Y Gwladgarwr

Meddyffiniaeth i awcyd a Pheswch trwy Wafers Pul. :vumia pr. Zocotk—Mr. Giles Yssrolfeistr y Fyddin, fhoiaoii/Fe, a yugiifena Tach. 16, 1869Wedi bod am flypyudocidd yn dyoddef oherwydd chest WIill, trwy yr nyn yr o«ddwD yn hynod o agored i anwyd a phea-wch, uvrnvin-wyf ddwjn 1y rhygtiolaeth i effeithiolrwyitd Wa- fers Dr. LococV y rfcai yr yd wyf -wedi en defnyddio gyda JUvryddlant mawr, EVr rhai yn ddieithriad alm rhyddhant UudivrLh y pcawcii mwyaf aimyoddefol.—(Arwydd-wyd,) iiiies.' Tlhydd y Wafers hyn ryddhad uniongyTohol ce.!Iiwrtvi Asthma, Darfodedigaeth, Peswoh, Anwyd, ac fInawylderan y trwddf a'r ysgyfaint. Y mae iddynt flas J.1.I:.œol. Is. io. y biyehaid. Ar werth gan bob drug- gist.

EISTEDDFOD YN NGASTELLNEDD. Mr. Gol., —Dymunwyf wneud sylw 3J awgrym "Edward" yn y GWLADGARWR y] wythncs ddxweddaf, gyda golwg ar gae] Eisteddfod yn Nghastellnedd. Eithaf gwir, fel yr ydych ynson, nad oes nemawr o bethat o'r natur hyn yn cael eu cynal yn yr arda] hon ond nid yw hyny am nad oes yn Nghastelinedd a'r cylchoedd lawer o lenor- i on, beirdd, a cherddorion. Dichon mai ditfyg meddwl am bethau o'r natur hyn yw vr achos na byddai mwy o'r pethau hyn yn caal en cynal yma ac fel y dywedwch fod y He yn eithaf canolog, ac yn gyfleus iawn i gad. trains i ddyfod i'r lie, dymunaf eich hysbysti fy mod wedi cael fy awdurdodi i'cb hysbysu chwi a'r cyhoedd yn gyfiredinol y bydd Eisteddfod cyffelyb i'r hon y soniwch am dani i gael ei chynal yn N ghastellnedd dydd Gwener y Groglith nesaf, a bydd hys- Mysiad rheolaidd o honi ar y GWLADGARWB yr -vvythnos nesaf. Gyda golwg ar y lie y mae gael ei chynal, fel yr awgryma "Ffaldfab" yayGwi-Ai)GAEWR diweddaf, wrth gwrs fe -fala y pwyllgor am hyny, yn ol yr argoel- ion pa faint o gorau a chynulleidfa fydd yn debyg o ddyfod yn nghyd i gystadlu ac i wrando, bydd rhaid iddynt wrth arwydd- ion yr amserau ychydig cyn dydd yi ymdrechfa. LLEW O'R LLWYN.

lACHAD DRWY Y TURKISH BATH, MERTHYR TYDVIL. Mr. Gol., -Nid oes un feddyginiaeth i'w chael i'r claf os y bydd yn aros yn llwfr ynyr un man, heb dreio gwneud dim tuag at gyrhaedd y fedd- yginiaeth hono. Na, dylai feddwl am rywbeth er iaciiad ei hun heblaw gwrando ar bob math o feddygon. Y mae personau wedi cael iachad idwy y bath hwn fel mai priii y gellir credu eu bod yn wirionedd oni bai eu bod yn ffeithiau an- wadadwy; ac fel un o'r cyfryw gallaf fi ddweyd iy mod wedi cael iachad trwyadl drwyddo; ond aid trwy gyngor un meddyg, cofier. Na, yr oeddynt yn fy atal i fyned iddo, ac yn fy mygwth befyd os y buaswn yn myned. Wel, ynte, at y ffaith. Bum yn glaf am naw wyth- aos, ac yr oeddwn yn myned waeth waeth o hyd o dan law y meddygon. Yr oeddynt yn amryw- iol eu baraau am natur fy nghlefyd. Dywedai un mai un o fy Inngs oedd yn ddrwg. Dywedai uu arall mai inflammation of the lungs oedd y clefyd. Dywedodd un yn ystod fy afiechyd mai wedi cael anwyd o'r newydd yr oeddwn, ac mewn canlyniad blistrodd fy ochr ddeheu. Vethmn yn waeth lawer iawn ar ol hyny, hyd ünid. oeddwn yn meddwl bod fy nyddiau bron wedi en rhifo, a minau bron darfod a byw. llhoddais hwy, pa fodd bynag, i fyny, gan nad oeddynt yn gwneud dim lies i mi, ond yn gwneud i mi fyned yn waeth. Yr oeddwn wedi bod yn v Bath ychydig weithiau cyn ymadael a hwy, ac wedi i mi gefnu ar y meddygon, dilynais y Bath yn gyson dair gwaith y dydd am oddeutu pym- thegnos, ac erbyn i mi gymeryd rhwng y cwbl 55 o faths, y canlyniad fa i mi ddyfod yn holl- iach. Yr oeddwn mor wan pan y rhoddais y meddygon i fyny, fel yr oeddwn yn methu cerdded o'r ty i'r Bath ac o'r Bath i'r ty; yr oeddwn yn gorfod aa-oa Hawer ar y ffordd, er nad oedd genyf lawer o'r ty i'r Bath sc yn ,01, obk- gyd yr oeddwn bron colli fy anadl ar y dechreu; and yn raddol ory £ h»is, ao; fcily daethum yn holhach. Yr oedd y peraonau oeddynt yn j Bath yr un amser apar y cynfctf yn sibrwd yn ddystaw, "Drnan ag ef, tiicM^TwelJUiad byth." "Mae yn myned yn gyflym," med^eygilL Ond yr wyf yn awr wedi gwefla, ae ^r'BatK yn/ unig, a medrusrwydd ei berchenog yn nghyd, ao i fendith yr Afglwydd, yr wyf i briodoli fy ngwellhad, onide yr wyf yn credu y buaswn .yn; myned yn ol y daroganau uchod am danaf. Oy- < merais ddeg ar hugain o faths, ac wedi eu cy-! meryd yr oeddwn wyth pwys a haner yn drym-' ach nag ar y deehreu. Y mae hyn yn brawf diamheuol nad oes gormod o faths i'w cymeryd i ddyn claf. Yr wyf yn ddiolchgar i Mr. Atkins am ei ofal, ei dynerwch, a'i diriondeb tuag ataf pan yr oeddwn bron yn rhy analluog i gymeryd fy ngofal fy hun. Triniodd fi fel plentyn, ac y mae fy niolchgarwch iddo yn fwy nag y gallaf ei; draethu. Byddai yn burion peth i holl gym- deithasau y cleifion yn Merthyr, Dowlais,. ac Aberdar, a manau ereill hefyd, i anog eu cleifion i ddyfod i'r Bath, oblegyd amlwg yw oddiwrth y ffeithiau blaenorol mai y Bath ydyw y feddyg- iniaeth rataf, effeithiolaf, oraf, a chyfiymaf, ond iddo gael chwareu teg ar y dolur. Nid myned i'r Bath unwaith neu ddwy; na, rhodder chwareu teg iddo beth bynag, trwyfyned iddo am ysbaid o amser, fel ag y gwnaethum i. Ydwyf, ar air a chydwybod, DAVID GRIFFITIEES. William Street, Twynyrodyn, Merthyr.

ANERCHIAD AT LOWYR YR HOUSE COAL, CWM RHONDDA. Mr. Gol.Gan mai newyddiadur rhydd yw eich papyr, ac helaeth ei gylchrediad, crefaf eich caniatad i anerch glowyr yr house coal yn Nghwm Rhondda. Anwyl Gydweithwyr,—Beth am y penderfyn- iad sydd yn cael ei gyfrif i ni yn y GWI>ADGAK,WR diweddaf ? A ydyw yn eiddo gwirioneddol i ni, neu i rywun arall ? Barnwyf nad oes y degwm 0 honom wedi bod a bys na bawd yn ei lumad gan hyny, y mae o bwys i ymysgwyd o'r llwch ar unwaith, fel nad arweinier ni i brofedigaeth. Gellir meddwl wrth y parodrwydd am rybudd yn y penderfyniad,* mai melus ydyw bara car- dod a moethder awelon miniog y gauaf. Pa le y mae y profiadol o hyn yn aros ? A gaiff" mudanrwydd deyrnasu hyd nes y byddom wedi anturio i frwydr, cyn y byddo archollion gwaed- lyd y strike diweddaf wedi gorphen rhedeg? Beth ydym wedi elwa wrth ymrafaelio ? Onid colli yr ydym bob adeg wrth gweryla ? Onid ysbail rhyfel ydyw lluaws o'n hiawndemu sydd yn meddiant ein meistri yn bresenol? Heblaw hyn, onid cyhoeddi rhyfel ddylai fod y peth di- weddaf ? Pa le y mae Cristionogaeth yn Nghy. mru efengylaidd ? Ie, pa le y mae ei hegwydd- orion addfwyn i'w canfod ? Gwareder ni oddi- wrth y fath ofwy o aflwydd ag y mae ein cyf- eillion am osod arnom. Gan ein bod yn brofiadol beth ydyw tynged rhyfel, dylem bellach ym- drechu am lwybr gwahanol, yr hwn ellir ddys- gwyl fod yn llwyddianus. Perftieithrwydd ffolineb ydyw meddwl fod yr Undeb sydd yn ein plith yn alluog i'n cadw rhag newyn, &c. Os bydd i ni ryfygu dyfod allan ar yr adeg bresenol, bydd cerbyd llwythog y cynafareddiad yn pwyso yn drwm ar ei wynt am y misoedd dyfodol; ac os llwyddir i ddyfod â. hwnw allan yn ddiwarth, bydd hyny yn orchest, a dweyd y lleiaf. Gresyn meddwl fod ein tywysogion mor wirionffol, penfeddal, a diegwyddor a cheisio gosod yr anwybodus a'r difeddwl i gredu fod y gweithwyr o ran eu safle yn alluog i fynu y pethau a ewyllysiant, a gosod pawb i ymostwng i'w dymuniadau hwy. Pe b'ai safle y gweithwyr yn gyfryw a haerir yn bresenol ar hyd y wlad, a fyddai yn ganmoladwy ynddynt arfer gormes fel hyn ? Beth gwell ydyw yr egwyddor hon na'r un sydd yn cael ei gweithredu gan y meistri yn bresenol tuag atom ? Proffes sylfaenwyr yr Undeb yn ein plith pan yn ei argymhell arnom ydoedd cael cyfrwng er ynilid ymaith strike, a chael cytuno â'n gwrth- wynebwyr ar dir rheswm, &c. Onid Undeb er cael yn nghyd rheswm oedd mewn golwg ? Pa faint amlygwyd, farnwyd, ac a gyhoeddwyd nad oeddem yn alluog i gasglu cyfamf er troi y glorian ? Ond erbyn heddyw, pa le y mae yr amcanion oedd mewn golwg ? Beiddiaf ddweyd eu bod yn is-wasanaethgar i opiniynau ffol ter. fysgwyr. Beth ydoedd y cylchlythyrau a an- fonwyd at y gweithwyr ond profion diamwys o hyn. Anwyl gydweithwyr, os bydd genym gwyn- ion, gofalwn eu gosod ein hunain ger bron ein meistri, a dangoswn deimlad personol yn mhob cais, o herwydd bydd hyny yn sicr o fod yn effeithiolach na bod ein ceisiadau yn dyfod o dan nawdd Undeb na phwyllgor, a bydd ein gofyn- ion yn sicrach o gael atebiad ffafriol. Ond os strike, bydded hono yn home brewed, ac yn codi oddiar egwyddor o angenrheidrwydd am dani,; ond os o'r tu arall y bydd i ni gymeryd ein hudo i sefyll allan er boddio penweiniaid sydd yn blysio am hyny, byddai yn well ein rhwymo mewn gefynau chwe' misol, fel ein brodyr ar bwys yn y steam coal, yr hyn sydd yn sarhad ar ddynoliaeth, rheswm, a chrefydd. Troseddwyr, ynfydion, a chreaduriaid rheibus sydd yn arferol o fod mewn cadwynau. Peidied neb a thaflu yr ysgrif hon heibio fel eiddo un o ddynion y meistri. Cofiwch hyn, glowr profiadol ac ymarferol ydwyf, ac yn teimlo yn ddwys dros ein sefyllfa beryglus, a barnwyf mai cyn y bydd i'r march fyned allan o'r ystafell y mae i ni gau y drws. Gwyddoch y rhan fwyaf nad ydym wedi cael chwareuteg fel corff o lowyr yn y ddau gyfarfod diweddaf yn Mhontypridd, ac felly apeliaf yn ddifrifol atoch, un ac oil, a oddefwn i gael ein cylcharwain fel rhai yn am- ddifad o allu i drafod ein business ein hunain ? Gwir fod ein llafur yn galed, ein henillion yn fychain, ac ymborth o bob math braidd a dyr- chafu allan o'n cyrhaedd gan ddrudaniaeth, ond eto y mae y fasnach lo i'n bryd ni yn bur fodd- haol, er nad ydyw y mwyafrif o honom yn meddu ar wybodaeth addfed o hyny. Er hyny, byddai yn briodol i ni gofio mai "Gwellpwyll nag aur." Cyn y gellir cael dim pwysig, rhaid bod yn amyneddgar. Beth pe gofynem i'n meistri ein cyfarfod, naill ai yn annibynol bob un yn ei swyddfa, neu yn gymdeithasol mewn lie penod-' ol, er pwyllog ystyried y cwestiwn, a chyda llatv ymdrechu cael telerau parhaol, pa. rai, i'm tyb i, a fydd»i mor hawdd eu cael a chyffkrfod cyffr^ redinol. Paham iwd ellir cytnno am br\s y dynell wrth y farchnad yr un fatn ag y (Jyttlnwyd am bris y dynell wrth dewdwr y glo?' Daiigose^ y dyn, ac nid y creadur ibagllanr. iJ A ,1i1¿. ow: L t « EBENEZER, PONTYQOF.-LLYWODRAETH' ^CPFMOROL Y PAB.—Nos Bfercher, yr lleg cyfis- 6T, traddodwyd darlith ar y testyn uchoa gan y Parch. D. Saunders, Aborcam. O liftrwydd ryw amgylchi^d, ni chafwyd presefaoldeb y cad- eirydd apwyntiedig, sef Mr. D. Jarrett, Forge r hyny, cynygiwyd y.^Pawjh; D. Roberts, Penyeae, i lywyddu y cyfarfod yn ei absenoldeb. Gwnawd arwydd o uchel gymer- adwyaeth i Mr. Roberts i ymaflyd yn y gorch- wyl, yr hyn a wnaeth gyda deheurwydd meis- trolgar yn fyr a destlus yn ol ei arfer. Yna galwodd ar y darlithydd at ei orchwyl yntau. Ymaflodd Mr. Saimders yn wddf yr hen batri- ftrch o Rhufain, gan ei lusgo ef a'i dylwyth, hil ac epil ar ei ol drwy ffosydd llygredig, caddug- awl, gyfundraethol Pabyddiaetn. Darluniodd ac eglurodd ei thwyll a'i hegwyddorion, yn nghyda'i dadfeiliad am lawer o ganrifoedd hyd at y struggle ddiweddaf. Yr oedd Mr. Saunders yn wir alluog yn hanes yr hen Babel yn ei gwa- hanol ystrywiau a'i hudoliaethau gwaradwyddus. Gresyn yw meddwl fod cymaint o'i olion yn aros (a He i ofni, fel yr awgrymodd y cadeirydd,) ar hyd ein heglwysi, ac nid yn unig yn aros ond ar gynydd. Gafwyd darhth wir ddifynis a da. Cynygiodd Mr. lioberts ddiolchgarwch y gynull- eidfa (pa un oedd yn dra lluosog) i Mr. Saunders am ei ddarlith gampus. Yr un fath cynygiwyd i Mr. Roberts yr un diolchgarwch am lywyddu y cyfarfod mor drefnus. Yna ymadawyd gyda boddhad, gan wir ddymuno hir oes i'n parchus ddarlithydd i wasanaethu ei gydgenedl.—Euldil. LIBANUS, PONTARDULAIS.-Nos Fawrth, y lOfed cyfisol, cynaliwyd cyngherdd ardderch- °S yn y lie uchod, gan Miss Watts, yn cael ei chynorthwyo gan Alaw Ddu a'i gor. Nid oes rhaid i ni ganmol y personau uchod. Y mae eu henwau yn ddigon o brawf fod yno gyngerdd rhagorol. Da genym ddeall eu bod yn gwasan- aethu yn rhad. Teimla yr eglwys yn ddiolch- gar iawn, yn neillduol i'r oantorion, pa rai sydd yn eyflym gynyddu yn y gyfundrefn solffayddol, trwy lafur ac ymdrech eu blaenorydd galluog, Mr. Harries, Bolgoed. Ar ddiwedd y gyngherdd, cawsom y fraint o glywed y farddes ieuanc da- lentog Brynferch yn traddodi anerchiad bardd- onol i MiBsW atts.-llJrasmu.c;. LLANGADOC. —HELYNT HYNOD. -Fel y gwyr pawb, y mae dydd gwyl Mihangel yn un o'r dyddiau gwyliau enwocaf yn sir Gaerfyrddin, a thebygol nac aiff enw yr hen sant byth i ebar- gofiant tra byddo cytundebau y meistr a'r deil- lad am y flwyddyn yn dechreu ac yn diweddu ar ddydd gwyl Mihangel. Bu llawer o gynhwrf eleni yn mhlwyf Llangadoc o herwydd i Allen James Gulston, Ysw., Dirleton Park, brynu ystatl y diweddar Llwyd, o Danyrallt, a'r can- lyniad fu i'r ysgt-iw feistradol ddisgyn a Haw haiarnaidd ar y deiliaid, a hyny drwy godi yr ardreth yn enbyd arnynt, nes ydynt heddyw yn ochain o dani. Ymadawodd tri o'r deiliaid ar unwaith, ac nid oes gobaith hyd eto y daw deil- iaid yn eu lie, o herwydd yr ardreth uchel a ofynir am danynt. Ond yr hyn sydd Yl1 tynu sylw, a siarad, a chywilydd ar lawer y dyddiau hyn yw, achos Hughes, gweinidog yr Annibyn- wyr yn Llangadoc, a Jones, gynt o Caerhun, ac ystranciau plentynaidd David James, perchenog Prospect Place, Llangadoc. Mae ty o'r enw uchod wrth pont Frân, Llangadoc, pa un oedd yn wag, a chan fod Hughes am sefydlu yn y dref, gwnaeth gytundeb a James am y ty; a chan fod Jones, gynt o Caerhun, heb un lie i osod ei eiddo, rhoddodd Hughes ganiatad iddo gael cyfran o'r ty. Felly bu; symudodd Jones o flaen Hughes i'r ty, a daeth Hughes i ymweled ag ef, a dywedodd Jones ei fod wedi cyneu tan- au yn yr holl ystafelloedd er gwneuthur y He yn gysurus. Felly aeth Hughes a'r ystori ar hyd y dref mai un hynod o hynaws a charedig oedd Jones, gan adrodd y ffaith wrth ei gyfeillion. Yna aeth adref i Lanwrda, er parotoi erbyn tranoeth, a thranoeth anfonodd ei fab i waered i hysbysu ei ddyfodiad. Dywedodd Jones wrtho nad oedd lie iddo gydag ef, ac mai y goreu peth iddynt fyddai sefyll gartref, ac anfonodd frys- genadydd nerth ei draed a'r genadwri canlynol yn ei enau,—"Jones a ddywed wrthych am sefyll gartref, am fod y He yn fychan iddo ef ei hun." Ond er y cenadau, daeth Hughes a'i gelfi i Llangadoc, a chyfarfyddwyd ag ef wrth y drws gan Jones, a dywedodd wrtho, "Na anel- wch ddyfod i'r ty, am hyny dychwelwch i'r fan y daethoch," a gorfu ar Hughes ddychwelyd yn ol a'i gelfi. Hughes yn rhenti ty er mwyn dyfod i fyw iddo, a Jones yn ei drawsfeddianu trwy ddichell; a'r hyn a ellir gasglu yw, fod perch- enog y ty wedi ei renti i'r ddau.-loan Dafydd. PENTYRCH. -Cynaliodd Methodistiaid Calfinaidd Capel Horeb eu cyfarfod pregethu blynyddol ar y 9fed a'r 10fed o'r mis hwn. Pregethwyd yn y gwahanol gyfarfodydd gan y Parchn. M. Morgans, Aberdare; T. C. Phillips, Mountain Ash; D. James, Llan- eurwg; ac E. Matthews, Canton. Cafwyd cyfarfodydd dieithriad o lewyrchus a chy- mwys, a chynulleidfaoedd lluosog a Method- istaidd. Gwnaed casgliad yn mhob odfa at leihau dyled y capel, a derbyniwyd yn an- rhydeddus. Yr oedd cynydd yn y flwyddyn yma ar y flwyddyn o'r blaen.-Gohebydd y Tioyn. YNYSMEUDWY.—CYFARFOD ADLONIAD- OL.—Nos Wener, Hydref 13eg, cynaliwyd yr ail o'r cyfarfodydd hyn eleni yn yr ysgoldy perthynol i'r lie uchod, o dan lywyddiaeth boddhaol Mr. Edmund James, Pontardawe. Yr wyf yn meddwl fod eyfarfodydd o'r natur uchod yn fendith mewn cymydogaeth, ond eu cynal yn y drefn ddyladwy. Y maent yn perffeithio chwaeth ac athrylith y to ieuane sydd yn codi, ac yn eu hatal rhag myned ar ol pethau annymunol ac o chwerw ganlyniad- au. Gan hyny, yr wyf yn apelio atoch chwi fel pwyilgor i roddi yr un chwareu teg i bob doabarth yn eich cyfarfodydd. Gwyddoch fqd aniry-W o feirdd a thraethodwyr ieuainc yti eioh plith a garent gael tipyn o waith i'w, hymenyddia,u, ac nid i'r geg yn barhaus, fel yr oedd yn y cyfiirfodydd mweddaf. Dyw'r liyybr y byadwch deby^af o gyraedd yr am- canion sydd genych mewn ffolwg. Da gcilyf allu hyabjwu fod yti^mWriad y pi«ry%or i xoddi yr ^w dfellliedfe oddiwrth y cyfarfod-*1 Wd nchoi trwy yt gatiaf Mrij John'JotteM B<»^ias Th £ >nias, pa rai aydd yn glaf efy#; Well dotbe, y ;Go*a beithio y^byddwcli ivy io tlui mark ar ddiwedd y cyfarfofhadd jic yn -Hgbyfl wyniadfyt llw. — Meudvsy_ Glcm Tawe, TABERNACLE, GLANDWR. — Cynal- iodd y Trefnyddion Calfinaidd eu cyfarfod blynyddol eleni nofi Sadwrn a dydd Sul^ Medi y 23ain a'r 24ain, pryd y pregethwyd gan y gweinidogion—ie, yr "hyfforddus weiaion," —J. James, Penybont, a J. Harris Joriesr M.A., Ph.D., Trevecca College, "-C&fwyd cyfarfodydd lluosog, pregethau hwylns a grymus, gwrandawiad astud, ac arwyddion amlwg fod Duw yn Israel. Mae'r capel yn bresenol yn ddiddyled, a'r tir perthynol iddo wedi ei brynu yn freehold, possesmm. Casgl- wyd yn y gwahanol gyfarfodydd gogyfer a. theml newydd hardd. Mae yr eglwys yn dra diolchgaj- i Mr. Williams, Halfway House, am ei garedigrwydd yn croesawu'r pregethu wyr y tro hwn fel o'r blaen ar amgylchiad o'r fath.—Gtinlym Ffrwd. m

DAM"WAIN-MEWN GLOFA~- Boreu dydd Sadwrn iliweddaf dygwyddodd dam- wain mewn glofa haner milldir o Dudley, trwy yr hon y cyfarfyddodd dau berson a'u diwead, ac y niweidiwyd y trydydd yn fawr- Y mae yn ymddangos fod y tri yn gweithio mewn ship oddeutu haner y ffordd lawr y pwll, pryd y gyrwyd hwynt yn ddiymadferth gan choke- da/mp. Syrtliiodd dau o honynt yn y sefyllfa yma i waelod y pwll, ac a laddwyd, dra y diangodd y trydydd megys wrth groen ei ddanedd. Enwau y ddau a gollasant eu bywydau oedd Richard Hotchkiss, a'i fab James. NEWYKTJ. -Dydd Sadwrn diweddaf, mewn cydchwil a gynaliwyd yn Bethnal Green, Llundain, ar gorff heu tV): 54 oed, yr hwn oedd wedi marw o newyn, cafwyd adroddiad toroalonus o'i banes. Yr oedd y traneedig yn byw gyda'i fab mewn ystafell tanddaearol, ac yr oedd y mab wedi ceisio cynal ei hun a I dad trwy werthu .st/riq^ Lledr. Yr oeddynt wedi bod am dri mis heb brofi tainaid o gig, ac nid oedd ganddynt un math o wely i orwedd arno yn eu hystafelL Cafodd y rheithwyu allan fod yr hen wrtlawd wedi marw o eisiau anghenion cyfixedin bywyd. OYNILDEB Y LLYWODEAETH.—Ychydig yn ol prynwyd 900 o geffylau at wasanaeth y (kntirol Department am o 35 i 38 gini yr ini. Cyfrifid y collid rhyw naw mil o bunau wrth. eu gwerthu drachein, oiid yn lie colli Rio ac bob cefiyl, y mae y iiywodr&eth wedi colli ar gyiai-taledd rhyw £ 16 yr un, neu oddeutu 15,000 yn y cyfan. Y fath wahanineth sydd rhwng prynu a gwerthu. LLOFRU D DI A ETH YN YR 1W ERD DON.—YLX hwyr nos lau diweddaf, fel yr oedd amaethwr cyfrifol o'r enw Conway yn dychwelyd adref o New Pallas, Limerick, ymosodwyd arno a. chirwyd ef yn y fath fodd fel y bu farw boreu dydd Sadwrn mewn poenau mawr. Y mae yr heddgeidwaid mewn meddiant o hysbys- iaeth ag y dysgwyliant a arweinia i ddaliad y troseddwyr. Y inae hysbysiaeth wedi cyrhaedd South Shields yn rhoddi ar ddeall fod y llestr (h-o- moctoo wedi ei cholli tra ar ei ffordd o Que- bec i'r Tyne. Dywedir fod ugain o bersonau wedi eu colli gyda'r llong. Ax yr un adeg, dywedir fod gwrthdarawiad wedi cymeryd lie ary Tyne, gyda cholliad pump o fywydau. DAMWAIN AR REILFFORDD YN S(XM,ANI>_ —Cymerodd damwaiu le ar y North British Railway, ger Glasgow, ddydd LIun diwedd- ai, trwy yr hwn y lladdwyd dau berson ac y niweidiwyd pymtheg ereiU. Ymwelodd y cyn-Amerawdwr Napoleon, yn nghyda'r Tywysog Amerodroi, a Ply- mouth ddydd Sadwrn diweddaf, a dychwel- asant i Torquay yr un prydnawn. Allan o'r 130 heddgeidwaid perthynol I ddosbarth Newcastle, y mae 95 o honynt wedi ymadael oherwydd annealldwriaeth rhvngddynt a'r prif swyddog. Sicrha fferyllydd Ffrengig pe melid te lei y gwneir a choffi, cyn arllwys dwfr berwedig arno, y cynyrchir agos ddwywaith gymaint a'i ffrwyth adlonawl. Y mae llifogydd mawrion wedi cymeryd lie yn Tientsin, China, ac y mae oddeutu 3,000 o bersonau wedi boddi. Y mae heddgeidwaid Dosbarth Sheffield wedi penderfynu ceisio am ychwaneg o gyflog.

DB. Loceox's WA-VIKRB ?OR COUGHS, COLDS AKD Eio-UX- kubb.—Jitter received from the Key G. Wanje. 86. Bpnngneld-place, Leeds: Whenevor in times ai hoan»« nese, Rnfjiug from cold or oxMM of pubUe spiking. I e," K I iiave invariably found relief. Da LOOOOK'S WAFKRS GIVE iDitr.iu relief to asthma, consumption, oouglw, and all ditorden of the breath and lunga. To aiasetu and put-lie spe«Jcen they are invaluable for -i-leating iuid the vehte, and have a pleasant taste, Pri09 lB. lii. per box. Sold by all Chemists.

AT GLEIFION ABERDAR, MERTHYR, PONTYPRIDD, LLA.NELLI, A'R CYLCHOEDD. From W. BADHAM, Canton,, Cardiff. I one day called with a chemist in the oeMie bourhood of Aberdare for a box of George's Pflea and Gravel PilU. Wld was Buppiied with what I supposed to be the genuine anI wat) greatly surprised however, o* openiag the paraol, to fiDd that instead of George's PCLIs, the chscdst hacI deliberately cheated me by paeMng up a tputiout box of Pills. I had the rigid article hovevw at Canton, and am moch bettor ftioce I took thma-