Y Cymro

_w- ,y. COLOFN Y DARLLENNWYR BYR AC I'R PWRPAS. Y G-wasanaeth. Declireuol. Yr oeddwn yn Bootle yn gwrando araith feistrol- gar y Parch. John Williams, Brynsiencyn, wrth fyned o'r gadair lywyddol. Wrth ei wrando yr oedd. wn ya.pydtJno ag ef fod eisieu gwneud rhywbeth er gwella y rhan yma o'r gwasanaeth. Yn gyntaf beth sydd yn angenrheidiol? Mi feddyliwn i taw ar ran y pregethwr i ddechreu tipyn mwy o ddefosiwn. Welais yr un o'r tadau yn ymddwyn fel ag y gwna llawer o'r pregethwyr ieuainc fydd yn pregethu i ni. Mae'r oedfa yn cael ei dechreu am 10.30. Mae y pregethwr yn lletya drws nesaf i'r capel. vVedi dod i fewn, darllen penill a rhoddi ei rif, fe eistedd tra cenir mawl i Dduw, ond nid yw ef yn canu, gwaith i arall ydyw hynny. Wedi y cenir yr emyn gan y gynulleidfa, fe gytyd y pregethwr wedi bwrw ei flinder wrth eistedd neu led-orwedd, i ddarllen. Mae'r dull y darllenna y bennod yn brawf nad yw wedi ei darllen hi o'r blaen i un pwrpas ymarferol: mae y darlleni'ad mor ctdiffygiol. Mor wahanol mae darlleniad y gair gan bregethwr colegawl, .i waith act. iwr yn darlen barddoniaeth oddiar esgynlawr y chwareudy. Yn ol y drefn arferol fe ddarllen yr emyn sydd i'w ganu, ond ni chan ef e bydd ef yn gosod cymaint o'i yni yn y darlleniad fel mae yn rhaid iddo eistedd drachefn. Teifl ymddygiad y fath sarhad ar ran neillduol o'r gwaith. Cymharer oedfa y diweddar Barch. John James, Penybont, a llawer heblaw ef, a'r hyn a ffynna yn rhy ami yn awr. Pan ai ef i'r pulpud darllennai yr emyn gyda gwres, yr oedd ei enaid yn fyw i'w waith safai a chanai gyda hwyl; darllennai ranau o'r gair gyda'r fath urddas gellid deall ystyr yr adnodau wrth ei waith yn pwysleisio. Yr oedd y gynulleidfa yn fyw i bob rhan o'r gwaith, a phan weddiai Or dylanwad gyd- redai a'i erfyniadau. Pa'm meddech chwi? Yr oedd yn ei weddi yn cynrychioli anghenion yr holl gynulleidfa,—dim angen liturgy.' Yr oedd y diweddar Barch. D. Charles Davies, Llundain, yn rhoddi un oedfa yn flynyddol i ni yn Briton Ferry tua mis Medi. Adgofiaf ef yn dweyd lawer gwaith Mae yn dda genyf eich gweled i gyd i fewn i wrando y gair yn cael ei ddarllen. Fe fawr hoffwn allu perswadio pob cynulleidfa mai dar. llenniad y gair yw y peth pwysiccaf ymhob oedfa. Beth bynag allaf fi ddweyd neu neb o'm mrodyr, fedrwn ni ddim dweyd dim i gymharu a hwn." Yr oedd canu, darllen, a gweddio yn cael llawer o le yn rhag-ddarpariaeth i'r oedfa gyhoeddus gan y tadau. Yr wyf yn cofio yn ddigon da fel y siaradai yr hen flaenoriaid am rhyw ymdrech nellltuol ar ran y pre- gethwr mewn gweddi. Nid traethawd ar briodol. iaethau Duw yw gweddi. Fe wn am rai pregethwyr fuasai yn darparu eu gweddiau gyda chymaint o ofal a'u pregethau. Hyd y gwelaf i Syr, mae gan y pregethwr lawer i wneud er gwella gwasanaeth dechreuol yr oedfa. Pan y gwellheir yn y pethau hyn, fe fydd y pregethu yn llawer gwell o ganlyniad. Porthcawl.. T. JAMES. AdrOddiad o'r Drafodaeth ynglyn a Dr. Frazer. O'r diwedd ymddangosodd yr Adroddiad hir- ddisgwyliedig—yn sicr yr un diwrnod yn rhy gynar. Mae teimlad yn y wlad na wyr llys y Genhadaeth ymddengys fawr amdano. Credwn, pe amgen, y rhoddasai fwy o sylw a pharch i'r gwrthsafiad a am- lygwyd. Cymerir y safle uchod. gan rai sydd yn cam y Cyfundeb. Ac nid oes iddynt i'w ddisgwyl fel gwobr am gymeryd y llwybr ond cymeradwyaeth eu cydwybod. Ni raid dweyd i ni ddarllen yr Adrodd- iad gyda diddordeb dwfn a gobaith am rhyw oleuni fuasai yn agor y ffordd imi liniaru yn fy ngwrth- wynebiad. Drwg iawn gennyf imi gael fy siomi. Wrth gwrs, rhoddaf bob credyd i aelodau y Pwyllgor yn Lerpwl am gydwybodolwydd. A chredwyf iddynt wneuthur yn gall trwy beidio rhuthro eu hawdurdod ar y Dr. Y mae yr Adroddiad yn cadarnhau ein ffydd yn yr uchod. Gresyn fod ein cydwelediad yn aros ar hynny. Gresyn na fuasai y aelodau yn edrych ar y mater o safbwynt uwch nac ystyriaeth ynghylch Rheolau ffaeledig a 'chyd-ddealltwriaeth' tywyll. Collwyd cyfle i adwisgo y Cyfundeb yn ei ogoniant cyntefig mewn oes ag y mae mawr angen am hynny. Yn awr, y mae llawer i'w ddweyd yn y ffordd o gadarnhad i'r golygiad a gymeraf. A fy neges heddyw yw gofyn am oleuni ar ddau bwynt pwysig, y rhai yn y pendraw nad ynt ond un. Oblegid y mae atebiad anffafriol i un yn torfynyglu y Hall. (a) A oes hollol ryddid i drafod y mater yn eich colofn- au? (b) A wneir ef yn gwestiwn o ymddiried yn y Cyfundeb gydymffurfio yn ddistaw a'r dyfarniad. H.y., a yw ein dwylaw i fod yn rhyddion? Gwel y Pwyllgor lie y mae ateb i'r cwestiynau yn arwain. Os nad oes rhyddid i'r cyntaf lie mae cyfrifoldeb personol yr aelodau? Os cymerir y tir awgrymir yn yr olaf lie mae grym moesol y Cyfeisteddfod? Uwchymynydd. J. T. PRICHARD. Ymwelwyr o Awstralia. Bydd llu mawr o'ch darllenwyr yn falch o ddeall fod y Parch. R. E. Davies, M.A., gyda Mrs. Davies ac Olwen fach, yn dyfod atoch i'r Hen Wlad ar ymweliad. Y mae nifer o blant y Cyfundeb ym mhwlpudau y Presbyteriaid yn Awstralia a New Zealand, ond nid oes yr un wedi dringo i saile cyn uched a'r Parch. R. E. Davies. Efe ydyw gweinidog Knox Church, Dunedin, New Zealand, achos cryfa'r enwad yn Australasia. Mae yn Knox ganoedd lawer o wrandawyr, a thros ddeudde,g cant o gyflawn aelodau. Yno bu'r enwog Dr. Stuart yn gwasanaethu, ac ar 01 hynny y Proffeswr Hewitson. Llwyddodd ein cyd-wladwr nid yn unig i gadw hen urddas yr achos, ond hefyd i ychwanegu ato. Denodd ato'i hun wrandawyr newydd, ac ychwanegodd nifer lliosog at rif yr aelod.

,¥_ TELEGRAPHIC ADDEESS GWALIATBL, LOMBON. Nos. 5010 & 6011 CITY. HOTEL GWALIA, I "UPPER -WOBTJEN PLAOE, j LONDON, w.c. CENTRALLY SITUATED. (Within 5 minute walk of Euston Station and ao minutes from Paddingtoa by Underground Rail- way to Gower Street Station). BKD, BSKAKFIBT, BATH & ATTKNDANCS, 58. EACH PBESON. 190 Be-oms JFtiPitfehedm Pamengerg Lift to all floors. Fireproof Building. JOHN M. JENKINS, Manager. HOME COMFORTS MODERATE CHARGES. |NMM> Daniels PRIVATE HOTEL. 9 & 10, THAYIIS LIU, HOLBORK CIRCUS, LONDON, E.C. (Established over 50 years). THE above well-known Private Hotel,' continues under the management of the Proprietor and hit niece, MISS DAVIES, who has had several yeazil experience in the work. Whilst thanking our numerous friands and patrons for their long-continued. support, it is hoped, by con. ttant attention to their comforts together with moder. ate charges to deserve the continuance of their patronage. The situation is most central and convenient. hav- mg frequent facilities by Bus, Tram, Car, Electric RAilway, &c., to all parts of the Metropolis. N'IGHT PORTER IN ATTENDANCE. Telerrama-" Dapiftl, Thstvas Inn, London." E. DANIEL, Proprietor. C'yout Cartref i Gymry P" ya Llomdaia.^ Bingham Private Hotel, 5 SOUTNAMPTON BUILBIH63, (Opposite Chancery Lane or 6a CHANCERY LAllI, Tube Station). IIOLSORAI,, This supeilor Hotel is most conveniently situated for Visitors for either Business or Pleasure, and is under the personal supervision of Mr. and Mrs. J. Nicholas Lewis. Most Central for Law Courts, City, West End, and all parts of London. Special Feature.—Quietness, Home Comforts, Clean- Lmera, Good Catering, with Stiictly Moderate Charges. Special Torma to Ministers. Electric Light Throughout. Night Porter. relog.rams- Alcove*, London. Telephone-422 Central. Patronized and Highly Recommended by Leading Welsh Ministers, R o "w a. asr D S GWALIA T TEMPERANCE HOTEL 61, Mount Pleasant, LIVERPOOL Also at Bangor, Beaumaris and Llangefni. THE COUNTY SCHOOL GREEN HILL. TENBY. Boarding School for Boys. A thorough modern education. Preparation for the Universities, the Various Professions, Civil Service and Commerce. Special attention given to backward pupils. IDEAL CLIMATE. For Prospectus, &c. apply to the Headmaster.