Y Goleuad

Yr Adfywiad Crefyddol a Dirwest. GAN Y PARCH. REES EVANS, LLANWRTYD. YR ydym oil yn llawenhau a Ilawenydd mawr dros ben" am yr ymweliad bendigedig yma o eiddo yr Arglwydd a'n gwlad. Yr oedd y ddau fesur diweddaf a basiwyd gan Senedd ein gwlad wedi peri pryder mawr i ni am ddyfodol Ymneill- duaeth a sobrwydd. Gwelem yn y Ddeddf Addysg amcan i lethu a lladd Ymneillduaeth, a chan ei bod yn anwyl genym, parai hyn ofid calon ini. Gwyddem a chredem yn ddiysgog mai yr Arglwydd oedd wedi ein creu, wedi rhoddi bod i ni. Efe a'n galwodd allan ar y cyntaf. Teimlem mor sicr o hyn ag y teimlem ynghylch galwad Abraham, ac edrychem yn ol ar Ein tadau gyda'r un edmygedd ag y gwnai yr luddew ar Abraham, Ond y cwestiwn yd- oedd a oedd efe am ein cynal ? Wedi goroesi llawer storm ac erledigaeth dyma ddeddf yn yr ugeinfed ganrif a'i hamcan i'n difodi. Ond diolch i'r nefoedd v mae'r Adfywiad presenol wedi dweyd yn groyw wrthym na byddwn farw ond byw. Petrusa ein gelynion bellach ein galw yn hereticiaid. Deddf arall a basiwyd gan y Senedd bresenol, a hynyyn ngwyneb y gwrthdystiad cryfaf oddi- wrth y wlad, ydoedd Mesur Trwyddedol, Mesur rhoddi lawn i Dafarnwyr. Eflfaith uniongyrchol y ddeddf yma ydyw gwneyd ileihad yn nifer y tafarndai yn anmhosibl a sefydlu y fasnach yn ein plith. Gwneyd trwyddedau yn barhaus aC nid am flwyddyn. Ond wele y tafarn^j j eu gvvaghau, a miloedd ar fi^sdd'yn dar»"od"ar r byth a obeithiwn a'r ddiod feddwol. Tyst;^faetlia Syf ^archant Williams ac YnadOu Cyflogedig eraill eu bod allan o waita a dywed yr Heddgeidwaid y gallant gy- meryd holiday. Gwaith y rhain yn bresenol ydyw arwain pobl i'r capelau ac nid o'r tafarn- dai. O'r ochr arall apelia y tafarnwyr am ostyngiad yn eu hardrethoedd a gyrir y barilau yn llawnion yn eu hoi, a dywedai un hen frawd fod ganddo ddigon am hyth yn ol y radd bresen- enol o yfed. Yn awr onid yw hwn yn gyfteustra braf i'r eglwysi i ddeffro a gweddio. A phan glywech drwst cerddediad ym mrig y morwvdd yna dos allan i ryfel; canys y mae Duw wedi myned o'th flaen di, i daro llu y Philistiaid." Ond yw y trwst i'w glywed yn uchel iawn y y dyddiau hyn. Dyma hen feddwon wrth y can- oedd yn cael eu dychwelyd, aq yn tystiolattlu är eu gliniau ger bron yr Arglwydd cd bod yn ym- adael a r dafarn a,C yn adduiiedu yn ngwydd V nefoedd ua ichyffyrddant byth mwy a't ddiod. 70,000 o ddychweledi^ioh yn Nghymru au cydwybodau yn tystiolaethu dan yr Argy- hoeddiad presenol y dylent dori pob cysylltiad a r gelyn yma. Oni ddylai Eglwys Dduw fod yn help ac yn gymorth iddynt. Dengys pob adfyw- iad crefyddol fod Dirwest 0 Dduw—yn un 0 ffrwythau^r Ysbryd." Y mae hyn yn gysur a chalondid 1 r rhai sydd wedi bod yn gweithio yn y nos » Y dydd a'i denWs." Par? y mae yn /'j/n ddydd ar grefydd, y mae yn dyfod yn j »ar ^rwest- Teg wawriodd arnom ddydd. '• Plant y dydd o enw pr/dferth. Pa fodd y gall yr eglwysi eu cynorthwyo? i. Drwy i bob cymedrolwr roi fyny ei wydriaid. Bydded ei gorff a'i feddwl yn well o hyny. Clywais un yn dweyd ei fod yn y farchnad yn cymeryd Whisky, ond ei fod wedi profi fod cwpanaid o De yn anrhaethol well. 2. Drwy i bob eglwys ddefnyddio gwin anfeddwol yn y Cymun. Y mae hyn yn bwysig, nid yn unig fod pob lie i gredu mai hwn ddefnyddiwyd gan ein jrwaredwr, ond y mae hanes yn tystio fod ami un wedi ei arwain o'r Cymun i'r dafarn. Caw- som gyfaddefiad 0 hyn yn ddiweddar. Yn awr flaenoriaid anwyl os oes arnoch ofal am eneid- iau y dychweledigion hyn, ymaith a'r tram- gwydd hwn (Port Wine) oddiar fwrdd yr Arglwydd am byth. O na chodai yr Eglwys a rhoddi ergyd marwol i'r gelyn hwn. Ac efe a ddywedodd wrth frenin Israel, Taro y ddaear, ac efe a darawodd dair gwaith, ac a beidiodd A gwr Duw a ddigiodd wrthoef, ac a ddywedod,d wrtho ef, Dylesid daro bump neu chwech o weithiau yna y tarawsid Syria nes ei difa."

Diwygwyr a DiwygiadaU |j Cymru. GAN Y PARCH. EVAN DAVIES, TREFRlW.. 1. Sylwadau Bhagarweiniol. Diwygwyr a DiwygiadaU |j Cymru. GAN Y PARCH. EVAN DAVIES, TREFRlW.. I. Sylwadau Bhagarweiniol. Nid oes dim amlycach i'r rhai sydd yn lien y Beibl, na'r ffaith fod gan yr Arg"l^y ei fwriadau grasol gyda grolwg- ar ein byd j1' Datguddiad o'r bwriadau hyn ydyw holl g ewidion Duw yn ei air sanctaidd. Y hefyd wedi gosod a threfnu moddion cyfad i ddwyn ei amcanion i ben, ac i gyflawni fwriadau. Gwelir hefyd yr un mor amlwg"* g-an yr Arglwydd ei amserau nodedig ei i gyflawni y bwriadau hyn. Y weledig^ sydd eto dros amser gosodedig, ond hi a 0^ wed o'r diwedd1 ac ni thwylla; os erys, disgf^ am dani; canys gan ddyfod y daw, ac 11 oeda (Hab. ii. 3). "Ti a gyfodi ac a hei wrth Seion; canys yr amser i drugarj^ wrthi, ie, yr amser nodedig a ddaeth v' cii. 13). Arwydda y gair am amser yma, gyfaddas, tymp, neu dymor penodedig. fod "amser nodedig" yma yn golygu 3°^ wedi ei drefnu gan Dduw i drugarhau wrth bobl, megis y dywedir am Saul, Efe a arbos' odd saith niwrnod, hyd yr amser nodedig" nodasai Samuel (I Sam. xiii. 8). Yr dd | gan yr Arglwydd ei amser nodedig ei j waredu ei bobl o'r Aifft, o dy y caethiw^j Dywed yr Arglwydd wrth Abraham, addaw gwlad Canaan iddo, y byddai i'w gael eu cystuddio a'u caethiwo ™lyP,ed^ ac yn oes y rfdynt ddv;<1^,ytj fcu. i,etif/dd;aell> un modd 3iri V Wkredigaeth o Babilon; 1 oedd yf adfeg hono wedi ei rhagfynegi dechreu, fel yr oedd Daniel yn deall wrth ty au fod rhifedi y blynyddoedd am angilyfa" edd-dra Jerusalem wedi dyfod i bett* Os oedd gan yr Argiwydd ei adegau ho&c~?l i roddi gw&iredig&teth tymhorol i'w bobl, y yn ftaturiol meddwl fod ganddb ei am^( [ neillduol ei huh i weinyddu bendithion a gifi | edigaethau ysbrydol iddi hefyd. A pha" I SY'Wh ar broffwydoliaethau ac a^dewidi<^>] Testament Newydd, gwelir yn amjwg mai" ^yn ^y mae. t)yma Lyfr Datguddiad 19^1 'ir t Direinydd, y mae yn 11awn o gyfeiriada^ j ryw adegau arbenig ynglyh a llwyddl3tt( feyrnas Iesu Grist yn y byd. Gwir fod y i hwn yh ei fanyiion yn anhawdd ei ddeall; aý( y mae ei ddrychfeddwl yn amlwg iawn. t amcan hwnw ydyw dangos fod crefydd Cf i lwyddo, er gwaethaf yr holl wrthwynebiaP^ a gyfodant i'w herbyn. Ac y mafe Hyn y*?\ rnor amlwg fod yni ryw adegau neillduoj dywallt y phiolau, ac i ymweled yn farneo1.^ aethol a gelynion crefydd. Adeg neillduo' L ysbrydion aflan ddyfod allan o safn y bwyst J o safn y ddraig, ac o safn y gau broffwy<|; i'r rhai hyny fyned yn ysbrydion cythreuU^j at holl frenhinoedd y ddaear i'w cynddeii'1^ ac i'w casglu ynghyd yn erbyn yr Oen i *7^0 a elwir yn Hebraeg Armagedon,' a'r rW' yn cymeryd lie yn nydd mawr y Duw alluog." Y maent yn rhyfela a'r Oen, a ir,OeP yn eu gorchfygu hwynt.. Ond ynglyn a r y gwyddiadau mawrion y cyfeirir atynt, so yn barhaus am amser ac amserau," am I' {11i1 oedd a duddiau," /I deufis a deugain," 0 deucant a thriugain o ddyddiau," a yjj ro.s nynyddoedd,"—yr hyn sydd yn dang-os I i amlwg fod gan Dduw ei adegau neilld^]j wneyd gwaith neillduol ar y ddaear. yjj j ddarllen y rhagfynegiadau rhyfedd sy^^ |j, Llyfr y Datguddiad, gwelwn nad yw °eS | wygiadau a'r cynhyrfiadau crefyddol | myned heibio, ond hefyd fod y diwygf1^ jjg j mwyaf ac eangaf eu dylanwad i gy111^ yn y dyfodol. Er gweled pethau Q&. iawn, a darllen am bethau rhyfedd, 3 genym un dychymyg am y pethau nertn^ gymer le pan y bydd anghrist yn eaeLCIt.jl fetha, y dyn pechod yn cael ei ladv%>; fawr yn cael ei bwrw fel maen melin 1 tlf$ der y m6r, a dwyn oddiamgylch y ne newydd a'r ddaear newydd, a'r nef ddaear gyntaf yn myned heibio, a phabeW yn cael ei gosod i fyny gyda dynion. Trwv weithrediadau arbenig o eiddo jry^j yr Arglwvdd ar adegau arbenig y mae CV wedi ei dal i fyny a llwyddo yn yma. Y mae Jonathan Edwards, yr A •$ yn dweyd yn ei Nodiadau Ysgrythyr°l» A