Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

1 erthygl ar y dudalen hon

[No title]

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

Mae" Old Pembroke Fa miiies," wedi ei gasglu Sari Mr. H. Owen, D.C.L., wedi ei gyhoeddi. Nos Sul cyn y diweddaf, yr oedd y Parch. W. jlynne, B.A., Pendleton, yn cyflwyno. ei ym- Idiswyddiad, i'w eglwys, ac yn hysbysu y bydd- ai yn ym.ad.ael ddiw'edd Mehefm. -+- Addysg a Chrefydd yw pwnc darlith ne- wydd gan Dyfed. Nid anamserol na,c anmhri- odol yn, ngwyneb y ddadl rliwng1 Principal Gri- ?jkhs a, j)r Emrys Jones, a rhwng Dr. Morris a r- Lloyd George,—a lliaw'si heblaw hyny. Mae Mr. Robert Davies, Bodlondeb, gyda'i haelioni arferol wedi cyfranu £100 tuag at y p a,uJ. o adgy weirio capel y Methodistiaid a'finaidd yn Mhorthaethwy. Y mae y brodyr 3^ y lie wedi trefnu i wario £ 2,500 ar yr ad- eua,d i'w gyfaddasu i'r amserau, ac y mae add- ewidion am X700 o bunau wedi eu cael, a bydd punt Mr. Da vies yn dra, derby niol. Y mae 14r, Davies1 yn aelod o'r eglwysl hon. er's agosi i driugain mlynedd. DYddiau y cynhadleddau ydyw, yn enwedig Syda, dirwest. Cafodd Henaduriaeth Caer gyn- a'dledd yn Connah's Quay yr wythnos ddi- ^eddaf, pryd y rhocldodd Mr1. W. R. Evans, '6rc Cyn go r Sirol Dinbych, anerchiad ar deddf y Trwyddedau, a, Mr. John Owen., Caer, a^erchiad yn nghyfarfod yr hwyr ar effaith ym- 7 ed ar. gyllid y wlad. Credai Mr. Evans y g,wnal r ddeddf laWer ia,wn Qi les, a bod, yr ynadon V" heddgeidwaid yn awyddus am roddi pob C^areu teg iddi. Gallwn dybio oddiwrth yr i, O'ddiad i'r Gynhadledd droi allan yn dra ^yddianus. 0-Welaf fod1 y Parch. Griffith Hughes, y Cen- amcanui g*wneyd gwasanaeth arall i • j %ol Sabbothol Cyrnru, drwy ddwyn allan t hylaw ar Deithiau Cenhadol yr Aposr "aul. Gesyd i lawr mewn trefn yn v llyfryn esthts sydd o'n blaen neillduolion y teithiau ll1ewIJ1. ffordd hawdd i'w deall a'u cofio; aci yn a,il ran eglura hanes personau a chyfundrefn- y^daeth yr Apostol i gyffyrddiad a hwy ar ei Vn, T aUl' hefyd ys'^yr Sc'ri;iu ac ymadroddion W Actau. Mewn gair, y mae yn gyf- Ivf n 0 r %n y disgwyliem ei gael mewn, Llaw- jj1r. °'r fath. Diau y bydd yn gaffaeliad i'r y.ai' sydd yn llafurio yn y ma.es hwn o lafur bYtllyroll, a hyderwn y bydd iddoi gael y der- ad y mae yn deilyngu. 0| ^etli yw'r rheswm, fod y gydwybod ddirwesifc- yn ynadon Dos. Ffestiniog? Ai nid ^arn blynyddocdd o lafur dynion, fel y Parch, ftio )^e ^wen' y1 ihai a ddirmygwyd ymhob Je §'an bob! y ddiod ar1 hyd y blynyddoedd ? 'Iavv11 f°d ymdrechion y cyfeillion hyn yn aill MfflWyth, a c'a geilyf weled fod fy nghyf- )'ftarl ^weu yn cael gweled hyny. Mae yr y d °,n eleni wedi atal naw o drwyddedau: yn yna- ^is gwn am un dosbarth wedi 10 mor rhagorol, a da genyf gael crybwyll A. ^rnc^rech yr aelod seneddol dros y sir, Mr. ]avyei,!5mond AVilliams, i fod yn. bresienol, drwy §WaifT,° ar y fainc pan y gwnaed y Uh da yina. ei cynygiad Mr. William Jones1, yn cael aet^ n°Si gan Mr. J. Herbert Lewis, y gefnog- ^th, °rxU .a^egid ddisgwyl oddiwrth Llywod- Vddi r^a^dd sydd yn credu mwy mewn na dim arall. Ar ran Cang- ^is!her ^rysorlys, addawodd Mr. Hayes r^°ddid ystyriaieth. ffafriol i unrhyw WyjjQ ^yddai i'r aelod an Oymreig ei gyf- ^ydclaj ^an§'os y cyfalaf a,'r draul flynyddol an§'eurheidiol i gychwym Amgueddfa r(1^' L'anghosodd Mr. W. Jones leied y yn' dderbyn o'r wladwriaeth,—dim tak, 1^91, a £ 26 yn 1896, tra yr oedd yn ^y^rtr Can'° d°ll ar y glo a, anfonwyd o Dywedodd Mr. Herbert Lewis > n Un yn Ewrobi, ag eithrio hwyrach ° ^laH611 ?Wrci> ag sydd yn derbyn can lleied Wriaeth ag ydyw C'ymru. Y tebyg yw So%S) cynllun yn fua-n i'w gyflwyno i'r Try- Pael el ^r ^riad vw gofyn am i'r Amgueddfa Nghaerdvdd. Mae Mr. Her- ? ^ys o k? yedi gweithio yn hir ac yn ddior- a\d yr amca-n hwn, ac y mae pob lie y lhvydda i'w gyraedd, ———^———S Dymunir arnaf hysbysu mai Medi 15, 16, a'r 17, ydyw dyddiad Cynhadledd yr Achosion Saesneg, yr hon sydd i'w chynal yn Llanelli. ♦ Mr. S. T. Evans, A.S., a, Mr. Abel Thomas, A.S., oedd yn dadleu harwliau ac ynamdcliffyn buddianau bragwyr Mynwy yn. Ilys ynadol. Pontypool. Eu prif ddadl ydoedd am, i'r fainc drugarhau am un flwyddyn. Bwriada, Mr. Charles Wilkinsi, F.G.S., Mer- thyr, gyhoeddi cyfroll yn rhoddi hanes y gweitli- feydd haiarn, dur, ac alcan yn Ngbymru,, gyda, darlunia-u o deulu Crawshay, Syr W. T. Lewis, ac eraill sydd wedi bod yn enwog ynglyni a'r canghenau hyn o lafur. 0 Mae Mr. Edward Haosan yn aelod o fwrdd ysgol Rhiwabon er's ugain mlynedd, a bu yn bresenol ymhob un o gyfarfodydd y bwrdd. Gallesid meddwl mai a,nodd fiiasai taro ar neb i ragori ar hynyna. Ond y maeMr. J. Denbigh Jones yn glerc i'r bwrdd er's deng mlynedd ar hugain, ac nid yw wedi colli yr un cyfarfod! + Cyfarfu pwyllgor yr wythnosi ddiweddaf i hyrwyddo ymlaen y bwriad 01 gael reilffordd ysgafn o Gorwen i Fettwsl-y-coed. Mabwysiadr wytõi y cynllun sydd wedi ei barotoi gan Mr. R. Lloyd: Jones, a disgwylir ei osod o flaen Dir- prwyaeth y Reilffyrdd yn mis Mai. Byddai y reilffordd hon, yn gyfleusdra, dirfa,wr i ran, fawr 0 wlad amaethyddol, a,c nid oes yn Nghymru olygfeydd prydferthacli nag sydd ymia. ♦ Teimlir chwithdod mawr yn, ardal Bont- newydd, Caernarfon, oherwydd ymadawiad Mrs, J. W. Jones', Plas y Bryn,—boneddiges sy'n adnabyddus yn gymaint oherwydd ei char- edigrwydd personol ag am ei chysylltiadaui a rhai anwyliaid cenedl y Cymry. Symuda, Mrs. Jones a'r teulu i Birkdale, ger Southport, ac: ar eu hymadawiad cyflwynwyd anrhegion gwerth- fa,wr iddynt ar ran yr ardalwyr, gan Mr. R. B. Ellis, a chyfeillion eraill. Da genyf ddeall fod Arglwydd Raglaw Sir Feirionydd wedi dyrchafu dau Ymneillduwr i'r fainc ynadol,—Mr. John Evans:, Porkington Terrace, Abermaw, a Dr. John Jones, Dol- gellau. Mae y ddau yn aelodau gwerthfawr o fyrddau cyhoeddus, ac wedi cael profiad; maith wrthi wasanaethu y cyhoedd, a maddeuir i mi am ychwanegu fod y ddau yn Fethodistiaid. Dr. John Jones yd yw mab liynaf y diweddar Dr. Edward Jones, Dolgellau. « Agorwyd capel newydd Maenofferen, Blaen- au Ffestiniog, yr wythnos ddi wedda,f,-capel hardd a dymunol iawn, yn cynwys eistedd 1 eoedd, i 750, ac organ. Cositia yr oil tua phum' mil a haner, ac nis gwn am; neb ond gweithwyr1 fuasi- ent yn taro at y gwsa.ith mor galonog, ag y gwna eglwys newydd Maenofferen. Mae'r capel hwn yn profi. fod Methodistiaeth yn Ffestiniog mor fyw a heinyf ag erioed, ac fe ddylai yr esiamplau O! weithgarwoh a hunanabertb godi gwrid i wyneb llawer. » Llanelli, hyd y gwelaisi, yw yr unig Ddos- barth lie y mae yr ynadonj wedi ychwanegu; at rif y tafarndai eleni. Rhifai y tafarndai yn y Do'sbarthi hwn un ar gyfer pob 196 o'r trigolion, ac eto nid yw hyny yn ddigom. Yehwanegwyd dau a,t eu nifer, a hysbyswyd y bydd, i'r ynadon fyned o gwmpas yn ystod y flwyddyn i edrych pa rai y gellir gwneyd hebddynt! Mae yr Eis- teddfod Genedlaethol i fod yn Llanelli, a dyma destyn rhagorol i duchangerdd. Ar ddiwedd hanes y llys1 lie y caniatawyd hyn, ceir y frawdd- eg lion Mr. Ellis Griffith, M.P., appeared on behalf of the license holder." ♦ — Yn y Treasury' am. Pis Mawrth. ymddengys erthygl fyw a darllenadwy ia,wn, ar Ann Gri- ffiths, yr EmynyddeSl, o, Ddolwar Fechan, gan, John. Daviea, Manchester.' Deallaf fod rhai yn ei phriodoli i'r blaenor hybarchusi John Daviesi, Salford. Nid yw hyn. gywir. Gwr ieuanci, aelod o eglwys Moss Side, mab i Mr. Jacob Dav- ies, a mab-yn-nghyfraith Dr. William James, yw y John Davies hwn. Dymunol iawn ydyw gweled gwr ieuanc wedi eji eni a'i fagu: yn Man- chester yn teimlo y fath frwdfrydedd dros yr Emynyddeg glodwiw1 o Sir Drefaldwyn. Yr unig wall o bwys yn yr Erthygl ydyw m,ai nid brawd y diweddar Bareh. Edward.Griffiths: oedd priod Ann Griffiths, ond i'r diweddar Barch. Evan Griffiths. Llithrodd yr enw Edward i mewn yn lie Evan. Bwriada y Parch. Llewelyn Edwards', M.A., aros yn Racine hyd: mis Mehefin, a,c yna, bydd yn myned ymlaen i CaHfornia,. 0 — Mae Eisteddfod Genedlaethol 1904 i'w chy'nal Medi 6, 7, 8, 9, a'r 10fed yn Rhyl. Mr. H. A. Tilby a Mr. J. W. Jones sydd, wedi eu penodi yn ysgrifenyddion cyffredinol. +—:— Ymddangüsodd Mr. Moss, A.S., dros Mrs. Ann Jones yn llys ynadol Dinbych i ofyn am drwyddded i dafarndy a, elwir Southsea. Parch. D. E. Jenkins oeddi wedi arwyddo'r gwrtliwynebiad, ae ymhlith pethau eraill dywed- odd nad oedd Mrs. Ann Jones' yn berson. cymwya i gadw tafarn. Dywedodd Mr. Jenkins fod Mrs. Ann Jonea wedi priodi gwr priod, yr hwn) oedd wedi ymadel a'i wraig dan t deed of separ- ation.' Nid oedd amheuaeth am y ffeithiau, a dyma eglurhad a sylwadau, Mr. Mossi: — After being the licensee for about five years, Mrs. Roberts, as she then was, married Richard Jones, who had been separated under a deed of separation from his wife Mary Williams, between whom and himself differences arose. The total time Richard Jones lived with Mary Williams was about twelve weeks, and from that time until his marriage to Mrs. Anne Roberts, he had not seen Mary Williams for a period of 19 years. He (Mr. Moss) thought it an exceedingly hard things—ai cruel thing indeed—that an objection of this kind should be taken without giving the woman at any rate some chance of explaining her position. Hé did not wish to use language which would be more in accordance with his feelings, lest it might appear too harsh, but he did think it a shockingly hard thing that a case of this kind should, first of all, be stated in open court by a solicitor, and then to be stated in the box by a minister of the Gospel, without the latter having taken upon himself the duty of investigating more fully into the circum- stances of the case." Drwy fwyafrif, caniataiodd! yr ynadon y drwydded. -+ Bu Mr. Ellisi Griffith, yr aelod dros Fon, Ar ymweliad a Sir Feirionydd yr wythnos ddÎwedd" af, nidi gynal cyfarfod gwleidyddol na dirwest- ol, ond i geisio am drwydded i Refreshment Rooms, Tbwyn, a Refreshment Rooms', Bar- mouth Junction. Mae pawb sydd yn gwybod am y ddau le yn hysibys air ffeithiau, a,c yr oedd y ffaith fod y dirwesitwyr a'r heddgeidwaid: yn unfryd yn eu barn gyda, golwg ar, yddau le yq ddigon o brawf beth; yw syniad y wlad gyda; golwg arny'iit. Dyma sylwadau Mr. Ellis! Griffith, yr aelod Rhyddfrydol dros Fon, mewn atebiad i Mr. Guthrie Jones:, yr hwn a, wrthwyn- ebai dros yr heddgeidwaid, i drwydded Towyn Mr. Griffith then addressed the Bench, and characterized the evidence as most extraordinary. The Bench was asked to cancel the licence of a house which had been conducted for twenty years without a word of complaint. The whole evidence was that the travelling public did not use the place much, but that the residents. did. It seemed to be the unpardonable sin in the eyes of the officers that a man should pass the hospitable doors of the Corbet and the Whitehall and the Tredegar and go on to the Station for his drink. There never was evidence: of a, more flimsy character. There was no petition or personal objection, and in order to get at the root of the matter they had to adopt a kind of 'house-that-Jack-built process.' The police seemed to act, on instructions of the Chief Constable, and the Chief Constable acted on the instruction of the Bench. After giving the population served by the place, Mr. Griffith said one-third at least of the trade at the Refreshment Rooms was in the way of tea and non-intoxicants. About 88,000 visitors booked to and from Towyn during the year, and some of them wanted reason- able refreshment. If the Cambrian train was punctual, and it was sometimes.—(laughter)—the rooms were closed at ten minutes past eight, and yet it was proposed to shut up the only place in the town which closed early." Gwrthododd y fainc y drwydded. Bu Mr. Ellis Griffith yn fwy llwyddianus1 yn yr Aber- maw, lie y llwyddodd i gael adnewyddiad Re- freshment Room, Barmouth Junction. Mae'n debyg y dywedir nas gall bargyfreithiwr wrthod brief.' Ond atolwg, oni chyhoeddwyd ymhob papyr ddarfod i Mr. Ellis Griffith wrthod; erlyn ehwarelwyr Bethesda; yn Mrawdlys Caernarfon ? Ac wrth gwrs, nid yw yn .ymddangos dros1 y bragwvr a/r tafarnwyr yn llysoedd Mc¡n!