Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
Y RHYFEL.
Y RHYFEL. BRWYDR FAWR YN SIMNITZA. CAERCYSTENYN, Meh. 30.—Y mae brwydr ofnodwy yn cael ei dwyn yn mlaen ger Simnitza. Danfonir adgyfnerthion mewn brys gwyllt o Rutschuk, Shumla, a Nicopolis. Y mae y Tyrciaid yn para i ddal eu tir, tra y mae eu magnelfeydd yn gwneyd hafog ar y JEtwsiaid. Adroddir ddarfod i ymgais a wnaed gan y "Rwsiaid i groesi y Danube ger Nioopolis droi yn fethiant. Bwriadant gynyg croesi yn Turtukai. 'wu BUCHAREST, Meh. 29.-Derbyniodd y Gradd Duke Nicholas groes ardderchog St. George, o'r ail ddosbarth, am iddo groesi y Danube yn llwyddianus yn Sistova. I BUCHAREST, Meh. 30.—Y mae yr Ymer- awdwr Alexander yn lletya mewn amaethdy. a'r enw Dracia, ger Turnu Magurelli., CAERCYSTENVN, Meh. 30.—Yfmae y Rws- iaid wedi croesi y Danube mewn man rhwng Nico olis a Sistova, gyda425,000 o wyr. (rwnaethant ymgais i daflu pent yn groea i'r afon, ond rhwystrwyd hwy gan|y gwnfadau Tyrcaidd. Y mae y catrodau Rwsiaidd, yn ymwasgaru dros holl Dobrudscha. BUCHAREST, Meh. SO.—EReithiwyd prif groesiad y Danube gan y Rwsiaid, wrth enau yr afon Veda, gyferbyn ag ynys Vardin. Gwrthsafodd y Tyrciaid y croesiad gyda thri o fagnelfeydd ond gorfu iddyntgilio yn ol. Tybid y collai y Rwsiaid o ungain i ddeng mil ar hugain o wyr wrth groesi y Danube, ond ni chollasant yn y man lleiaf dros fiL .Siom wyd y Tyrciaid gan y dysgwylient y byddai y Rwsiaid i groesi yr afon yn is i lawr. Dywedir i'r Rwsiaid danio at y clafdy yn Ardahau, er eu bod yn gweled y faner yn ahwifio ar yr adeilad. Ymddengys nad yw pethau yn gysurus iawn rhwng Persia a Thwrci. ,Y mae Persia yn achwyn yn enbyd ar ymddygiad swyddog- ion Twrci yn ystod y chwe' mis diweddaf. PARIS, Gor. 1.—Dywedir fod gwrthryfel wedi tori allan yn Slonim a Lithuania. BRWYDR YN BULGARIA. 0 Shumla, dydd Sul, ysgrifena Gohebydd y Daily Telegraph fel y canlyn Cymerodd y frwydr gyntaf yn Bulgaria le ddoe (Sadwrn), a therfynodd mewn buddugoliaeth Dyrcaidd. Daeth y Rwsiaid yn mlaen o Sistova tua Biela, pentref tuag ugain milldir o'r lie hwnw. Yma yr oedd y Tyrciaid yn lln mawr, a dechreuodd brwydr ofnadwy. Ymladdai y ,ddwy ochr fel pe byddai yr holl ryfelgyrch yn dibynu ar ganlyniad y frwydr hono. Dechreuodd y Rwsiaid ymosod gyda ffyrnig- rwydd mawr, ond teneuid eu rhengau yn ofnadwy gan fagnelau y Tyrciaid. Ymladdai -traedfilwyr y Tyrciaid hefyd gyda gwroldeb neillduol, a'c yn y diwedd, wedi colled fawr, gorfu i'r Rwsiaid encilio. Y mae nifer o garcharorion Rwsiaidd wedi d'od i Gaercystenyn o Asia. Ymddygir atynt yn garedig gan y trigolion. Y RHYFELAWD YN ASIA LEIAF. TIFLIS, Gorphenaf 2.—Gwnaeth y Tyrciaid ymosodiad ffyrnig o Kars foreu Sul, gan gynyg stormio y bryn lie yr oedd dau vo fagnelau y Rwsiaid yn tanio ar y dref. •■■Corfu iddynt gilio yn ol wedi ymladd amryw oriau. Yr oedd y colliadau yn drymion o bob ochr. ST. PETERSBURG, Gorphenaf 2.-Derbyn- iwyd y-bryslythyr swyddogol a ganlyn, Mazra Ar ol brwydr Zewin, anfonodd Cad. Loris Melikoff gorfilu i gymeryd medd- iant o Mellidroz, tref tua pymtheg milldir o Zewin, gyda'r bwriad o atal Mukthar Pasha i fyned i roi ymwared i Kars. Os daw yn angenrheidiol, codir gwarchae Bayazid ar y :26ain o Fehefin. Anfonwyd adran o Ardahan dan y Cad. Komaroff, ac ymosodasant ar 3000 o Dyrcaid, ar Mehefin 28, ar uchelfeydd Ardanutsch, gan eu gyru o'u safleoedd, a'u hymlid mor belled a phentref Batz. Syrth- iodd y gwersyll Tyrcaidd yn Ardanutsch, yn gynwysedig o 220 o bebyll, i ddwylaw y Rwsiaid, gyda chyflenwad mawr o ymborth. Coll odd y gelyn uwchlaw 100, tra o du y Rwsiaid ni laddwyd ond un, a 17 yn glwyfedig. CROESIAD Y DANUBE. SHUMLA, Gorphenaf l.yCyfrifir nifer y Rwsiaid a groesasant yn Sistova yn 30,000. Dechreuasant ymdeithio tua Biela, ond ataliwyd hwy gan y Tyrciaid yn Pavlo. Y mae y Rwsiaid yn para i dAnbeleni Rust- .chuk. Y mae y consul-dai wedi dianc heb niwed, ond y mae y gweddill wedi eu dinystrio. Y mae y trigolion yn ffoi tua Varna. Yr oedd colled y Tyrciaid yn Matchin yn 700. Nid oadd eu colled ond bychan yn Sistova, tra y cwympodd 2000 o'r Rwsiaid yno.
Y RHYFEL DWYEEINIOL.
Y RHYFEL DWYEEINIOL. YR UCHEL DDUG NICHOLAS. Ei Uchelder Ymerodrol y Grand Duke Nicholas o Rwsia, mab ieuengaf y di- weddar Ymerawdwr Nicholas I, a anwyd yn Awst, 1831, a phriododd yn 1859 a'r Dywysoges Alexandria o Oldenburg caf- odd ddau fab, Nicholas a Peter Er ei fod yn anterth oe-, ac yn ddyn milwraidd a chyhy og, y mae yn hynod am ei ym- ddangosiad pruddglwyfus Y mae yn gadflaenor y peirianwyr, ac yn gadfridog cynorthwyol i'r Yinerawdwr yn arolyg- ydd cyffredinol corfflu peirianol y gwarch- odlu Ymerodrol a'r meirchfilwyr a phrif lywydd dosbarth Sant Petersburg yn benaeth catrawd dan belenol, catrawd o feirchfilwyr ar Hussariaid Awetraidd. Efe hefyd yw blaenor y 5fed gatrawd o r Cuirassiers Prwsaidd.
Advertising
CERDDORIAETH GAN MRS. WATTS HUGHES. Yn wwr ynbwrod, Gwasanaeth Gerddorol Gymraeg, (SERVICE OF BONG) Sef hanes bywyd Paul yr Apostol, detholedig o'r Ysgrythyr Sanctaidd. PRIS CHWY," CHEINIOG. Tw gad yn yr Hen Nodiant a'r Touic Sol-fa, DEUAWD (DUETT) ft ant y Mynydd (Mountain Brooklet) GEIRIAU CTMBAEG A 6AESNEG. I Pris Hcmer Coron. I'w chael am haner pris. CAN (SONG) DYCHWELUD YR HEN FILWR, (THE VETERAN'S RETURN), Pris Dau SwUt. CAN, Y Fenyw Facb a'r Beibl Mawr, Prig 2s., i'w cliael am haner pris. I'w gael am baner pris gan Mri. Weekes & Co., 16, Hanover Street, Llundain; a Mr. Edward Cartwright, Printer, Dowlads. 1505 BIRMINGHAM GOODS, JEWELLERY, WATCHES. HARMONIUMS, HOUSE- HOLD FURNITURE, &C. AGENTS WANTED. Enlarged Illustrated Book free. Apply—Henry May, Birmingham. 157: LLANGENNECH. CYNELIR EISTEDDFOD vn y lie uchod CYNELIR EISTEDDFOD vn y lie uchod dydd LILUN, AWST 6fed, 1877 (Bank Holi- day). Prif Destynau. 1. I'r cdr o'r un gynulleidfa. heb fod dan 50 mewivYhif. a gano yn oreu "Great and marvellous are Thy works" (Dr. Boyce); gwobr, 5p 5s. 2. I'r cor a gano yn oreu Glorious is Thy name," o lyfr y Festival am 1877; gwobr, 4p. 3. Am y Traetnawd goreu yn Gymraeg neu Saeaonaeg ar \chosion y black spots ar y Llafnau Alcan, yn nghyd a'r modd i ocheJyd y cyfryw gwobr, Ip. Is. 4. Am y Penillion goreu ar Waredigaeth y Glowyr yn Ngwaith Glo Tynewyddgwobr, 10s. Cyfyngir gwobr Rhif 2 i gorau Eglwys Loegr yn iinig. Ceir y manylion ar y programme oddiwrth yr ysgrifenydd am y pris arferol. E. STANFORD, Ysg. Hendre Terrace, Llangennech, R.S.O., sir Gaerfyrddin. 1559 — Music Hall, Abertawe BYDDED hysbys y cynelir EISTEDDFOD GADEIRIUli yn y lie uchod, DYDD NADOLIG, 1877. Y PRIF DDARNAU CERDDOROL. 1. I'r cor heb fod dan 150 mewn rhif, a gano yn oreu, "0 great is the df\pth (Mendelssohn); gwobr, 35p., a. chadair hardd i'r arweinydd. 2. I'r cdr o'r un gynulleidfa, heb fod dan 60 mewn rhif, a, gano yn preu, Yn ddyfal chwyliais am fy Nuw" (D Jenkins, Trecastell); gwobr, lOp., a hatcm hardd i'r arweinydd. 3. I'r brats band a < hwareuo yn oreu, Lift up your heads," o'r Mesicth gwobr. 5p. Beirniaid: EDWARD LAWRENCE, Ysw. (Cerddor Tydfil), a MA. JOHN THOMAS, Lianwrtyd. Bydd yr holl fanylion i'w cael ar y programme, gan yr ysgrifenydd am y pris arferoL J. LEWIS, Ysg., Davies Street, 1584 Landore, Swansea. THE Aberdare Harmonium and Chefflon- ier Organ Works. ESTABLISHED 1868. t:1 rn t:d H trj o 1-:3 P B. H. PHILLIPS, Harmonium Mcmufaeturer and Inventor of the Cheffionier Organ. HARMONIUMS from 3 guineas to 80 guineas. JLj)L Cheiiionier Organs from 10 guineas. Har- moniums bv Alexandre and all the best Makers at Maker's prices. Harmoniums, Pianos, aud < 'hefSonier Organs on the Three Years Svsjem. Harmoniums supplied to Chapels and Churches on very easy terms. All land of Harmoniums and Pianos tuned and rrpaired. List of prices and testimonials free on applica- tion. NOTE THE ADDRESS,— 6 & 7, GADLYS ROAD, 1392 ABERDARE. Alewood's Effervescing SALINE APERIENT. MAE AT,EWOOD'S SALINE APER- Y IENT y feddyginiaPth oreu at Ddolur yn y Pen, Poen yn yr Ystumog, Gwrthwyneb y CylJa, Poethder a Tharddiad ar y Cnawd, In- flamation yn y Gwaed, Poen yn y Cefn, Piles, Gravel, Dropsy, Poenau mawrion gan Ataliadau Natur, a llawer o Anhwylderau ereill yn gl:?n a'r corff a'r gwaed. Nid oes angt-n ond rhoddi un tréal, cyn y bydd iddo gymeradwyo ei hun. Ar werth gan y Perchenog, — E. ALEWOOD, Dispensing Chemist, Castle Square, SWANSEA. Pris Is. lte. a 2s. 9c. yr un. Nurse Phillip's Family APERIENT PILLS. YMAE y PILLS hyn yn t.dnabyddus i'r Cyhoedd er's 35 mlynedd, a yn yr amser hwnw y mae canoedd yn Nghymns a Lloegr wedi derbyu llesad neillduol oddiwrthynr. Y maent yn neillduol o dda. at GI. fydau Benyw- aidd, megys Ata-liada-u Natnr, Heintiau, Gwendid y Nerves, Cryd, Chwys Oer, Gwrthwyneb y Cylla, a llawer o Anhwylderau ereill. Y maent yn symnd i ffwrdd bob rhwystrau ac afiechyd yn ngl^n a'r cyfansoddiad, ac yn cyf- lawni yr hyn sydd yn angenrheidiol er sicrhau, iechyd. Y maent yn arbed cymeryd un math o foddion arall at ryddhau y corff, yn enwedig Castor Oil. Ar werth gan y Perchello" E. ALEWOOD, Dispensing Chemist, Castle Square, SWANSEA. J wn "Blychau He., Is. ljrc., a 2s. 9c. yr un. 1586 I GORPHWYSGAN (REQUIEM): I CYFANSODDWYD er Coffadwriaeth anwyl am y diweddar BARCHBDIG JOHN RO- BERTS (IEUAN GWYLLT), gan ALAW DDU. Digon syml i gdrau cynulleidfaol. Pris 4c. I'w chael oddiwrth yr Awdwr yn yr Hen Nodiant neu y Tonic Sol-fa. 3s. 6c. y dwsin i gorau. Yr elw arferol i Lyfrwerthwyr. 1566 "Goreu arf, arf dysg." Eisteddfod Goronog Tondu. "DYDpED hysbys i bawb, drwy Gymru ben- -L» baladr, y C3rnelir yr Eisteddfod uchod yn yr Ysgoldy, Tondu, dydd Llun, Gorphenaf 9fea BEIRNIAID F Gerddoriaeth—Mr. REES EVANS, Aberdar. Y Farddonir-.eth, Traethawd, a'r Adroddiad-Y Parch. J. G. LEWIS, Cwmparc. CANIADAETH. I'r C6r heb fod dan 60 mewn nifer, a gano yn oreu "Then round about the starry throne," (Handel); gwobr, lop. I'r Cor o Blant, dan 14eg oed, heb fod dan 30ain mewn nifer, a gano yn oreu A cry from Mace- donia," (allan o Ganiadau Moody a Sankey); gwobr, lp. 10s. (Caniateir i chwech mewn oed i'w cynorthwyol. I'r Drum & Fife Band a chwareuo yn oreu "Caerphilly March;" gwobr, 2p. BARDDONIAETH. Am y Bryddest oreu ar Ewyllys;" gwobr, Coron Arian ysblenydd gwerth 7p. 7s. (Dim blank verse). Amodau.-Y Cyfansoddiadau i fod yn Haw yr ysgrifenyddion, ar neu cyn Mehefin 7fed, gyda ffugenwai yn unig; a'r ffugenwau cyBtadieuol ar ganu ac adrodd ar neu cyn Gorphenaf 4ydd. Dileir amod rhif 3 oddiar y rhaglen. Bydd yr holl fanylion i'w cael ar y programme, yr hwn ellir gael am y pris arferol gan yr Ysgrif- enyddion.— JOHN J. COLLIER, Brynmenyn, a WILLIAM DAVID, 38, Park Terrrce, Tondu. 1496 Cerddoriaeth Newydd. Allan o'r wasg, dwy gan, yn y ddau Nodiant, pris 6c. yr un, PWY SYDD EISIEU PAPYR NEWYDD? GAN 1008 BRADWEW. A OES OOF AM DANAF FI ? Gan J. H. ROBERTS, A.R.A., (Pencerdd Gwynedd), Cyhoeddedig gan I. J ones, Printer, Treherbert. 1.590 Allan o'r Wasg, pris Tair Oeiniog, PRYDDEST GOFFAWDWR- IAETHOL I'R DIWEDDAR CANON JENKINS, ABERDAR. I'w chael gan Tr awdwr, T. WILLIAMS (Brynfab), Hendre Farm, Treforest, Nr. Pontypridd. Yr elw arferol i ddosbarthwyr a llyfrwerthwyr. Dau Dy ar Werth. DYMIJNA JABEZ PEREGRINE hysbvsu fod ganddo Ddau Dy ar werth yn Gough Road, Y^talyfera. Am fanylion pellach, ymofyner a—MR. J.^fBEZ PEREGRINE, Derwent Tin Plate Works, Work- ington,^Cumberland. 1588 I LLfNELL Y "WHITE STAR" 0 UNITED STATES MAIX«. STEAMERS. O Liverpool i ac o New York* 11HYBTJDD.—Cymer Agerlongcm y Hindi hen y Lane Routes wrth fyned a dycfvwelyd, y rhai A gyvieradwyir gan yr Is-gadben Maury. GERMANIC Dyd l Iau, Gor. 19. Dydd Iau, Awst 2. LU TANNIC Dydd Iau, Awst 9. 0 NEW YORK. Sadwrn, Meh. GEliMANIC Dydd Sadwrn, Gor. 14. ? Y mae yr Agerlongau hyn yn lleihau y daith i'r amser byraf ag sydd ddichonadwy, gan rodnii y cysuron mwyaf ag sydd ddicJionadwy i deith. wyr ar y mdr. Cyfartaledd y fordaith, 8\ diwrnod yn yr Hat, a 91 diwrnod yn y Gauaf. 2 Y mae pob llong wedi ei gwneyd yn gaith o raniadau dwfr-brawf. ? Y mae y Saloon, Ladies' Boudoir. State Rooms, ar Smoking Rooms yn nghanolbarth y Ilestr, ac wedi eu dodrefnu a'u gosod i fyny yn y modd mwyaf cyfleus a chostfawr, cvnwysedig o Pianoa. Libraries, Llectric Bells, Bath-rooms, Barber's Shop, &c. Saloon Passage, 15, 18, a 21 Guineas Return Tickets i'w cael am brisiau llai. Y mae cyflemderau y Steerage o'r radd vchaf, yr ystafclloedd yn neillduol o hetaetJi, wedi em goleuo, aficyru, a'u cynesu yn ddu a cfmif tetth- wyr o'r dosbarth yma fod eu cysuron wedi eu hastudio yn fanwl. Digonedd o A DGEURBEIDIAN coginiawl. Cysuron Meddygol yn rhad. Gweinyddesau yn y Steerage i weini ar y Gwragedd a'r Plant. Steerage Fares am brisiau llai. Drafts ar New York i'w oael yn rhad. Am hysby^leni a maiiylioii ^^llacli, yjxu>FVN«P T. KMAY. I'M IIIE. & t 10, .Yater-su Liwp,i j, M, Leade»haH btreet, London, E. C .434 Y MAE CY MDEITHAS ADEILADU MEKTHYE A DOW LAIS \7N BAIiOD i roddi Benrliyg, ar Mortgage, -L ar y h'hybudd byraf, Symiau o £100 i £10,000, i'w talu yii ol yn Gyfranau Misol neu Chwarterol. Y mae i Fenthycwyr yn y gymdeith«,s hoo rauteision ari>eij]g na cheir mewii cym ieithasaa eleill. neu gan bersonau unigol. Tdir y treuliau cvfreithiol gan y gymdrtthas, a dyog-elir armibyn- laeth y benthycydd, cyhyd ag y jvarheir i dalu yr ad-dahadau addawedig, gan y (Jofr-^trydd dan Gyfraith y Cymdeithasau Cyfeillgar. Cedwir Y dirgelwch manylaf. Dymiina y Cyfarwyddwyr hysbvsu eu bod v* bai-od rdderbyn symiau o arian fel arian beUhvg ar y teierau -anlynol o elw :—jM y cant i'w galw ar ddau fis; £4t y cant ar bedwar mis; a P,5 v cant ar chwe' mis. Am hysbyarwydd pellach, ymofyner a Mr EL ROBERTS, yn Swyddfa y 3ymdeithas, 34, Victoria- street, Merthyr. 1581 Eisteddfod Demlyddol Dosbarth Rhondda. CYNELIR yr EISTEDDFOD uchod eleni TO LLWTNYPIA, AWST 27ain. Prif Dextynau. Clyw, 0 Dduw. fy llefain," i gi>r ]ie>) fod dan 60 mewn nifer; gwobr, 8p., a chadair i'r Ar- weinydd. Hallelujah Chorus (Handel), i brass band beV fod dan 10 mewn nifer; gwobr. it. "Yr Ymrwymiad," i gor o blant beb fod dan 30 mewn mfer (i'w chael gan I. Jones, Argraffydd. Treherbert); gwobr, lp. 10s. b J Traetha,wd, Y Teulu a Dirwes* gwobr, lps. Am y 60ain llinell oreu ar Hunan-aberth^"1 gwobr, 15s. Beirniaid. Ccrddorol.—Mr. J. THOM\S, Lianwrtyd. Rhydddiaethol. a Barddonol.—Mx. H j WII^- LIAMS (Plenydd) Pwllheli Arwtinvdd. —Parch. M. MORGAN, Aberdar. Programmes, am y pris arferol, oddiwrth SAMUEL FOSTER, W.dliamstown, 1568 Penygrai;, Pontypridd. "Goreu arf a darf derfjTig, I wr fo doeth yw arf dysg Wythfed Eisteddfod Flynyddol Carmel, Treherbert. BYDDED HYSBYS y cyneiir yr eisteddfod hon yn y NEUADD GTHOEDI .DS, DYDI MAWBTH (Nadolig), RHAGFTR 25AIN, 1877, pryd ygwobrwyit yr ymgeiswyr buddugol mewn rhyddia^th, bardd- oniaeth, celfyddydwaith, areithyddiaeth, a chan- iadaeth. Lhjwydd—PARCH. D. THOMAS', TONYPAND*. BEIRNIAID: V- Y Rhyddiaeth a'r Fa1"ddoniaeth- Y Parch. R. WILLIAMS (Hwfa. Mon), 10, Claylands Road, South Lam beth. Llundain. Y Qclfyddyil Air. C. J EN KINS, Timber Merchant* Treherbert. Y Gatiiadaetfi—Mr. D. Jeuldns, IT C.W., Aber- ystwyth, yn nghyd a Mr. T D. WILLIAMS (Eos DySryn), R. A. AL, Llundain. Accompanist -Aliss BELL JMOIIGAN. Treherbert. PRIF DESTYNAU. —Troxthodau. 1. "Y Cymry dderchafasant eu hunain daa anfanteision ya ystod y Ddeunawfed GaBrif," gwobr, JIOp. 2. "Priodaa;" gwobr, 2p. 2s. Barddoniaeth. 3. Awdl. "Y N efoedd;" gwcbr, lOp., a Chadair- Dderi*, gwerth Tri gini. 4. Y geiriau goreu i gyfansoddi Cantata at vas- anafth Corau Plant, (yr awdwr i ddewis ei destynl r. gwobr, 3p. 3s. 5 Hir a Thoddaid i "Lusern y^Glowr;" gwobr, 10s. 6c. 6. Eng]yn unodl union i'r "Gwenithyn," (cyfyng- edi!- i rai na enillasant 10s. air, englyn o'r blaen); gwuhr, ¡'s. Cdfyddyd. 7. -km,v *G adair oreu o'' Dderi Cymru;" gwobr. 3p. 3s. AMODAU.-L Atelir y wobr oni fydd teilvngdod a chedwir pris tocyn blaensedd (, wobr y budd- ugol, os bydd yn absenol or eisteddfod. 2. Y cyfansoddiadau buddugol yn eiddo'r pwyligor. 3. Y cyiansoddiadau i fod yn ilaw y beirniaid ar neu cyn Tachwedd laf, 1877, gyda yn unig, ac wedi talu eu eludiad. Bydd programmes, yn cynwys y gweddill o'r testynau a phob many lion peilach. 3 n barod erbvnt y dydd cyntaf o Awst nepaf.—Dros y pwvllgor," REES T. WILLIAMS, Ysgrifenyd*, 1493 Abertonliwyd Row, Xrvherbert*.