Y Goleuad

The Most Nutritious. O|-stoful—Com lor ling. %a^ Breakfast-Su p par.

Darllenwyd adroddiad Pwy'llgor yr Ysgol Sabboth- ol gan ysgriionydd y Pvryllgor, sef y Parch. E. G. Jones; a chyda'r eithriad o Adran lleg, ca,darnha- wyd yr adroddiad. Rhoddwyd rhybudd gan y Parch. J. Howell,Hughes o gynygiad yn dwyn per- thynas a'n dull o ddowis cynrychiolwyr i'r Cym- deithasfaicedd,. Rhoddwyd rhybudd gan Dr. Hughes y bydd yn cynyg i'r crynhodeb o adrodd- iad yr yrnwelwyr gael ei barotoi erbyn C.M. Mawrth bob blwyddyn, aiCi mai y crynhodeb hwnw fydd i'w ddarllen yn y O.M. Gohiriwyd yr ystyriaeth o'r cynygiad 0 Gyfarfod Dosbarth Penllyn, ac o gyn- ygiad Proff. E. Edwards hyd y O.M. nesaf. Ym- driniwyd yn y S'eiat ar y mater, Dii'a,terw ch cre- fyddol yr aches o hono, a,'r modd i'w symud." Pregethfl-yd gan y Parchn. I. Charles Roberts, T. O. Jones, Prcff. Ellis Edwards, a Thomas Jones, RhostyHen. DYFPKYN CLWYD.—Henlllan, Mawrth 12 a'r 13. Llywydd, y Parch. R. Ambrose Jones. Wedi dar- llen llythyr Mr. Goronwy Jones, cyllwynwyd ef i'r Pwyllgor Addysg. Trefnwyd i'r C.M. nesaf gael ei gynai yn Bcdtfaxi (yn He Prestatyn), Ebriill 23, 24, pryd y dorbynir blaenoriaid. yn aelodau o'r C.M. Holir hwy gara y Parch. Joseph Evans ar 'Farwol- I -I, y aeth yr Arglwydd Iosu.' Ymddiddenir a. hwy am eu hanes crefyddol gan Mr. W. Jones, Llanrhaiadr, a rhoddir cyngor iddynt gan Mr. Thomas Jones, Plascoch. Ymddiddanwyd a'r swyddogion yn Hen- lIan am eu profiadau a hanes yr achos yn y lie, gan Mr. Thcs. Jones, Rhuthin, a'r Parch. D. E. Jen- kins, ac yr oedd yn llawenydd mawr gan y C.M. glywed am haelioni a, gweithgarweh. yr eglwys yn gyffredinol. Rhoddwyd croesawiad cynes i'r Parch. Dr. T. J. Jones, Pensarn, Abergele,—cenhadwr o'r India; aici ar iddo. gymerydei le yn, ein mysg tra yn aros yn y wlad hon. Penod-wyd ef a Mr. W. G. Jones, Lilanelwy, i in wain gyda, hanes yr achos yn y C.M. nesaf. Clafwyd trafodaeth fnddicd ar y mater penodedig, Perthynas a.thrawiaeth a moes,' yr hwn a agorwyd, gydii, sylwadau pwrpasol gan y Parch. R. P. Hughes, a, diolehwyd iddo am ei was- anaeth. Wedi edrych dros y ta,fleni ordeinio, hys- byswyd nad oedd neb wedi ei ddewis, nid oes a wuøIo hyn a'r sawl a dclewiswyd gan y Dosbarthiad- au. Enwyd Mr. D. Williams1, Alavowlia', yn lie y diweddar Mr. J. Roberts, Fcxhall. i arwyddo 'note of hand dros y O.M. ar gapel Saesneg Vale Street gyda. Mr. T. J. Williams. Dewiswyd Mr. A. Foulkes-Roberts yn gyd-ysgrifenydd Pwyllgor y Gweithredoedd a Mr. Jacob Jones. Enwyd y Parch. F. Jones a, Mr. John Hughes, Siror Goch, i gymeryd llais yr eglwys yn Tabor yn newisiad biaenoriaid. Y Parch. S. T. Jones a, Mr. T. D. Jones i gynorthwyo yr eglwys yn Warren Road yn newisiad bugail. Cadarnhawyd ymddiswyddiad y Parch. Moses Roberts fel bugail ar eglwysi Llysfaen a, Lla.ndulas. OJfwyd ar ddcall ei fod yn bwriadu symud o'n mysg i gymeryd gofal yr achos yn Spennymoor. Dymunwyd ei Iwyddiant yn ei faes newydd, a chydcrlygwyd i anfon llythyr cyflwyniad serchcg iddo i gylch C.M. Liverpool. Penodwyd Mri. T. O. Jones, Penyparc, ac H. Williams, Plas- yward, i arwyddo 'note of hand' ar yr eiddoi yn y Rhhv. Cadarnhawyd dewisia-d brodyr yn yrnwelwyr ar eglwysi. Enwyd Mri. R. Morris a Goronwy Jones, gyda'r swyddogion, i edrych dros gynlluniau ysgoldy, &o., Dyserth. Archwyd i anfon cydym- dcimlad a Mri. R. J. Williams, Rhyd, Hugh Rob- erts, Tabor, J. Jones, Groes, Thos. Parry, Rossa. a, Thos. Lloyd, Perthewig, yn eu gwaeledd; ac a, Mr. Isaac Morris, Horeb, John Williams, Derwen, F. Dowell, Ruthin, J. P. Jones, Llanelwy, a'r Parch. W. P. Jones, yn eu profedig.aethau. Cafwyd ad- roddiad caloJiogol anx y Oasgliad Cenhadol yn ein mysg, yn cyraedd y swm o t- 948 14s. 2c. Dymun- wyd ar iod casgliad at yr Achosion Saesneg a'r Sy- mudiad Ymosodol yn cael eu cwblhau ar unwaith bellach. Mabwysiadwyd adroddiad Pwyllgor yr Arholiad Sirul, a gal wyd sylw at, yr Arholiad Oy- manfaol, a bod yr ymgeiswyr i anfon eu henwau i ysgrifenydd y C.M. erbyn Ebrill 9fed. Y gofalwyr ydynt: Rhuthin, y Parch. E. J. Williams a Francis Dowell. Dinbych, Parch. Joseph Evans a Mr. D. Williams, Alavowlia. LLanelwy, Parch. Jonathan Jones a Mr. R. Morris. Rhyl, Parch. J. Verrier Jones a Mr. Thos. Roberts. Pasiwyd y penderfyn- iad canlyncl o'r Pwyllgor Addysg, aca,r iddo gael sylw dyladwy ein cynul'leidfaoedd: Yn wyneb sefyllfa bresenol y wlad ynglyn a cliwestiwn pwysig Addysg, yr ydym yn anog ein swyddogion eglwysig ymhob man i sefyll yn gryf o Maid egwyddorion rhyddid crefyddol, ac iawnderau dinesig; ac yn mhellach yn cymell rhieni ymhob man i anfon eu plant i ysgclion rhydd ac anenwadol, pa le bynag y mac ysgclion felly o fewn eu cyraedd." Trefn- wyd i'r Pwyllgor gyfarfod eto ynglyn a, C.M. Mai. Cafwyd ymdrafodaeth ar y priodoldeb o gael DAD- ganiad o'n Ffydd, &c., a chan fod nifer maiir wedi gorfcd myned ymaith, trefnwyd iddo gael ei ben- derfynu yn derfynol yn y O.M. nesaf yn eistedd- iad y boreu. Darllenwyd cyfrif arianol Cymdeith- asfa Abergele, a diolchwyd i gyfeillion y lie am eu derbyniad croesawus iddi; ac i G.M. Dyffryn Conwy am eu cynorthwy. Arwyddwyd, gweithred yr eiddo yn Henllan gan y Cadeirydd, yn mhresen- oldeb v Parch. Dr. Cynhafal Jones a'r Ysgrifenydd. Pregethwyd gan y Parchn. R. Ambrose Jones, Dr. Cynhafal Jones, Jonathan Jones, Francis Jones, J. D. Jones,, a Hugh Pugh.—J).S.—Bydd yr Ystadeg- au i'w cad fel y canlyn: Dos. Dinbych a, Llansan- na,n (oddigerth Tabor a Llanfa-ir), gan Mr. T. J. Williams, Dillbych. Dos. Cyfarfod Ysgol Abergele a Tabor a LiMifair, Mr. J. Jones, Saddler. Dos. Rhuddlau (a Towyn a, Morfa), gan yr Ysgrifenydd. Dos,. Rhuthin (a, Gellifor), Mri. F. Dowell a Thos. Williams, Corner House. Dos. y Dyffryn, Mr. Owen Williams, G'Janclwyd.

WAEN, CEMAES. Nos Iau, y 12fed cyfisol, traddedwyd anerchiad rhagorol yn y ¡lIe uchod ar Howel Harris,' gan Mr. R. Bennett, Hendre, Llanbrynmair. Oymerwyd y gadair gan Mr. Roberts, gweinidog parchus gyda'r Wesleyaid yn Commins Coch. Gwna,eth Mr. Roberts ei waith yn ddeheuig, a dywedocld eiriau doeth ac i bwi-pas. Gwycldis bellach m;ai mewn ffermdy yn y Waen, o'r enw Cwmgreinyn, y pregethodd Howel Harries cyn ei drial yn y Cemaes, rhyw ddeuddydd cyn iddo fyned gartref i'r Bala. Mae yn liysbys bellach i bawb yn rhan uchaf Swydd Drefaildwyn fod Mr. Bennett yn aw- durdod uchel, os nad yr uwchaf yn Nghymru, ar hanes Howell Harries cyn y flwyddyn 1840. Mae wedi traddodi yr anerchiad mewn amryw leoedd yn y Cyfarfod Misol hwn yn ystod y ga.uaf yma,, a thystiolaeth pawb ydyw fod yr anerchiad yn un rhagorol iawn. Gresyn na buasai amgylchiadau yn caniatau i'n brawd reddi mwy o amser i'r hanes, fel ag i ddwyn allan hanes cywir am Howel Harries, ae hefyd i glirio ei gymeryd da yn erbyn cyhudd- iadau dynion rhagfarnllyd ag sydd wedi bod yn ceisio gwyrdroi hanes ai ffeithiau er darostwng ei gymeriad fel diwygiwr pur yn hanes crefyddol Cymru. Gobethiaf na bydd i Mr. Bennett orphwys cyn dwyn allan waith safonol ar y testyn, a hyny yn fuan. Byddecl iddo ga,e>l pob cefnogaeth yn ei ymdrech i gael hyd i'r gwirionedd. Mae gwr'arall hefyd yn y plwyf, yn mnerson Mr. Thomas Jones, Brynbach, ac sydd yn teimlo dyddordeb mawr, ac wedi chwilio pob peth a, gaiff afael arno ar Howell Harries. Eiddunwn i'r ddau hir oes a, Hwydd yn eu gwaith.—Cyfaill.

TYLDESLEY. Mae Wawer o bethau neillduol wedi cvmeryd lie yn hanes eglwys y Methodistiaid yn y lie hwn yn ystod yr wythnosau diMeddaf, ag y teimlwn awydd eu cofnodi ar ddalenau y GOLEUAD. Ychydig Sul- iaru yn ol fe agorwyd capel newydd yma.—adeilad ag yr oedd llwyr angen am dano flynyddau yn ol. Ar ol talu dyled yr hen gapel, penderfynwyd 9 myn'd ymlaen i gael capel newydd ar unwaith. Tynwyd y planiau allan gan Mr. Edward Jones, Moss Side, Manchester, a rhoddwyd y contract' i Mr. J. H. Wilson, o'r dref lion. Gosodwyd y ceryg sylfaen Awst 6, gan F. T. Wright, Ysw. (mab i'r diweddar Caleb Wright, A.S., dros ranbarth Leigh), a Dr. A. J. Lowe, O.S. Mae yr adeilad yn un tlws iawn, ac yn deilwng or Cyfundeb i ba un y perthyn. Costiodd £ 700; fe arbedwyd cost fwy drwy i ni, ar gymeradwyaeth yr architect,' wneyd defnydd o'r seddau oedd yn yr hen gapel. Cymer- wyd dau Sul i'w agor. Y Sul cyntaf, pregethwyd gan y gweinidog yn, Gymraeg y boren, ac yn Saes- neg brydnawn a nos. Y nos, Sadwrn canlynol pre- gethwyd yn Gymraeg gan y Parch. J. Williams, B.A., Wrecsam; foreu Sul, pregethwyd yn Gym- raeg gan y Parch. Ed. Griffith, Lerpwl; prydnawn yn Saesneg gan y Parch. J. Williams: y nos yn Gymraeg gan y Parchn. Ed. Griffith, a J. Williams. Cafwyd cynulliadau mawrion, yn enwedig yn yr odfeuon Saesneg, a.c yr oedd yna arwyddion amIwg fod y Cyinry Methodistaidd yn uchel eu parch yn ngolwg trigolion y dref. Yr wythnos ddiweddaf cynhailiwyd Bazaar yn y Miners' Hall. Agorwyd ef ddydd Meroher gan Miss Bennett Evans, Lerpwl; ddydd Iau gan Mrs. James Hughes, Manchester; ddydd Gwener gan Miss M. C. Ellis, M.A., Manchester; a dydd Sadwrn gan J. M. Ely, Ysw., Tyldesley. Cymer- wyel y gadair ar y gwahanol ddyddiau gan v Parehn. W. James, D.D., Manchester; Harvey Field, Tyl- desley, W. Glynne, B.A.. Pendleton, a Mr. George Beddow. Cafwyd cynorthwy sylweddol iawn gan y cyfeillion caredig canlynol, v Parchn. W. Ka.rfoot, M.A., Ll.D., J. Lewis, W. A. B. Jones, J. Stanley Roberts, Bolton, a, D. O. Roberts, Oldham. Yr oedd genym JE200 mewn Haw tuag at y ddyled ar agoriad. y Bazaar, ac yn ystod yr wythnos der- byniwyd y swm o £130. Y mae clod mawr yn ddy- ledus i'r cyfeillion ynglyn a'r eghvys yn Tyldesley am eu gIN-cithgarweh amlwg ynglyn a'r ca,peil a'r Bazaa,r.-R.J.J.

Gwymon fel Meddyginiaeth. Ei Effeithiau Rhyfeddol ar yr Ystumog, yr Afu, yr Elwlod, a'r Coluddion. Perthynai i'r GWYMON yn naturiol, rinwedd cryfhaol ac iachao'l ymhell tuhwnt i feddyginiaeth- au adnabyddus eraill. Addefir hyn yn awr gau a,wdurdodau cydnabyddedig. Cyflvrynwyd ef yn gyntaf gan Mr. Veno, fel un o elfenau VENO'S SEA- WEED TONIC, ac er hyny mae VENO'S SEAWEED TONIC yn cael ei ddefnyddio mewn ysbytai a chan y meddygon eu hunain oherwydd ei rinweddau iachaol uwchraddol. Gwelir ei effeithiau penaf yn ngtyn ag anhwylderau yr ystumog, yr afu, a'r elwlod, ac y, mae yr engi-e-iffeiau rhyfeddol o well- had drwyddo, hyd yn nod yn yr achosion gwaethaf, yn brawf diymwad o'i werth. mawr fel meddygin- iaeth. Mae yn fendith anmlirisiadwy i rai yn di- odd oddiwrth ddiffyg treuliad, gwynt, cur yn y pen, gwendid, anhwylderaiu yr elwlod, cefn, gwan a dolurus, syrthni yr afu, anhwylderau benywed, gwaied teneu, a, RHWYMEDD PAMIAOL. Gofyner am VENO'S SEAWEED TONIC. Pris 1/H a 2/9 gan Fferyllwyr a gwerthwyr cyffyriau meddygol. Rhagora y feddyginiaeth dra. lflwyddianus hon ar unrhyw beth yn y gelf feddygol, ac y mae iddi y gwerthiant helaethaf yn y byd.