tu* saith o'r gloch, cynnaliwyd cyfarfod cyhoeddus yn yr Hall, dan lyvryddiaeth Mr. D. Phillips. Cymmerwyd rhan yn y cyfarfod gan Hmryw o aelodau y gyfrinfa, a thrad(hdw,1f areithiau hefyd gan y Parchn. Gomer Leek, a W. Bowen. lerfynwyd y cyfan gyda b^ddlonrwydd. Miss R. S. Evans.Nos Fercher, Awst 8fed, talodd y ddarlitiiyddes enwog hon ytnweliaci a'r lIe: a thraddododd ei darlith ddoniol ar "Fyw yn ddedsvydd" yn Pisca, capel y Bedydclvvyr. Cym- rnerwyd y gadair gan Mr. Martel, Extended Stores, yr hwn a wnaeth ei ran fel c^deirydi! yh rhagorol. Rhoddodd Miss Evans fodalonrwydd cytfVeilinnl y tro hwn etto, fel y tro o'r b!aen y bu yma. Yr oedd yr elw yn myned i dalu dyled y capel, ac yr oedd yn llawer. Cwrdd casglu.-Cynnaliodd eglwys Pisga ei chyftirfod casein, Sul, y lSfcd n'r mis hwn. Pre- gethvsyd ar yr achlysur san y Parcbn. T. Owen, Pendarren G. Jones (A), Mynydd Cenffi*; a Mr. Isaac Jones, Athrofa Llangollen. Yr oedd hwn yo gyfarfod rhag irol yn mhob ystyr. Porthcawl.Mae achos i'r Bedyddwyr wedi cael ei ddechreu yn y lie hwn, gydagradd helaetb a lwyddiant. Rhagor ar hyn rhyw bryd etto. GUTTO. L

LLANGOLLEN. ;> Y Mil Blynyddoedd.—Nos Lun, y 13eg o'r mis hwn, traddodwyd darlith ar y testun uchod i dorf luosog, yn nghapel Heol y Castell, yn y He hwa. Ymddengys fod yr elw yn myned tuag at gape! y Saeson. Y mae y ddarlith hon yn ddiau wedi gwneyd llawer o les yn barod mewn gwahanol tanau, nid yn unig trwy leihau dyledion capeli, ood y tnae wedi taflu goleuni newydd ar y pwnc dan sylw, ar ba un y mae cymmaint o ddadleu yn nghylch y pryd y cymmer Ie, &c. Crefydd yn y lie.—Ymddengys fftd yr eglwys Seisnig wedi rhoddi galwad daer i'r enwog Dr. Prichard, a bod yr eglwys Gvmyeig wedi rhoddi galwad utifrydttl i'r Parch. O. Davies, o Dreffynnori, i'w bugeilio. Nis gallwn lai nachanmol y dewis ad hwn o eiddo saint v Llan, yn rhoddi y cvnnyg cyntaf i'r Dr. Prichard, i ail feddiannu y maes ag y mae wedi llafurio ynddo am gvmmaint o amser. Diau fod Llangollen yn anwyl ganddo ar lawer o ystyriaethau, ac fod eglwys Penybryn yn goron ac yn orfoledd ganddo a gobeithiaf na fydd iddo wrthod eu cais taer. Am yr eglwys Gymreig, y mae wedi rhoddi galwad i un o'r dynion ieuaitfc mwyaf addawol a fadd Cymru, yr liwti y mae ei glod yn uchel, nid yn un;g yn Llangollen, ond gaD bawb a'i hadwaena, a chan y gwirionedd ei bun. R. A. GWYLLT.

CENADIAETH LLYDAW. ? Bedvdd-Cwrdd Eglwys-Cyfraniad Wythnosol. Y 22ain o'r mis diweddaf ydoeddeill Sabbath cymmundeb, a chawsom yr hyfrydwch o weled aelodau yr eglwys o bell acagoayn ymgynnuu. yiL frawdol a selog ar yr achlysur dymunol hwn. Cawsom y fraint o fedyddio daii Frython air broffes o'u ffydd yn Nghrist. Preswyltmt yn y dref hon. Yr oeddent ill dau er ys talm wedi gndael addoliad Eglwys Rufain, ac yn ymjynx- deithasu a ni, gan ddilyn gwrandawiad gair Dn" yn ein plith Y mae un o honynt yn ddarllenydd da, ac yn ddyn o feddwl tra ymofyngar yn yr ysgrythyrau, ae wedi darllen llawer yn ei Desta. ment Newydd. Daethant allan o gvfeiliornadan Pabyddiaeth o barth abertbau offerenol, eiriolaeth y Fair forwyn a'r saint, rhinwedd penydiau a sacramentau, &c., lwybodaeth a theimlad o angen Ceidwad a ffydd yn Ngbrist, fel yr unig Waredwr a'r unig Gyfryngwr rhyngom a Duw; ac felly eawsant eu tueddu i gyffesu Crist, ae ymuno â'i bobl. Yr oedd yn bresenol rai ereill a dueddir i ufyddhau i'r Arglwydd, gan gymmeryd eu bedyddic yn ol ei orchymyn. Wedi gweinyddu bedydd, pregethais yn y Llydawaeg i'r gynnulleidfa oddiar Rhuf. 5. 12. Yna gwnaethym anerchiad vn y Ffrengaeg. Cyn ymadael, derbyniasom y ddau frawd bedyddiedig n aelodau o'r eglwys. Yn ganlynol, gwei:,ydd- wyd Swper yr Arglwydd, a chawsom brofiad melus mai da yw ymgynnull er cofio am gariad ae angeu y groes. Yn y prydnawn, cynnaliasom gyfarfod o'r eg. lwys, yn yr hwn y bu dan sylw, ac y penderfyn- wyd yn mhlith pethau ereill, i wneyd eyfraniad wythnosol oddiwrth yr aelodau, er cynnorthwyo dau neu dri o frodyr leuaiuc yn yr eglWvs i fyned allan i'r wlad ar bahbathau i gynnal cvrddau -byehain, a darllen ac egluro y Testament Newydd yn ol y caent gyfleusderau. Yr ydym eisioes wedi dechreu gweithredu yn ol y cynllun hwn. ac y mae yn debyg o ateb dvben da fel moddion cyu- northwyol i ledu gwybodaeth o'r efengyl. Yn ol y cynllun a fabwysiedir genym, y mae yr aelodau oil yn debyg o ddyfod yn danysgrifwyr wythnosol er cynnorthwyo y gwaith o efengyleiddio Llydaw. Ystyriwyf fod y cyfraniad hwn. yn ol y dull y gwneir ef, o bwys neillduol; y mae yn arferiad o ddyledswydd Griationo.,ol, ac yn gynllun i arwain yr eglwys Lydawaidd yn naturioli gynnorthwyo y gwaith o efengyleiddio y wlad bon, a chydag amser i gynnaliad gweinidogaeth gair Duw. Yn ganlynol i'r cwidd eglwys, cyn aliwyd cyf- arfod yn y Ty>-mad, pryd y gweddiwyd, ac yr eglurais air Duw yn ol Diar 8., er dangos y ddy- ledswydd o addysgu plant, a'u codi fyny mewn gwybodaeth o'r efengvl. Canwyd (fair gwaith mewn modd trb rbeolaidd, peraidd, a syml, gan y plant Llydawaidd a berthynant i'r ysgol ddyddiol fechan a gynnelir yn y t^ hwn. J. J&NKIN*. Morlaix, Awst 11,1866, 3 ■ ;d f

Ko fel dyn dau-eiriog a cbelwyddol—gwell d yn e^lur—ac ar ol hyn, nis gellir gosod ynddo yr unrhyw ymddiried. Yn awr, m e gan yr etholwyr gyfle i ad- ennill eu cymmeriad. Gallasent wneyd hyn trwb y etholdyn o gymmeriad, o safle, aco brofiad. Yr oedd yn hawdd cael dvn o'r *add flaenaf. Mae genvm ni le i gredu y haasai Edward Miall, Henry Richards, neu Samuel Morley; ac fel v dvwedasom, yr oedd Evan Mathew Richards yn barod i ddyfod allan; ac vn ychwanegol, yr oedd boned dwr avail o Lundain yn barod i ddyfod maes ond vr ateb i bawb pedd, fod blaen- Oriaid y bobl wedi yrarwymo i bleidio Lord George Pratt. Pwy yw Lord George Pratt ? Beth vw ei gvmhwysder i gynnrychioli Aber- honddu ? Mae y dynieuanc dibrofiad hwn yn frawd i TarH Brycbeiniog gynt, ond Ar- dalydd Camden yn awr. Mae ei holl gym- "Wysder i gynnrychioli Aberhonddu yn gor- ^edd yn y dygwyddiad ei fod wedi ei eni yn grglwn dd. 0 ddifrif, onid yw ymddygiad Ymneillduwyr Aberhonddu yn gyfryw ag a ddylai dderbyn condemniad mwyaf diymwad Pob rhyddfrv dwr trwy Gymru P Yr ydym ni yn awr yn gallu siarad yn eglur a digamsyn- tod. Nid oes genym ar byn o bryd deimlad personol yn y mater ond nis gallwn, ar dir cyhoeddus, «lai na chondemn>o ymddygiad y dynion hyn. Gallant siarad fel Annghyd- uurfwyr a rhyddgarwyr, ond mewn gwirion- edd,! maeut yn euog o'r Flunkeyism. mwyaf trwyadl a digamsyniad. Mae ymddygiad y dynion hvn yn fradychiad ar bob egwvddor. Dylent gael eu dal i ivny i ddirmyg holl Gymru. Maent etto yn danfon hogyn ieuanc i Patod i addaw unrhyw beth, a phob ryw "eth ond y cyfle cyntaf, bydd yn chwertnin yn ei lawes, ac yn gwerthu crefyddwyr Aber- honddu.