Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
4 erthygl ar y dudalen hon
Y DIWYGIAD YN BRYNSIENCYN.…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Y DIWYGIAD YN BRYNSIENCYN. ODDIWRTH Y PAUCH. T. HUGHES, B.A. Pan yn ysgrifenu hanes y Diwygiad i'r GOLEUAD rhyw fis yn ol, 35 oedd wedi ymuno a'n lleglwys ni yma, erbyn hyn mae dros 50 wedi troi atom. Dy- wedir fod oddeutu 100, a chymeryd holl eglwysi y I pentTef, ynghyda'r eglwys Wladol. Mae hwn yn t ftifiSt iich £ l iawii, a. Shymeryd i ^Styfiaeth faint ein jjeiitfel. Ar bl ysgfifehu y tfb b'r Blaeh, codadd y teimlad yffla yn tuvch hag 6 gwbl,—i law!" ac i fyhy dyiia ei haneS. Pe buasai pethau yh dal yr un fai;h o hyd ji'r dylanwadau mor angerddol, buasai'n jilfjijlbn i. lethii,y dyii cirjdaf., Yn yr ail ymweliad if.) j^ cypt^L y c^i.w^pT'ydd Sdctb'yniodd flaen y gawod. Yri y cyfarfod Kwriw a:i pob^peih-yipi[&eii, "vxi dft,wel am amser hir. dim byd neillduol, oud yn sytjyn, cododd y dylanwadau pan oedd un ferch ieuanc yn ymbil ac yn ymdrechu a Duw. Yr oedd fel Jacob yn benderfynol o beidio gollwng heb gael y fendith. Teimlid fod ei gafael yn Nuw yn tynhau gyda phob brawddeg, a cherid ni yn nes at yr ysbrydol bob eiliad; o'r diwedd aeth yn anorchfygol, a thorodd pawb allan i wylo yn uchel. Pwy all beidio canu ffttt danp." meddai un chwaer, "neb neb atebai plu arall. r. tlagth pii .fetch ietianc ymlaen i ddiolch i- Dduw am Blygii ei iha4,alc arti adfer yr allot deulu- aidd yn ei chartref. Gan ei bod yn hwyrhau, ym- ddengys fod grisiau yr ystafell yn llawn o frodyr wedi dod yno i wrando, a chlywais un yn dweyd oedd dan angenrheidrwydd i adael yr ystafell cyn terfynu'r cyfarfod, fod y bobl ar y grisiau yn foddfa o ddagrau wrth glwyed y dylanwadau oddifewn. Aeth son am y cyfarfod hwn allan i'r cymydogaethau cylchynol, a thynwyd dieithriaid i rai o'r cyfarfodydd dilynol. On noswaith bu genym dri o gyfarfodydd y naill ar ol y llall. Cyfarfod i fechgyn ieuainc yn unig oedd yr olaf, a hyfrydwch yw gallu dweyd i bymtheg weddio y noswaith hono, a'r rhan fwyaf o honynt yn tci tnYDdd am y tro cyntaf, a bu raid arcs i mewn hyd chwarter wedi un y boreu. Gellir beio oriau hwyr, ac nid wyf yn credu fy hunan mewn cynal cyfarfodydd gyda'r unig amcan o fod yn hwyr, ond buasai gollwng yn gynt o'r cyfarfod hwn yn bechod anfaddeuol. Mae'r oriau hyny i'r gwyr ieuainc oedd i mewn yn fwy o werth na r aur coeth, a'r mynydau yn werthfawrocach na pherlau. Beth olygant P Gol- ygant i rai oes o weddio cyhoeddus, i eraill gadwr- aeth fanwl ar y llwybr cul, i eraill fywyd dilychwin, ac nid sathrfa i'r gelyn. Dyina'r adeg y launehiwyd' y llestri i'r dyfroedd, gellir disgwyl mordeithiau cyf- oethog oddiwrth lawer 0 honynt, Bydd tori unwaith trwodd yn gyhoeddus yn debyg o gadw rhag llawer temtasiwn. Ceir cyfarfodydd gweddiau arbenig iawn yn y tai. Darfu i un teulu gau ei hunan i mewn un noswaith yn eu cartref, a buont yn gweddio bron drwy'r nos hyd nes y ptygodd I pob un o honynt. Yn y cyfar- fod gweddi y nos Lufi dilynol, galwyd ar y tad ym- Itteti i weddio. Yf oedd ei blant wedi bod yn tweddib er's hoSweitfiiau af i Dduw blygu eu tad. lafeth j'ntaii ymlaSn, ac ni§ gallaf gyffelybu dylan- \v&d yr Ysbryd arnb, dnd yri unig fel pe buasai pob fhtyyhiyjl y tafod wedi goilwngj ac yntau'h llefaru fel y rhbddai yr Ysbryd iddo ymadrodd," gan gyf- 6ifio at rai o'r teuiil oedd yh absenol. Dywedai: Dywed wrthynt lie yr ydwi'ii awr. Dywed fy mod wedi plygu." Gan eu bod oil wedi aros gattref y dydd Lluh hwriw, dywedai y tad Mae hi yn rhyw wyl bath acw heddyw; yr ydwyf wedi rhoddi ami i Wythiios i'r diafol, pa'm na chai roi diwrnod unwaith i teSti Grist." Yiia daeth thai o'r teulu ymlaen i ddibich, ac yr oedd y cyfarfod yn ferw drwyddo. Syhdod i mi vdyw fod rhai sydd heb arfer gweddio yn gyhoeddus erioed yn gallu gwneyd mor goeth a chyda geiriau mor ddetholedig. Gweddiai gwas i fferm y noswaith o'r blaen, ac y mae rhai o'i frawdd- egau yn werth i'w hadrodd. i ddangos fel y gall Ys- bryd Duw ddysgu pobl i weddio. "Iesu mawr," meddai, "yr ydym wedi cael cyffwrdd yn ymyl dy wisg, ac yr ydym yn gweithio yn brysur i fyny am dy law dyro dy law i ni Iesu mawr—' Yn dy law y gallaf sefyll.' Mae'r llwybr i'r bywyd yn gul iawn, rhaid i bob baich syrthio cyn myn'd trwy hwn, d'allwn ni gario'r un baich i mewn. Tafi y life- line,' Arglwydd, a dyro gwlwm tangnefedd arni, fel y gall dynion afael ynddi." Golygfa fendigedig oedd gweled dau o weision un o ffermydd mwyaf ein gwlad ar eu gliniau yn ymyl eu gilydd, a'r meistr yno yn porthi yn ddistaw wrth eu hochr wedi ei orclifygu, y gwas wedi gorchfygu ei feistr ar ei liniau y tri ar yr un level' gerbron y Meistr mawr. C, Dywedir mai'r cyfarfod rhyfeddaf a gafwyd yma o gwbl oedd cyfar-fod gweddi y bobl ieuainc am 9 boreu Sul, Ion. 29. Gan nad oeddwn yn bresenol oherwydd gwaeledd, ceisiais gan rai eraill i roddi'r hanes, ond yn ddieithriad dywedir fod rhoddi hanes y cyfarfod hwnw yn anmhosibl. Ymddengys nad oes neb oedd yn bresenol yn cofio dim wedi i'r tan ddechreu cyneu. Ond llwyddais i gael gan Mr. W. Jones, y Postfeistr, i ysgrifenu a ganlyn, er y dywed wrthyf mewn nodyn ar y diwedd—" Drwg genyf ei fod mor salw, pan yr oeddych yn gofyn i mi wneyd ychydig nodiad, yr oeddwn yn meddwl y buaswn yn medru ysgrifenu llawer ond fedrai ddim yn wir, mae desgrifio yn anmhosibl." A ganlyn ydyw adroddiad Mr. Jones Cyfarfod a hir gofir yn Brynsiencyn ydoedd cyfar- fod gweddi y bobl ieuainc, a gynhaliwyd yn y Class Room boreu Sabbath, Ion. 29, pryd yr oedd yn bres- enol bedwar-ar-ddeg o frodyr ieuainc, ynghyda dau prweinydd. Teimlid rhyw arddeliad neillduol ar y canu a'r darllen yn y dechreu, ac yn fwy felly ar y weddi. Wedi i ddau g ffodyr jepginc weddio, dywed- odd y blaenor mai iqiiji ged4 i ni fod yno, ac aros y boreu hwnw, yn nghy^cigifhqis fetus yr Ysbryd Glan, a pheidio myned Ff eape). i'r bregeth, oblegid yr oedd erbyn hyn yp 9.30. Gajwpdd ar dri p frodyr ieuainc i gymeryd rhan ac yn awr mae desgrifio y cyfarfod yn anmhosibl. U, 'r olygfa ddieithr. Tawelwch llethol. Ton o ocheneidiau dwys. Ton o wylo, ton o weddio taer, yria ton o dawelwch, yn mha un y llefodd brawd ieuanc, "0 Dduw, bydd dru- garog wrthyf fi, bechadur mawr. Cymer fi fel yr ydwyf.' Ymhlith y cyfeillion ieuainc yr oedd pedwar o frodyr, ac yr oedd y tad i mewn. Nid ydym yn meddwl yr anghofir yn fuan yr olygfa o weled y tad a'i ddwylaw i fyny yn diolch, a'r pedwar mab ar eu gliniau wrth draed yr Iesu. 0, olygfa fendigedig. Nid ydym yn cofio fawr am ganu yn y cyfarfod, ac eithfio tiMvaitii* õ1ëÍ pan ganwyd y penill 'Y Gwr a fu gynt 0 daft hbelioftj Dros ddyn pechadurus fel n; A y-fodd y cwpan i'r gwaelod Ei hunan ar ben Calfari.' 0 ganu feendigedlf ni erioed ganu yr un fath. Canu a'i lorid o fytyrdb'd ,&yvy8i. Cymerid rhan ynddo gan bedv/ar yn ami gyda'u guydci ■ bfyd arall gweddiai pawb. Manteisiodd pob un ar ym- weliad Iesu Grist trwy ei Ysbryd, i ymgrymu iddo a'i gyffesu. Nodwedd fawr y cyfarfod rhyfedd hwn oedd ei ddifrifwch. Y mae Ilawer o ddigwyddiadau wedi cymeryd lie ynddo, ac y mae yn anhawdd eu desgrifio, na dweyd am danynt o,gwbl. Pan derfyn- wyd y bregeth yn y capel prysurai y bobl tua'r festri, oblegid gwyddeiit yn dcla mai yno yr oedd y bobl ieuainc.' Ac .nid anirflofir byth fflcddent hwy yr ol- ygfa gawsant. Ni chymerwyd iawr sylw o honynt yn dod i mewn gan,faiiit y dwysder; end wfel6 hwy yn dechreu 'plygu' y naill ar ol y Hall i lefaifi am drugaredd. Aeth yn orfoledd cyffredinol drwy y lie. 0, gyfarfod hyfryd iawn, Myfi yn llwm a'r lesu 'n llawn. Wedi y bregeth ymddengys fod y gynulleidfa o'r capel wedi dylifo i gyfarfod y bobl ieuainc, a hwyrach rai yn synu eu bod wedi gadael y bregeth; ond y foment y daethant at y drws, a gwel'd yr olygfa, aeth pob beirniadaeth i'r gwynt, ac yn lie barnu dechreuasant o un i un blygu, aethant dan y clefyd yn drwm, a dywedai un o'r blaenoriaid fod yn hawdd barnu pan yn y capel, ond fod hyny yn an- mhosibl wedi dod i'r ystafell a gweled y dylanwadau dieithr. Rhoddwyd emyn allan gan un o'r chwiorydd aeth i mewn, a'r swn dieithriol hwnw barodd i'r cyfarfod ddeall fod rhyw elfen newydd wedi dod i mewn. Yr oeddynt yn clywed y llais fel o berlewyg, a sain-can y dyrfa ddaeth i mewn o'r capel barodd i'r bobl ieuainc sylweddoli pa le yr oeddynt a pa amser ydoedd. Ehaid dweyd hefyd fod y gorymdeithiau gafwyd trwy'r pentref wedi dweyd inwy ar rai na dim. Tyn- wyd rhai i mewn i'r cyfarfodydd na buasai dim arall yn llwyddo. Cariwyd yr efengyl atynt i'w tai trwy y canu a'r gweddio ar yr heol. Y cyfarfodydd gweddi- au sydd wedi gwneyd y gwaith mawr yn ein plith ni. Mae yn awr waeledd mawr yn yr ardal, o ganlyniad nid ydyw y cyfarfodydd mor lliosog, er y daliant yn eu bias o hyd. Ond disgwyl yr ydym am don eto i gario y gweddill i mewn, gan fod gweddio mawr dros y gweddill.' Mae'r bobl am i bawb roi eu hunain 1 fyny i Iesu Grist, Hyderaf eto gaei y ffctint b anfoil gaif i ehwi am yr effeithiau a ddisgwylir eto yn ein plith gan ddiolch o galon i chwi am y lie amlwg a'r ysbryd rhagorol ddangosir yn y GoLEtrAD tuag at y symudiad bendi- gedig hwn.
GORSElNlON.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
GORSElNlON. OflDiWRTH Y PARCH. T. FRANCIS. 'r Bydd yn dda gan filoedd daflleflwyt y GOLEXTAD glywed fod Mr. Sydney Evans, ar ol ei lorib gan y 'pleurisy bythefnos yn ol, wedi ei osod ar ei draed eto, ac wedi ei alluogi i ail gyehwyn ar y gwaith sydd yn ysu ei galon fel fflam. Daeth gartref y Llun diweddaf o Ystradmynach, lie y cafodd gartref oddi- cartref, gan un Mr. Probert, ond nis gallodd fod yn llonydd yn hir. Er cymhellion taer tad a mam dir- ion, ac anogaethau bodyr a chwiorydd, a chyfeillion lawer, i orphwys encyd, yr Ysbryd oedd ynddo a drechodd, a rhaid oedd cael cwrdd nos Fercher. Yr oedd Mr. Sam Jenkins yntau wedi dyfod i edrych am ei gyfaill. Ond er cystal y rhagolwg am gwrdd da, ac er maint ein hoffder o Sydney a'i gyfaill, perthyn i ni gyffesu mai rhyw lawenhau mewn dychryn oedd- em, oherwydd credem y dylai orphwys. Yr Arglwydd a fu dirion wrthynt, ac wrthym ninau, a cliawsom gyfarfod a gwen y nef arno. Rhoddwyd cyfeiriad i'r cwrdd pan ganodd Mr. Jenkins Y Gwr wrth ffynon Jacob," a chafodd ei gyweirnod pan ddaeth at y g,eir- iau "Y mae syched arno heno—heno—heno, Am achub llawer mwy— mwy—mwy." Syched am achub oedd y gwirionedd wasgodd Mr. Evans at galon y gynulleidfa. Yr oedd yn amlwg ei fod ef yn llosgi gan faint ei syched. Nis gallodd symud yn ei flaen hyd nes sicrhau fod y gynulleidfa hithan'n sychedig am yr un peth. Yn araf y bu y bobl yn ateb, ond pan ddaeth, cyffesodd pawb fod arnynt syched am gael eneidiau at Grist. Ac ymrwymodd y gynulleidfa mewn adduned sanctaidd i ddyrchafu enw'r Iesu'n uwch, uwchach nag erioed yn Ngorseinion. Ar ol hyny'n araf y cerddodd pethau am dipyn wed'yn, nes tynu ar ein pen gerydd y cliwygiwr am anufudd-dod i'r Ysbryd; ond ar ol y cerydd a chydweddio o bawb, aeth y cwrdd yn ei flaen ar dir uchel. Yr oedd tine y nef ynddo yn awr, ac awyrgylch glir Saved by Grace yn chwyddo lungs' y gynulleidfa. Gymaint oedd y cyffro yn awr fel yr oedd rhai yn canu, eraill yn gweddio., ac eraill yn fllamio profiadau y saint wrth adrodd eu profiad eu hunain. Yn nghornel y set fawr y mae hen bererin yn gofyn i'r gynulleidfa, Odi chi'n gw'bod beth wna'i a nghoron p Ei thynu i lawr a'i rhoi wrth draed yr Iesu. Y mae dau berl ynddi; mi dyna rheiny maes a dodaf nghoron yr Iesu." Fan draw y mae gwraig ddis) J oedd hyd yn ddiweddar yn tagu wrth geisio adnod yn y seiat, vn sefyll yn gadarn ac a»!"U j a myn'd yn ei geiriau syml wrth g'ynghori P^ geisio yr Ysbryd a gawsai hi. Yn ei hymyl Q>( y mae llanc bychan yn cyffesu fod ganddo lyg^1 blaen, ond nad oedd yn gwel'd a bod y diafol y gymeryd i'r Empire ac i'r 'football match,' °flr yr Iesu yn awr yn myn'd ag ef i'r cwrdd t Y11 esgyn yn awr y mae Throw out the life j!, 'ei a rhagor nag un yn barod i lefaru yn ei ^°r?i hun. Y cyntaf ati ydyw baehgen ieuanc fV'' dan am gadw dynion, yn arwain y gynulleidfa gydmariaeth ddyddorol y Hong a'r dwylavN g b ddangos gwasanaeth y 'life-line. a diogelwch l'Iedd yn ]long yr iachawdwriaetli. Felly trwy Iveddli can. a phrofiad engidiau a adfywiwyd, ac enw'r lesu anrhydeddwyd, t f Bore dydd Iau aeth Kidney tua Pontycyifl^1 y Parch. Mardy Davies, yr y^grifenydd, i wn^y trefniadau am yr wythnosau dyfodol, umS' ddechreu yn ffurfiol ar ei waith y Sul yn hywel. Yna ar ol ymweled a rhai o ardaloedd & ganwg a g3w5ah$ymweliad blaenorol, tueddir e» gryf i wrando ar y ji3i§ 0 G?ierdydd, a Sir Irycn iog; ac ar ol y Pasc ieal!al ft t\ i Lii^dairt.- « j Nos Iau canlynol cawsom ddafllffr &Y!'1i!C\oi} gol [ Parch. Penar Griffiths. Ei destyn 0&dd Q nghenedl wrth y gamfa." Yr oedd y gynulleiai3 L, lliosog iawn—y mwyaf a gafodd y darlithiwr en. et]j S y fraint o ddarlithio iddi erioed. Diau fod dau D yn cyfrif am faint y gynulleidfa—poblogrwydd Y lithiwr yn ein mysg, a thrylwyredd cydymdeiffll3> t gweitllwyr a'n brawd John Williams, i'r hwn, 0 t wydd ei gySiudd jnaith, y bwriedid elw y ddarl1 dd Vr oedd Mr. Griffifhs yn ei hwyliau goreu. Yr 0 tant tyneraf ei galon wedi e'i gyffwrdd. Fel y wedodd wrthym, yr oedd y lie yn anwyl ga0 y "Yn y fan hona," meddai, gan gyfeirio at set fawr, "dim ond deunaw modfedd—yn nghyf8* | Sydney Evans mis Tachwedd diweddaf, y ce's i peth nad a byth yn anghof. Daeth arnaf ryw Ys. gafnder, treiglwyd ymaith y baich, ac yr wyf yn h, gafn byth. Gwelais yr Iesu yn llamu dros fy°^ajs oedd uchel a thelyn anferth yn ei law, a iddo pa un o'r tanau oeddwn i, ac mi wn yn Cofiwn ninau yn dda y noswaith y daeth allan 1 bath,' chwedl yntau, a bu agos a myn'd i ffwrd siomedig, oherwydd yn rhan gyntaf y cwrdd n^ey y presenoldeb Dwyfol yn amlwg. Ond aeth Si bach," meddai, "i gyfeiriad y drws, wn i ddim 1 P9>j ond ymhen rhyw bum' neu saith mynyd, dyna ie law ar war Mr. Jones, Moriah, yn fy ymyl, &L sisial Dyma Jii'n dod,' ac fe ddaeth, a che's "jj 'shower bath. Y mae 'freshness' y bath h aros ar y bardd-bregethwr oddiar y nos bythgo*1, y wy. Diweddodd y ddarlith yn hwjd ac ysbry Q bedydd. hwnW., a phawb yn teimlo yn falchac etl, Fy nghenedl wrth y gamfa nag erioed o'r ac yn hyderus fod y gamfa ddiweddaf hon y awr yn groesi y clod mwyaf ddaeth i ran un ge dan haul y nef.
GRANVILLE, NEW YORK, U.D.A.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
GRANVILLE, NEW YORK, U.D.A. Bu darllen hanes y Diwygiad yn Nghyinrii <} wythnosau yn dwyn llawer o fwynhad i ni yn y hon, ac yn peri i ni ofyn ai tybed y cawn deimlo a phrofi y dylanwadau dwyfol yn ein pl.ltn yti Da genyf hysbysu i'r Arglwydd ateb y cwesti^o^ rasol, ac iddo ein bendithio yn y Dyffryn hwn barth Dwyrain New York a Vermont) yn dra hel ^3 yn ystod yr wythnosau div/eddaf. Yr oeddem y11^ diolchgar i'r GOLEXJAD am gofnodi hanes Cymru helaeth, a thybiais mai llawenydd i lawer yn yr yjj wlad fyddai clywed nad yw yr Arglwydd ddilll anghofio yr hen genedl ymhell o wlad eu tadau- nOs Dechreuwyd cynal cyfarfodydd gweddiau boh &c ar ddechreu y flwyddyn ymhob eglwys (iyinreio' u yr oedd rhyw flas newydd ar weddiau a deisyn y saint i'w deimlo yn fuan iawn. Cynyddai y cunf fodydd mewn poblogrwydd bob nos, ac ar ol y yji wythnos gyntaf ymunodd yr enwadau yma, &c Fairhaven a West Pawlet, ac o hyny hyd y° 0 PE gyda eu gilydd y parhant, ac eithrio noson seia1 Fairhaven y daeth y newydd gyntaf fod y bo y<jd ainc wedi tori drwodd i weddio ac i foli yr Arg yji heb eu galw ymlaen, a bod dynion a merche y troi i chwilio am le yn nhy Dduw. Ond 111 buom ninau heb arwyddion amlwg fod yr Argt yn agos iawn atom. Erbyn hyn yr ydym we<Tpatf' rhai cyfarfodydd hynod iawn yma, ac yn West let. Ofer fuasai ceisio desgrifio rhai o honyn1), fod cymaint o rai c.yffelyb iddynt wedi eu de^LySl lawer gwaith ar eich tudalenau. Mae yr holl g 0 Cymreig drwy y Dosbarth yma wedi derbyn lu.rer 1 aelOdau newyddion hyd neithiwr yr oedd n1 yd e dychweledigion yn Granville gyda'r Methodistia 0 39, ac yn West Pawlet yn iS. Mae y nifer rhV^ je. yn debyg gyda brodyr yr Annibynwyr yn y dcl„0# Nid wyf wedi cael fFigyrau o Middle Granville) yC ney, South Poultney, a Fairhaven; ond y \)f llawen genyf gymeryd'y cyfle hwn i anfon g ein bod ninau o dan y gawod, ac yn disgwyl y ySt cyn yr el heibio, nid yn unig ein trwytho fel ag ysbryd adnewryddol i ffyddlodeb a gvveitn.g yf ond'hefyd weled llu mawr eto yn ymuno a bya Iesu.
Advertising
Hysbysebu
Dyfynnu
Rhannu
————————_————————————- JlTV FLORILINE FOR THE TEETH 9J1 BREATH.—^Thoroughly cleanses the teeth _.eVerf~' parasite,' or inpurities, hardens the gums, P tartass, stops decay, and gives to the 1 peculiar pearly whiteness and delightful & p« to the breath. Price as. 6d. for the liquid, or jar for the Floriline 'Powder,' of all Chenn Perfumera.