Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

8 erthygl ar y dudalen hon

GOKBB JONES:

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

GOKBB JONES: WKU, YR IMGYRCH CARWBIAHTHOL. GAN MB Tox EVANS (WEDBOS.) a yr awdwr yn dod a'l bri' gyme-fadan gtr brin R ponodan «yntaf, yr tyn sydu ya hanfodcl mtwa ufhane* i'w wne; d yn ddy Ido oL Oeidw hefyd ddy- «lordeb y c wedl yn d-ilfwccb, at y ms* gaaldo atben- ^jtwydd »glur drwy y thwedl i'w holl gymeriadau. Pe cyhoeddld y chwedt hon, detui "Wil y Fel n ya hycod o feob'ojraild. Dav!Uwi" m-ned i g«u y nog" yn rhagorol yn yr amgylch!a an ^y^ylltedig Jobn Price, dTUAn; alS y km y ptat gyda rhoddi yr yd'an .r dan wedt cael eI vithio allai mews mo<?d canmoUdwy i*wn. A chymeryd jr e?<an»o 'd'.ftdd-wyddo.y mae ;n dda iawn."—Btirnlal- aeth MYNYDDOO. PEN. IV. T FFASIWN a fodolai yr adeg hono, ac eto i Taddau fel y mae mwyaf gwrthun i feddwl, yn yr ardal hon, pan fyddai bachgen wedi a syrthio mewn cariad ag un o ferched ieuainc y gymydogaeth, ac arno yntau eisiau gwneyd y peth yn hysbys iddi, byddai iddo ryw noson hwylio ei gamrau tua chartref y fun; ac ar ol boddloni ei hun fod pawb, yn y ty yn dawel yn mreichiau cwsg, dyna yntau yn nesu yn lladradaidd i gyfeiriad 1fenestr ystafell ei anwylyd, ao yn euro, naill ai a dyrneidiau o bridd neu a pastwn, ac yna, wrth gwrs, byddai i'r ferch ddeffro, ac edrych beth a phwy oedd yr aflonyddwr. Yna, byddai cryn dipyn o siarad yn cymer- yd lie, ac yn y cyffredin, yn bur ddisynwyr; ac ar ol eriyn o un tu, a nacau o'r tu arall am dro, daw y pleidiau i gytundeb, a chaiff ddyfodiad i'r ty, a bydd yno, fynychaf, hyd y boreu. Ar cl ffarwelio a'r "Ship y noson hono, penderfynodd Price a Wil y Felin fyned i'r Plasllwyd gyda'r un neges, ac yn yr un dull a gofnodwyd uchod. Paham na fuasech chwi, Price, yn my'd i garu heb gwmni," gofynai Wil. 0, fachgen, y mae arnaf ormod o ofn i fyned fy hun. Nid awn i garu am y byd .heb gwmni; y mae cymaint ofn ysbrydion arnaf," ebai Price ar ei wen, a'i goesau pit- eraidd yn symud yn rhwyddach nag arferol, gan fod rhyw ad-dyniad rhyfedd tua'rPlas, -a'i het ar lechwedd y pen, fel pe wedi syrthio mewn cariad a'i glust chwith. Ysbrydion yn wir," ebai Wil yn gell- -weirus. Byddwch yn ddyn, Price, nen cyn wired a bod bara mewn torth,' ni chewch byth mo Gwendolen os clyw hi hyn. Byddwch yn gall yn eich cenhedlaeth Trice, y mae genych ddigon o gorff i fod felly. Nid oes yr un ysbryd i'w gael y tu yma i'r Iorddonen, yr ochr draw i hono y maent hwy yn lodgio i gyd; ond a ydych chwi yn caru Gwendolen Hughes ? Beth feddyliet ti Wil ? Meddwl, wrth gwrs, eich bod, Price. 3Jid yw dyn call fel chwi yn ei bras-gamu fel idiot drwy y rhew a'r eira yma, heb lyny, neu dylasech gael treulio gweddill eich oes yn y mad-heuse. Hidiwn i ddim pibellaid o soeg eich hebfwng yno cyn brecwast. Os leiciwch, caiff yr hen asynod .eich tynu yn y cart." Ie," ebai Price, ar ei wen, pwy a ddaw a'r cart yn ol, dywed?" ac yna chwarddodd ef a Wil yn iachus. Wel, yr ydwyf fl, Wil, yn caru Gwen- iblen yn ddychrynllyd! ond paid a dweyd wrth neb dyna un fach net yw hi, mae fel posi." Eithaf gwir, Price." cc Ond a ydwyf fi yn ddigon pert i fyned yno heb newid fy nillad ? gofynai Price. Ydych yn siwr, yr ydych yn edrych yn well heno, nag y gwelais chwi erioed," ebai Wil, a gwen gellweirus ar ei wyneb. Na, na, fachgen, pe bawn yn cael yr lien siaced a'r botymau melynion, y 'sgidiau sy'n gwichial, a'r chain watch felen, bydd- wn yn debycach o lwyddo." W eI, myn brain, Price, yr ydych yn -ddigon i brofocio sant; ffwrdd a chwi i'w 5bo1 a be andros sydd arnoch chwi heno." "Wei aros fan hon dipyn bach, Wil, a <denaf yn ol yn union." All right, Price," "rhedweh." Aeth Price mor gyflym ag y gallai, ond ni redodd; nid ar ei oedran nai ewyllys yr oedd y bai, ond ar ei heglaa, a dychwelodd yn fuan, a'r goh a'r botymau melynion am ei gefn, ac esgidiau yn gwichiani am ei draed, cadwyn aur ar ei wasgod, a gwen ar ei -wyneb. Wel, ymlaen a hi, Price, neu fe aiff yn rhy hwyr heno," ebai Wil. 0, y mae yn oer, fachgen," ebai Price, yn grynedig, "yr wyf bron a chredu fod fy nwylaw yn chwyddo yn rhyfeddol" "Wel, peidiwch a'u rhoddi yn eich poced, Price, rhag ofn na fydd i chwi eu cael allan, a byddai hytrach yn ddiftas ar- noch fel hyny," ebai Wil. Gyda hyn, taniodd Price ei bibell, ac yn mIaen yr aethant, yr esgidiau yn gwichian am draed Price, yr het reclining at an angle of 45 ar y pen, ei goesau mor stiff a phe buasent wedi ei startchio, a gwen foddhaol yn coroni y cyfan ar ei wyneb gwridgoch a llydan. Yn fuan cyrhaeddasant fuarth Plasllwyd. Ar oli Wil dori darn o grllen, yn mlaen yr aethant at y ffenestr, gan sefyll gyferbyn a li bron a rhynu gan yr oerfel; ond wele Wil yn rhoddi blaen y wialen i gyffwrdd a'r gwydr. Jno y bu yn cnocio am amser hirfaith, nes oedd ei fraich bron diffrwytho, a Price yn fwy stiff nag erioed—y ddau mor anwydog a phe buasent o fewn tiriog- aethau y frigid zone; ond o'r diwedd wele gwr y llindt yn codi. Ar ol i Price dystio mae ysbryd oedd yno, a Wil daern nad oedd yno ddim gwaeth na chath, agorwyd y ffenestr; ac wele Gwendolen yn estyn ei phen allan, ac yn profi mae hi oedd yno. Llithrodd Wil yn lladradaidd o'r golwg. "0, Gwendolen anwyl," ebai Price, out yr ydych heno ? Holo! chwi sydd yna?" ebai'r ferch hono gan chwerthyn. "Buasai yn well i chwi fod gartref yn eich gwely, ar noson mor oer, na dyfod yma i aflonyddu arnom. Ond sut yr ydych yn teimlo heno." Yr ywyf yn teimlo yn flinedig iawn," ebai Price, ar ei wen, "bn'm yn gweithio yn galed iawn. Y mae'r cwstwm yn myned yn fwy yn ein siop ni bob dydd, a chawsom heddywwerth ugeiniau o bnnan ofretbynau, siwgr, sebon, a te gartref, a bu'm inau yn eu examino a'u rhoddi ar y shelfs a manau ereill drwy'r dydd. Dywedwch 'nawr, 'te, Gwendolen fach, a gaf fi ddyfod i mewn heno." Gyda hyn, symudodd ychydig yn nes i gyfeiriad y ffenestr, er gwneyd i'r esgidiau wichian, a rhoddodd un llaw yn ei logell er gwneyd i'r pres oedd yno dincian, tra yr oedd y llaw arall yn creu gwagle rtfwng ei wasgod a'r gadwyn aur oedd arni, er gwneyd yr olaf yn weledig i Gwendolen. Dim heno, Price," ebai Gwendolen, y mae yn rhy hwyr. Gwell i chwi fyn'd gartref." 0 peidiweh bod yn gas," ebai Price eilwaith, "yr un fach net. 0, Gwendolen anwyl, gadewch i fi ddod i mewn." A chyda hyn, o dan effeithiau ei deimladau, gwenodd yn fwy bendigedig nag erioed, a rhoddodd lam ysgafn, nes.cwympodd yr het. Pan yn ymgrymu i'w chyfodi, llithrodd ei droed, ac fel y bu mwyaf yr anffawd, cafodd ei hun yn fuan yn cusanu yr. eira o'i gwm- pas. Wedi iddo lwyddo, drwy ymdrech mawr a thuchan, i gael ei ben yn ei het, a'i holl gorff tywysogaidd yn yr un sefyllfa ddaearyddol ag o'r blaen, yn ymsythu yn ddoniol rhwng ei het a'i esgidiau, cyfeiriodd ei olygon tua'r ffenestr, ac wele Gwendolen yn gofyn iddo, Yn mha le y buoch heno, Price ? yr ydych yn edrychfelpe buasech wedi yfed." l, Wel, yr wyf wedi yfed, hefyd, waeth coffi gefais i swper," ebai Price,,gan wenu yn hyfryd. Yr oedd rhywbeth yn y coffi, yr wyf yn ofni," ebai Gwendolen eilwaith. "Dim yn wir, Gwendolen fach, ond siwgr a llwy," ebai Price, a gwenodd yn fwy hyfryd byth. Wel, Price, gwell i chwi fyned gartref. Yr ydych bron a rhewi, byddwch fel pib- onwy cyn y boreu, os rad ewch ar unwaith." Ac ar ol dweyd hyn, dechreuodd Gwendolen gau y ffenestr. 0, Gwendolen fach," ebai Price eilwaith, "gadewch i fi ddod mewn, 0 dear, peidiwch a bod yn gas, 'nawr, Gwendolen anwyl- 'nawr, 'nawr." Tewch a son, y mae yn rhy hwyr, Price," ebai Gwendolen eilwaith. Na, na. 0 Gwendolen fach, dewch lawr yn wir." Ac wrth ddweyd hyn, edrychodd Price yn hynod erfyniol, a thyn- odd ei oriawr o'i logell, nid yn hollol er cael gwybod yr amser, ond er ei dangos i Gwendolen. Cerddai hefyd yn hamddenol o flaen y ffenestr er's talm o amser, er tynu sylw Gwendolen at extreme isaf ei diaearol dy. Credai yn •gydwybodol mewn esgidiau yn gwichian, fel moddion effeithiol i ddenu serch. "Wei, Price, ebai Gwendolen, ewch i'r drws, ynte, a bydd i fi ddod i'w agor." Yna daeth Wil yn mlaen, ac aeth i gnocio ar Mary y forwyn, ac i wneyd long story yn short, digon yw hysbysu i Wil hefyd gael derbynibd y noson hono. Teim- lai Price fel conewerwr wrth fyned i mewn, a'r foment hono y cafodd ei huh yn eistedd o flaen y tan, ac yn gwenu ar Gwendolen, yr hon a eisteddodd yn ei ymyl. Ond hawyr, ydyw Gwendolen yn myned i garu a Price ? Cawn weled eto. PEN. V. GADAWSOM Gomer y noson hono y dywedodd Dafydd Jones y Owrt wrtho y geiriau rhy- fedd a thorcalonus, mewn eysylltiad a charwriaeth Price a Gwendolen." Aeth i'w wely yn brudd, ac ni chysgodd am oriau wedi iddo fyned yno. Dranoeth a ddaeth, ond nid aeth Gomer allan o'r ty o gwbl, arosodd i fewn i ddysgu y tasg roddodd ei feistr iddo i'w meistroli yn ystod y gwyliau. Eisteddai mewn hen gadair-freichiau dderw, fawr, o flaen tan gio yn y gegin, a'i draed ar y pentan, a'i "drwynyn y llyfr," sef Gramadeg Saesoneg (Lennie's). Edrychai dros y ferf weithredol to love, a swniau yn ami iawn y present tense, indi- cative mood, (1) I love. (2) Thou lovest, 8fc. Ae drwy y personau cyntaf a'r ail, sefy rhai uchod; ac 0 fel y dymunai i hyn fod yn wirionedd am Gwendolen ac yntau, a dych- j lamai ei galon gan lawenydd wrth feddwl am y posibilrwydd i'w ddymuniad ddod i ben. [ love, thou lovest, ebai laweroedd o weithiau drosodd a throsodd, a hyny yn y fath hwyl yn mron a phe buasai yn dyblu a threblu un o ber emynau Pantycelyn. Ni fu neb eri,oed yn ymhyfrydu mwy mewn dysgu gramadeg nag yr oedd Gomer y dwthwn hwnw, yr oedd yn gallu myned i fewn i'w ysbryd yn y present tmll, indica- tive mood, of the verb to love." Ar ol aros gyda'r rhif unigol fel hyn, aeth at y rhif luosog, We love, a dyma for o hedd yn llifo eilwaith i ysgafnhau y fron. Tra yr oedd fel hyn yn ymddifyru yn y gwaith bendi- gedig (iddo ef) o ddysgu gramadeg, clywodd rywun yn curo wrth y dirws; a phwy oedd allan ond Wil y Felin, a dau asyn, yn nghyd a cherbyd a'i lonaid o flawd. "Ti Wil sydd yna? ebai Gomer, tyr'd i fewn." "Na, Gomer Jones," ebai Wil, "nis gallaf adael yr asynod a'r hen gart yma. Hen greadur ofnadwy yw'r un blaenaf, os caiff ei ben yn rhydd ffwrdd- yr aiff fel idiot, gan dynu yr hen asen ar ei ol, a'r hen gart a'r blawd gyda hyny; a thafla y cyfan yn garlibwns i'r man y gwelo yn dda. Wn i ddim beth yw'r mater sydd ar asynod y greadigaeth, o asyn Balaam i lawr hyd hen Fob y Felin; y maent mor llwythog o'r creaduriaid hyny amoch Gadara." Wel, gad i'r asynod yn llonydd 'nawr," ebai Gomer, a gad i mi glywed hanes dy daith neithiwr." Adroddodd Wil y cyfan iddo, yn ei ddull doniol ei hun; a chyrhaeddodd y diwedd ar ol hysbysu i Price gael derbyniad. Yr oedd hyn yn ddigon i Gomer, a bron yn fwy nag y gallai ddal, ac nid oedd am glywed ychwaneg. ■ Daeth ei fam a'r forwyn yno erbyn hyn, o'r ardd, ac yn fuan symud- wyd y blawd i'r ty. Wedi cynorthwyo yn hyn o orchwyl, ffwrdd yr aeth Gomer i'r llofft, i'w ystafell ei hun, (yr ydoedd erbyn hyn yn dechreu hwyrhau,) ac ni bu yn hir cyn cael ei hun dan y gwrthbanau tew, cynes, a'i galon ar dori. 0, y dych'mygion rhyfedd a ymrithiai o flaeij ei feddwl—holl obeithion y chwe mis wedi eu chwalu, y eyfau yn ddim ond castell yn yr awyr. Ah! credai fod bedd ei ddysgwyliadau auraidd wedi ei gloddio gan Price y noson flaenorol. Ond, tra yr oedd yn nghanol y tywyllwch oaddugol hwn, fflachiodd pelydryn o obaith ar draws y caddug cofiodd am yr I love, thou lovtst, a meddyliodd ynddo ei hun, Y mae yn rhaid i fi eto beidio rhoddi y cyfan i fyny fel un heb obaith, hwyrach y chwelir y cymylau duon, ac y daw yr awyr yn glir, yn glyr Cyfododd o'i wely, yn benderfynol y mynai gael gwybod cyn machlud haul dranoeth a oedd gobaith i'w obeithion gael eu sylweddoli. Wedi myned i lawr i'r gegin. teimlodd fod rhyw gur rhyfeddol yn ei ben. Gorchymynodd, ei fam- iddo gy- meryd swper; ond teimlai Gomer nad oedd yr un unfumishtd apartmMt o dan y wasgod y noson hono. (Dylasem hysbysu na theimlai yn iach iawn er's dau neu dri diwrnod.) Eisteddodd am ychydig yn yr hen gadair- freichiau fawr o flaen y tan, pan y sylwodd ei rieni tod rhyw gyfnewidiad rhyfedd wedi dyfod drosto. Cynghorwyd ef i fyned i'w wely, ac yno yn fuan yr aeth, a'i wyneb yn hynod welw. Boren dranoeth, gallesid gweled y medd- yg yn myned tua Brynllefrith, a chyn nos, yr oedd y si allan fod Gomer Jones mewn twymyn boeth. I'w larhau.

Advertising

• JOHN HOWARD "PAYSB.

SYR JOHN FKANKLYN.

BBWYDR FAWR WATERLOO.

YMLADDFA MEWN AWYREN.,

Advertising

BEIRNI AD AETH EISTEDDFOD…