Y Goleuad

ODDIWRTH Y PARCH. W. HENRY. Nid hawdd cyflawni yr hyn a ofynwch, oblegid y mae yr argraffiadau gynyrchir gan gyfarfodydd fel y rhai gynhelir yma y dyddiau hyn yn rhai tra chysegredig, amrywiol a dwfn. Dechreu y flwyddyn cefais y fraint o fod yn rhai o'r cyfarfodydd mwyaf gorfoleddus (yn ol tystiolaeth Mr. Evan Roberts ei hun), er dechreu y Diwygiad, sef y rhai gynhal- iwyd yn Abertawe pan fu Mr. Roberts yro. Ond nos Iau diweddafyn nghapel Stanley Road, Bootle, yr oedd ein profiad o'r "pethiu nad adnabu'r byd" yn rhywbeth addfetach a mwy dyrchafol na dim a gawsom o'r blaen Hwyrach mai cyfyngu fy sylw at y cyfarfod hwn fyddai oreu i mi. Afraid dweyd fod y cynuUiad yn cynwys pob elfen o gymdeithas, ac ymwelwyr o amryw wled>dd tramor. A chyn pen ychydig funydau, yr oedd pawb yn un mewn ymdrech weddigar am y fendith ac am yn agos i awr a harer yn aringo yn uwch, uwch, o hyd i'r goleuni a'r gwres ysbrydol sydd i'w profi mewn cyrnundeb agos a Duw fei ein Tad. Dywedwn eto gyda phwyslais, fod goleuni a gwres yn nodweddu y cwbl ncs peri i'r enaid sibrwd wrtho'i hun, "Goleuni yw Duw," a "Duw cariad yw." Ond dyma'r Diwygiwr i fewn, ac ar ol edrych dros a thrwy y gynuileidfa, yn codi, ac mewn tynerwch a sym'edd tra effeithiol yn dechreu I canrnol yr Iesu fel y Meddy-- anffaeledig. A theim'em w ti uno yn y gweddiau a offrytnid, fod y I Meddyg ei Hun yn brysur iawn yn y lie yn trin y cleifija. Vr oedd gweled a chlywed cynifer mor benderfynol i nesu ato'n nes o hyd, yn rhywbeth "infectious"; a iaith pob credadyn oedd, Mi nesaf ra >e ya codi'r gwan i fyny. Credaf fod llu eid o honom yn gryfach a phurach dilynwyr i'r Addfwyn Oen nag oeddem cyn hyny. Ac yn fuan, dyma wahoddiad deniadol i'r clwyf- edi^ion, a chymhelliad i'r disgyblion i'w cynorth- wyo i ddyfod at y Meddyg Mawr. Ac yn nghanol diolchiadau goifoleddus y dorf cawsom fod tua 60 yn rhoi LU hunaio yn ei law. Pe na buasai ond y cyfarfod hwn yn cael ei gynat yn y cylch, t-imlwn y dylsi ein dyfodol fel personau ac egiw/si fod yn ddisgleiriach am byth mewn canSynia l iddo Yr oedd y Diwygiwr ei hun yn ymdd Ingos yn dra dedwydd, a phawb o'i gydlafurwyr a'u llestri yn liawnion. Byddai difynu ei ddywediadau ef, a'r pethau hynod ddywedwyd gan eraill yn eu gweddiau o bosib' yn gam a hwynt, am nas gellir eu rhoddi yn eu cysylltiiid 1U. Nid vn fuan yr anghofiwn y eofyniad hwn ar weddi, A ddygir y caffae'iad oddiar y cadarn ? Ynghvda nerth trydanc.1 yr atebiad a'i dilynodd. Be llach y mae Mr. Roberts wedi bod yma am yn agos i b;t' efnos; ac y mae effeithiau gwe thfawr a ijogoneddus yn amlwg eisoes. Eto teiirdwn mai Gwanwyn yn unig yw yr hvn a welir yn awr. Y mae'r cynhauaf i ddyfod. Pwy all ddirnad gwerth y genhadaeth i'r canoedd dychweledigion yn ein plith. Er diwedd y flwyddyn y mae yr holl eglwysi Cymreig yn y ddinas wedi bod wrthi yn egniol, ac wedi eu cynbesu yn fawt. Eibyo hyn y mae y cwrrnvl btndit' l iwn vn profi ei hun yn ddihysbydd, tra'r ca^'odydd lreisi».n yn disgyn yma a thraw yn barhaus. Ac nid y Cjiiny vn unig Sydd yn eu tagl—r y mae yr holl ddinas wfeji e.-itl achosion i g odfori Duw am ei ymweliad grasol a'i bobl.

ODDIWRTH MR. W. OWEN, GREKNBANK ROAD. Anwyl Mr. Evans,—Yr ydych yn gofyn am yr ar- graffiadau sydd wedi eu gwneyd ar fy meddwl gan ymweliad Mr. Evan Roberts, a pha beth fydd dylan- wad ei ymweliad ar y ddinas a'r cylch. Nid hawdd ydyw rhoddi yr hyn a geisiwch ar hyn o bryd. Mae meddwl a theimlad dyn yn amrywio cymaint, ac yn cyfnewid rywfodd o gyfarfod i gyfarfod. Mae ei ymweliad wedi cyffroi yr holl ddinas drwyddi. Yn .wir yr wyf yn teinilo fod yr awyrgylch yn rhy gyffrous ar hyn o bryd i alluogi un i ddeall hyd sicrwydd wir sefyllfa pethau. Yr wyf wedi mynychu y cyfarfodydd gyda chysondeb mawr. Ystyriaf hi yn fraint ac yn ddyledswydd gwneyd pob peth o fewn fy ngallui sicrhau llwyddiant yr ymgyrch hon o blaid teyrnas Dduw yn y dref. Yr wyf yn gwbl sicr nad oes neb mewn dyfnath gydymdeinilad a Mr. Evan Roberts, ac a'r gwaith gogoneddus mae wedi bod yn offeryn i'w gyflawni, na myfi. Yr un pryd, rhaid i mi gyfaddef, fod rhai pethau yn null' Mr. Roberts o ddwyn ei waith ymlaen, y buasai yn well genyf .iddyilt fod yn absenol. Yn fy niarn ostyngedig i mas tuedd yn y dull hwn i gynyrchu y cywreinrwydd ag y mae Mr. Roberts ei hun mor awyddus i gael gwared o horio; eyånä" byddir yn gyffredinol fod dull Mr. Roberts yh iiii hollol newydd ac eitbriadol a phar hyny i lawer ddychwelyd o'r cyfarfodydd gan ddywedyd, Ni welsom ni erioed fel hyn," ac y mae llawer yn petruso. Wedi dweyd hynyna goddefer i mi ychwan- egu fy mod yn gwbl aigoeddedig fod y dull eith- riadol' hwn yn codi yn naturiol ac anocheladwy o bersonoliaeth eithriadol' yr Efengylydd. Rhaid ei gymeryd ef a'i ddull fel y mae. A diolch i Dduw am dano. Mae yn amlwg ei fod yn meddu ar allu- oedd naturiol i adnabod gweithrediadau meddwl a chalon ei wrandawyr, ac mae y galluoedd hyn yn cael eu defnyddio gan Ysbryd Duw i gyflawni gwyrthiau moespl yn edn gwlad. Fel y dywedais eisoes mae wedi llwyddo i gyffroi a chynhyrfu yr holl ddinas i'w gwaelodion. Mae ei enw yn hysbys yn mhalasau y mawrion yn ogystal ag yn y Courts a'r Slums iselaf. 1\1<I.e wedi bod yn achlysur i ddeffro yr eglwysi i'w rhwymedigaethau i wneyd gwaith cenhadol. Mae miloedd o Gymry afradlon trwy swyn ei enw ef wedi eu dwyn i swn yr Efengyl,—lawer o honynt am y waith gyntaf er's degau o flyiivddoedd. A golygfa nad angliofir byth gan neb oedd yn bresenol, oedd yr olygfa yn Princes (Road nos Sadwrn diweddaf, pan yr oedd canoedd o'r dosbarth yma yn ymuno mewn tnawl a gweddi, yn gwrandaw yn astud ar yr Efengylydd, a thros 200 yn cyflwyno eu hunain cyn y terfyn i'r Gwaredwr. Prif ragoriaeth Mr. Roberts dybygaf ydyw y gallu rhyfedd a fedd, i bery i bob un chwilio i mewn i'w galon ei hun. Yn wir y mae yn myned yn ddydd barn ar raddfa fechan yn ei gyfarfodydd. Ofer, ceisio gwrandaw dros eraill yma,, na, rhaid i bawb droi ato ei hun. Mae yn llwyddo hefyd i ddwyn pawb wyneb yn wyneb a Duw. Mae Duw a'r byd ysbrydol yn myned yn realities' ofnadwy o'i am- gylch. Mae llu maAvr yn gweddio yn gweddio o ddifrif am y tro cyntaf erioed, yn ei gyfarfodydd. Dylid cydnabod fod yma aeddfedrwydd mawr yn yr eglwysi i'w dderbyn. Yr oedd yma wir ddiwyg- iad cyn iddo ddod. Bu yma yn agos i bedwar mis o weddio taer, ac o weithio dyfal. Ond mae ei ddyfodiad atom wedi bod yn gymorth mawr i gael y cynhauaf i mewn. Yr argraff sydd ar fy meddwl i ydyw fod ei ymweliad eisoes wedi profi yn llwydd- iant mawr, ac y ceir gweled pethau mwy eto yn y dyfodol. '0 11, Gieenbank Road, Liverpool, Ebrill 10, 1505.

YMWELIAD MR. EVAN ROBERTS A LERPWL. GAN DR. PHILLIPS, TYLORSTOWN. Nos Lun, Ebrill 10, llefara Roberts yn nghapel yr Annibynwyr Saesneg, Westminster Road. Hwn yw y capel eangaf yn rhan ogleddol Lerpwl; ond nid yw yn haner digon i gynwys y bobl. Agorwyd capel Anfield (M.C.), a llanwyd ef yn agos. A chyfrif fod y bobl yn siomedig cawsom gyfarfod rhagorol yno. Fel arfer gwelid y bobl mor gynar a 2.30 yn cerdded yn frysiog i gyfeiriad capel West- minster Road; ac yn aros yno yn amyneddgar am agoriad y drysau. Pan agorwyd hwy, ychydig fynyd- au y buwyd cyn llanw holl gonglau y capel a thybid fod yno 1,300 wedi gwthio i fewn. Nodwedd- id y cyfarfod gweddi flaenorodd ddyfodiad Roberts i mewn a gwresogrwydd teimlad anarferol. Yn y rhan hon cymer llawer o weinidogion ran; ond nid oes anerchiad yn cael ei roddi gan neb o honynt. Mawr ddoethineb yw hyn. Bydd rhai yn parotoi anerchiadau i ddyfod i gyfarfodydd diwygiadol a I phur hawdd yw eu hadnabod. Anmhosibl bron yw i ddim barotoir ymlaen llaw ddyfod i linell y cyf- arfodydd hyn. I unrhyw beth a wna un i ,fod yn naturiol, rhaid iddo godi o'r galon yn ngwres y cyf- arfod. Wedi i Roberts ddyfod fewn tua 7.5. o'r gloch, eistedda yn ddistaw am awr gron. Yna gwelir ef yn codi yn ol ei arfer, ac yn troi dail y Beibl. Caua ef drachefn; ac yna egyr ef yr ail waith caua ef eto ac egyr ef y drydedd waith. Yn

?eu bed J1' sa'tb °'r gl°ch> ac ymhen rhyw dri ieuanc Warrn,unyd dacw Mr Evan Roberts, y gwr cyrnaint^ ,son'r cymaic-t am dano, ac y gweddia ^r!unio„r0s^0' ya y pwlpud. Gwelais amryw °ddiwriau 0 k°»o, ond ni fuaswn yn ei adnabod ais 0 hon Un-° h°nynt Y rase y darluniau wel- a gland110 ^dangos i ni fel gwr ieuanc hardd ef y ffpilvi' 0ud yr oedd yn nharo i, pan welais am yr oil o'r darluoiau na fyneg- ^ech aner am dano y° y cyfeiriadau o nolwyd. ^ghofi^v^d. ar ei waith ar unwaith, ac nid ytb yr o!vg oedd arno, a chredaf nas *r oedH ara^ oedd yn'bresenol anghofio chvvaith. gy<ja Vn amlwg fod rhywbet'.i o'i le. Gofynodd yn l^n Jwddylanwad ofnad wy, A ydyw y lie hwn arnaf b* >'n yraa ac meddai, y mae dychrvn 2.ad ydyw." Tarawodd hya bawb & °edd v u yv,edo(^ "n mhellach fod yna rywbeth a^hoynKih?11 iawn °* ^e> a chredaf fod yn Hun( f-,1 Keb oedd yn y lie beidio troi ato ei gofyo^_y d'sgyblion yn yr oruwchystifel! gynt, a Hua< p °edd y drwg yn peidio bod ynddo ef ei y p'roff j'yd amryw funydau llethol, y diwygiwr, °chenp,?^- ° dan ei faich," yn w/lo, ac yn Hes e: ai° dros y lie, a'i gorff yn cael ei ddirdynu, Munvd^neyd bron yn annioddefol i edrych arno Wrj 0fnaj an°psgrifiadwy oedd y rhai hyn. Cenad- o ,jan acIwy i'w thraethu a'r gwas yn cael ei iethu tyrth y. baich Toroda i lawr amryw weithiau Jfehtof1810 cyhoeddi y genadwri, a suddai, o'n 'aiii'l7aelo^yPwiP^, ac yr oedd ei ocheneid- ft%da Wed drwy bob ochea3^ al-all yn y lie 0 neb Vn °f°adwy Y mae yn amheus geayf fod ei "e nad oeddynt yn gweddio am i Dduw ^edctaff oedd ofnadwyaethau y farn ddi- OjHj c f Pe wedi taflu eu cysgodion dros y lie, Si y gweledvdd oleuni a nerth i draddodi gorff ac*wri, yr hyn oedd vn ollyngdod mawr i V y £ ynulleidfa, er mor ddifrifol ydoedd. Cynwys y genadwri yn hysbs erb/n hyn ^yitirv ^w'edydd> sef nad oedd E^lwys Rydd y I ^5iLiverPbo1 yn sy3faenedi2T ar y Grai<, arhodfJ°^jy &eiri3U fe! taraofolit ar y gyoulleidfa, °'r °ch • ?wra^ mewn sedd yn fy ymyl un Yt0 v?Deidiau mwyaf torcalonus a glywais erioed. e' 'Ho' yn galonrwygol O meddai, v defaid du>n," a thorodd i lawr Hasttf n" Dywedai y cenhadwr mai dyma Vmi Wya^ °f»adwy yr aech dr .v/d-ii ericed, ei tuhwnt i'r hon y bu ynddi yn Cwmafoa ^aw^d cyhoeddi p.thau dymunol oddi- Pti ond mai anhawdd iawn oedd cyhoeddi YJ1 y gwrthwyneb i hyny. Dywedai fod yn ddr it-° draethu >'r hyn a rcddid iddo, neu fyn'd. y soni .Wedi hyny, daeth y wfin nefolaiid cymaint am dani dros ei wynebp-yd, ac 6t°> bel'u wyf am fyn'd >'n ddrylli-iu am dip/n 'iolo? r^na^ Ar hyny» torwyd ailan i ganu, t m 4°*" • o k n am ^r- Evaii Roberts—nid yw bono }euatip bwys i neb arall—ydyw, ei fod yn ddyn Utl yffre(iiu' a i fod yn sef-11 ar ei beQ ei cenhadon y gwledydd, mor beii ag y Vu off-' ac y darllenais i eu hanes, Credaf ei fod .ff neiHduol yn llaw yr Ysbryd Glar-, ac y a,°lch i'r nefoedd fel cenedl am dano. Y j> 0 elyni°n, on l i bwy y bu rawy o honynt fisgyVjj ArRlwydd Iesu ei hun, a digon yw'i'r r°sto Je' ei athraw. B/dded amddiffyn Duw yn °"ynorthwyed ef eto i bori i'r gwaith a cysg0(jiy dyfodol, daflu yr hyn a wnaeth eis es i'r 0n> er mor ragorol ydyw hwnw wedi bod.