Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
17 erthygl ar y dudalen hon
AB.BRCEGJ.R.
AB.BRCEGJ.R. D-rwg genyim orfod c of nodi marwolaeth y fara/wd Edward Hughes, y Shop, o'r He ucih- oct, yr hwn a fu farw dydld Sul, Ebrill y laf, yn ei 76 mlwydd oed. D'ioddefodd gystudd 'Win am aroser maith. Teimlir chwithdod o^aiwr ar ei ol yn y wlad ac yn y gymydog- "aetlh, fed cyfaill pur a chymwynaswr parod. Bu yn ffydldlon iawn ar hyd y bilyny-ddau i foddion gras, ac yn neillduol i'r Ysgol Sab- 'botihol. Teitmlai ddyddordeb mawr yn mhob 8JWiudiad, a cihyfrianai yn haelionus iawn tuag at bob achos da mown byd ac eghvys. ^"r oedd yn hen .gymeriad' hynod mewn lliawfer ystyr, a dhwdth iawn ydyrw ei g'olli o'n PWth, a meddwl n.a c'nawn ei gy.mdeithas DiiWy. y dydd ^ferdher canlynol i'w farwol- 37!mgasgdodd tyrfa fa,wr a pharchus i <:l:a'l'U y gymwyntas ol,af i'.r ymiadawcdig. ^'Wasanaetiliw}^d wrtih y ty gan y Parch T J°n€s-Hump)hre3's, Ty Cerrdg. Ar derfyn y €wasanaeth cycihwyiiwy-d am fynwent Mach- ynfteth, lie y riioadwyd ei weddillion i °r'Wedd yn yr un bedd a'i anwyl briod, yr ^0ri oedd wedi ei rhagfl'ae.nu er's dros 12 iiedd. Gwa sanaethwyd ar lan y bedd gan y Parahn T Jones-Humphreys, aGO Roberts (M'orfin), Machynlleth. Cyn ymad. lael Clanwyd "Hyckl my.rdd o ryf.eddodau," ac yna gwahanodd y dyrfa, gan ei adael hyd Sfandad yr udgorn diweddaf. Cysured yr •Aj'glwydid y teu'lu trallodus yn awr y brofed- llgaetih. i; B'wr-w dy faich ar yr Arglwydd, ac e f>e a'tih gyiiial." iMiae olwyn fawr Rhagduniaeth O hyd yn.-prysur droi; Pan ddel ei throion chwerw, Nis galhvn bytih ei 'sgoi. —Dewi Glan Gwvdol. t
AMLWCH.
AMLWCH. IOyjjarfod Pregethu Blynyddol y Groglith. Dynia yr wyl yr ydym fel eglwys yn ei ctiadw er's Mynyddau bellach, ac yn edrych Yon ml'aen mewn boddhad am glywed yr hen hanes yn cael ei draddodi gydag arddeliad, ac ni siamwvd ni yn ein disgwy-hadau. Y g'Wedsion, oeddynt y Parchn Hugh Jones, ^•D.} Bangor, a Richard Morgan, Caernar- fon. Cafwyd pregethau grymus neillduol yn ystoid y dydd. Gresyn, yw meddwl nad a-rosodd neb yn ol i ro.i ei hunan i'r Ar- gtwydd ac i'w bobl, ac y mae yn syndod fod rhai yn dal mor gyndyn yn ngwyneb apel- iadau mor gryfion a thaer. Oaed arwyddion o bresenoldeb yr Arglwydd yn ein ■ttiysg yn ystod y cyif'a.rfodyidd, y llanw wedi codi i dir uchel ialwn. "Amen" a "diolcii" 51,11 d'od o bob Ciwr o'r addoldy, nes boddi Mais y pregefctawr a,r brydiau. Ac am y CarMi, nid oedd diwedd arno, mewn gadr yr "edd yn brfoledd trwy':r He. Priodol, a ^an-tais faw-r, mi gredaf, fyddai cael Se.iat ^'Qdefcol .shwng holl enwadau y dref, er cadw y bnwdfrydedd ysibrydol yn, fyw, ac er bod yn wrtihglawidid cryf a diogel i gadw y rhai §'M'edn:iaid, sydd wedi d'od i fewri i'r eglwysi yn ystod y Diwygdad, rliag llithro yn ol i'r fcyd.—>p. ..0
A&HTiOtN-IN -MiAKERFIELD.
A&HTiOtN-IN -MiAKERFIELD. Cynthaliwyd Eisteddfod y Groglith, fel Qrter, a tnrodd allaii yn well na disgwyliad y "towyaf ffydddog o ho noun. Beirniad y caniU Oedd Mr Wilfrid Jones; adro,ddiladau, y Pla,rohn E J Barry, Leigh, a H Wilson, Ash- ton; arwednydd, Mr E Lloyd Jones, War- ^itigton cyfedlydd, Mr Arthur Evans, Her- eon llywydd y pwylllgor, y Parch T G ROberts. vsgrrifenvdd Mr E A Rawson a }.h W T Huglhes, ysgriftenydd cylMdol, try- 'S'Orydd, Mr Thomas Plugihes is-lywydd, Mr J Roberts. Gwnaeth pawb eu gwaith yn ^deJieuig a dirwgnach, yn entwedig yr ysgri-. fenydd. Mae yn haeddu pob anrhydedd am ^ydddant yr Ensteddfod, Lilywydd cyfar- fod y prydnawn oedd Mr J A Seddon, A.S. ? nos, Dr Win,Stanley, ac ndid oedd modd eu gWeUa. Buddugol ar unawd y g,enethod "did Miss Dora D-avies ail, Mliss Blodwen iXavi^s; adrodddad plant, Miss S Williams, Birkenhead ail, Mass Bil'odwen Jones, Ash- t'On; unaw-d i feclhgyn, Mr Jos Davies, Ash- tion; unawd ar y berdoneg i blant, A How- ard dim ond un cor plant, sef un Sutton, •ac y,r oeddynt yn wdr deilwng o'r wohr; I'tiiawd tenor, Mr Fred Edwards, Asht'on; Tittawd bass, rhanwyd y wobr rhwng Mr Ille,ede-I a Mr Shaw; deuawd, Mr Abram Jones a'i gyfaill, o St Helens her unawd i ddynion, Mr Shaw, Runcorn; unawd con- tralto, r.h.anwyd y wobr .rhwn.g Miss S BKod- ^en Jones, Lerpwl, a Miss Biuld her unawd 1 ferched, Miss Sarah Bdodwen Jones, Ler- Pwl (imercli Tegia) enillwyd cwpan arian artl chwareu y berdoneg gan Muss Gerty plare, Glazebrook; adrodddad, Miss Will- ys, Birkenlhead, a Miss Bull; chwareu y crwth, Mastel- J Hurst; cystadleuaetih corau cy;nnysg, dau gor ddaefh yn mlaen, ssf Pres. Cott (arweinydd, Mir Henry Berry), a Garmed, Chiton (arwednydid, Mr J Dawies). Ndd oedd anHawsder o gwbl gan Mr Wilfrid Jones ddy- ^rnu cor Asliton yn fudduigol, a chawsant y '1ohr o P,7 7s a obwpa.n. ardan, giwertih L- 2 2s. Vir oedd cyimeradwyaetfn y dorf yn brawf ei bod yn undiarn a'r beirniad. D'iolchwyd i balwb am eu gwasaniaetih a'u cynorthwy, gan Parch T Glyn Roberts, ac eiliwyd gan Mr ■* Roberts. Terfynwyd Bisiteddfod ragorol *Wn rhif, lliafur, ac elw. i!\1iae yn ofidus gan bawb yma ein bod yn ^o-Ui gwasianiaeth y Parch E J Parry, Leigh. M'ae wedi cael gordhymy,n gan yr awdlir. dodau fod yn rhaid iddo fyned i Stockton yn ll'le Mr Jones, sydd yn afiach.—Gwr oedd yn y 'Stedidfad.
OEJiN MAWR.
OEJiN MAWR. Odd-eutu trd mis yn ol, bu farw Mr David Jones, argraffydd, Cefn Mlawr. Ilecldyw y onae. genym i hysbysu marwolaeth ei briod, yr hyn a gymerodd le y-n Infiruruary Caer y Siabboth ddweddai. Yr oedd wedi myned dan "operation." Tybid ar y cyntiaf ei bod yn giwelila, ac, edrychid yn mlaen yn obeitlh- iiol at yr adeg y deuai yn ol at ei pihuim' plentyn. bach sydd wedi eu ga.dael yn amddi. djad o dad a roam. Ond •• \id fy meddyliau i yw eich meddyliiau ohwi." Gyda golwg ar y teulu bach yima, y miae fel pe bydda.i yr haul a'r lleuad wedi syrtihio o'r ffurfafen, fel nad. oes ond tywyllwcih yn teyrnasu. Eiithr wedi ad'ys'tyried, y mae Greawdwr yr haul yn fyw, ac. nid yn unig yn Greawdwr, orid yn Dralcl iddyitt. Gad dy a.mddifaid, a mi a.'u cadwaf hwynt yn fyiw." Dioddefodd Mrs Jones ei chystudd a'i helbulon yn hollbl daw- el a dinvgnacih. Ni chafodd rhiruweddau maim y grôÍydd Gristibnogol erioed fwy o amdygrwydd nag yrn nghYillleniad Mrs Jones. Ei fchystdolaetih yn ei'chystudd oedd Cefais fy nwyn i fyny gyda chre.fydd, ond, er hyny, nid oeddwn 3'n silcr fy mod yn blenty.n i Dduw ond jnma yr ydwyf wedi cael per- ffiaith sdcrwydd o hyn. Y,r wyf yn falch fy mod wedi dyfod i Gaer pe na. buasai ond i gael y profiad ymia." Arddangoswyd cared- iigrwydd rnawr tuag at Mt.s Jones a'r teulu gan egdwys a. swyddOgiion Cefn Mawr, ac Ihefyd gan y Parch 0. Hughes a Mrs Hughes ac eghvys Caer.—Goh.
BAGILLT.
BAGILLT. Marwol'aeth.—Drvvg genym hysltysu mar-, wolaeth ein diweddar frawd Robert Jones, Soar, Biagillt. IC:y.farfu v brawd a damwain tua thair blynedd yn ol trwy dori ei goes, a bu yn dioddef am fisoedd lawer oddiwrth hyn, ond gweldlhaodd yn dda fel ag y gallodd ail-dd;ilyn ei orchwyl. Ond rai misoedd yn r. ol drachefn cymerwyd ef yn beryglus glaf yn y giwaith, ac wedi iddo dd'od ato ei bun dygiwyd ef adref, lie y bu yn dihoeni byth e-r h3Tnyj ag ei't'h.rio yc.hjidiig o wythn'osau, yr b ..r b 01 J hyn a d-erfynodd yn ei far wolaeth dydd Sad. win y Pasc ddweddaf. Ei afiechyd ydoedd Bright's disease." Oaf odd gystudd trwm a. phoenus. Ychydig a gaiwyd o dystiolaeth ganddo ar faterion yshrydo1 yn ystod ei afdeclhyd poenus, ond nid ydym yn petruso dim am hyny, gan fod ei fywyd dichlynaidd ar ei hyd wedi clwyn tystiiolaeth' dda i'w broffes. Bu yn bregethwr cynorth.wyol ar y gylchdaith hon, ac ihefyd ar gylchdaith Myn- ydd Seion, L.er,pwl, a.m ftynyddau lawer, ac ni bu neb pregethiwr yn fwy ffyddlon i'w folaniau nag ef tra y gallodd eu llenwd. Bellach, cwsg, anwyl frawd, a bydded i ti adgyfodiad gogoneddus fel dy Geidwad.— s.o,
HOREB, llAXr;.()'R. *
HOREB, llAXr;.()'R. Oyfarfocl Pregethu.—Gynhaliwyd yr wyl flynyddol uchod nos lau a Gwener y Grog- lith. Cawso.m wasanaetih y Parcihn Philip Price, Llaurwist, ac E M'ostyn Jones, Amlwcin, TnadlClodwyd y ^enadwri yn nerthol ac eff- eit'hiol i gy'nulddadau lluOsocach nag arferol, a. chawsom un o'r cyfarfodydd mwya.f ben- dithiol a fu 3mla er's llawer blwyddyn. Y teimiad cyffredino'l ydyw fod y Meistr Mawr yn an-ilwg yn ein plitih ar hyd yr wyl, ac y bydd yr arg.raff a wnaed yn arhosol. Bazaar.—G'wneir 3?imdrec:ndon canmoladwy tuag at y "bazaar" fwriedir ei dhynal yn gynar y flw3nddyn nesaf. Cawsotm y mis diweddaf (.M.awrth) ddau "social tea," un yn cael ei roddi gan Mrs J R Pritchard, Glan Aiber, a'r Llall gan Mrs Lewis, Gartherwen. Hefyd cafiwyd "bachelors' supper," yn cael ei roddd. gan ein pobl ie-uainc, a throdd yi oil allan yn llwydddant, yn nghydag elw syl- weddol tuag at y "bazaar." Bwriedir par- hau o hyn i adegy "bazaar" ar yr un llin- ell,au. Mae y chwiorydd yn cyfarfod yn wvfnnosol bob prydna-wn Mercher, yn yr ys- goldy, i gynal sewing Meetings," ac at ro- ddd ysbryddaetfa yn y cyfarfod, gwnant gw- panaid "o de da. Os diigwydd i ewvllyswyr da yr achos ddyfod i'r ddinas ar brydnawn -ILa "Y 'Meraher, dy^ma gyfleusdra rhagorol i'r cyfry w ddia.ngos eu cy.dyimdeiimtlad a ni yn ein hym- drech presenol, a byddwn ddiolchgar. Gwel. so,m mewn misolyn y-n dclllwedd,ar fod achos Horeb wedi ei roddi gan law gy.farwydd ar y "BiLack List." Er hyny, credwn mai ein lies oedd gan yr ysgnilfenydd melwn gohvg i'n syimhylu, ond lhag ddgwydd i neb arall redeg ymiaith gyda'r S3'niad mad hepdan a di'ogi yr ydym wedi bod yn y gorsplheno.l, credwn y galliwn d-dyweyd ein bod wedi byw yn ysbryd yr efengyl, sef Diid pa bieth a wmaf fi, No. 1" yn gyntaf, ond pa beth a wnawn i eraill ? Gteisi'o 03^11 orthiwyo ychyddg ar eraill fuom yn ddiiweiddaa-, a thrwy hyny esgeuluso ychydig arnom ein hun.ain, a chael ein pwyso yn bÚn, wrth gyflawmi ein rihwymedigaetlh o ddwyn beichiaiu ein gilydd. Mae ein cyf- leustra ninau yn bresenol i geisio cyflawiiii ein haddunedau, a hyderiwn trwy gyfrwng y bazaar," a ohydymdeimlad eraill, a'r sel a'r penderfy.ndad sydd yn edn pHth, a'r Did dian fendith. yr Arghvydd, y gwelir enw IIor- ,eb etb wedi ei adfer i gyldh- y da was, da a ffyddlawn." P.riodlas.-Dydd lau diweddaf, Ebrill 12fed, ym'unwyd mewn glan. biiodas, yn Horeb, gan ¡ ein gweinidog, y Parch R Rowlands, Miss Mary Elizabeth, merch hynaf Mr John H Jones1, painter, 22, Tahernacl Street, gyda Mr 'Ewan Evans, watchmaker, Menai Bridge. Yr oedd lluaws mawr o gyfeillion ac edmygwyr y par ieuanc wedi ymgasglu i Horeb ar yr adeg, ac yn y pirydmawn. aethant i ffwrdd i Loegr i dreulio eu mis mel, gyda dymrmiad- au da eu lluaws gyfeillion.—Groh.
MlOiRIAH, COtRRIS.
MlOiRIAH, COtRRIS. Drwg genyim orfod cof-nodd fod yr eghvys UClhoc1 wedi derbyn. colledion trymion yn ddiwedclar oherwydd s.efyll.ra isel masnach yn y gymydogaet'h. Un o'r chwarelau lle yr oedd mwyafrdf yr aeiloda II yn gweithdo wedi sefyll yn hollol, a'r gweithwyr wedi gorfo.d symud i leoedd eraill i enill eu byw- oliaetto. Mae eghvys Moriadi wedi bod yn enwog yn yr amser a basiodd am ei ffyddlon. deb a'i llafur, yn neillduol gyda'r dosbarth- iadau ieuainc, ac er yr anfanteision presenol mae yn dal ei thir yn y cyfeiriad hwn. Yn didiwedidar U'wyddS>dd wytlh o blant i basio anholiiad cerddorol yn nglyn a Choleg y Tonic Sol-ffa. Yr athrawes ydoedid Mdss 'Kate Roberts, Bronimeirion, yr hon nefyd a fiu yn. llwyddianius i enill tystysgrif yn nech- rcu y tymor, ac felly yn meddu pob cym- hwysder i addyagu eraill. Yr arhohvr yd- 'oedd Mr H S Roberts (" Member and Asso- etia,te of the Tonic Sol-ffa College), a theirn- hVIl yn dddoJclhgar iddo am ein gwasanaethu yn hyn o beth. Hôfyd nid oes ond ychydig amser er pan y bu plant y Band of Hope yn perffonmio cantata. "Byddlin Gobaith" i lontaid ysgoldy o bobl, ac aed trwy y gwaith yn fedrus heb unnhyw gamgymeriad. Yr arweinyiddes ydoedd Miss Laura A Davies, Cae'rffynnon, tr.a y gofelid am yr adroddiad- au gan Mrs Owen, Liwynygog. G-welir nad yw yr eglwys wedi bod yn segur mewn hyfforddi plant yn mhen eu ffordd- Yr ydym yn teimdo yn falch fod y chwiorydd ieuainc wedi yimgymenyd a'r gwaitth o arwain. LIe ydyw yr eghwys i hawb weithio, ac nid i ryw rai, ac i un rhyw. Yr hyn sydd bwysig yw cael y personau priDdol i'r lleoedd priodol.— Christopher. MYNiYQD SEION, LERPWL. Yr wythnos ddiweddiaf, bu farw un o'r chwdorydld ffyddton.af perthynol i'r eglwys !hon, sef Mrs Davies, priod anwyl Mr Hugh Davies, Roseberry Street, gynt o 10, Amity Street. Tararwyd y chwaer yn sal wythnos i'r Sul diweddaf gyda'r "pneumonia," a bunodd yn dawel yn yr Ieisu g.anolnos, Ebr.. 9fed, yn 48 mkvydd oed. B.u yn aelod ffyddlon o'r eglllwys hon am t,ua deg mtlynedd ar hugain, a bydd ei cholli o'r eglwys yn ofid i lawer. Er nad oedd yn alluog i wneuthur Uawer o waith cyhoeddus, oher- wydd ei nerth c'orpihorol, yr oedd yn nodedig am y.mweled a chynorthwyo y cleifion a'r tlodion. Dioddefodd lawer y rhan olaf o'i ihoes oddiwrth afiechyid, ac y mae yn gysur meddwl ei bod wedi ein gadael i wlad uwch- lam pob poen a ahhvy. Bydd colled fawr ar ei hoi mewn. mwy nag un oylch, vn en- w-edig yn y oartref, lie yr oedd yn briod ,ofal,us ac yn fam dyner a charedd.g. Gadaw. odd wr a d.au fab i alaru ar ei hoi. Cy,me,r- odd yr anjgladd le dydd Sadwrn diweddiif yn roynwent Simithclown Road, pryd y gwa- saniaethwyd gan y Parch John Felix. Y piiif alarwyr yn bresenol oecldynt Mr J Pown. all (Abergele), tad yr dig Mr Hugh Dav.ies, pmod a Mri John E a Wm Percy Davies, meibion, a ndfer o berthynas- au. Cynrychiolwyd yr eglwys gan nifer luosog iawn. Gwma-ed sylwadau coffadwr- iaethol am y ddiweddar chwaer gan y Parch J'o'ftn Felix yn ei bregeth nos Sul diweddaf i gyniulleidfia barchus.—Ap lorwerth.
YNYSYBWL.
YNYSYBWL. C-ynfaadiwyd ein cyfarlo,d blynyddol eleni Ebnill 7fed, 8,fe,d, a 9ifed. Y gweinidOgion fu yn g.Wfasianaefchu oedd y Parchn D Gwyn- fryn Jones a D Tecwyn Evans, 'B.A. Cat- odd y brodyr amser da, gwenau eu Meistr, a gweddiau yr eglwysi. Yr oedd y genadwri yn cael ei thriaddodi gyda. nerth, a chawsom y fr,aint o weled d,au facihgen ieuanc yn lhoi eu huniadn i'r Ariglwydd ac i'w bobl.—Goh.
LLANDUDNO.
LLANDUDNO. Caersalem'.—Ar o:l tymor lhvyddianus gyd'a'r plant, daeilhrpWiYd a chyfarfodydd y Gobeithlu i derfyniiad nos Wener, Ebrill 6ed, ac i wneyd hyny yn. anrhydeddus fe gynihaliwyd cyfarfod neillduol, yn mha un y cymerwyd rhan mewn aclrodd, cann, a chys. tadlu gan nifer luosogo'r plant. Ar ol hyay bu Mir Wm Wdlliiams, Myrtle House, 3*11 garedig iawn yn arddangos oddeutu 150 o wa'hanol olygfeydd tmvy g-j-frwng yr hud lu- sern, ac nid oes angen d.we\d iddo wneyd i i s gwaith rhagorol, Obtegid dyna ydyw ei hanes bolb amser, ac yn awx-ddus i wneycl uarhyw Ibetih er codi safon amoesoldeb pob cym- -deith,as. Bu v Band of Hope eleni o dan ofal Mrs M J Davies, Batlock House, D dan ofal yr hon y mae pob peth yn sicr o droi yn llwyddiant bob amiser hefycl y Mri J Will- iams, Oswald House a J Willi amis, Augus. ta Street. Yr oeddym yn gorfod teirnlo fod yna waith da wedi ei wneyd yn ystod y tym- or, a'n gobadth yw y cawn weled eto, oddiar faes y dyfodol, rhyw gnwd toreithiog o eneidiau wedi eu oadw a'u didcl'osi tr.wy gyf- rwn,g y sefyddiad arddieTchog .hwn.—J.W.
NEATH ABBEY.
NEATH ABBEY. sQanrtJata Plant.—Nos lau, Jvbrill 12fed, yn y Gwyn Hall, Castedl Nedd, ger bron cynull- eidfa fawr, perfformiwyd yr oparetta, Cl. deralla's At Home" "án full character," gan gor plant ein hegilswys, dan arweiniad medrus Mr John John. Cy.merwyd y prif ranau gan y rhai canlynol: -Cathertine Evans, Editlti Daviies, Odwen Davies, Mia37 liiohards, Maud Harris, H Cook, M A Evians, Ivor Lewis, Willie Evans, W J Evans, Ernest Williams, Lewis- Evans, Arthur Owen, a D Idris John. CyfeÜilwyd gan Mr Ben P:oley, organydd yr eglwys. Bu yr operetta yn llwyddiant tu ihwnt i'n disgwyliadau güreu, a c'hlywir can- im,olilaeth gyffredinol. iMae clod neillduol yn ddyledtus i Mr Jolnn John am ei lafur diflino gyda'r cor am fisoedd. Hefyd bu Mr Ben. Roley yn ymroddgar fel ysgrifenydd y mud- i,ad, a chyifeilydd y cor, a nhoddocld amryw eraill wrasanaeth werthfaw.T..Sirioldeb mawr i'r arweinydd a'i gyn,ort!hwywyr, ac he.fyd i irieni y plant a aethant i'r draul a'r dra- fferth o wisgo y cor mor dnwaetihus ar gyfer yr achlysur, ydyw y llwyddiant a goronodd eu hymdrec.hion.—Goh.
ABERYSTWYTH.
ABERYSTWYTH. iSt. Paul's.—.Dydd lau 'oedd y tro diwedd- af i'r Guild gyfarfod eleni eto. Yn y pryd- nawn go,falodd chwioriydd hynaf y Gym- deithas ddianparu y "social tea," ag sydd yn cyimeryd He ar agoriad a diwedd pob tymor er pan sefydhvyd y Guild. Yr oedd y byr- ddau wedi eu hulio gyda phob rhyw fath o ddanteitihion ac wedi i rhyw haner cant t) honom fwynhau ein hunain gyda'r te a'r dianite-ithion melus ddarparwyd, ac ymgomio gycla'n gilydd am beth amser, aed yn mlaen gyda'r cytarfod hwyrol. Ciymerwyd y gad- air gan ein parchus weinddog, y Parch J Ciadvan Davies, a chawsonu anerchiad gan- ddo yn llawn o de.imladau da ac yn bwrpasol i'.r amgy.l'oh.iad. Cyfeiliwyd gan Miss lizzie Jones yn fednus. Cymeiswyd rhan yn y cy- farfod gan yr aelodau canlynol:—-Misse.s Jones, Simon, Jbnes, Jenkins, Burbeck, Jones, Mri Parry, Williams, Cow'ley, a Lewis. Cafwyd cyfarfod rhagorol. Yr ydym fel Cyinkteithas yn ddydedus iawn i'r ysgrifen- yddes, Miss Annde Davies, am dreinu mor ardderehog ar ein cyier. Terfynwyd trwy g.an.u "Hen Wlad fy Nlhadaiu," Nos Wiener y Groglith.—^Cafodd Cantata gyisegrediig "Joseph" (A Astor Broad) ei ber- ffonmio yn y Ooliiseum, Terrace Road (" in character"), gan gor St Paul's, yn cael eu cynortbwyo gan amryw gantorion y dref, a da genyf allu dweyd ei fod wedi troi allan yn llwyddiant perffaith, y neuadd fwyaf yn y dref, yr hon sydd a thadr oriel yn perthyn dddi, yn llawn, y bobl yn rhifo oddeutu 2,000. Cadeiriwyd y cyfarfod oedd yr Hy- barch William Morgan, Erwyd Ho'use, ac, fel arfer, aeth. drwy ei waith yn anihydeddus. Miae ei fod wedi llanw y gadair chwech o weitihiau mewn gwahanol gyfarfodydd pob- logaidd gynihaliwyd yn y died y misoedd di- weddaf yn profi i baw.b a'i hadw-aen ei fod yn ideal ohairiman," mewn mwy nag un wedd, a theimlad pawb mewn perthynas ag ef ydyw, 0 frenin, bydd fyw byth." Ar ol bod yn eistedd yn dawel am dros dair awr o amiser, ymadawodd y gynulleidfa fawr i'w gwafhanoli giartrcfleoedd wedi eu boddloni yn lilwyr, ond ofn sydd arnaf fod y wers a'r b-udd ag oedd i'w gael yn y Cantata gyseg- redig wedi ei golli yn y "soenery," ond go- beithiai y goreu. Mai hyn y canodd y Cadeirydd ar derfyn. y cyngherdd Bywyd hardd fel bywyd Joseph, iPrydferth gan rinweddau' r sant, Fo'n ogoniant ein hieuenotyd, iHiardded gymeriadau'r plant. noed ufudd-dod i'w rhieni I no,d,weddu plant y wlad; Hyn a wisga'r piùant a thlysni, Gwna bob un yn hoff o'i Dad. Llwybr urddas ac amrhydedd Fyth yw ofni digio Duw .Hyn dry'n ole'n nyffryn marw, Hyn dry'n barch yn nhir y byw. -T.L.
LXANBiRYNiMlAIR.
LXANBiRYNiMlAIR. Cyimdedttoias Dlddrwestol y Merohed.—Cyn- Ihaliwyd cyfarfod terfynol y Gy.rnd'sithas uchod dydd lau, Eibrill y 5ed. Am: dri y pnydnawn yr oedd te rhagorol vredi ei barotoi yn ysgoldy y Bont (M.C.). Gwasanaethwyd wrtih y byrdidau gan Mrs Roberts, Post Offiioe; Mass Btowen, Wem School; Mrs Jiarman, Ty Isaf; Mdss Owen, Pennant; Miisses Wiil'ldaims, Bsgadr; M(iss,es Owen a Plughe, Cottage. Cynortlhwyiwyd hwynt gan Mrs J Jones, Mrs E Evans, Mrs M E.vins, Mtes S Jones, Mrs H Mddler, Mrs H Jones, Mlrs. K Jones, Misses M Humphreys, Swa.n- cott, Wiafcjains, a poodwin. Mwynhaodd ndfer dda o'r daniteithdon oedd wedi eu dar- paTiu. Hefyd yr oedd arddang'osiad hardd o w.ai.th sewdng class" Mrs J T Jones, Llys- teg. Am chwech cafwyd cyfarfod amryw- iaetjh.. Cytmerwyd y gadair gan y Parch J T Jones, B.A., B/D, IJysteg. Cymerwyd ifhan yn.ddo gan Miss Ronwv Thomas, Aber- ysbwyth Mr H R Hiu)rn(pih..re3rs, Miaahy;nlJeth Mr Eivian Jones, Gwtmbach Mliss Pollie Le- wis, Macihynillleth; a Miss Kate Hughes, Corris. Yn y gwahanol gystadleuon enill- wyd gw'o/brau gan Annie Lewis, Bont; Eun- ice Huglhes, Dafarn Newydd Alice L Ro. berts, Voel; Annde M Bieedles, Cwmcarnedd Jennie, 0 Jones, Morris L James, M'iss Swan. cott, Cae Mladoc; Annie Lewis, Bessie Mill, er, Cdssde Watkins, Mir Morgan Jones, E R Jones, Pennal; Mds's Humphrey s, Gelli- dywyll Mill's, A M a C E Bee dies. Cafwyd lanerchiadau byrion. ar ran y Gymdeithas gan Mrs J T Jones, Llysiteg iMrs Roberts, lly- wyd'des. Beirndaid—^Oerddoriaeth, Mr H R ;Hiuimip|hreys, Mlachynlde.tlh barddoniaeth, Mr Rees (iMalldwy-n), Miaclhynlleth amrywiaeth, Mr R Bennett, Piennant, a Mrs J T Jones, Llysteg. Cy.feiliw3rd yn fedrus gan Mr How- ell (ieu), Gteldddywy.il.—Un oedd yno.
,TRIM! ARRIS.
TRIM! ARRIS. Cynhaliwy:d ayfar.fodydd blynyddol eglwys y lie uchod Ebrnll 7fed, Sfeid a 9fed. Y pregethiwyr apwymtieddg oeddyint y Parchn J W Davies, Manchester, a T Oliver, Tre- harris. Oind yn ychiWianegol cafwyd gwa- sanaeth y Parchn Isaac Evans, Rhymnd, a T LJ Jones, Cowbridge. Pregethwyd nos Sadwrn gam Mir J W Dfawes, a'r Sul, am 10-30 gan Mr T Oliver, am 2 gan Mr Davies, ac am 6 gan, Mr Oliver a M.r Daviies. Nos Lun pregettbwyd gan Mr T 1.1 Jones a Mr I Evans. Fe ddichOn y gall llawer o ddar- llenwyr y Gwvlikdvdd grediu fod eglwys TTetharr.is. yn fawr a lluosog w.rth gianfod fod y fiath ndfer o bregethwyr wedi, cyimeryd rhan yn y cyfarfodydd; ond nid felly. Ndd ydyw yn fawr nac yn lluosog iawn, ond eg- hvys fechan wedi ymrodidd yn llwyr i waith ac achos lesu Grdst. "iVid trwy lu ac nid trwy nerth, ond tnwy fy ysbryd, medd Ar- glwydd y lluPedd." Cafwyd cyfarfodydcl a gweniau Duw yn amlwg iawn y.nd.dyn.t. Pre- getihwyd yn hynod afaelgai o'r dechreu i'r diwedd, a mawr hyderwn y t?ydd i'r had. da gael dyfnder daear, ac y bydd yn ddylanwad i'n S3imibylu i yimrodddajd Mwyrach eto. C-iw- som y pleser o weled un yn rhoi ei hun i Iesu GniSlt. Yr Arglwydd a fyddo yn gym- orth iddo yn y bywyd new3rdd.—-11.11.
Mi ANiCIH ES T E.R.
Mi ANiCIH ES T E.R. Seion, Gore Street.—Cafwyd. Cymdeithas yn y Be: udbod yn. ystod y gauaf, o dan yr enw CVmdeithas Ymdreohwyr Crdstionogol. Ldywydd, y Parch T 0 Jones (Txy £ an). Yr oedd y piwyllgor ar ddechreu y tymor yn teim-to yn awyddus am gael Cymdeithas fuas. I I -i n ,N, I ai y-n tori allan waith i'r Eglwvs yn gyffre- dinol, ac nid i rfliyw gyfran o honi. I gy- farifod. a hyny, rdianwyd y Gy.mdeithas yn bedair adran, sef, Lleny-ddol, Crefyddol, Dinwestol, ac Ymweliadol; a pbenodwyd llywydd a piuwyHigor i bob adran. Cyiiier. wyd y nosweithiau i fyny gan y gwahanol adranau yn eu tr'o. Bu y cynllun yn bur Ihvyddiianusag ystyried mai petih newydd ydoedd. Credjwn y giwneir llawer o ddaion-i trwy y G3imdeitihas hon yn y dyfodol. Cat. wyd. nosweithiau dyddorol ac adeiladol yn ystod y tymor. Cafwvd papurau ar wahan- ol faterion, a.'r 'oil o honyn.t yn dangos ol llafur ac y,mclr,e:c.h. Cafwyd cladleuon. bnwel- tf.ryd.ig .ar bynoiau y dydd, a meth.wyd a phen- dierrynu rhai- o honynt mewn un noson gorfod. oedd: oaed nosoai arall i ymdrin yn mhellach a pibleidleisdo. Cafwyd nosweith- iau hynod o fudddol gyda'r Gymraeg, o dan arwefiniad edn parchus lywydd, a cihafwyd giwersi gwerthfalwr ganddo yn yr hen i.aith. Mawr ga.nmolid ed anerohdad ar Ddoethineb lien i Gymry leuainc." Y mae "Social Teas" wedi cael eu rhoddi gan y cyfeillion: can^nol er cynorthwyo y Trust Fund" y-n- y He :—AI.r a Mrs D Rees, Mdss M J William's, a Misses Jones ac M E Hughes. Mae yn achos llawenydd i'r eg- lwvs weled ei haelodau ieuengaf, yrn ogystal a'r mlai hynaf, yn oymeryd dyddord.eb yn y symiudiad. Giwiiiaed elw pur syhveddt>l oddiwrthyn't. Bwriedir eu cynal hyd yr Hydref, pryd y disgwyldwn y bydd y "Trust Fiund" wedd sicrhau e1\\J tra sylweddol.— Goh,
BIRKENHEAD.
BIRKENHEAD. IDydd Gwener y Groglith a Sul y Pasc, cynhaliwyd y gylcihwyl breget.bu flynyddol. Y gweinidoigion a wasanaethasant oeddynt y Parchn John H'um¡pihneys, Treorci, a D Tec- wyn Ev/ans, B.A. Traddodiwyd pregethau grymus gan y ddau frawd i gyniulliadau da, ac ar wahan i'r gwersi p-wysig ddysgwyd i ni yr oedd pawb yn teimil'o yn hapus dan ddy- lanwad yr efengyl. Er na ddaeth neb i'r gorlan, ac 11.a chafwyd prawfitm uniongyrch- ol o'r grym, eto credwn y bydd hadau y gtwirioneddau grymus bregethwyd yn sdwr o ddwyn ffriwyth yn eu pryd, ac y byddwn oil ar ein mantais otoerwydd y gylchwyl.—Goh.
NEí\V BROrC.ilTON, QO-EDPOETH.
NEí\V BROrC.ilTON, QO-EDPOETH. Un o ranau pwysicaf gwaith yr eglwys hon drwy dyimor y gauaf oedd y Giy.mdedthas Dfduiwdnyddol a gynhelid 3ima bob nos lau, o dan 1ywyd.¿.i!ae,t!h y Parch E Berwyn Roberts. Yr is-lywydd oedd Mr Charles Williams. Dewiswyd Aiil JSpistol Petr yn faes, a dos- ba.r:.t)hwyd ef i oddeutu ugain o ranau—un ar gyfer bob nos. Yna eid dros bob adnod yn danwl a gofalus o dan arweiniad y brodyr a enwycl. Omd hebUaw hyn, ceid p-apur ar fateriion yn cyfodi o'r iEpdstol. Anfiynyoh iawn, yn sior, y ceir papruran mor alluog ac ynnarferol a'r rhai a g-afwyd yn y Gymdeithas hon. Drwy esibDnio a gwrandaw ar y pa- purau hyn yr oedd pob giwasanaeth yn dclli- wylltiant ac yn foddion gras. Fe adawa y gwaith ei ol yn sicr ar yr aelodau. Nd syr,tiliiodd i ran. y Parch E Ber.wyn Roberts i arwain Cymdeithas fwy sjdweddol. Pur- ion peth fyddai i bob Cymdedthas arall ddi. lyn yr un cynllun.—Gph.
[No title]
§o§ Mae'r d-fanc yn d'od yn ddyn yn y diwrnod h-wnw y dedhreuad deimilo yn anesmwytiht gyda'r meddylddrych o fod yn ddibynoj. ar arall.