Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
9 erthygl ar y dudalen hon
AT ' £ NI WAETH PWY."
AT £ NI WAETH PWY." Gydweithiwr hoS,—Y mae yn wir ddrwg gen."if am unrhyw esgeidusdod sydd wedi dy^Vydd mewn cysylltiad a rhoddi y cyfar- wyrldiadau i chwi pa fodd i ymuno a ni fel cyio auf a, (J malgarnsited Associatiwi of Miners.) Yiaiir echv/n wneud y golled i fyny yn awr. GfiHwTL eich sicrhau nad uii anewyllysgarwch ar eln rhaa fu yr achos i ni elch esgeuluso ar y pr fè:, ond galwadau anorfod ar yr amser yr a^ifpa&soeh atom yn nghylch y strike ddiwedd- at fu yi uoig achos i ni anghofio, a'r oil sydd g^aym l:w ddweyd yn awr yw gobeithlo y iaiddehWch ini ond o hyn allan, gwneweh., fel y eanlyn, sef anfonwch eich cddreM 1 Lewis Morgan, Treoikey, Pontypridd, neu i Henry Thomas, 33, Glamorgan-street, Aberaman, iOwrdar, a chwi a gewch bob cyfarwyddiadan tkMsnrhkdiql. Byddwn yn ddiolchgar town 1 chwi os gwnewch feMy, acnianfoawn lchwl xbeolau a chardiau. UMoRaAU. [Dan atebiad arall wedi dyfod i law, sef oiddo Uadebwr a T. M.]
LLOFFION O'R LLAN.
LLOFFION O'R LLAN. J. H. REBS, Ysw.-Bu farw y boneddwr a'r Cristion cymeradwy hwn yn ei anedd yn Nghilmaenllwyd, yn ymyl y dref hon, dydd Mercher diweddaf, wedi rhai misoedd o gys- tudd caled, yn 70 mlwydd oed. Bu yn eis- tedd ar y faine fel Ustus yr Heddwch yn y Llan am ddwy a deugaino flynyddoedd. Yn ddios, ca y fainc, neu lawer o'r criminals ger y fainc, golled ar ei ol. Fel Ustus, yr oedd yn bwyllog, gofalus, a chydwybodol. Byddai bob amser yn bwyllog cyn rhoi barn, yn enwedig ar bethau o bwys neillduol. Fel Cristion yr oedd yn ddichlynaidd, dirodres, haelionus, a llawn gweithredoedd da. Efe oedd cadeirydd y Feibl Gymdeithas. Yf oedd yn aelod yn yr Eglwys Sefydledig; ónd er hyny, nid oedd yn ddiystyrllyd o'i frodyr Ymneillduol, ond parchai hwynt bobamser. Fel prawf o hyn, dymunai fod i'w angladd i gael eigyhoeddi yn mhob capel Ymneillduol drwy y dref, a bod ei angladd yn gyhoeddus, neu rydd i bawb, a'i fod i'w gario ar elor, ac nid mewn cerbyd. Un o fil o'r bendefigaeth a geir felly. Fel gwr o olygiadau politicaidd, yr oedd yn Rhyddfrydwr i'r pen. Gwnaeth a allai ar bob amgylchiad i hyrwyddo y gol- ygiadau hyny rhag eu blaen. Heddwch i Iwch ein hanwyl Mr. Rees. SYR JOHN STEPNEY, BARWNIG, A.S.— Dyma eto un o wyr y fainc yn y Llan ond nid fel y cyfryw y mae a wnelom ag ef yn awr, ond yn benaf fel un o wroniaid Water- loo fythgofiadwy. Nid llawer o'r cyfryw sydd yn fyw heddyw. Y maent gan mwyaf wedi myned i ffordd yr holl ddaear. Ond dymaun, er ei fod wedi y pedwar ugain, sydd eto yn fyw, ac ar y cyfan yn bur fywiog ac hoenus. Gwelodd ein Grasusaf Frenines yn dda y dydd o'r blaen ei raddio a theitl o Farwnig. Diau fod yr hen vxirrier yn ei wir deilyngu, os oes neb felly. Nis gallwn fyned i fewn i fanylion gorchestgampiau ein gwron yn bresenol, ond gair am yr Ar- glwyddes Stepney. Boneddiges o galon yw hon. Y mae ganddi galon orlawn o serch at y truenus, y rheidus, ac yn enwedig plant ty- lodion. Dyma ei nefoedd penaf ar y ddaear yw hel y rhai yma yn nghyd at ei phalas, a'u dilladu, a rhoddi treat iddynt yn ei phalas. Y mae ganddi sel a pharch i'r hen Omeraeg oedranus, ac wedi meistroli yr iaith, fel i'w darllen, &c. Y mae ganddi duedd gref at gerddoriaeth a cherddorion Cymreig. Un- waith yn y ilwyddyn bydd yn galw ar gor un o'r capelau i ganu iddi. Er ei bod hi yn Eglwyswraig, er hyny, yr Ymneillduwyr am ganu iddi. Eleni cor capel Als, o dan ar- weiniad Gwilym o'r Dyffryn, a gafodd yr an- rhydedd. Canasant amryw glees, megys Difyrwch GwyrHai-lech," "Copa'r Bryn," "Mor hawddgar yw dy bebyll," &c. Hefyd ytonau, "Meirionydd," Verona, Cle- ment," &c. Cafodd yr arglwyddes ei mawr foddhau, a chafodd ein cyfeillion dderbyniad gwresog, a digon o fwyd a diod. Hir oes iddi i wneuthur daioni, a nefoedd wen yn daledigaeth y gwobrwy. HEN LOFFWR.
GWOBRWYO TEILYNGOD YN MERTHYR…
GWOBRWYO TEILYNGOD YN MERTHYR TYDFIL. Mr. Gol.,—Mi a wn y cydunwch gyda mi i ddweyd fod gwir deilyngdoi yn haeddu cael gwobrwy. Hen ddiareb Gymreig a ddywed, A fyno glod bid farwond nid felly yn yr amgylchiad presenoL Dyna Mri. Jones a Stuckey, Meithyr, wedi gwobrwyo fy nghyf- aill Mr. Thomas Edwards ag oriawr aur ys- blenydd, gwerth pum' punt ar hugain, am wasanaeth cywir a gonest dios ugain mlynedd. Y mae enw y cyfaill Didymus Iorwerth yn adnabyddus drwy ardaloedd Morganwg fel dyn cyhoeddus, bachgen parod i hyrwyddo pob symndiad da, ac ynddo duedd at wneud ddaion!, a gwn fod iddo gylch tang o gyfeill- ion yn mhell ac agos ag sydd yn mawr ddy- muno ei lwyddiant yn el gylch newydd, fel gwr caredig a pharod i wneud cymwynas. Y mae hwn, fel eieill o feibion llafur, wedi gwdthio ei ffordd o iselder dicodedd, ac y mae yn prysur ddringo llethrau clogwyni enwog- rwydd ac fel dymuniadau calon cyfaill cywir a gwyneb agored, wele linell neu ddwy ar y p wnc :— Doit rbagofc, dringa ar hyd let hran'r bryu, Ta dfftw i'r cwmwl y mae mynydd gwyn Enwogrwydd, cwyd dy ben yn hyf i'r Ian, Daw gwenau hoff rhagluniaeth yn y man; Yr aniheg a dderbynlaUt dtpia m rhwydd, A thipio wnelo bennydd er dy lwydd Mae'u brawf o gyfeillgaiwch pur dinam, Na wriaefchoat yu dy fywyd tinrhyw gam; Yn iach, fy nghyfaill, boed it' lwyddiant; mawr Tra byddot yn ymlwybro daear lawl. CYMRO GWYLLT,
PWNO Y CYFLOGAU YN MORGANWG…
PWNO Y CYFLOGAU YN MORGANWG A MYNWY. Dydd Llun diweddaf, cynaliwyd cyfar- fod gohiriedig o gynrychiolwyr gweithfeydd Morganwg a Mynwy, yn y Tafarnau Bach, ger Rymni. Oddiwrth yr ychydig sydd wedi cael ei gyhoeddi o helynt y cyfarfod, yr ydym yu cael fod yn bresenol 32 o gyn- rychiolwyr. y rhai a gynrychiolent yn agos i 40,000 o weithwyr. Wedi galw rhestr y cynrychiolwyr, derbyniwyd adroddiadau o'r atebion ag yr oeddid wedi eu cael o'r gwahanol weithfeydd i'r cais am godiad 6 ddau swllt y bunt yn y cyflogau. Er fod rhai o'r meistri wedi ateb y gweithwyr yn nacaol, eto ystyrid fod yr atebion ar y cyfan yn getoogol i'r gweithwyr. Wedi ^ryn lawer o siarad a dadleu ar J pVflC, penderfVnwyd gwnend cais penderfynol am Y coSiad ar y oyntrfoBag^yr. Pencterfyn- wyd hefyd fod i gynrychiolwyr gael eUj pehodi i dderbyn atebiad terffhol y meistn ar neu cyn yr lleg o Bagfyr. Dywedir yn mhellach, os na cheir addewid am y codiad gofynol, y bydd i rybydd gael ei roddi yn holl weithfeydd Deheudir Cymru a sir Fynwy yn nechreu y flwyddyn.
CYNGHERDD MR. JOHN PARRY TREORKEY.
[HY8BT8IAD.] CYNGHERDD MR. JOHN PARRY TREORKEY. Y MAE yn wybyddus i drigolion Treorkey a'r cylchoedd i'r gyngherdd uchod, yr hon a fwriedid gynal ar y 15ted o FJwfin di- weddaf, gael ei gohlrio yn herwydd y ttrHa. Yn twr, dymnnlr hysbyra y bydd Iddi gael ei chynal. ar noe Ian, Taohwedd yr 2U, 1871, ya yr Unked couiffi-es, School. Hefyd, dymnnlr hyBbyra fod y toejua cyntaf a roddwyd allan i gyd yn ddWerth, My bydd tooynan newyddion i'w cael gaa wakwael fcmach* wyr Treorkay, Treherbert, a'r Tatead, a chan aelodan y Rhoadd« Orpheaa Glee Society." H, E LL.
[No title]
FMJWI HOLLO-WAT ydyw Y WdyginiaethorenisymnJ yr anhw;lderau hyny »ydd yn dtwdaol i ddmion srjryf- neiirldiad tywydd 'r oer i'r mwyiuidd. Os na etfelth- iantweilbad trwya41 a buan, y maent yn sioro etfeUhio rhyisdhan mawr i'r dyoddefydd. Dati. effeithian poredig y pelenan hyn y mae y tafod yn eaol ei lanhau a'r arsh- waeth at fwyd yn asel ei gryfhau. Y mae y rui hvm ya puro y rrwaed, fel ag f mae y rwaed d. aohefn yn paroae yn gwella pob anhwylder pertnynol i'r oorff.
Yn awr yn barod, DYDDIADUR…
Yn awr yn barod, DYDDIADUR Y METHODISTIAID CALFINAIDD. Am 1872. Cynwysa y Dyddiadur-Almanao-Oyfnewldiadau ac Oed y Lleaad—Codiad a Maehludiad yr Haul-Sabbothau 1873 a 1874—Nodau y Flwyddvu-Diffygisdau-Tymhor- au y Gyfraith-Gwyllau, &c.-Tafleni ercadw Cyfrifon Aiianol (Cash Amounts Jam bobmis-Crynodeb (Summary) oto-Prisiau Stamplau-Trefniadau a Rheolau newyddion y Llythyrfa-Gweinyddiad Priodasau mewn Capeli Ym- neillduol-Y Weinyddiaeth Bresenol, ac Aelodan Senedd- ol Cymru, &c., &c.-Ffeirlau De a Gogledd Cymru-Yn nghyd ag amryw bethau buddiol mewn Llawlyfr o'r fath. Cynwysa 12 tudalen yn fwy nag arferol. Khestr o holl Weinidogion, Pregethwyr, a Chapelau y Cyfundeb-Blwyddyn yr Ordeiniad—Cymanfaoedd a'u Swyddogion-Y Gymanfa Gyffredinol, &c -Y Cenadaeth- au Tramor a Ohartrefol-Yr Athrofeydd-Athrawon, Swyddogion, Efrydwyr, Arholiad, &c.—Cylch a Swydd- ogion gwahanol Gyfaifodydd Misol y De a'r Gogledd- Trysorfa y Pregethwyr, &c.—Arholiadau ac Otdeiaiadau am y Flwyddyn-Marwolsethau Pregethwyr yn 1870-71. Prisoedd: mewn Llian, 6ch.; Poced-Lyfr, Is.; Eto, cryfach, a gilt, &c., Is. flch. Ceir papyr gwyn at ysgrifenu ar ddiwedd y naill a'r llalL Yr elw arferol i Lyfrwerthwyr. Anfoner pob Orders at y Parch. P. J. WALTERS, ABERDAR, nen y Parch. J. C. JONES, YSTKADGYNLAIS, SWANSEA. RHYBUDD PWYSIG.
Advertising
ANFOWCH eich GABTE DE VISITE a Is. 7c. mewn stamps, a chwi a dderbyniwch, mewn ychydig ddyddiau, CHWECH 0 GOPIAU PERFFAITH yn nghyda'r gwreiddlol, yn rhydd limy y Post. Deaddeg am 2B. 60. CYTKIBIAD :— CAMBRIAN COPYING CO., PONTYPRIDD PELENI LLYSIEUOL LEWIS. I wella Poen yn y Pen, Aflechyd Geriol, a Qieuol, Aft. nrheuliad, Bolrwymedd, Owaew, Cryd Cymylaw, Neural- gia, Owyntogrwydd, Clwyf y Marchogion, etc., etc. GAN fod y Peleni hyn yn cael eu gwneud yn drwyadl o lysiau, ac yn hollol rydd oddiwrth ddarpariadau medd- ygyniaethol mwnawl, gellir eu cymeradwyo yn hyderas sylw y cyhoedd, fel un o'r meddyginlaethan teuluaidd goreu a ddarganfyddwyd eto. Gellir eu defnyddio yn ddiberygl hollol gan bersonau o'r cyfansoddiau mwyaf tyner ac eiddil. Brfynir am un prawf. Ni ddylai un teulu fod hebddynt. Darparedlg yn unig gan JAMES LEWIS, Che- mist & Druggist, Georgetown, Merthyr Ac ar werth mewn biychau Tid., Is. lid., a 2s. 9d. yr a, gan Druggists yn mhob man., GORUCHWYLWYR WHOLESALE.-LONDON, Messrs BARCLAY & SONS, and SUTTON & Co.: BRISTOL, Messrs. COLLINS & ROPER, PEARCK & Co., T, AOKXB- MAN, and LEONARD & Co, Y mas cryn fantais drwy brynu y blychau mwyaf. AMERICA. SWYDDFA YMFUDOL GYMREIG. BI. JlfiEl, 10, Union Street, Liverpool. A DDYMQNA ddatgan ei theimladan diclchg&r am y gdEaogaeth y mae wedi ei gael; hefyd a ddymuna wneuthur yn hysbys el bod yn parhau i fookio gyda'r ager a'r hwyl longau America, Australia, &c., am y prisiau iselaf yn Liverpool. Gellir cael pob hysbysrwydd am y clud-dal, amser hwylio, &c., trwy ddanfon llythyr, Cymraeg nen Saesneg, yn cynwys un stamp, i'r cyfeiriad uchod. Bydd i'r sawl a ewyllysio Ie cyfleus i drin ymborth eu hunain, yn nghyda llettyaeth gysurus am y prisiau rhataf yn Liverpool; hefyd lie i gadw y luggage yn rhad. Yr ydvm pi, y rhai y maa ein hanwau isod, yn dymuno cymeradwyo Mrs. James yn galonogisylw Ymfudwyr, gan gwbl gredu y bydd iddi roddi pob boddlonrwydd i'r cyhoedd Thomas Price, M.A..Ph.D., Aberdar W. Thomas, Liverpool; Rees Evans, eto A. J. Parry, Liverpool; W. Roberts, Blaenau; W. Harris, Heolyfelin, Aberdar; J. G. Owen, Rhyl; J. E. Jones. M.A.,LLD., Merthyr W. Morgans, D.D., Caergybi E. Evans. Dow- lais; D. Price, Blaenyffos B. James, Ponthendy; J. Lloyd, Merthyr: E. Thomas, Casnewydd; J. Jones. (Mathetes), Rhymni; ac R. A. Jones, Abertawe. -Aa*tev AT YMFtTDWYB I AMEBICA. ydych am Lety cyaurxus, Ymboyth U lachug a glan, a phob cyferwyddyd ang- enrholdiol ar eich mynediad i America, ymddirted wch eich hunain I olal J. W. JONES, (brawd Dafydd Morgaowg), Tsmperaace Hall, 403, Greenwich Street, New York, Cyferfydd a chwi yn Castle Gardens, a golala am danoch chwi a'ch helddo—rhoddwoh etch bnnaln i'w ofal. CABTBEF Y CYMBY NEU Y CARIBOO HOTEL, ..211, Pulton Street, New York, PEBCHENOG,—MICHAEL JONES. DYMUNA MR. JoMB hyttbym y Oymzy fod y Qweety uchod yn ymyl Mfleoeddj BlwQffyrdd aPliknm yr Agerlongau. Crt» pwrdiachytanryddiadau angmrixd»*all«»egym- SiboSdloyn adam 1 pwfh ddo gyfarfod ymfudwyr ar en glaulad, a"a flnebv Adtcoelt "Gartwf y Cymry.' np.. IMFUDIABTHA; YMFUDWYR. HE N. M. JONES, (CYMRO GWYLLT), AMERICAN EAGLE, 84, Union Street, Liverpool. CEIR pob hysbysrwydd a chyfarwyddyd parthed ymiudiaeth i wahanol wledydd y byd drwy anfon llythyr Cymraeg neu Saesneg I cyfeiriad cchod. Llety gJân ae ymborth iacbus am bria rhesymol. Goaodir y Cymry gyda'u gil- I ydd mewn congl ddewiaol o'r liocg, gan nad i ba linell bynag y perthynont. Er cylarfod a dymuniadan ymfudwyr a thettb- wyr ereill, y mae genym Dy PBIVATB eang a chJf- leus yn ymyl y Dafarn. Tellr pob sylw dyladwy gygtur a dedwyddwch yr ymfndwyr gan y Oymro Gwyllt a James Reef, yr hwn sydd yn cynorthwyo yn y faanaoh. Cofier y cyfaWad, yn gymaint nad oee on ey- eylltiad rhyngwvf a neb arall. "> N. M. JONES, (CYMBO GWYLLT), 34, Union Street, LIVERPOOL. D.S.—Gall y Bawl a ddewiso, yn Aberdare tfr cylchoedd, gael pob maaylion a cbyfarwyddladau dRy ymholi a Mr John Jamea, Crown Hotel, Maesydref, Aberdare, (dlweddar o'r Bate Anna)* yr hwn sydd newydd ddvchwelvd go.,tref wedi tab blynedd o arosiad yn Nhailaettiaa Unedlg America. Ymholer yn Mountain Ash 4 Mr Daniel James, Navigation Inn. GORUCHWYLWYR TRWYDDEDIG YMFUDIAETH. J. RICHAXiDS A ¥, LEWIS, (CYMRY.) (DIWEDDAR DAVID SICHASDS,) Sefydledig et's toros ugain mlynedd TY Y CYMRY. 35 Union-Street, ger yr Exchange, LIVERPOOL. Pum, mynyd o lwybr o Orsaf yr Afon ac o OTsafan y Rheilifyrdd, 11a y ceir Accom- Biodation rhagorol i ymdeltewyr. Myn enwedig ymfad- yrfTy gy lalu bwrdd fieu heo eu b'#xddf ra yr amedau mwy- hesymoL Anogir y rhai fyddont am yrcafado i UKThyw barthor b*d i. yraioli aJr gorucrrwyiywr xiciiod cyn g>idnel oartrei, r eh&nt Isob hysbysrwydd gyla «J>ris J fordaith, a dyddiad cychwyslad yr ager Ionian a r hwyl- lonjran, a'r reilffyrdd a'r agerlr.aar., gyda dychweliad. y foat, end ddynt anfon stamp aeinlog In eu llythyr i r address uohod. YSTORFAltAD I'W HOJLL GLUD D 8.,—T mae J. Riohwcs wrtt calu diolob am y ddirfawr gefnogaeth A gafodd VT. \8todyr aealn MLPEDD nehod, am h^s'oysu ei fod wsdi eytuno a Mt. Lewis, yr hra svdd wedi bod am lavfy o flynyddats yv Amerwa, ac ffillT yy; j-ymwys i rhoddi tyfarwyadiacsu anriien- ifceidiol ar rhoddi yr ymfudwyr &.t y Sordd r.esaf a cnataf 1 drafaeiu wl&d bono. Parch. T. John, Ebenf zer, Lbnduenu-ileis. John Evani, Eglwys-Bat'a, D. Oliver, Lifwibc/is. M. D. Jo nee, BHIA. H. E. Thomas, Bvrk«ahead. J. Thomas, Liverpool. AGER I NEW YORN. LLINELL Y WHITE STAR "0 L'ERPWL, *4!kk, Y MAE Agnrloa^au newd ilon arddweb- yr 0CEAWT.0 STEAM NAYTCJA- •TION COMPANY, (Limited), w«dl aa hsdelladu er 4orhau tmsglwyddiad buan a chysoa, ac a gychwynaut lei v canlyn :— FRIPA VS. BALTIC Oct. 26. ATLANTIC Nov. 23. OCEANIC Nov. 16. BALTIC Nov. 30. gan alw yn Queeaftown, i ddifsbyn teithwyt, ilr ddydd Gweeer. V mm yr. y? agarlargan 11,. gyfietwdaran neilldBol t. pahaa-delthwyr mae y taloon, ttate-room, a'r yufcafell amocio yn midship, Y mae meddyg a gorachwy'.wy* av bob Uon, SALOON, — £ 18 18* j\ £1() KJs. R&vm TicJtetSf—27 Glni. Steerage, C6 611. Am hyibysleni a mojavUsn osliacfe, vroofynaB a ISMAY, riME, & CO., East India-avenue, London, a M, Water-st., Liverpool 3ST A TI O S A L Tht Steamers of this Line are the largest Passenger Steam/hip* A float. SUani from Liverpool to .New York I. Wednesday, and from Qutxmt- ttiton wsry Thursday. NATIONAL STEAM SHIP COMPANY (LIMITED.) fie now full-powered British Tcoa stiiew Steam-eiiiw g'alps. Ton,#. 8 nipn. Tons, |fW( Grogan 495C tarn Grace 4W0 Tkim, LaVncn 3310 1T1I.T,'Webster. 3J00 Griggs, 3315 HOLIAKP,Brc.gg. 3.WO CASTAJOA. Kemp 2872 Thomson 3S71 "V'.ROIWIA, 8".in.aer 3876 CNORNXXM, THNWAS. SM7 .PITKJFAJIK, Andrews 985FT Wlli bo despatched from Liverpool to New York as foltow THE QUEEN Wednesday, 25th October. SPAIN Wednesday, 1st Nov. EGYPT Wednesday, 8th Nov. And from Queenatowa tile louo-winf dtyti. The Saloon accommodation 1.111 bond tfe«ao Steamars i r.EBVirpassed, the State-rooras being unasaally luge, and open off the Saloons, which are situated In the poop on deck—the poop being 130 feet lQng. Rate of Passage 12 15 It 17 Guireas, assording to ucommodation in S tateroom—n! i having tame privilege in Saloon. Rsturn TioJret* Twouty.Five Guineas. The Steerage acooinodxtion. is unequalled r ipice, light, aDdveNtiiatioc. Abundanoe f 00 Fresh'Pio?i»ioD« teyred tip cooked by the Com- pany's Stewards. States 01 passage on Bedaoed Terms. „ Ptttttngers booked through to AsptnwaH,—Sen Pr*nciseo,—4Ke inland towns of Canada and of tike United States on favourable twins' olto, to Austra- lia, iVew Zealand, China, tmdJØptlu, at torn krough rata, via New York and San Frantitn* < Sor Freight or Passage; apply to 'j Natioiiol Stenm Ship Oo.<Llmit0d| 21 and 2S, "W'atei'-sfareet, Lirerpool, To N. & J. CUMMINS, & F.W. OAUNT, 4, Whitoombe To N. & J. CUMMINS, & F.W. OAT7NT, 4, Whitoombe Ab» 4»e: m to J. T. Morgan, 19, Glefaahad 9I*m^ Mwrthyr Tydfll; CPBO..A. H. POTTHR, h 0*QMa fmaitT.iiH p. OWEN, London Road, Neatb; JOBB B. Nicholas, & Co., Bate Docks.
GOHEBIAETH 0 L'ERPWL.
wyr y blaid a syfrdandod, a dechreuasant ddweyd fod ýD. rhaid cael amser i feddwl ac vstyried y mater drosodd. Ffromodd Scott Russell wrth oerni y blaid ar bwnc mor bwysig a iawnderau y bobl weithgar. Trodd a gwnaeth yr un cynygiad, trwy Ardalydd Lome, at y blaid Geidwadol. Cymerwyd y mater i fyny gyda brwdfrydedd, a thra bu yr Ysgrifenydd Cartrefol yn mwynhau ei hun yn rhvwie, dyma bwyllgor galluog a dylan- wi'dol yn cael ci ffurfio yn ol golygiadau Scott Russell. Rhestr y pendefigion ydynt Ajylv/ydd Lichfield, Carnarvon, Salisbury, Lorne, Henry Lennox, J. Manners, Syr John P;vki'j':ioTi, Syr Stafford Northcote, a Mr. (xathome Hardy. Rhestr cynrychiolwyr y gweitlnvyr ydynt Applegarth, Guile, Howell, W Broadliurst, Wheetstone, Deighton, Bar- ker (erydd), Sqnires, Burry (awdwr y llyfr a Hawliau y Dosbarth Gweithiol"), Mr. La- tham (cadeirydd y gymdeithas a elwir Yll Gyfnndeb Llafur), Williani Scott Russell, ac Euglander (o Swyddfa y Pellebyr). Ystyrid pump pwynt y rhyddfreinwyr yn dda dros ben ond yn awr dyma saith pwynt gan gyn- rychiolwyr y gweithwyr i sefyll arno. Bydd poh pwynt yn cael ei nodi allan yn fesur ar ei bon ei hun, ac i gael sylw Ty yr Arglwyddi vn vr eisteddiad cyntaf, a'u trosglwyddo i lawr i Dy y Cyffredin i sylw Mr. Gladstone & Co. Gellir meddwl y bydd hyn yn sicr o osody Gladstone P wrty mewn cyrn ddyryswch, oblegyd os cymeradwyant y mesurau, bydd- ant ar imwaith. yn trosglwyddo y gallu llyw- odraethoi i ddwylaw y Ceidwadwyr; ac o'r ochr arall, os gwrthodant hwynt, byddant yn >'ORod eu hunain yn estroniaid gelynol i'r bob! weithgar drwy yr holl deyrnas gyfunol. Mae y pwynt cyntaf yn gymdeithasol, er y dichon y bydd rhaid dwyn gwleidyddiaeth i mer/i; i gyfiyrddiad a'r materion. Y cyntaf -Fod adeiladau i gael eu codi fel trefdadaeth i'r gweithwyr y tu allan i fwg y trefydd, a bod i bob un dalu ychydig o log ac ardreth er talu treuliau adeiladu, fel y gallont ddyfod yn Iwrchenog ar gartrefi iddynt eu hunain a'u holafiaid. Mae yn gynwysedig yn y pwynt hwn fod y Llywodraeth i ddwyn y draul adeiladu y cartrefi, a'r taliadau yn ol i gael eu gwneud fel y nodwyd uchod. Mae yr ail bwynt yn cynwys fod y man drefydd i feddianu hawl i lywodraethu pethau gartref, ond fod hyny i fod yn gyson a'r llywodraeth eyfirecliiiol. Gwneud defnydd o'r tiroedd ar hyd y wlad sydd yn awr yn cael eu perchen- ooi fcrwy drai's gan arglwyddi tirol a theyrn- iaid v wlad. Y mae y trydydd yn datgan fcid wyth awr o lafur gonest yn ddigon i'w gyfrif am ddiwrnod o waith. Ni bydd a fyno hyn a phwnc y gyflog, nac ychwaith ag oriau drus amser lie y byddo amgylchiadau yn galw, a brys neillduol am gael rhywbeth wedi ei orphen, er mwyn hwylusdod y weithfa, neu bethau ereill cysylltiol a hi. Cynwysa y pedwerydd pwynt fod ysgolion dyddiol i gaol en codi yn mhob rhanbarth felagi osgoi cerdded liulldir neu rhagor, a bod yr holl dreuliau i gael eu talu o'r drysorfa genedl- jio&oi, er rhoddi yr un chwareu teg Frtlawd '"t:T .:1 lot. y cyicetiiog ar bwnc aaaysg. t pumeu pM ynt yw, fod marchnadoedd i gael eu had- eila,f.lti ar draul y cyhoedd, a phob masnach i gael ei- ddwyn yu mlaen yn ol rheolau y Gym- deithas Gydweithredol. Y chweched pwynt yw,. fod ileiydd i gael eu codi i'r gweithwyr fyntid i dreulio eu horiau liamddenol, er ad- loxiiiont meddwl a phuro chwaeth y genedl sydd yn codi. Y seithfecl pwynt yw, fod y wkd i geisioperswadio y Llywodraeth i gy- irioiyd meddiant o'r rheilflfyrdd ar yr un tel- tu-au a'r llythyrdai a swyddfeydd y pellebyr. ])yna i ti, ddarllenydd, fraslun o'r rhag- tliefu, a gallem feddwl nad oes dim yn an- vL-idgar yn un o'r pwyntiau. Felly fe fydd s^u v Weinyddiaeth rhywbeth newydd i'w fod ar agoriad y Senedd y tro nesaf. 1 y mae y byd yn meddwl fod yr Arglwyddi wedi bod yn cysgu yn y grug ar y mynydd, y Jiiiitint wedi ffurfio cyfundeb a fydd yn deby. o ddylanwadu i raddau helaeth ar ddvfJdol Lloegr. Gadawn y mater yn y fan ynl, gan hyderu cael cyile i siarad am ei Iwyddiant rhyw ddydd a ddaw. Y TOM Mmvr yn A met"ica. -Cynelir cyfar- fud pwysig heddyw (dydd LIun), ar balmant y Gyijiewidia, i gydymdeimlo a'r anffodusion yn lunaii iawr Cniccigt). Mae cysylltiad rl.wag Lex-pwi a Chicago, am fod cymaint o ymfjortli dyn. ac anifail yn cael ei allforio oddiyno i'r porbhladd hwn. Ofer i mi fanylu ar y trychmeb, gan fod fy llith wedi myned yn'faith. Sicr ydyw y bydd y golygydd yn torchi ei lewys, acy cawn ganddo benod faith ac y pwiic. Os na wna, casglaf a fedraf o'r heiynt erbyii y tro nesaf.-Yr eiddoch byth, CYMRO GWYLLT.